Eğitim Örgütlerinde Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu Arasındaki İlişki: Bir Meta-Analiz Çalışması

Year 2023, Volume: 24 Issue: 1, 781 - 817, 30.04.2023

Muhammet İbrahim Akyürek

Abstract

Bu araştırmanın amacı, eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılık ve iş doyumu arasındaki ilişkinin ortalama etki büyüklüğünü meta-analiz yöntemiyle incelemektir. Çalışmada, 2004-2022 yılları arasındaki araştırmaların meta-analizi yapılmıştır. Araştırmaya, eğitim kurumu çalışanlarının örgütsel bağlılık ve iş doyumu algıları arasındaki ilişki açısından 32 (Ntoplam=9482) bağımsız araştırma dâhil edilmiştir. Yayım yanlılığı için incelenen huni saçılım grafikleri, Duval ve Tweedie kırp ve doldur yöntemi, Orwin Güvenli N analizi, Egger regresyon testi ile Begg ve Mazumdar sıra korelasyon yöntemi sonuçları, meta-analiz çalışmasında yayım yanlılığının olmadığını göstermektedir. Rastgele etkiler modeline göre gerçekleştirilen ortalama etki büyüklüğü analizinde, Fisher ɀ katsayısından yararlanılmıştır. Araştırmada; örgütsel bağlılık ve iş doyumu arasındaki ilişkinin ortalama etki büyüklüğünün yüksek düzeyde olduğu sonuucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bu ilişki farklılıklarını açıklayabilecek alt grup analizlerinin sonucuna göre çalışma türü ve örneklem grubunun, sonuçlar açısından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık oluşturmadığı; fakat yayın yılının, sonuçlar açısından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir.

Keywords

Meta-analiz, Örgütsel bağlılık, İş doyumu, Eğitim örgütleri

The Relationship Between Organizational Commitment and Job Satisfaction in Educational Organizations: A Meta-Analysis Study

Abstract

The aim of this research is to examine the average effect size of the relationship between organizational commitment and job satisfaction in educational organizations using meta-analysis method. In the study, a meta-analysis of the studies between the years 2004-2022 was made. 32 (Ntotal=9482) independent studies were included in the study in terms of the relationship between organizational commitment and job satisfaction perceptions of educational institution employees. The results of the funnel scatter plots, Duval and Tweedie trim and fill method, Orwin Safe N analysis, Egger regression test and Begg and Mazumdar rank correlation method examined for publication bias indicate that there was no publication bias in the meta-analysis study. The Fisher ɀ coefficient was used in the average effect size analysis performed according to the random effects model. In the research; It was concluded that the average effect size of the relationship between organizational commitment and job satisfaction was high. In addition, according to the results of the subgroup analyzes that can explain these relationship differences, the study type and sample group did not make a statistically significant difference in terms of results; however, it has been determined that the year of publication creates a statistically significant difference in terms of results.

Keywords

Meta-analysis, Organizational commitment, Job satisfaction, Educational organizations

References

• * Meta Analize Dâhil Edilen Çalışmalar Allen, N. J. & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
• American Psychological Association. (2010). American Psychological Association. Washington, DC: Google Scholar.
• *Arı, G. (2021). Özel eğitim meslek okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılık ve iş doyumu düzeyleri arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• *Ateş, C. (2019). İş tatmini ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Sarıyer ilçesindeki devlet eğitim kurumları çalışanları üzerinde bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Nişantaşı Üniversitesi.
• *Aydınoğlu, N. (2020). Yöneticilerin otantik ve paternalist liderlik davranışlarının öğretmenlerin motivasyon, iş tatmini ve örgüt bağlılığına etkilerinin incelenmesi (Ankara özel okullar örneği) [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Balay, R. (2000). Özel ve resmi liselerde yönetici ve öğretmenlerin örgütsel bağlılığı (Ankara İli örneği) [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Beck, L. G. & Murphy, J. (1998). Site-Based Management and school success: Untangling the variables. School Effectiveness and School Improvement, 9(4), 358-385.
• Begg, C. B. & Berlin, J. A. (1988). Publication bias: A problem in interpreting medical data. Journal of the Royal Statistical Society: Series A (Statistics in Society), 151(3), 419-463.
• Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T. & Rothstein, H. R. (2009). Introduction to meta-analysis. UK: Wiley.
• Camp, S. D. (1994). Assessing the effects of organizational commitment and job satisfaction on turnover: an event history approach. The Prison Journal, 74(3), 279-305.
• Card, N. A. (2011). Applied meta-analysis for social science research: Methodology in the social sciences. New York: Guilford.
• Cerit, Y. (2010). The effects of servant leadership on teachers’ organizational commitment in primary schools in Turkey. International Journal of Leadership in Education, 13(3), 301-317.
• Chambers Mack, J., Johnson, A., Jones-Rincon, A., Tsatenawa, V. & Howard, K. (2019). Why do teachers leave? A comprehensive occupational health study evaluating intent‐to‐quit in public school teachers. Journal of Applied Biobehavioral Research, 24(5), 1-13.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education. New York: Routledge.
• Çınar, F. Çapar, H. & Mermerkaya, S. (2022). Examining the relationship between health professionals’ organizational commitment and job satisfaction: A systematic review and meta-analysis. Journal of Economic and Administrative Sciences, 1-14.
• Çokluk, Ö. & Yılmaz, K. (2010). The relationship between leadership behavior and organizational commitment in Turkish primary schools. Bilig, 54, 75-92.
• *Davran, D. (2014). Örgütsel bağlılık ve iş tatmini ilişkisi: Van ili ilk ve ortaokulları öğretmenleri üzerine bir uygulama [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Deeks, J. J., Higgins, J. P. T. & Altman, D. G. (2008). Analysing data and undertaking meta-analyses. J. P. T. Higgins ve S. Green (Eds.), Cochrane handbook for systematic reviews of interventions içinde (s. 243-296). Sussex: John Wiley & Sons.
• *Demir Polat, D. (2018). Öğretmenlerin yılmazlık düzeyleri ile iş doyumu, mesleki tükenmişlik, örgütsel bağlılık düzeyleri ve örgüt iklimi algıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• *Demirkıran, T. (2004). Özel eğitim okullarında çalışan ögretmenlerin iş tatminleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• *Demirsoy, E. (2009). Beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyumu ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• *Demirtaş, K. (2020). Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin iş doyum düzeyleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• *Dere, N. (2014). İş tatmini ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki; Adıyaman ili öğretmenleri üzerine bir uygulama [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Türk Hava Kurumu Üniversitesi.
• *Derin, F. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin iş doyumu ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bolu-merkez örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• *Dertlioğlu, S. (2016). Eğitim sektörü çalışanlarının örgütsel bağlılıkları ve iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• *Dur, Ş. (2019). Sınıf öğretmenlerinde iş-yaşam dengesinin, örgütsel bağlılık ve iş doyumu ile ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi ve İstanbul Aydın Üniversitesi.
• *Duran, A. D. (2014). Sınıf öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ile iş doyumları arasındaki ilişki (Yozgat ili örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Duval, S. & Tweedie, R. (2000). Trim and fill: A simple funnel-plot-based method of testing and adjusting for publication bias in meta-analysis. Biometrics, 56(2), 455-463.
• Edwards, J. R. (2008). Person-environment fit in organizations: An assessment of theoretical progress. The Academy of Management Annals, 2(1), 167-230.
• *Elbirlik Tülek, M. (2008). Vakıf üniversitelerinde görev yapan İngilizce okutmanlarının iş doyumu-örgütsel bağlılık ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
• Ellickson, M. C. & Logsdon, K. (2002). Determinants of job satisfaction of municipal government employees. Public Personnel Management, 31(3), 343-358.
• *Erbakıcı, H. (2019). Branş öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Zonguldak örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Düzce Üniversitesi.
• *Eskibağ, Ş. (2014). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve iş doyumları ile mesleki performans arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Field, A. P. & Gillett, R. (2010). How to do a meta-analysis. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 63(3), 665-694.
• Fullan, M. & Watson, N. (2000). School-based management: Reconceptualizing to improve learning outcomes. School effectiveness and school improvement, 11(4), 453-473.
• Gedik, A. & Üstüner, M. (2017). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılık ve iş doyumu ilişkisi: Bir meta analiz çalışması, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 41-57.
• Güleç, D. & Samancı, S. (2018). The relationship between organizational commitment and job satisfaction in Turkey: A meta-analytical study. The International Journal of Human and Behavioral Science, 4(1), 9-21.
• *Görgülü, H. (2022). Algılanan örgütsel destek ve örgütsel adaletin örgütsel sinizm, örgütsel bağlılık ve iş doyumu üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• *Gürlek, F. (2015). Maarif müfettişlerin örgütsel bağlılıkları ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Zirve Üniversitesi.
• Harrer, M., Cujpers, P., Furukawa, T. A. & Ebert, d. D. (2021). Doing meta-analysis with R: A hands-on guide. New York: Chapman and Hall/CRC.
• Henne, D. & Locke, E. A. (1985). Job dissatisfaction: What are the consequences? International Journal of Psychology, 20, 221-240.
• Higgins, J., Thompson, S. G., Deeks J. J. & Altman, D. G. (2003). Measuring inconsistency in meta-analyses. BMJ, 327, 557-560.
• Judge, T. A. & Kammeyer-Mueller, J. D. (2012). Job attitudes. Annual Review of Psychology, 63, 341-367.
• *Kaya, U. (2009). İlköğretim müfettişlerinin iş tatminleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (İstanbul İli Örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi.
• Laschinger, H. (2001). The impact of workplace commitment, organizational trust on staff nurses’ work satisfaction and organizational commitment. Health Care Management Review, 26(3), 7-24.
• Lee, K., Carswell, J. J. & Allen, N. J. (2000). A meta-analytic review of occupational commitment: Relations with person-and workrelated variables. Journal of Applied Psychology, 85(5), 799.
• Leithwood, K. & Menzies, T. (1998). A review of research concerning the implementation of Site-Based Management. School Effectiveness and School Improvement, 9(3), 233-285.
• Locke, E. A. (1976). The nature and causes of job satisfaction. In M. D. Dunette (Ed.), Handbook of industrial and organizational psychology (pp. 1293-1349). Chicago, IL: Rand McNally.
• Macdonald, D. (1999). Teacher attrition: A review of literature. Teaching and Teacher Education, 15, 835-848.
• *Mahmutoğlu, A. (2007). Milli Eğitim Bakanlığı merkez örgütünde iş doyumu ve örgütsel bağlılık [Yayımlanmamış doktora tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Makowski, D., Piraux, F. & Brun, F. (2019). From experimental network to meta-analysis: Methods and applications with R for agronomic and environmental sciences. Dordrecht: Springer.
• Martin, C. L. & Bennett, N. (1996). The role of justice judgments in explaining the relationship between job satisfaction and organizational commitment. Group & Organization Management, 21, 84-104.
• Mathieu, J. E. & Zajac, D. M. (1990). A review and meta-analysis of the antecedents, correlates, and consequences of organizational commitment. Psychological Bulletin, 108, 171-194.
• Mathur, G. & Salunke, M. (2013). Organizational commitment and job satisfaction: A study of manufacturing sector. Apotheosis-Tripude’s National Journal of Business Research, 4(1), 129-143.
• Meyer, J. P. & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61-89.
• Meyer, J. P., Morin, A. J. S., Stanley, L. J. & Maltin, E. R. (2019). Teachers' dual commitment to the organization and occupation: A person-centered investigation. Teaching and Teacher Education, 77, 100-111.
• Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G. & Prisma Group. (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. Annals of Internal Medicine, 151(4), 264-269.
• Mowday, R. T., Steers, R. M. & Porter, L. W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14(2), 224-247.
• Mullen, B., Muellerleile, P. & Bryant, B. (2001). Cumulative meta-analysis: A consideration of indicators of sufficiency and stability. Personality and Social Psychology Bulletin, 27(11), 1450-1462.
• Mwesigwa, R., Tusiime, I. & Ssekiziyivu, B. (2020). Leadership styles, job satisfaction and organizational commitment among academic staff in public universities. Journal of Management Development, 39(2), 253-268.
• Nanjundeswaraswamy, T. (2019). Development and validation of job satisfaction scale for different sectors. International Journal for Quality Research, 13(1), 193-220.
• *Oktar, Ç. (2019). Öğretim liderliği, örgütsel destek, iş doyumu ve örgütsel bağlılık üzerine bir modelleme çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Orwin, R. G. (1983). A fail-safe N for effect size in meta-analysis. Journal of Educational Statistics, 8(2), 157-159.
• *Öcal, Ç. (2020). Türkçe öğretmenlerinin iş doyumu ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• *Öztürk, B. (2019). Sağlık hizmetleri alanı meslek dersleri öğretmenlerinin örgütsel bağlılık ve iş tatmin düzeylerinin incelenmesi: Ankara örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Paramaartha, D. N., Mukhtar, M. & Akbar, M. (2019). The effects of perceived organizational support and affective organization commitment on organizational citizenship behaviour of senior secondary teachers. Indian Journal of Public Health Research & Development, 10(1), 1281-1285.
• Pecoraro, V. (2018). Appraising evidence. G. Biondi-Zoccai (Ed.), In a “Diagnostic meta-analysis: A useful tool for clinical decision-making” (p. 99-114). Cham, Switzerland: Springer.
• Petitti, D. B. (2000). Meta-analysis, decision analysis and cost-effectiveness analysis: Methods for quantitative synthesis in medicine (No. 31). New York, NY: Oxford University Press.
• Pigott, T. (2012). Advances in meta-analysis. Chicago, USA: Springer.
• Ramalho-Luz, C. M. D., Paula, S. L. & Oliveira, L. M. B. (2018). Organizational commitment, job satisfaction and their possible influences on intent to turnover. Revista de Gestao, 25(1), 84-101.
• Redondo, R., Sparrow, P. & Hernández-Lechuga, G. (2021). The effect of protean careers on talent retention: examining the relationship between protean career orientation, organizational commitment, job satisfaction and intention to quit for talented workers. The International Journal of Human Resource Management, 32(9), 2046-2069.
• Riketta, M. (2002). Attitudinal organizational commitment and job performance: A meta-analysis. Journal of Organizational Behavior, 23, 257-66.
• Rothbard, N. P., Phillips, K. W. & Dumas, T. L. (2005). Managing multiple roles: Work-family policies and individuals’ desires for segmentation. Organization Science, 16(3), 243-258.
• Saari, L. M. ve Judge, T. A. (2004). Employee attitudes and job satisfaction. Human resource management: Published in cooperation with the school of business administration. The University of Michigan and in alliance with the Society of Human Resources Management, 43(4), 395-407.
• Saridakis, G., Lai, Y., Muñoz Torres, R. I. & Gourlay, S. (2020). Exploring the relationship between job satisfaction and organizational commitment: An instrumental variable approach. The International Journal of Human Resource Management, 31(13), 1739-1769.
• *Sağcan, A. (2013). Özel dershanelerde görev yapan öğretmenlerin iş tatminleri ve örgütsel bağlılıkları arasındaki etkileşim ile ilgili bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
• *Saygılı, D. (2016). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin iş doyumu ve örgütsel bağlılıkları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• Scammacca, N., Roberts, G. & Stuebing, K. K. (2014). Meta-analysis with complex research designs dealing with dependence from multiple measures and multiple group comparisons. Review of educational research, 84(3), 328-364.
• Shahjehan, A., Afsar, B. & Shah, S. I. (2019). Is organizational commitment-job satisfaction relationship necessary for organizational commitment-citizenship behavior relationships? A meta-analytical necessary condition analysis. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 32(1), 2657-2679.
• Shim, S., Luch, R. & O’Brien, M. (2002). Emotional intelligence, moral reasoning and transformational leadership. Leadership and Organization Development Journal, 23(3), 198-204.
• Somech, A. & Bogler, R. (2002). Antecedents and consequences of teacher organizational and professional commitment. Educational Administration Quarterly, 38(4), 555-577.
• Steers, R. M. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment. Administrative Science Quarterly, 22(1), 46-56.
• *Şakrak Ekin, G. (2021). Türkiye’de İngilizce öğretim görevlilerinin örgütsel bağlılık, tükenmişlik ve iş tatminlerine ilişkin bir yapısal eşitlik modellemesi araştırması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Şen, S. & Akbaş, N. (2016). Çok düzeyli meta-analiz yöntemleri üzerine bir çalışma. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 7(1), 1-17.
• Şen, S. & Yıldırım, İ. (2020). CMA ile meta-analiz uygulamaları. Ankara: Anı.
• *Tatlı Kalaycı, F. (2019). Algılanan kurumsal itibarın, iş tatmini, görev performansı ve örgütsel bağlılığa etkisi: Eğitim sektörü çalışanları üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gebze Teknik Üniversitesi.
• Tella, A., Ayeni, C. O. & Popoola, S. O. (2007). Work motivation, job satisfaction and organizational commitment of library personnel in academic and reserach libraries in oyo state Nigeria. Library Philosophy and Practice (e-journal), 118, 1-16.
• Tett, R. P. & Meyer, J. P. (1993). Job satisfaction, organizational commitment, turnover intention, and turnover: path analyses based on meta‐analytic findings. Personnel psychology, 46(2), 259-293.
• Thompson, E. R. & Phua, F. T. T. (2012). A brief Index of affective job satisfaction. Group and Organization Management, 37(3), 275-307.
• Tsagris, M. & Fragkos, K. C. (2018). Meta-analyses of clinical trials versus diagnostic test accuracy studies. G. Biondi-Zoccai (Ed.), In a “Diagnostic meta-analysis: A useful tool for clinical decision-making” (p. 31-42). Cham, Switzerland: Springer.
• *Urat, C. (2016). Okulların değişime açıklığı ile öğretmenlerin iş doyumu ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki – Kayseri ili bağımsız anaokulları örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• Ülbeği, İ. D. & Yalçın, A. (2016). Örgütsel bağlılık ve iş doyumu ilişkisinin meta analiz yöntemiyle incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 31(77), 80-98.
• Van den Noortgate, W., López-López, J. A., Marín-Martínez, F. & Sánchez-Meca, J. (2013). Three-level meta-analysis of dependent effect sizes. Behavior Research Methods, 45, 576-594.
• Weiqi, C. (2007). The structure of secondary school teacher job satisfaction and its relationship with attrition and work enthusiasm. Chinese Education & Society, 40(5), 17-31.
• Werang, B. R. & Agung, A. A. G. (2017). Teachers' job satisfaction, organizational commitment and performance in İndonesia: A study from Merauke District, Papua. International Journal of Development and Sustainability, 6(8), 700-711.
• Wright, T. A. & Cropanzano, R. (2000). Psychological well-being and job satisfaction as predictors of job performance. Journal of occupational health psychology, 5(1), 84.
• *Yakut, S. (2015). İş tatmini ve örgütsel bağlılık ve meslek liselerinde araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Kültür Üniversitesi.
• *Yıldız, H. (2019). Ortaöğretim kurumlarında yönetici ve öğretmenlerin iş doyumunun örgütsel bağlılığa etkisi: Şanlıurfa ilinde bir çalışma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Harran Üniversitesi.
• *Yıldızöz, T. (2021). Öğretmenlerin sosyal kaytarma davranışları ile iş doyumları arasındaki ilişkide örgütsel bağlılıklarının aracılık rolü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Siirt Üniversitesi.
• Yörük, S., & Sağban, S. (2012). Okul müdürlerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyine etkisi. Turkish Studies, 7(3), 2795-2813.
• *Yurtcu, M. V. (2015). İş doyumu ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Bir meta analiz çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
• *Zaman, O. (2006). Alan dışından atanmış rehber öğretmenlerin iş doyumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki [Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.