Osmanlı Devleti’yle tarihi bağları bulunan Kafkaslardan Osmanlı ülkesine 19. yüzyılın ilk yarısında gönüllü olarak başlayan göçler yüzyılın ikinci yarısından itibaren sürgüne dönüşerek 1920’lere kadar devam etmiştir. Kafkas muhacirlerini kabul eden Osmanlı Devleti, bunları siyasi, dini, ekonomik ve güvenlik gibi kaygılarla başta Rumeli ve Anadolu coğrafyası olmak üzere ülkenin birçok bölgesine yerleştirmiştir. Bu nedenle muhacirlerden bir bölümü de Suriye Vilayeti dahilinde iskân edilmiştir.
Başlangıçta münferit ve az sayıda gerçekleşen göç hareketinin Osmanlı-Rus savaşları ve Rusya’nın Kafkaslarda yerleşme siyaseti gibi nedenlerle zamanla yoğunluğu artmıştır. Bunun üzerine Osmanlı yönetimi, göçlerin sağlıklı ve düzenli bir şekilde yürütülebilmesi için muhacirlerin iskân ve iaşeleriyle ilgili yasal düzenlemeler yapmıştır. Göçlerin ilk dönemlerinde muhaceret ve muhacir işleri belediye teşkilatlarına bırakmıştır. Fakat muhacir akını karşısında belediyelerin bu meselenin altından kalkamayacağı anlaşılınca 1860 tarihinden itibaren Muhacirin Komisyonları oluşturulmuştur. Bu bağlamda Suriye Vilayeti dahilindeki göç olaylarını Muhâcirîn-i İslâmiye Komisyon-ı Âlîsi Birinci Azalığı tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Bu komisyon vilayet dahilindeki iskân ve iaşe işlerini takip etmiş, muhacirlerin sorunlarını gidermek için büyük çaba harcamıştır. Gerek merkezden gerek mahalli yönetimden ve gerekse halktan yapılan yardımları organize etmeye çalışmıştır.
Bu çalışma merkezi yönetim, yerel yönetim ve Muhâcirîn-i İslâmiye Komisyon-ı Âlîsi Birinci Azalığı’nın çalışmaları sonucunda Suriye Vilayeti’ne yerleştirilen muhacirlere ne tür yardımlar yapıldığını ortaya koymayı hedeflemiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | July 13, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Issue: 2 |