Ortaöğretim Öğrencilerinin Bilimsel Epistemolojik İnançlarının İncelenmesi

Year 2018, Issue: 45, 132 - 152, 15.02.2018

Nilgün Yenice , Gizem Alpak Tunç , Neslihan Yavaşoğlu

https://doi.org/10.21764/maeuefd.334536

Cited By: 2

Abstract

Bu çalışmanın amacı ortaöğretim öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inanç
düzeylerini belirlemek ve öğrencilerin epistemolojik inançlarını bazı
değişkenler açısından incelemektir. İlişkisel tarama modelindeki araştırma 809
ortaöğretim öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Elder
(1999) tarafından geliştirilen ve Acat, Tüken ve Karadağ (2010) tarafından
Türkçe’ye uyarlanan “Bilimsel Epistemolojik İnançlar Ölçeği” ile Kişisel Bilgi
Formu kullanılmıştır. Öğrencilerin bilimsel epistemolojik inanç düzeylerini belirlemek
için; alt boyutların ortalama (X) ve standart sapma (SS) puanları hesaplanmış;
değişkenlere ilişkin farklılık durumunun belirlenmesinde Mann Whitney-U testi
ve Kruskal Wallis H-testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, ortaöğretim
öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inançlarının genel olarak gelişmiş
düzeyde olduğu söylenebilir. Ayrıca öğrencilerin cinsiyetlerinin ve sınıf
düzeylerinin, öğrencilerin bilimsel epistemolojik inançlarının alt boyutlarını
etkilediği söylenebilir. Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda; öğrencilerin
bilimsel epistemolojik inançlarındaki cinsiyet farklılığına neden olan
etkenlere ilişkin çalışmalar yapılabilir. Bununla birlikte; bilimsel
epistemolojik inanç düzeylerinin tüm öğrenim kademelerinde çağdaş düzeye getirilebilmesine
yönelik etkinlikler yapılması önerilebilir.

Keywords

Bilimsel Epistemolojik İnançlar, Cinsiyet, Ortaöğretim Öğrencileri, Sınıf düzey

References

• Acat, B., Tüken, G. & Karadağ, E. (2010). Bilimsel Epistemolojik İnançlar Ölçeği: Türk Kültürüne Uyarlama, Dil Geçerliği ve Faktör Yapısının İncelenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 67-89.
• Akpınar, B., Döner, A. & Tan, Ç. (2010). Öğretmen Adaylarının Epistemolojik Anlayışları. (20-22 Mayıs 2010), Elazığ, ¬583-587.
• Akgün, A. & Gülmez, G. (2015). Lise Öğrencilerinin Epistemolojik İnançlarının Kimya Dersi Akademik Başarısına Etkisinin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,54(14), 68-80.
• American Association for the Advancement of Science. (1993). Benchmarks for Science Literacy. New York: Oxford University Press.
• Ayvacı, H. S. & Er Nas, S. (2009).Fen ve Teknoloji Dersi Konularının Okulda ve Dershanede İşlenişiyle İlgili Durumların Belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 113-124.
• Aydemir, N., Aydemir, M. & Boz, Y. (2013). Lise Öğrecilerinin Epistemolojik İnançları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21, 1305-1316.
• Bendixen, L. D., Schraw, G., & Dunkle, M. E. (1998). Epistemic Beliefs Anmoral Reasoning. The Journal of Psychology, 132, 187-200.
• Boz, Y., Aydemir, M. & Aydemir, N. (2011). Türkiye’deki 4, 6 ve 8. Sınıf İlköğretim Öğrencilerinin Epistemolojik İnançları. İlköğretim Online, 10(3), 1191-1201.
• Buehl, M. M., Alexander, P. A., & Murphy, P. K. (2002). Beliefs about schooled knowledge: Domain specific or domain general? Contemporary Educational Psychology, 27, 415-449.
• Büyüköztürk, Ş., & Çakmak, E. K., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F.(2011). Bilimsel araştırma yöntemleri, 6. Pegem A yayıncılık, Ankara.
• Can, B., & Arabacıoğlu, S. (2009). The observation of the teacher candidates’ epistemological beliefs according to some variables. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2799-2803.
• Chan, K., & Elliott, R. G. (2002). Exploratory Study of Hong Kong Teacher Education Students' Epistemological Beliefs: Cultural Perspectives and İmplications on Beliefs Research. Contemporary Educational- Psychology, 27, 392-414.
• Cano F. (2005). Epistemological Beliefs and Approaches to Learning: Their Change Through Secondary School and Their Influence on Academic Performance. British Journal of Educational Psychology, 75(2), 203-221.
• Conley, A. M., Pintrich, P. R., Vekiri, I., & Harrison, D. (2004). Changes in Epistemological Beliefs in Elementary Science Students. Contemporary Educational Psychology, 29, 186-204.
• Çoban, G. Ü., & Ergin, Ö. (2010). İlköğretim öğrencilerinin bilimsel bilginin varlık alanına yönelik görüşlerini belirleme ölçeği. İlköğretim Online, 9(1).
• Demir, Ö. (2009). Bilişsel Koçluk Yöntemiyle Öğretilen Bilişsel Farkındalık Stratejilerinin Altıncı Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrencilerin Epistemolojik İnançlarına, Bilişsel Farkındalık Becerilerine, Akademik Başarılarına ve Bunların Kalıcılıklarına Etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Deryakulu, D. & Bıkmaz, F. H. (2003). Bilimsel Epistemolojik İnançlar Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(4), 243-257.
• Elder, A.D. (1999). An Exploration of Fifth Grade Students’ Epistemological Beliefs in Science and an Investigation of Their Relation to Science Learning. A Doctoral Thesis, Michigan: University of Michigan.
• Eroğlu, S. E. & Güven, K. (2006). Üniversite Öğrencilerinin epistemolojik İnançlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Çukurova Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 295-313.
• Evcim, İ., Turgut, H., & Şahin, F. (2011). İlköğretim öğrencilerinin epistemolojik inanışlarıyla, günlük yaşam problemlerini çözebilme ve akademik başarı düzeyleri arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 1199-1220.
• Gürol, A., Altunbaş, S., & Karaaslan, N. (2010). Öğretmen Adaylarının Öz Yeterlik İnançları ve Epistemolojik İnançları Üzerine Bir Çalışma. e-Journal of New World Sciences Academy, Education Sciences, 5,(3), 1395-1404.
• Kaplan, A. Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inanışlarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamasındaki yansımaları: Durum çalışması. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaygın, B., Baş, F.; Kanbolat, O. & İneç, Z., F. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Bilimsel Epistemolojik İnanışlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. IX. Sınıf öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu. (20-22 Mayıs 2010), Elazığ, 1108-110.
• Kaynar, D., Tekkaya, C. & Çakıroğlu, J. (2009). Effectiveness of 5E Learning Cycle Instruction on Students’ Achievement in Cell Concept and Scientific Epistemological Beliefs. Hacettepe University Journal of Education, 37, 96-105.
• Kızılgüneş, B. (2007). Predictive Influence of Students’ Achievement Motivation, Meaningful Learning Approach and Epistemological Beliefs on Classification Concept Achievement. Master Thesis, Ankara: Middle East Technical University.
• Kızılgüneş, B., Tekkaya, C., & Sungur, S. (2009). Modeling the Relations Among Students’ Epistemological Beliefs, Motivation, Learning Approach, and Achievement, The Journal of Educational Research, 102(4), 243-255.
• Kurt, F. (2009). Investigating Students’ Epistemological Beliefs Through Gender, Grade Level, and Fields of the Study. Unpublished master’s thesis, Ankara: Middle East Technical University.
• Meral, M. & Çolak, E. (2009). Öğretmen Adaylarının Bilimsel Epistemolojik İnançlarının İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 129-146.
• Mir, R., & Watson, A. (2000). Strategic management and the philosophy of science: The case for a constructivist methodology. Strategic Management Journal, 941-953.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2004). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı ve kılavuzu (6-8. Sınıflar için), MEB, Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı ve kılavuzu (6-8. Sınıflar için), Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2007). Lise Kimya Dersi, (9–12. Sınıflar) Öğretim Programı, MEB, Ankara
• Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Lise Kimya Dersi, (9-12. Sınıflar) Öğretim Programı Taslağı, MEB, Ankara
• National Research Council. (1996). National Science Education Standarts. Washington, DC: The National Academies Press.
• Neuman, K., & Blundo, R. (2000). Curricular philosophy and social work education. Journal of Teaching in Social Work, 20(1), 19- 38.
• Önen, A. S. (2011). Investigation Of Students’ Epistemological Beliefs and Attitudes Towards Studying. Hacettepe University Journal of Education, 40, 300-309.
• Özdemir, G. (2007). The effects of the nature of science beliefs on science teaching and learning. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (2), 355-372.
• Özkal, K., Tekkaya, C., Sungur, S., Çakıroğlu, J. & Çakıroğlu, E. (2011). Elementary Students’ Scientific Epistemological Beliefs in Relation to Socio-Economic Status and Gender. Journal of Science Teacher Education, 22(2), 115-127.
• Özkan, Ş. (2008). Modeling Elementary Students’ Science Achievement: The Interrelationships Among Epistemological Beliefs, Learning Approaches, and Self-Regulated Learning Strategies. The Doctoral Thesis, Ankara: Middle East Technical University.
• Özşaker, M., Canpolat, M. & Yıldız, L. (2011). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Epistemolojik İnançları ve Benlik Saygıları Arasındaki İlişki. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 155-164.
• Paulsen, M. B. & Wells, C. T. (1998). Domain differences in the epistemological beliefs of college students. Research in Higher Education, 39(4), 365-384.
• Sadıç, A., Çam, A. ve Topçu, M. S. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Epistemolojik İnançlarının Cinsiyet ve Sınıf Düzeyine Göre İncelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran 2012, Niğde.
• Schommer, M. (1990). Effects of Beliefs About the Nature of Knowledge on Comprehension. Journal of Educational Psychology, 82(3), 498-504.
• Schommer, M. (1998). The Influence of Age And Schooling on Epistemological Belief. The British Journal of Educational Psychology, 68(4), 551-560.,
• Sönmez, V. (2008). Bilim Felsefesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Terzi, A. R. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Bilimsel Epistemolojik İnançları Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 298-311.
• Tolhurts, D. (2007). The Influence of Learning Environments on Students’ Epistemological Beliefs and Learning Outcomes. Teaching in Higher Education, 12, 219–233.
• Topçu, M. S. & Tüzün, Ö. Y. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Bilişötesi ve Epistemolojik İnançlarıyla Fen Başarıları, Cinsiyetleri ve Sosyoekonomik Durumları. İlköğretim Online. 8 (3), 676-693.
• Tsai, C.-C. (1998). An Analysis of Taiwanese Eighth Graders’ Science Achievement, Scientific Epistemological Beliefs and Cognitive Structure Outcomes After Learning Basic Atomic Theory. International Journal of Science Education, 20(4), 413-425.
• Tsai, C.-C. (1999). Laboratory Exercises Help Me Memorize the Scientific Truths: A Study of Eighth Graders’ Scientific Epistemological Views and Learning in Laboratory Activities. Science Education, 83, 654-674.
• Tsai, C.-C. (2000). Relationships Between Student Scientific Epistemological Beliefs and Perceptions of Constructivist Learning Environments. Educational Research, 42(2), 193-205.
• Tüken, G. (2010). Kentlerde ve Kırsal Kesimde Öğrenim Gören Öğrencilerin Bilimsel Epistemolojik İnançlarının Belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Ünal Çoban, G. & Ergin, Ö. (2008). İlköğretim öğrencilerinin bilimsel bilgiye yönelik görüşlerini belirleme ölçeği, İlköğretim Online, 7 (3), 706-716.
• Yenice, N.(2010). The Views Of The 8th Grade Students About Nature Of Scientific Knowledge. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 5012-5017.
• Yenice, N., & Özden, B. (2013). Analysis of scientific epistemological beliefs of eighth graders. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 1(2).
• Yenice, N. (2015). An Analysis of Science Student Teachers’ Epistemological Beliefs and Metacognitive Perceptions about the Nature of Science. Educational Sciences: Theory & Practice, 6, 1623-1636.