Human, Humanism and Human Rights: On the Humanism Critiques

Yıl 2019, Sayı: 2, 1 - 16, 31.10.2019

Harun Tepe

Öz

The idea of human rights has been the target of different kinds of criticism, since its coming on the world stage in the 18th Century. These criticisms have intensified and peaked today, and although human rights, have lived their best days together with such political values as freedom and democracy at the end of the 20th century, which was only 20-30 years ago, the end of human rights has been declared today. One of the critical commentaries on human rights is on the subject of humanism, which considers human rights a human-centered ideology, even racism of human species. This challenge portrayed here with the critical opinions of Yuval N. Harari and Costas Douzinas will be responded through clarifying the concepts as egoism, human rights, humanism and liberalism, and tackling their claims in details. 

Anahtar Kelimeler

Human, humanism, human rights, egoism, liberalism

İnsan, İnsancıllık (Hümanizm) ve İnsan Hakları: İnsancıllık Eleştirisi Üzerine

Öz

İnsan hakları düşüncesi, 18. yüzyılda bugünkü haliyle tarih sahnesine çıktığından bu yana, bazı eleştirilerin de hedefi olmuştur. Bu eleştiriler gittikçe yoğunlaşarak bugün zirve yapmış ve insan hakları, özgürlük ve demokrasi gibi politik değerlerle birlikte 20. yüzyılın sonunda, daha bundan 20-30 yıl önce en iyi dönemini geçirmiş olmasına karşın, bugün insan haklarının sonu ilan edilmeye başlanmıştır. Bu eleştirilerden birisi insan haklarını insan-merkezci bir ideoloji, hatta insan türü ırkçılığı olarak gören hümanizm eleştirisidir. Bu eleştiri bu yazıda Yuval N. Harari ve Costas Douzinas’ın görüşlerinden hareketle ortaya konulmakta ve bu eleştiriler egoizm, insan hakları, insancıllık ve liberalizm kavramlarının açıklığa kavuşturulması ve Harari ve Douzinas’ın iddialarının ayrıntılı olarak ele alınmasıyla yanıtlanmaya çalışılmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

İnsan, insancıllık, insan hakları, egoizm, liberalizm

Kaynakça

• Benhabib, Ş. (2017). Yeni Türkçe Baskıya Önsöz. Bunalım Çağında Haysiyet. Zor Zamanlarda İnsan Hakları (B. Yıldırım, Çev.) içinde (ss. 9-14). İstanbul: Koç Ün. Yay.
• Charvet, J. & Kaczynska-Nay E. (2008). Liberal Project and Human Rights The Theory and Practice of A New World Order. Cambridge: Cambridge Un. Press.
• Craven W. G. (1981). Giovanni Pico Della Mirandola: Symbol of his Age. Geneva: Librairie Droz.
• Davies, T. (2001). Humanism. London, New York: Routledge.
• Donnely, J. (2007). The Relative Universality of Human Rights. Human Rights Quarterly, 29(12), 281-306.
• Douzinas, C. (2016). İnsan Hakları ve Postmodern Ütopya. R. Sağlam & K. Akbaş (Ed. & Çev.), Hukuk, Adalet ve İnsan Hakları Eleştirel Bir Yaklaşım içinde (ss. 73-100).Ankara: NotaBene Yayınları.
• Douzinas, C. (2016b). İnsancıllığın Bin Bir Yüzü. R. Sağlam & K. Akbaş (Ed. & Çev.), Hukuk, Adalet ve İnsan Hakları Eleştirel Bir Yaklaşım içinde (ss. 27-76). Ankara: NotaBene Yayınları.
• Douzinas, K. (2017a). İnsan Haklarının Sonu (mu)? İnsan Hakları ve İmparatorluk: Kozmopolitanizmin Siyasal Felsefesi içinde (ss. 3-36). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Douzinas, K. (2017b). İnsancıllığın Bin Bir Yüzü. İnsan Hakları ve İmparatorluk Kozmopolitanizmin Siyasal Felsefesi içinde (ss. 55-94). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Douzinas, K. (2017c). Kimlik, Arzu, Haklar. İnsan Hakları ve İmparatorluk Kozmopolitanizmin Siyasal Felsefesi içinde (ss. 37-54). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Harari, N. Y. (2015). Hayvanlardan Tanrılara Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi (E. Genç, Çev.). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Harari, N. Y. (2016). Homo Deus Yarının Türünün Kısa Bir Tarihi (E. Genç, Çev.). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Kahn, P. W. (2008). Sacred Violence: Torture, Terror and Sovereignty. Ann Arbor: University of Michigan Press.
• Mann, T. (1983). Reflections of a Nonpolitical Man (W. D. Morris, Çev.). New York: Frederick Ungar Publishing.
• Moyn, S. (2017). Son Ütopya Tarihte İnsan Hakları (F. Ev, Çev.). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları