Evliliğin “Kutsal” Politiği ve Eleştirisi | The “Sacred” Politics and Criticism of Marriage

Year 2022, Volume: 5 Issue: 2, 503 - 519, 30.11.2022

Hatice Nuhoğlu , Arzu İçağasıoğlu Çoban

https://doi.org/10.33708/ktc.1155424

Abstract

İki yetişkin bireyin ortak yaşamı seçmesi sevgi, aşk, merhamet, tutku duyguları ile mistifiye edilerek kutsallaştırılsa da evlilik, toplumsal, ekonomik ve sosyal tahakküme dayanır. Evliliğin yasal çerçevesi ise evliliğe sözleşmesel bir nitelik kazandırır. Evlilik bu sözleşmesel niteliği neticesinde çiftler için ödev ve sorumlulukların paylaşıldığı bir alan olarak inşa edilir. Ancak evliliğin ataerkil payı, kadınlar için sorumluluk alanları içinde tahakkümü ve baskıyı barındırmaktadır. Dolayısıyla evlilik ilişkisinde kadın ve erkek adına farklı deneyim alanları mevcuttur. Bu nedenle evlilik çalışmalarında iyi bir analiz için evliliğin ataerkiye ilişkin sınırları, güç ilişkileri ve zorunlu yapısı göz önünde bulundurulmalıdır. Bu çalışmada evlilik pratiği; kutsal evlilik algısı, evliliğin yazgıya dönüşmesi, ev içi toplumsal cinsiyet rolleri kapsamında emeğin feminizasyonu, ekonomi politiği ve cinsel tahakküm temelinde ele alınmıştır.

Keywords

Evlilik, Ataerkil pay, Ev içi toplumsal cinsiyet rolleri, Evlilik ekonomisi, Cinsel tahakküm

The “Sacred” Politics and Criticism of Marriage

Abstract

Marriage is based on a social and economic domination, although the choice of two adult individuals to live together is sanctified by being mystified with feelings of love, compassion, passion. The legal framework of marriage, on the other hand, gives the marriage a contractual character. As a result of this contractual nature of marriage, marriage is built as an area where duties and responsibilities are shared for couples. However, the patriarchal share of marriage includes domination and oppression within the areas of responsibility for women. Therefore, there are different areas of experience for men and women in the marital relationship. For this reason, for a good analysis in marriage studies, the patriarchal boundaries, power relations and compulsory structure of marriage should be taken into consideration. In this study, the practice of marriage is discussed based on the perception of holy marriage, the transformation of marriage into destiny, the feminization of labor within the scope of domestic gender roles, political economy and sexual domination.

Keywords

Marriage, Patriarchal Share, Domestic GenderRoles, Marriage economy, Sexual domination

References

• Beauvoir, S. (2010). Kadın “İkinci Cins” Evlilik Çağı. Çev. B. Onaran. İstanbul: Payel Yayınevi.
• Bora, A. (2018). Kadınların Sınıfı Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bourdieu, P. (2019). Eril Tahakküm. Çev. B. Yılmaz. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Bolak Boratav, H., Okman Fişek, G. ve Ziya H. E. (2017), Erkekliğin Türkiye Halleri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Butler, J. ve Athanasiou, A. (2017). Mülksüzleşme Siyasaldaki Performatif. Çev. B. Ertür. İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Cengiz, K., Tol, U.U. ve Küçükural, Ö. (2004). Hegemonik Erkekliğin Peşinden. Toplum ve Bilim Dergisi. 101. 50-70.
• Connell, R.W. (2019). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. Çev. C. Soydemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çarkoğlu, A. ve Kalaycıoğlu, E. (2013). Türkiye’de Aile, İş ve Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: İstanbul Politikalar Merkezi (İPM).
• Dempsey, K. (2002). Who Gets The Best Deal From Marriage: Women Or Men?. Journal of Sociology. The Australian Sociological Association. 38 (2). 91–110.
• Donovan, J. (2014). Feminist Teori. Çev. A. Bora, M. Ağduk Gevrek ve F. Sayılan. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dünya Kalkınma Raporu. (2012). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kalkınma. Washington: The World Bank.
• Ecevit, Y. (2011). Cinsellik ve Beden. Y. Ecevit ve N. Karkıner (Der.). Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları içinde (140-166). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Ehrenreich, B. (1983). The Hearts of Men. USA: Anchor Books Editions.
• Gülseven. A. S. (2017). Türk Aile Hukukunda Toplumsal Cinsiyet Rolleri. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 132. 183-230.
• Haley, J. (1988). İletişim Psikolojik Sorunlar ve Psikoterapi. Çev. A. Uzunöz. Ankara: Çark Kitabevi Yayınları.
• Haley, J. (2006). Sıradışı Terapi: Milton H. Erickson’un Psikiyatrik Teknikleri. Çev. S. Öğünç. İstanbul: Yol Yayınları.
• Hopper, J. (2001). The Symbolic Origins of Conflict in Divorce. Journal of Marriage and Family 63. 430–445.
• Horkheimer, M. (1972). Authority and the Family. Critical Theory. 47-128. New York: The Continuum Publishing Company.
• Kalkıner, N. (2011). Aile ve Evlilik. Y. Ecevit ve N. Kalkıner (Der.) Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi içinde. (130-153). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kandiyoti, D. (1988) Bargaining With Patriarchy. Gender&Society, 2(3). 274-290.
• Karacan, O. (2018), CatharineMackinnon’un “Tahakküm Yaklaşımı” Çerçevesinde Boşanma Davalarında Affetme, G. Uygur ve N. Özdemir (Der.), Hukuk ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları içinde (393-412). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kercheral, J., Markowitz, D., Monson, K. ve Read, B. (2013). Research on Barriers to Employment and DecentWork for Women. International Labour Organization.
• Mitchell, J. (2006). Kadınlar: En Uzun Devrim. Çev. G. İnal, G. Savran, Ş. Tekeli, F. Tınç, Ş. Torun ve Y. Zihnioğlu. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Moreno, L. (2015). ‘Süper Kadınlar’ ve Akdeniz Refahı. A. Buğra ve Ç. Keyder (Der.). Sosyal Politika Yazıları içinde. Çev. B. Yakut Çakar ve U.B. Balaban. (375-397). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Nuhoğlu, H. (2019), Boşanma Sürecinde Çatışma Deneyimlerinin Stratejik Aile Terapisi Temelinde Analizi Bir Karma Yöntem Araştırması. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı. Ankara.
• Sancar, S. (2017). Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti Erkekler Devlet, Kadınlar Aile Kurar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Scott, J. W. (2007). Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. Çev. A. T. Kılıç. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Sennett, R. (2011). Otorite. Çev. K. Durand. 3. Baskı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Soysal, D. (2016). Beauvoir Dersleri “Evli Kadın” ve “Anne” Üzerine Bir Deneme. İstanbul: Belge Yayınları.
• Şimşek, A. A. (2018). Kadının Sosyal İnsan Hakları ve Refah Devleti: Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Bir Değerlendirme. G. Uygur ve N. Özdemir (Der.). Hukuk ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları içinde (119-164). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yakalı Çamoğlu. D. (2017). Kaynana Ne Yaptı, Gelin Ne Dedi? Ailedeki Kadınlar ve İlişkileri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yavuz, Ş. (2015). Ataerkil Egemen Erkeklik Değerlerinin Üretiminde Kadınların Rolü: Trabzon Örneği. Fe Dergi. 7(1). 117-128.
• White, J.B. (2015). Para ile Akraba Kentsel Türkiye’de Kadın Emeği. Çev. A. Bora. İstanbul: İletişim Yayınları.