Geç Dönem Wittgenstein Felsefesinde Gramer Kavramı ve Dilin Otonomisi

Yıl 2016, Sayı: 2 - 2016, 93 - 111, 30.04.2016

Umut Morkoç

Öz

Wittgenstein felsefesinin merkezi temasını anlam kavramı oluşturur. Tractatus Logico-Philosophicus’ta anlamı dil dışı bir gerçeklikten hareketle tanımlayan Wittgenstein, felsefesinin geç döneminde anlamı dilin kullanımıyla tanımlar. Wittgenstein’ın, “‘anlam nedir?’ sorusunun yeryüzüne inmesi” olarak tanımladığı bu geçiş temel olarak, gramer kavramına dayanmaktadır. Dilin otonomisi, bu dönüşümün önemli bir sonucudur. Bu çalışmada, Wittgenstein’ın gramer kavramı ve bu kavramın bir sonucu olarak dilin otonomisi kavrayışı açık kılınmaya çalışılacaktır. Bunun için öncelikle gramer kavramının Wittgenstein’ın geç dönem felsefesindeki işlevi belirlenecek daha sonra buradan hareketle dilin otonomisinin ne anlama geldiği açıklanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Wittgenstein, anlam, dilin otonomisi, gramer

The Concept of Grammar and Autonomy of Language in the Philosophy of Late Wittgenstein

Öz

The concept of ‘meaning’ constitutes the central theme of Wittgenstein’s
philosophy. Wittgenstein, who characterizes meaning on the basis of an extralinguistic
reality in Tractatus Logico-Philosophicus, in the later period of his
philosophy, characterizes meaning by use. This transition, which Wittgenstein
calls “bring the question ‘what is meaning’ down to earth”, rests on his concept of
grammar. Autonomy of language is an important consequence of this transition.
In this paper Wittgenstein’s conception of grammar and autonomy of language
which results from this conception will be explicated. To this end first the role of
the concept of grammar in Wittgenstein’s philosophy will be clarified and then
on the basis of this what is meant by the autonomy of language will be explained.

Anahtar Kelimeler

Wittgenstein, meaning, grammar, autonomy of language

Kaynakça

• Baker, G. ve Hacker P. M. S. (2009). Wittgenstein Rules, Grammar and Necessity. Wiley-Blackwell, Singapore.
• Cavell, S. (1976). Must We Mean What We Say? Cambridge University Press, Cambridge, New York, Melbourne.
• Cavell, S. (1979). The Claim of Reason: Wittgenstein, Skepticism, Morality and Tragedy. Oxford University Press: Oxford.
• Foster, Michael, N. (2004). Wittgenstein on The Arbitrariness of Grammar. Princeton University Press: Princeton, Oxford.
• Glock, H. J.(1996). A Wittgenstein Dictionary. Blackwell Publishers, Oxford.
• Malcolm, N., Georg Henrik von Wright. (1984). Ludwig Wittgenstein: A Memoir.Oxford University Press: USA
• Monk R. (2005). Ludwig Wittgenstein: Dahinin Görevi. Çev. Berna Kılınçer, Tülin Er. Kabalcı Yayınları: İstanbul.
• Wittgenstein, L. (1978). Philosophical Grammar. Ed. Rush Rhess. Çev.Anthony Kenny. University of California Press: Berkeley, Los Angeles.
• Wittgenstein, L. (1978). Remarks on the Foundations of Mathematics. Ed. G. H. Wright, R, Rhees, G.E.M. Anscombe. İng. Çev. G. E. M. Anscombe. MIT Press: Cambridge. Massachusetts, London.
• Wittgenstein L. (1979). Wittgenstein’s Lectures: Cambridge 1932-1935. Ed. Alice Ambrose. Basil Blackwell: Oxford.
• Wittgenstein L. (1982). Wittgenstein’s Lectures: Cambridge 1930-1932. Ed. D. Lee, University of Chicago Press: Chicago.
• Wittgenstein L. (1989). Lectures on Foundations of Mathematics. Ed. Cora Diamond. Cornell University Press: New York.
• Wittgenstein, L. (2004). Defterler. Ed. G. H. von Wright, G. E. M. Anscombe. Çev. Ali Utku. Birey Yayıncılık: İstanbul.
• Wittgenstein, L. (2004). Zettel. Çev. Doğan Şahiner. Nisan Yayıncılık: İstanbul.
• Wittgenstein, L. (2005). Tractatus Logico-Philosophicus. Çev. Oruç Aruoba. Metis Yayınları: İstanbul.
• Wittgenstein, L. (2007). Felsefi Soruşturmalar, Çev. Haluk Barışcan. Metis Yayınları: İstanbul.
• Wittgenstein, L. (2007). Mavi Kitap Kahverengi Kitap. Çev. Doğan Şahiner, İş Bankası Kültür Yayınları: İstanbul.
• Wittgenstein, L. (2009). Kesinlik Üzerine + Kültür ve Değer. Çev. Doğan Şahiner. Metis Yayınları: İstanbul.