Schmitt’in Hayaleti ve Parlamentarizmin Krizi

Yıl 2018, Cilt: 23 Sayı: 91-92, 179 - 200, 29.12.2018

Ebuzer Karaaslan

Öz

Bu çalışma, Carl Schmitt’in “parlamentarizmin krizine” ilişkin belirli açılardan yaklaşık bir asra meydan okuyan düşüncelerini odağına almakta ve Schmitt’in parlamentarizm üzerinden çağdaş siyasete dair söz söyleme kapasitesini problem edinmektedir. Çalışmada genel olarak Schmitt’e göre parlamentarizmin, içi boş liberal bir sistem olduğu, parlamentonun temel ilkeleri olarak kabul ettiği “müzakere” ve “aleniyet” ilkelerinin, siyasal kararların parlamentoda alınmaması nedeniyle işlevsiz kaldığı, demokrasi, liberalizm, rasyonalizm ve çoğulculuk gibi unsurlarla yüzeysel bir biçimde eklemlenen karma bir yapı olarak parlamentonun ebedî sohbetlerin yapıldığı bir vitrine dönüştüğünden söz edilmiş ve Schmitt’in çözüm önerisi tartışmaya açılmıştır. Bu kapsamda Schmitt’in parlamentarizme dair düşünceleri ve bu düşüncelere yönelik eleştiriler, çağdaş-demokratik siyasetin gelişimi adına önemli ve verimli bir tartışma olarak görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Carl Schmitt, Parlamentarizm, Demokrasi, Liberalizm

Schmitt’s Spectre and the Crisis of Parliamentarism

Öz

This study focuses on the Carl Schmitt’s ideas regarding “the crisis of parliamentarism”, which managed to go beyond nearly a century from certain respects; and also discusses the Schmitt’s capacity of expression about contemporary politics in the context of parliamentarism. Generally, this study analyzes Scmitt’s ideas that the parliamentarism is a hollow liberal system, and the parliament’s main principles of “discussion” and “openness” remain dysfunctional due to the fact that the political decisions could not be adopted in the parliament, and also the parliament, as a composite structure embedded superficially with elements such as democracy, liberalism, rationalism and pluralism, is converted into a show case where perpetual discussions are made; and discusses Schmitt’s solution proposal. In this context, it is acknowledged that the Schmitt’s ideas regarding the parliamentarism and the critiques against them constitute an important and fruitful discussion for the development of contemporary democratic politics.

Anahtar Kelimeler

Carl Schmitt, Parliamentarism, Democracy, Liberalism

Kaynakça

• BAYRAMOĞLU, Sonay, Parlamentonun Krizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1998.
• BERİŞ, Hamit Emrah, Egemenlik Kavramının Tarihsel Gelişimi ve Geleceği Üzerine Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi SBF, Ankara 2008, 63/1, ss. 55-80.
• BEZCİ, Bünyamin, Carl Schmitt’in Politik Felsefesi-Modern Devletin Müdafaası, Paradigma Yayıncılık, İstanbul 2006.
• BEZCİ, Bünyamin, “Schmitt ve Siyasal Kavramı”, Siyasal Üzerine Konuşmalar. Ed. A. Okumuş & M. Demir, Küre Yayınları, İstanbul 2016, ss. 95-143.
• CANETTI, Elias, Kitle ve İktidar, Çev. G. Aygen, 5. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2012.
• ÇELEBİ, Aykut, “Sunuş: Siyaset Kaderimizdir: Carl Schmitt ve Siyasal Kavramı”, Siyasal Kavramı. C. Schmitt, Çev. E. Göztepe, 2. Baskı, Metis Yayınevi,İstanbul 2012.
• DEMİR, Hasan, Demokrasi Düşüncesinin Gelişimi Bağlamında Demokrasi ve Demokrasi Karşıtı Görüşler: Giovanni Sartori ve Carl Schmitt, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi S.B.E., Ankara 2013.
• ESGÜN, Toros Güneş, Carl Schmitt’in İnsan Anlayışı Çerçevesinde Siyasal Kuramların Antropolojik Temelleri Üzerine Bir İnceleme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi S.B.E., Ankara 2010.
• GÖZTEPE, Ece, “Bir Klasik Eser Olarak Carl Schmitt’in ‘Anayasa Öğretisi’”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İstanbul 2015, Cilt: 73, Sayı: 1, ss. 129-180.
• KARAASLAN, Ebuzer, Chantal Mouffe ve Liberal Siyaset Teorisinin Demokratik Eleştirisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi; S.B.E., Bursa 2015.
• KARAHANOĞULLARI, Duygu Türk, Çağdaş Siyasal Teoride Etik ve Siyaset İlişkisi: Levinas, Schmitt, Badiou, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi S.B.E., Ankara 2012.
• KARDEŞ, M. Ertan, Schmitt’le Birlikte Schmitt’e Karşı: Politik Felsefe Açısından Carl Schmitt ve Düşüncesi, İletişim Yayınları, İstanbul 2015.
• KARGIOĞLU, Fırat, Carl Schmitt’in Devlet Felsefesinde Totaliter Unsurlar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi S.B.E., Malatya 2013.
• KAYA, Funda Günsoy, Carl Schmitt ve Leo Strauss’ta ‘Politik Olan’ Kavramı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi S.B.E.,İzmir2009.
• KEANE, John, Demokrasi ve Sivil Toplum, Çev. N. Erdoğan, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 1994.
• MARDİN, Şerif, İdeoloji, 17. Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul 2015.
• MOUFFE, Chantal, Demokratik Paradoks, Çev. A. C. Aşkın, 2. Baskı, Epos Yayınları, Ankara 2009.
• MOUFFE, Chantal, Siyasal Üzerine, Çev. M. Ratip, İletişim Yayınları, İstanbul 2010.
• MOUFFE, Chantal, Siyasetin Dönüşü, Çev. F. Bakırcı-A. Çolak, Epos Yayınları, Ankara 2010.
• SCHEUERMANN, Bill, “Is Parliamentarism in Crisis? A Response to Carl Schmitt”, Theory and Society, 1995, Vol. 24, No:1, pp. 135-158.
• SCHMITT, Carl, Parlamenter Demokrasinin Krizi, Çev. A. E. Zeybekoğlu, 2. Baskı, Dost Yayınevi, Ankara 2010.
• SCHMITT, Carl, Siyasal Kavramı, Çev. E. Göztepe, 2. Baskı, Metis Yayınevi, İstanbul 2012.
• SCHMITT, Carl, Siyasi İlahiyat: Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Bölüm, Çev. A. E. Zeybekoğlu, 4. Baskı, Dost Yayınevi, Ankara 2014.
• SCHMITT, Carl, Kanunilik ve Meşruiyet, Çev. M. C. Ozansü, İthaki Yayınları, İstanbul 2016.
• VERGİN, Nur, Siyasetin Sosyolojisi: Kavramlar, Tanımlar, Yaklaşımlar, 6. Baskı, Doğan Kitap, İstanbul 2008.
• ZEYBEKOĞLU, Ali Emre, Carl Schmitt’in 20. Yüzyıl Devlet ve Siyaset Kuramına Katkısı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi S.B.E., İstanbul 2009.