Geleneksel Yapı Kurgusunun Yeniden Yorumlanması Üzerine Trabzon’da Bir Uygulama Deneyimi: Hg Evi

Year 2022, , 273 - 289, 29.09.2022

Fatih Şahin

https://doi.org/10.31765/karen.941729

Abstract

Trabzon Akçaabat ilçesinde inşa edilecek olan HG Evi; Karadeniz Teknik Üniversitesi, Döner Sermaye İşletme Müdürlüğü üzerinden gelen bir konut tasarımı projesidir. Bölgede yer alan geleneksel konut dokusunun plan, kesit, görünüş ve vaziyet düzleminde öne çıkan detayların yeniden yorumlandığı HG Evi, sonraki nesillere fikirsel ve düşünsel anlamda çıkarımlar yapabilecekleri, geleneksel mekansal ilişkileri yeniden değerlendirmeyi amaçlayan bir konut kompleksidir. Bu projenin amacı, çevresiyle uyumlu, doğayla bütünleşen ve geleneksel yapı kurgusu üzerinden, özgün fikir üretilerek mimari yorumunun yakalanmasıdır. Bu yüzden tasarlanan kütlenin var olan dokunun içerisinde kaybolması, kullanılan cephe, strüktür vb. malzemelerinin mümkün olduğunca yerel ve doğal malzemelerden seçilmesi gibi yaklaşımlar, projenin en az fonksiyonel bütünlüğü ve akıcılığı kadar önem taşımaktadır. Bu çalışmada çevresel bilgiyi tasarım sürecine taşımayı, bilim ile sezgiyi yönlendirmeyi hedefleyen yöntemlerden biri olarak mekan örgütlenmesinin tasarım sürecinde bir araç olarak kullanılma potansiyeli üzerinde durulmaktadır. HG Evinin geleneksel konutun yeniden yorumlanmasını içeren kütlesel oluşum ile bütünleşen detay çözüm önerileri mekan dizilimi, mekanın ilişkisel, konfigürasyonel özelliklerine odaklanarak mekanı ve içinde gerçekleşen yaşamı deşifre etmeyi hedeflemektedir. Geleneksel yapı kurgusundan beslenen HG Evi, biçimselliği ve mekan örgütlenmesinin tasarım sürecinde kullanılma potansiyelinin irdelenmesi, kütlesel ve çözüm odaklı bulguların yeniden yorumlanmasını ön plana çıkarmaktadır.

Keywords

Doğu Karadeniz Bölgesi, Geleneksel Ev, Tasarım Süreci, Özgünlük, HG Evi

Thanks

Geleneksel konutların farklı mevsimlerde/zamanlarda çekilmiş fotoğraflarını makale içinde kullanmama izin veren Nuri YAZICI' ya teşekkür ederim.

AN APPLICATION EXPERIENCE IN TRABZON ON THE REINTERPRETATION OF TRADITIONAL BUILDING FICTION: HG HOUSE

Abstract

The HG House to be built in the district of Trabzon Akçaabat in Yenimahalle Bodomiya Stream site;It is a housing design project brought to me through Karadeniz Technical University, Revolving Fund Management Directorate. The HG House, where the plan, section, appearance and details of the old housing pattern in the region are reinterpreted, is a residential complex that aims to re-evaluate the old spatial relations where they can make intellectual and intellectual inferences to the next generations. The aim of this project is to show that a new product can be designed by interpreting the integrated and traditional house instead of damaging the nature, as well as designing harmony with the environment of the building. Therefore, the designed mass is lost in the existing tissue, the façade used, the structure, approaches such as selecting materials from local and natural materials as much as possible are just as important as the functional integrity and fluency of the project. This study focuses on the potential use of space as a tool in the design process as one of the methods aimed at directing environmental knowledge to the design process and directing it intuitively with science. HG House's reinterpretation of the traditional dwelling aims to decipher the space and the life that takes place in the space, focusing on the relational, configurational features of the space. It is tried to examine the potential use of the space layout in the design process. HG House, which feeds on traditional building fiction, highlights the formality and potential of space organization to be used in the design process and reinterpretation of mass and solution-oriented findings.

Keywords

Eastern Black Sea Region, Traditional House, Design Process, Originality, HG House

References

• Akgün, Tuğba (2013), Kırsal Mimari Mirasın Korunması Bağlamında Bayburt Kırsal Geleneksel Evi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Aktuna, Mine (2007), Geleneksel Mimaride Binaların Sürdürülebilir Tasarım Kriterleri Bağlamında Değerlendirilmesi Antalya Kaleiçi Evleri Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Balıkçı, Gülsen (1997), “Rize-Pazar-Akbucak Köyü Halk Mimarisine Fonksiyonel Bir Yaklaşım”, V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Ankara: Maddi Kültür Yayınları, 79-93.
• Başkan, Seyfi (1988), “The Bay Window of the Traditional Turkish House”, Image, Issue 11, 8-11.
• Batur, Afife ve Öymen, Şengül Gür (2005), Doğu Karadeniz’ de Kırsal Mimari, İstanbul: Milli Reasürans Sanat Galerisi Yayınları.
• Büyükçolak, İhsan ve Kırıkçı, Recep (1993), Bizim Evlerimiz, İstanbul: Katibim Yayınları.
• Çal, İsa (2012), Yerel Verilerin Geleneksel Mimari Üzerindeki Etkilerinin Sürdürülebilirlik Bağlamında Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi: Akseki-İbradı Ve Pıemonte-Val D’ossola Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Eminağaoğlu, Zehra ve Çevik, Sonay (2015), “Facade Typologies of The Rural Housing-The Case of Artvin”, Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 05 (İlkbahar-Yaz), 76-97.
• Eruzun, Cengiz (1997), Ahşabın Kimlik Bulduğu Rize Geleneksel Mimarisi, (Ed. Seyfi Başkan), Ankara: Rize Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Evren, Mesut (1959), Türk Evinde Çıkma, İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• Ganguly, Rupa (2015), “Role of Vernacular Architecture of India in Green Building Design-A Case Study of Pauni”, International Journal on Recent and Innovation Trends in Computing and Communication, 3(2), 171-177.
• Halıcıoğlu, Fahriye Hilal (2012), “Analysis of Vernacular Architecture in Terms of Sustainable Considerations: The Case of Sirince Village in Western Turkey”, Alam Cipta, International Journal of Sustainable Tropical Design Research and Practice, 5(2), 39-54.
• Kuban, Doğan (1966), “Türkiye'de Malzeme Koşullarına Bağlı Geleneksel Konut Mimarisi Üzerinde Bazı Gözlemler”, Mimarlık Dergisi, 10, 15-20.
• Ögel, Semra (1981),"Hayat (Sofa) Köşkü ve Tahtseki", Sanat Tarihi Yıllığı, İstanbul, 227-240.
• Özgüner, Orhan (1970), Köyde Mimari Doğu Karadeniz, Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• Rapoport, Amos (1969), House Form and Culture, University of Wisconsin-Milwaukee Prentice-Hall, Inc., London, Eglewood Cliffs.
• Sözen, Metin ve Eruzun, Cengiz (1992), Anadolu’da Ev ve İnsan, İstanbul: Creative Yayıncılık.
• Sözen, Metin (2001), Türklerde Ev Kültürü, İstanbul: Doğan Kitap.
• Suher, Hande (1995), “Kent Kimliğine Etkili Yasa Uygulamaları”, Mimari ve Kentsel Çevrede Kalite Arayışları Sempozyumu, İstanbul, 3-12.
• Sümerkan, Mustafa Reşat (1989), “Trabzon Kırsal Mimarlığı”, Mimarlık Dergisi, 234, 82-86.
• Sümerkan, Mustafa Reşat (1990). Biçimlendiren Etkenler Açısından Doğu Karadeniz Kırsal Kesiminde Geleneksel Evlerin Yapı Özellikleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Sümerkan, Mustafa Reşat, (1991), “Doğu Karadeniz'de Kırsal Kesim Geleneksel Ev Plan Tiplerinin Yöresel Dağılımı”, Türk Halk Mimarisi Sempozyumu, Seminer Kongre Bildirileri Dizisi, 5-7 Mart 1990, Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma Dairesi Yayınları: 148, 173-184.