Korunan Doğal Rekreasyon Alanlarında Donatı Elemanlarının Tasarımları: Altındere Vadisi Milli Parkı Örneği

Year 2015, Volume: 15 Issue: 2, 267 - 278, 10.04.2015

Özge Aksu

https://doi.org/10.17475/kuofd.07523

Cited By: 9

Abstract

Özet

Kent yaşamının getirdiği sorunlar içerisinde yorulan ve çoğunlukla kapalı mekânlar içerisinde bulunmak zorunda kalan insanların, açık yeşil alanlar kapsamında doğal alanlara, özellikle de milli parklar gibi rekreasyonel potansiyel değerleri yüksek alanlara olan istekleri her geçen gün artmaktadır.

Daha çok kentsel alanlar için ifade edilen donatı elemanları, korunan doğal rekreasyon alanlarında da yoğun olarak kullanılmaktadır. Kent mekânlarında görmeye alıştığımız donatı elemanlarının tasarım ve ölçütleri ile doğal alanlara uyumsuz kullanımı, mekânı tanımlamayan, kısmen işlevsel olmakla birlikte estetik olmayan tek tip, küçük ölçekli ama birçoğunun bir araya gelerek oluşturduğu karmaşa gibi çeşitli sorunlar, milli parklarda yer alan donatı elemanları tasarımlarının irdelenmesi konusunu gündeme getirmektedir. 

Bu çalışmada korunan doğal alanlar kapsamında Altındere Vadisi Milli Parkı rekreasyon alanlarında kullanılan 16 farklı donatı elemanının tasarımları 21 kriter ile irdelenerek, bulundukları doğal ortama olan etkileri üzerinde durulmuştur. Ayrıca ortaya çıkan sorunların giderilmesine yönelik çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Rekreasyon, milli park, donatı elemanı, tasarım

Design of Equipment Elements in Preserved Natural Recreation Areas 

ABSTRACT

People who get tired because of the daily issues and who have to spend their time in indoors have an increasing desire to natural areas within green outdoors, especially areas with high recreational potentials like natural parks.

Equipment elements, which are generally used for urban areas, are also being used in protected natural recreation areas very densely. Equipment elements that we are used to seeing in urban areas cause a variety of problems like being incompatible to natural areas with their design and standards, being unable to define the environment, being semi functional and unesthetical, being monotype, small-scaled but causing chaos when combined together, moreover; these problems make examination of equipment elements in national parks a current issue.

In this study, within the preserved natural areas, 16 different equipment elements' design, which are used in Altındere Valley National Park recreation areas, have been examined according to 24 criteria and their effects on the enviroment have been focused. Moreover, solutions to emergent problems are proposed.

Keywords: Recreation, national park, equipment element, design

 

 

Keywords

Rekreasyon, milli park, donatı elemanı, tasarım

References

• Aksu, V., 1998. Kent mobilyalarının yer aldıkları mekanlara etkileri üzerine-Trabzon kenti örneği- bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Aksu, Ö.V. 2012. Kent mobilyaları tasarımında özgün yaklaşımlar. İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat ve Tasarım Dergisi, Cilt 2, sayı 6, 373-386, Malatya.
• Aksu, Ö.V. 2014. Yaya üst geçitlerinde tasarım kriterlerinin irdelenmesi: Trabzon kenti örneği. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 64 (1)-12-28, İstanbul.
• Aksu, Ö.V., Kılıç, C., Araz, N., Düzgüneş, E., Öztürk, K., 2014-2016. Doğa koruma alanlarında kullanıcıların rekreasyonel memnuniyetinin belirlenmesi: Altındere Vadisi Milli Parkı örneği, Proje No: 03.4411.
• Akten, S., Gül, A., 2014. Korunan doğal alanlarda ziyaretçilerin olası etki düzeyleri önlem ve standartlarının belirlenmesi (Gölcük Tabiat Parkı örneği). SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, (15), 130-139.
• Anonim, 2013. Altındere Vadisi Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı, Plan Raporu, Plan karar ve hükümleri. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, 51 s.
• Atabeyoğlu Ö., Bulut Y., 2007. Kamu kurum ve kuruluşları dış mekan kalite yeterliliklerinin puanlama yöntemi ile değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, 92-106.
• Atasoy, H., Tekin, E., Küçük, M., 1985. Meryemana Araştırma ormanlarının toprak özellikleri ve haritaları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten No: 154, Ankara.
• Başal, M., 1997. Peyzaj Konstrüksiyonu Ders Kitabı. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları,1485, 445 s, Ankara.
• Çetinkaya, G., 2008. Milli parkların bir rekreasyon alanı olarak düzenlenmesi ve yönetilmesi: Bir model önerisi. Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• Demirel, Ö., 1999. Çoruh Havzası (Yusufeli kesimi) doğal kaynak değerlerinin rekreasyon ve turizm potansiyeli açısından değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Tr. J of Agriculture and Forestry 23(5), 1103-1112.
• Douglass, R.W., (1975) Forest recreation, forest planning. Faber and Faber Limited, London.
• Düzgüneş, E. 2009. Altındere Vadisi Milli Parkı (Trabzon)’da koruma değeri İle turizm potansiyelinin saptanmasına yönelik bir yöntem yaklaşımı. Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü, Fen Bilimleri Enst., Trabzon.
• Gül, A., Özgüner, H., 2005. Ülkemizdeki korunan doğal alanlarda yönetim zonlarının oluşturulması. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, Poster Bildiri Kitabı 8-10 Eylül 2005, 151-154, Isparta.
• Hacıhasanoğlu, I., 1991. “Mimari Tasarım-Kent Mobilyası Tasarımı”, 3. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi Bildiri Kitabı, Bursa.
• Hill, G.W., Courtney, P.R., 2006. Demand analysis projections for recreational visits to countryside woodlands in Great Britain. Forestry 79(2):185-200.
• Karakaya B., Kiper T., 2011. Hastane dış mekan tasarımlarının Edirne İli örneğinde irdelenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(2), 49-64.
• Karaküçük S., 1999. Rekreasyon Boş Zamanları Değerlendirme, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Kaya, L.G., 2006. Turizm ve rekreasyonel planlaması ders notları. İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi, Malatya.
• Kervankıran, İ., Eryılmaz, A., 2014. Isparta ili milli parklarının rekreasyonel faaliyetlerde kullanımı. Marmara Coğrafya Dergisi. Sayı 29, 81-110.
• Sakıcı, Ç., 2005, Maçka Altındere Vadisi Milli Parkının kaynak değerlerinin ve kullanımının rekreasyonel açıdan değerlendirilmesi, Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, Isparta, 433-440.
• Sun, D., Walsh, D., 1998. Review of studies on environmental impacts of recreation and tourism in Australia. Journal of Environmental Management, 53, 323–338.
• Surat, H., Surat, B.Z., Özdemir, M., 2014. Korunan alanların rekreasyonel kullanımı ve yerel halkın farkındalığı: Borçka Karagöl Tabiat Parkı örneği. II. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu “Akdeniz ormanlarının geleceği: Sürdürülebilir toplum ve çevre” 22-24 Ekim 2014 – Isparta.
• Şahin, C., Üner, B., Güntekin, E., Şahin, H.T., 2005. Odun-plastik kompozitlerin donatı elemanı olarak korunan doğal alanlarda kullanımı. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu Poster Bildiriler Kitabı, 251-253, Isparta.
• Yıldızcı, A.C., 2001. “Kent Mobilyaları ve İstanbul’daki Kent Mobilyalarının İncelenmesi”, I. Uluslararası Kent Mobilyaları Sempozyumu, İstanbul.
• URL 1, 2014. http://stavbaweb.dumabyt.cz/Zahradni- parkova-architektura-objekty/Lesni-stromove-prochazky-na-Sumave.html
• URL 2, 2014. http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Playground_at_Fuji-Hakone Izu_National_Park.jpg
• URL 3, 2014. http://www.panoramio.com/photo/56245498