Opinions of The Graduated Students on The Learning Outcomes of Secondary School Physical Education Curriculum
Year 2019,
Volume: 27 Issue: 3, 1209 - 1222, 15.05.2019
Zekai Pehlevan
,
Cenk Temel
,
Murat Kangalgil
Abstract
The purpose of this research is to evaluate the
learning outcomes of secondary school physical education curriculum implemented
in 2009-2017 through the opinions of the graduated students and to identify the
suggestions of the graduated students for effective and productive teaching of
physical education lessons. A total of 1118 (Men 33.0%, Women 67.0%) students
from the first grade and different departments of three universities
participated in this survey. The data were collected by “High School Physical
Education Curriculum Evaluation Survey”. The survey form was based on the
achievements including the fields of basic skills, values, movement skills and
knowledge as well as sports culture and national consciousness learning.
Descriptive statistics were used in the analysis of the data. As a result of
the analysis, participants stated that the achievements determined according to
the fields in the secondary education physical education curriculum were not
performed at a desired level and fell short of the expectations. It was
observed that the lowest level of achievement was in “Sports Consciousness and
Organizations” sub-learning field.
References
- ---- “33.000 Beden Eğitimi Öğretmeni Atama Bekliyor”, http://www.egitimajansi.com/ sitesinden 26.02.2018 tarihinde ulaşılmıştır.
- Arnold, A. (1995). Çocuğunuz ve Oyun. (Çev. Ahmet Gümüş), İstanbul: Denge Yayınları.
- Arslan, C., Gökhan, İ. ve Aysan, H. A. (2011). Amatör sporcularda ısınma alışkanlığı ve bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Dergisi, 2 (2): 181-186.
- Aydın, N. A. (2002). Ankara’daki özel ve resmi ortaöğretim kurumlarında görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin bazı mesleki niteliklerinin ve ders dışı çalışmalara katılmalarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış yükseklisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Ballinger, D. A. (1993). Becoming an effective physical educator. Physical Educator, 50(1), 13-19.
- Baykoçak, C. (2002). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki sorunları ve tükenmişlik düzeyleri Bursa ili uygulaması. Yayımlanmamış yükseklisans tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
- Bloom, B. S. (1976-2012). İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme. (Çev. Durmuş Ali Özçelik), 2. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
- Bompa, T. O. ve Haff, G. G. (2015). Dönemleme: Antrenman Kuramı ve Yöntemi. (Çev. Tanju Bağırgan), Beşinci Basım, Ankara: Spor Yayınevi ve Kitabevi.
- Çalgın, E. R. (2003). Niğde ilinde görev yapmakta olan beden eğitimi öğretmenlerinin mevcut durumlarının değerlendirilmesi ve meslek sorunlarının tespiti. Yayımlanmamış yükseklisans tezi, Niğde:
Niğde Üniversitesi.
- Davison, B. (1998). Creative Physical Activities And Equipment. USA: Human Kinetics, Champaign, IL.
- Demirhan, G. (2006). Spor Eğitiminin Temelleri. Ankara: Bağırgan Yayımevi.
- Demirhan, G., Bulca, Y., Altay, F., Şahin, R., ve diğerleri. (2008). Beden eğitimi öğretim programları ve programların yürütülmesine ilişkin paydaş görüşlerinin karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 19(3), 157–180.
- Demirhan, G., Bulca, Y., Saçlı, F. ve Kangalgil, M. (2014). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Uygulamada Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 57-68.
- Erdemli, A. (2008). Spor Yapan İnsan. Birinci Baskı, İstanbul: e-Yayınları.
- Ertürk, S. (1986). Eğitimde Program Geliştirme. 5. Baskı, Ankara: METEKSAN Lmt. Şti.
- Fitzpatrick, J. L., Sanders, J. R. & Worthen, B. R. (2004). Program Evaluation: Alternative Approaches and Practical Guidelines. (Third Ed.), Boston: Pearson Education, Inc.
- Gallahue, D. L. & Donnelly, F. C. (2003). Developmental Physical Education for All Children. (4th. Ed.), Champaign, IL: Human Kinetics
- Gordon, T. (1993). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. (Çev. Emel Aksay ve Birsen Özkan), İstanbul: YA-PA.
- Gönen, M. ve Uyar Dalkılıç, N. (1998). Çocuk Eğitiminde Drama: Yöntem ve Uygulamalar. Birinci Baskı, İstanbul: Epilson Yayıncılık.
- Graham, G., Holt-Hale, S. A., & Parker, M. (2001). Children Moving: A Reflective Approach to Teaching Physical Education. 5th Ed., USA: Myfield Publishing Company.
- Gredler, M. E. (1996). Program Evaluation. USA: A Pearson Education Company, Prentice-Hall, Inc.
- Gümüş, H., Saraçlı, S., Karakullukçu, Ö. F., Doğanay, G. ve Kurtipek, S. (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinde Fair Play Kavramı. Inter-national Journal of Science Culture and Sport, 4 (Special Issue 2), Doi: 10.14486/IntJSCS568.
- Henson, K. T. (1995). Curriculum Development For Education Reform. 2nd Ed., New York: An Imprint of Addison Wesley Logman, Inc.
- Huizinga, J. (1955-1995). Homo Ludens: Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme. (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay), Birinci Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Hürriyet Gazetesi (2012), Türkiye’de Olimpiyat Kültürü Yok, http://www.hurriyet.com.tr/, Erişim Tarihi: 25.02.2018.
- Jewett, A. E., Bain, L. L. & Ennis, C. D. (1995). The Curriculum Process in Physical Education. USA: Wm. C. Brown Communicati-ons, Inc.
- Kayışoğlu, N. B., Altinkök, M., Temel, C. & Yüksel, Y. (2015). Investigation of secondary school students’ Physical Education sports-manship behaviours: Karabük sample. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(3), 865-874.
- Kokkinos, P. F. & Fernhall, B. (1999). Physical activity and high density lipoprotein cholesterol levels: what is the relationship? Sports Medicine, 28(5):307-314.
- McCaslin, N. (2016). Yaratıcı Drama: Sınıf İçinde ve Dışında. (Çev. Ed. Pınar Özdemir Şimşek), Sekizinci Baskı, Ankara: Nobel Aka-demik Yayıncılık.
- McNeil, J. (1996). Curriculum: A Comprehensive Introduction. 5th Ed., New York: HarperCollins Publishers, Inc.
- MEB, (2009). Ortaöğretim Beden Eğitimi Dersi Öğretim Programı (9–12. Sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdür-lüğü, Bursa.
- Miller, T. D., Balady, G. J. & Fletcher, G. F. (1997). Exercise and its role in the prevention and rehabilitation of cardiovascular disease. Ann Behavior Medicine, 19(3), 220-229.
- Montessori, M. (1975). Çocuk Eğitimi: Montessori Yöntemi. (Çev. Güler Yücel), İstanbul: Sander Yayınları.
- Morrison, G. R., Ross, S. M., Kalman, H. K. & Kemp, J. E (2011). Designing, Effective and Instruction. 6th Ed., USA: John Willey & Sons, Inc.
- Oliva, P. F. (2001). Developing The Curriculum. 15th ed., Boston: Scott, Foresman and Company.
- Ornstein, A. C. & Hunkins, F. P. (1998). Curriculum: Foundations, Principles, and Issues. 3th Ed., USA: Allyn and Bacon, A Viacom Company, Inc.
- Özcan, G. ve Mirzeoğlu, A. D. (2014). Beden eğitimi dersi öğretim programına ilişkin öğrenci, veli ve beden eğitimi öğretmenlerinin görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 98-121.
- Özçelik, D. A. (1987). Eğitim Programları ve Öğretim (Genel Öğretim Yöntemi). Ankara: ÖSYM Eğitim Yayınları, No. 8.
- Özkan, M. ve Arslantaş, İ. (2013). Etkili öğretmen özellikleri üzerine sıralama yöntemiyle bir ölçekleme çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 311-330.
- Pehlivan, Z. (2012). Beden Eğitimi Derslerinde İstenmeyen Öğrenci Davranışları, Öğretmenlerin Sözlü Dönüt Biçimi ve Dönüt Biçimi-nin Öğrenci Başarı Güdüsüne Etkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 23 (3), 144-158.
- Pehlivan, Z. (2013). Okullararası Spor Yarışmalarına Katılanların Sporu Bırakma ve Devam Etme Nedenleri. Spor Bilimleri Dergisi. 24 (3), 209-225.
- Popham, W. J. (1193). Educational Evaluation. Third Edition, Boston: Allyn and Bacon, A Division of Simon & Schuster, Inc.
- Robbins, L. B., Gretebeck, K.A., Kazanis, A. S. & Pender, N. J. (2006). Girls on the move program to increase physical activity partici-pation. Nurs Res. 55(3), 206-16.
- Sağlık ve Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Beden Eğitimi Ve Spor Öğretmenleri İçin Sağlıkla İlgili Fiziksel Uygunluk Karnesi Uygulama Rehberi. http://okulsagligi.meb.gov.tr/meb, Erişim tarihi: 10.03.2018.
- Sallis, J.F., Patrick, K., Frank, E., Pratt, M., Wechsler, H. & Galuska, D. A. (2000). Interventions in health care settings to promote healthfule eating and physical activity in children and adolescents. Preventive Medicine, 31,112-120.
- Saylor, J. G., Alexander, W. M. & Lewis, A. J. (1981). Curriculum Planning for Better Teaching and Learning, 4th Ed, USA: Holt, Rinehart and Winston, Inc.
- Siedentop, D. & Tannehill, D. (2000). Developing Teaching Skills in Physical Education. California: Mayfield Publishing Company.
- Stillwel, J. L. & Willgoose, C. E. (1997). The Physical Education Curriculum. Boston: Allyn and Bacon.
- Şeker, H., (2014). Program Değerlendirme, İçinde: Eğitimde Program Geliştirme: Kavramlar, Yaklaşımlar, Ed. Hasan Şeker. 3. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Taşmektepligil, Y., Yılmaz, Ç., İmamoğlu, O. ve Kılcıgil, E. (2006). İlköğretim okullarında beden eğitimi ders hedeflerinin gerçekleşme düzeyi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, IV(4), 139-147.
- Topbaş, E. (2013). Montessori Yöntemiyle Çocuk Eğitimi. Üçüncü Baskı, Ankara: Panama Yayıncılık.
- Tyler, R. W. (1967). Basic Principles of Curriculum and Instruction. 26th. Ed, The Universty of Chicago, Chicago-Illinois.
- Varış, F. (1988). Eğitimde Program Geliştirme “Teori ve Teknikler”. Dördüncü Baskı, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Yıldıran, İ. (2011). Fair play: Etimolojik, semantik ve tarihsel bir bakış. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, XVI (4), 3-18.
- Yüksel, İ. ve Sağlam, M. (2014). Eğitimde Program Değerlendirme. 2. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
Ortaöğretim Beden Eğitimi Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Gerçekleşme Düzeyine İlişkin Mezunların Görüşleri
Year 2019,
Volume: 27 Issue: 3, 1209 - 1222, 15.05.2019
Zekai Pehlevan
,
Cenk Temel
,
Murat Kangalgil
Abstract
Bu araştırmanın
amacı; 2009-2017 yıllarında uygulanmış olan ortaöğretim beden eğitimi dersi
öğretim programı kazanımlarının mezunların görüşleri yoluyla değerlendirilmesi
ve beden eğitimi dersinin etkili ve verimli işlenmesine yönelik mezunların
önerilerini belirlemektir. Tarama türündeki bu çalışmaya üç üniversitenin
birinci sınıfında ve farklı bölümlerinde okuyan toplam 1118 (Erkek %33.0, Kadın
% 67.0) öğrenci katılmıştır. Veriler, “Lise
Beden Eğitimi Dersi Öğretim Programı Değerlendirme Anketi” ile
toplanmıştır. anket formu öğretim programının temel beceriler, değerler,
hareket bilgi ve becerileri ile spor kültürü ve ulusal bilinç öğrenme alanlarını
kapsayan kazanımlardan oluşturulmuştur. Verilerin analizinde betimsel
istatistikler kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; ortaöğretim beden
eğitimi öğretim programında alanlara göre belirlenen kazanımların çoğunlukla
istendik düzeyde gerçekleşmediği, beklentilerin altında kaldığı katılımcılar tarafından
ifade edilmiştir. Gerçekleşme düzeyi en düşük “Spor Bilinci ve Organizasyonları”
alt öğrenme alanı kazanımlarında olduğu gözlenmiştir.
References
- ---- “33.000 Beden Eğitimi Öğretmeni Atama Bekliyor”, http://www.egitimajansi.com/ sitesinden 26.02.2018 tarihinde ulaşılmıştır.
- Arnold, A. (1995). Çocuğunuz ve Oyun. (Çev. Ahmet Gümüş), İstanbul: Denge Yayınları.
- Arslan, C., Gökhan, İ. ve Aysan, H. A. (2011). Amatör sporcularda ısınma alışkanlığı ve bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Dergisi, 2 (2): 181-186.
- Aydın, N. A. (2002). Ankara’daki özel ve resmi ortaöğretim kurumlarında görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin bazı mesleki niteliklerinin ve ders dışı çalışmalara katılmalarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış yükseklisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
- Ballinger, D. A. (1993). Becoming an effective physical educator. Physical Educator, 50(1), 13-19.
- Baykoçak, C. (2002). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki sorunları ve tükenmişlik düzeyleri Bursa ili uygulaması. Yayımlanmamış yükseklisans tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
- Bloom, B. S. (1976-2012). İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme. (Çev. Durmuş Ali Özçelik), 2. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
- Bompa, T. O. ve Haff, G. G. (2015). Dönemleme: Antrenman Kuramı ve Yöntemi. (Çev. Tanju Bağırgan), Beşinci Basım, Ankara: Spor Yayınevi ve Kitabevi.
- Çalgın, E. R. (2003). Niğde ilinde görev yapmakta olan beden eğitimi öğretmenlerinin mevcut durumlarının değerlendirilmesi ve meslek sorunlarının tespiti. Yayımlanmamış yükseklisans tezi, Niğde:
Niğde Üniversitesi.
- Davison, B. (1998). Creative Physical Activities And Equipment. USA: Human Kinetics, Champaign, IL.
- Demirhan, G. (2006). Spor Eğitiminin Temelleri. Ankara: Bağırgan Yayımevi.
- Demirhan, G., Bulca, Y., Altay, F., Şahin, R., ve diğerleri. (2008). Beden eğitimi öğretim programları ve programların yürütülmesine ilişkin paydaş görüşlerinin karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 19(3), 157–180.
- Demirhan, G., Bulca, Y., Saçlı, F. ve Kangalgil, M. (2014). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Uygulamada Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 57-68.
- Erdemli, A. (2008). Spor Yapan İnsan. Birinci Baskı, İstanbul: e-Yayınları.
- Ertürk, S. (1986). Eğitimde Program Geliştirme. 5. Baskı, Ankara: METEKSAN Lmt. Şti.
- Fitzpatrick, J. L., Sanders, J. R. & Worthen, B. R. (2004). Program Evaluation: Alternative Approaches and Practical Guidelines. (Third Ed.), Boston: Pearson Education, Inc.
- Gallahue, D. L. & Donnelly, F. C. (2003). Developmental Physical Education for All Children. (4th. Ed.), Champaign, IL: Human Kinetics
- Gordon, T. (1993). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. (Çev. Emel Aksay ve Birsen Özkan), İstanbul: YA-PA.
- Gönen, M. ve Uyar Dalkılıç, N. (1998). Çocuk Eğitiminde Drama: Yöntem ve Uygulamalar. Birinci Baskı, İstanbul: Epilson Yayıncılık.
- Graham, G., Holt-Hale, S. A., & Parker, M. (2001). Children Moving: A Reflective Approach to Teaching Physical Education. 5th Ed., USA: Myfield Publishing Company.
- Gredler, M. E. (1996). Program Evaluation. USA: A Pearson Education Company, Prentice-Hall, Inc.
- Gümüş, H., Saraçlı, S., Karakullukçu, Ö. F., Doğanay, G. ve Kurtipek, S. (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinde Fair Play Kavramı. Inter-national Journal of Science Culture and Sport, 4 (Special Issue 2), Doi: 10.14486/IntJSCS568.
- Henson, K. T. (1995). Curriculum Development For Education Reform. 2nd Ed., New York: An Imprint of Addison Wesley Logman, Inc.
- Huizinga, J. (1955-1995). Homo Ludens: Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme. (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay), Birinci Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Hürriyet Gazetesi (2012), Türkiye’de Olimpiyat Kültürü Yok, http://www.hurriyet.com.tr/, Erişim Tarihi: 25.02.2018.
- Jewett, A. E., Bain, L. L. & Ennis, C. D. (1995). The Curriculum Process in Physical Education. USA: Wm. C. Brown Communicati-ons, Inc.
- Kayışoğlu, N. B., Altinkök, M., Temel, C. & Yüksel, Y. (2015). Investigation of secondary school students’ Physical Education sports-manship behaviours: Karabük sample. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(3), 865-874.
- Kokkinos, P. F. & Fernhall, B. (1999). Physical activity and high density lipoprotein cholesterol levels: what is the relationship? Sports Medicine, 28(5):307-314.
- McCaslin, N. (2016). Yaratıcı Drama: Sınıf İçinde ve Dışında. (Çev. Ed. Pınar Özdemir Şimşek), Sekizinci Baskı, Ankara: Nobel Aka-demik Yayıncılık.
- McNeil, J. (1996). Curriculum: A Comprehensive Introduction. 5th Ed., New York: HarperCollins Publishers, Inc.
- MEB, (2009). Ortaöğretim Beden Eğitimi Dersi Öğretim Programı (9–12. Sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdür-lüğü, Bursa.
- Miller, T. D., Balady, G. J. & Fletcher, G. F. (1997). Exercise and its role in the prevention and rehabilitation of cardiovascular disease. Ann Behavior Medicine, 19(3), 220-229.
- Montessori, M. (1975). Çocuk Eğitimi: Montessori Yöntemi. (Çev. Güler Yücel), İstanbul: Sander Yayınları.
- Morrison, G. R., Ross, S. M., Kalman, H. K. & Kemp, J. E (2011). Designing, Effective and Instruction. 6th Ed., USA: John Willey & Sons, Inc.
- Oliva, P. F. (2001). Developing The Curriculum. 15th ed., Boston: Scott, Foresman and Company.
- Ornstein, A. C. & Hunkins, F. P. (1998). Curriculum: Foundations, Principles, and Issues. 3th Ed., USA: Allyn and Bacon, A Viacom Company, Inc.
- Özcan, G. ve Mirzeoğlu, A. D. (2014). Beden eğitimi dersi öğretim programına ilişkin öğrenci, veli ve beden eğitimi öğretmenlerinin görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 98-121.
- Özçelik, D. A. (1987). Eğitim Programları ve Öğretim (Genel Öğretim Yöntemi). Ankara: ÖSYM Eğitim Yayınları, No. 8.
- Özkan, M. ve Arslantaş, İ. (2013). Etkili öğretmen özellikleri üzerine sıralama yöntemiyle bir ölçekleme çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 311-330.
- Pehlivan, Z. (2012). Beden Eğitimi Derslerinde İstenmeyen Öğrenci Davranışları, Öğretmenlerin Sözlü Dönüt Biçimi ve Dönüt Biçimi-nin Öğrenci Başarı Güdüsüne Etkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 23 (3), 144-158.
- Pehlivan, Z. (2013). Okullararası Spor Yarışmalarına Katılanların Sporu Bırakma ve Devam Etme Nedenleri. Spor Bilimleri Dergisi. 24 (3), 209-225.
- Popham, W. J. (1193). Educational Evaluation. Third Edition, Boston: Allyn and Bacon, A Division of Simon & Schuster, Inc.
- Robbins, L. B., Gretebeck, K.A., Kazanis, A. S. & Pender, N. J. (2006). Girls on the move program to increase physical activity partici-pation. Nurs Res. 55(3), 206-16.
- Sağlık ve Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Beden Eğitimi Ve Spor Öğretmenleri İçin Sağlıkla İlgili Fiziksel Uygunluk Karnesi Uygulama Rehberi. http://okulsagligi.meb.gov.tr/meb, Erişim tarihi: 10.03.2018.
- Sallis, J.F., Patrick, K., Frank, E., Pratt, M., Wechsler, H. & Galuska, D. A. (2000). Interventions in health care settings to promote healthfule eating and physical activity in children and adolescents. Preventive Medicine, 31,112-120.
- Saylor, J. G., Alexander, W. M. & Lewis, A. J. (1981). Curriculum Planning for Better Teaching and Learning, 4th Ed, USA: Holt, Rinehart and Winston, Inc.
- Siedentop, D. & Tannehill, D. (2000). Developing Teaching Skills in Physical Education. California: Mayfield Publishing Company.
- Stillwel, J. L. & Willgoose, C. E. (1997). The Physical Education Curriculum. Boston: Allyn and Bacon.
- Şeker, H., (2014). Program Değerlendirme, İçinde: Eğitimde Program Geliştirme: Kavramlar, Yaklaşımlar, Ed. Hasan Şeker. 3. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Taşmektepligil, Y., Yılmaz, Ç., İmamoğlu, O. ve Kılcıgil, E. (2006). İlköğretim okullarında beden eğitimi ders hedeflerinin gerçekleşme düzeyi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, IV(4), 139-147.
- Topbaş, E. (2013). Montessori Yöntemiyle Çocuk Eğitimi. Üçüncü Baskı, Ankara: Panama Yayıncılık.
- Tyler, R. W. (1967). Basic Principles of Curriculum and Instruction. 26th. Ed, The Universty of Chicago, Chicago-Illinois.
- Varış, F. (1988). Eğitimde Program Geliştirme “Teori ve Teknikler”. Dördüncü Baskı, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Yıldıran, İ. (2011). Fair play: Etimolojik, semantik ve tarihsel bir bakış. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, XVI (4), 3-18.
- Yüksel, İ. ve Sağlam, M. (2014). Eğitimde Program Değerlendirme. 2. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.