İKİZ AÇIK TEOREMİ VE TÜRKİYE UYGULAMASI

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 73 - 94, 05.10.2015

Seyhan Taş Tuğba Yılmaz

Öz

İkiz açık hipotezi, bütçe açığı ile cari işlemler açığı arasında pozitif bir ilişkinin olduğunu öne süren bir teori olarak bilinmektedir. Bu çalışmada Eş Bütünleşme Analizi, Vektör Hata Düzeltme Modeline Dayalı Granger Nedensellik Testi ve Granger Nedensellik Testinden yararlanılarak 1975-2013 dönemi KKBG/GSYİH ve cari denge/GSYİH yıllık verileri kullanılarak ikiz açıklar hipotezinin Türkiye ekonomisinde geçerliliği test edilmiştir. Buna göre ikiz açık hipotezinin uzun dönemde geçerli olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca nedenselliğin yönünün kamu kesimi borçlanma gereğinden cari açığa doğru olduğu tespit edilmiştir. Kısa dönemde ise, cari açığın KKBG nin sebebi olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: İkiz Açık Hipotezi, Eşbütünleşme Analizi, Granger Nedensellik Analizi

Anahtar Kelimeler

İkiz Açık Hipotezi, Eşbütünleşme Analizi, Granger Nedensellik Analizi

Kaynakça

• AKBOSTANCI, E. Ve TUNÇ, İ. (2002), Turkish Twin Deficits: An Error Correction Model of Trade Balance.
• AKSU, H. ve BAŞAR, S.,(2005), ikiz Açıklar Hipotezinin Türkiye Açısından Araştırılması, işletme ve Finans Dergisi, 109-114.
• ATA, A. ve YÜCEL, F.,(2003), “Eş Bütünleşme ve Nedensellik Testleri Altında İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması, Çukurova Üniversitesi, İİBF Dergisi, 97-103.
• BİLGİLİ, E. ve BİLGİLİ, F., (1998), Bütçe Açıklarının Cari İşlem Dengesi Üzerindeki Etkileri: Teori ve Uygulama , İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, 146, 4-16.
• BAYRAK, M. ve ESEN, Ö. (2012), Bütçe Açıklarının Cari İşlemler Dengesi
• Üzerine Etkileri: İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi,
• Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 23( 82):23-47.
• DARRAT, D., 1988, “Have Large Budget Deficit Caused Rising Trade Deficits?, 54(4), 879-887.
• DİBOĞLU, S., 1997, Accounting For US Current Account Deficit: An Empirical Investigation , Applied Economics, 29: 787-793.
• ERDİNÇ, Z. 2008, İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye’de 1950-2005 yılları arasında Eş Bütünleşme Analizi ve Granger Nedensellik Testi ile İncelenmesi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 209-222.
• ERLAT, H., 1983, Nedensellik Sınamaları Üzerine, ODTÜ Gelişme Dergisi,10,( 1): 65-96.
• GÖK,B.,ve ALTAY, O., 2007, Türkiye’de İkiz Açıklar Hipotezi: 1989-2005, Tisk Akademi, 2(3)
• İYİDOĞAN, P. ve ERKAM, S. 2013, İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye İçin Ampirik Bir İnceleme (1987-2005), Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 15: 39-48.
• KÖKÇÜ, A., 2011, “Bütçe Açığı –Cari İşlemler Arasındaki İlişki ve Türkiye Örneği(1994-2010)”, 122s.
• KILAVUZ, E. ve DUMRUL, Y., 2012, İkiz Açıklar Hipotezinin Geçerliliği: Teori ve Uygulama, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,26,( 3- 4) : 239-258.
• ŞEN, H. ve SAĞBAŞ, İ., (2004), Bütçe Açıkları ve Türkiye Uygulaması, Seçkin Yayıncılık, Ankara
• ŞEN,E., (2007), “İkiz Açıklar İlişkisi (Türkiye Analizi: 1983-2005 Dönemi)”, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 155.
• TİMUR, Y., (2005), “Cari İşlemler ve Bütçe Açığı Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Teori ve Uygulaması”, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 128s.
• TUNCA,Z., (1999), Makro İktisat, Filiz Kitabevi, İstanbul
• UTKULU, U., 2003, Türkiye’de Bütçe Açıkları ve Dış Ticaret Açıkları Gerçekten İkiz mi ? Koentegrasyon ve Nedensellik Bulguları, Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF, 18(1): 45-61.
• VYSHNYAK, O., (2000), Twin Deficit Hypothesis: The Case of Ukraine , National University Kyivmahylo Academy, 1-46.
• YANIK, Y., (2006), The Twin Deficits Hypothesis An Empirical İnvestigation
• YELMER, A.,( 2013), “İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye Verileriyle Test Edilmesi”, Ankara Üniversitesi, 153.
• ZENGİN, A., 2000, The Twin Deficits Hypothesis (The Türkish Case),217- 228.