TUNA YALILARINDA MİHAİ VİTEAZUL TEHDİDİ (1598): OSMANLI-ROMEN KAYNAKLARI IŞIĞINDA YENİ BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 68, 889 - 900, 15.12.2020

Yusuf Heper

Öz

Osmanlılar 1593 yılında Habsburglarla “Uzun Savaşlar” adıyla anılacak olan savaşlarla meşgul olduğu vakit, Eflak-Boğdan ve Erdel voyvodaları aralarında anlaşarak Osmanlı’ya karşı isyan etmişlerdi. Eflak-Boğdan’ın başkentleri Bükreş ve Yaş’ta başlayan bu isyanlar, kısa sürede Müslüman Türk nüfusunun yoğunlukta olduğu Tuna boylarına sıçramıştı. Osmanlı idarecilerinin kısa sürede aldığı tedbirler sayesinde Tuna bölgesi büyük bir katliamdan kurtulmuş ve İstanbul’dan gönderilen takviye ordular Mihail Voyvoda’yı Tuna hattından çıkarmıştı. Ancak Mihail Voyvoda 1598 yılında Osmanlıların Erdel’deki seferlerini fırsat bilerek tekrar Tuna taraflarına baskınlar yapıp, gayr-müslim ahaliyi isyana teşvik etmiştir. Bunun üzerine Mahmud Paşa emrinde bir ordu İstanbul’dan Tuna hattına gönderilmiştir. Bu geçen süre zarfında Mihail Voyvoda, Tuna hattında bulunan bazı stratejik yerlere zarar vermiş ve kendine bağlı kuvvetlerle Eflak’a geri çekilmiştir. Bu çalışmada yerli ve yabancı kaynakların verdiği bilgiler dahilinde Mihail Voyvoda’nın Tuna’ya yönelik asıl hedefleri incelenmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, Mihail’in Tuna hattındaki faaliyetleri hakkında, Romen tarihçileri tarafından da gözden kaçırılan birçok önemli hususun Osmanlı Arşivinde bulunan 934 Mühimme defterindeki hükümlere dayanarak ortaya konulmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Romanya, Tuna, Eflak, Mihail, Voyvoda.

Kaynakça

• MAXİM, M. (1999). “Michael Brave’s Appointment and Investiture-September 2nd/2th, 1593 in Two Unpublished Official Turkish Documents”. L´Empıre Ottoman Au Nord Du Danube. İstanbul: Isıs Press: 157-171.
• Mehmed b. Mehmed er-Rûmî (2000). Nühbetü’t-Tevârih ve’l Ahbâr. (hzl. Abdurrahman Sağırlı). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• Mustafa Naîmâ Efendi (2007). Târih-i Na’îmâ. (hzl. Mehmed İpşirli). I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• PASCU, Ş. vd. (1966). Istoria Medie A României. București: Editura și Didactică și Pedagogică.
• PEROVİCİ, M. (2014). Istoria României Atlas Şcolar. București: Corint Educațional. POPESCU, R. (1963). Istoriile Domnilor Țării Romanești. (Introducere și Ediție Critică
• Întocmite de Constantin Grecescu). București: Editura Academiei.