Kureyşizâde El-Hâc Mehmed Fevzi Efendi’nin ‘Nihâyetü’l-İktidar Li’l-Evliyâi’l-Kibâr’ Risâlesi: İnceleme ve Transkripsiyon

Year 2023, , 252 - 269, 28.01.2023

Abdulkerim Çağlar

https://doi.org/10.17050/kafkasilahiyat.1196562

Abstract

Edirne Müftüsü Mehmed Fevzi Efendi 19. yy. da yaşamış önemli âlimlerden birisidir. Tefsîr, Kelâm, Fıkıh, Ahlâk, Tasavvuf, Edebiyât alanlarında Türkçe, Arapça ve Farsça 77 eser yazmıştır. Nesir türü eserleri çok olmakla birlikte şiir tarzında yazdığı edebi eserleri de bulunmaktadır. Mehmed Fevzi Efendinin eserlerinin bazıları hakkında çalışmalar yapılmış fakat eserlerinin çoğu hakkında hala çalışma yapılmamıştır. O’nun ‘Nihâyetü’l-İktidar li’l-Evliyâi’l-Kibâr’ isimli risalesi; kerâmet ve çeşitlerini ele almaktadır. Eserde; mucize, kerâmet, sihir kavramlarının tanımları yapılmış ve kerâmet 19 çeşit olarak sınıflandırılmıştır. Ayrıca kerâmet iddiasında bulunan kişinin doğruluğunun tespiti için gerekli olan şartlar ve mezheplerin sihir konusundaki görüşleri aktarılmıştır. Eser hakkında günümüze kadar herhangi bir çalışma yapılmaması eseri tercih etmemize vesile olmuştur. Çalışmamızın konusu eserin incelenmesi, tasavvuf ilmi açısından öneminin değerlendirilmesi ve transkripsiyonudur.
Anahtar kelimeler: Kerâmet, Mucize, Sihir, İstidrâc, Nihâyetü’l-İktidar li’l-Evliyâi’l-Kibâr’

Keywords

Kerâmet, Mucize, Sihir, İstidrâc, Nihâyetü’l-İktidar li’l-Evliyâi’l-Kibâr’

References

• - es-Serrâc, Ebû Nasr. el-Lumaʽ. Thk. Abdulhalim Mahmut-Abdulbaki Surur. Mısır: Daru’l-Kutubu’l-Hadis,1960.
• - Kelabazi, Ebû Bekr Muhammed b. İbrâhim el-Buhari. et-Taarruf li-mezhebi ehli't-tasavvuf. thk. Ahmet Abdurrahîm Sâyih. Kahire: Mektebetu’s-sekâfetu’d-diniyye, 2009.
• - Kureyşizâde, El-Hâc Mehmed Fevzi Efendi. Nihâyetü’l-İktidar Li’l-Evliyâi’l-Kibâr. B.y.y.: B.t.y.
• - Kureyşizâde, Mehmed Fevzi Efendi. Fihristü’l-âsâ. B.y.y.: B.t.y.
• - Kuşeyrî, Abdulkerîm. er-Risâletü’l-Kuşeyrîyye fi İlmit Tasavvu. Thk. Hani El-Hac. B.y.y. : el-Mektebetu’l-tevfikiyye, B.t.y.
• - Okumuş, ÖMER. “Câmî, Abdurrahman”. T.D.V İslam Ansiklopedisi. 27/258-260. Ankara : TDV Yayınları, 2003.
• - Özgür, Hafız Mustafa. Kadiri Yolu Gerçekte Yaşayanlar ve Yaşatanlar. İstanbul: Emin Yayınları, 2015.
• - Medkur, İbrahim. Mu’cemu’l- Veciz. Mısır: Şirketu’l-İ’lanati’ş-Şarkiyye, 1980.
• - Serinsu, Ahmet Nedim ve d. “Keramet”. Dinî Terimler Sözlüğü. Devlet Kitapları Müdürlüğü, Ankara : Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, b.t.y.
• - Uludağ, Süleyman. “Kerâmet”. T.D.V İslam Ansiklopedisi, 25/265-268. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
• - Uzun, Mustafa. “Edirne Müftüsü Fevzi Efendi”, T.D.V İslam Ansiklopedisi. 12/506-509 İstanbul: TDV Yayınları, 1998.
• - Yavuz, Yusuf Şevki. “Fahreddin er-Râzî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, . 12/89-95. İstanbul: TDV Yayınları, 1995.
• - Yılmaz, Hasan Kamil. Ana Hatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2000.
• - Yılmaz, Ömer. Osmanlı Döneminde Tavaslı Bir Kazasker: Kureyşîzâde Mehmed Fevzî Efendi Hayatı, Eserleri, Fikirleri. İzmir: Tavas Belediyesi Yayınları, 2014.