Güneybatı Türkiye’de Likya napları içerisinde bulunan Marmaris Peridotiti birimi geniş alanlarda yüzeylemektedir. Bu birimin kırık-çatlak düzlemleri boyunca farklı debilerde kaynak boşalımları gözlenmektedir. Bu çalışmada Acıpayam (Denizli) ilçesi batısında Marmaris peridotiti ile etkileşimi olan yüzey ve yeraltısularının hidrojeokimyasal özellikleri incelenmiştir. İnceleme alanında yüzey sularının Mg-HCO3 su sınıfında, kaynak sularının ise Mg-HCO3, Ca-Mg-HCO3, Mg-Ca-HCO3 ve Ca-HCO3 su sınıflarında oldukları belirlenmiştir. İnceleme alanında suların kimyasal yapısını oluşturan hidrojeokimyasal süreçlerin tespit edilmesinde majör iyon içerikleri kullanılmıştır. Bölgede yüzey ve yeraltısularının kimyasını denetleyen baskın faktörün silikat ayrışması olduğu belirlenmiştir. Su örneklerinde baskın katyon Mg+2 olup, Mg+2 artışı Marmaris peridotitini oluşturan harzjburjit ve dünit birimleri içerisinde bulunan olivin ve piroksen minerallerinin ayrışmasından kaynaklanmaktadır. İnceleme alanında dere sularının As içeriği 13.3 ve 15.7 µg/l, kaynak sularının As içeriği ise 0.36-14.4 µg/l arasında değişmektedir. Cr içeriği dere sularında 8.5-12 µg/l, kaynak sularında 3.5-14.1 µg/l arasındadır. Sularda iz elementlerin varlığı Marmaris peridotiti ile kaya-su etkileşimi kaynaklıdır.
Bulunmamaktadır.
The Marmaris Peridodite unit, located within the Lycian nappes in southwestern Turkey, crops out in large areas. Spring discharges at different flow rates are observed along the fracture-crack planes of this unit. In this study, the hydrogeochemical properties of surface and groundwaters interacting with Marmaris peridotite in the west of Acıpayam (Denizli) district were investigated. It was determined that the surface waters in the study area are in Mg-HCO3 water class, and the spring waters are in Mg-HCO3, Mg-Ca-HCO3, Ca-Mg-HCO3 and Ca-HCO3 water classes. Major ion contents were used to determine the hydrogeochemical processes that make up the chemical structure of the waters in the study area. It has been determined that the dominant factor controlling the chemistry of surface and groundwaters in the region is silicate weathering. The dominant cation in the water samples are Mg+2, and the Mg+2 increase is due to the decomposition of olivine and pyroxene minerals in the harzburgite and dunite units that make up the Marmaris peridotite. In the study area, the As content of the stream waters varies between 13.3 and 15.7 µg/l, and the As content of the spring waters varies between 0.36-14.4 µg/l. The Cr content is between 8.5-12 µg/l in stream waters and 3.5-14.1 µg/l in spring waters. The presence of trace elements in the waters is due to the Marmaris peridotite and the rock-water interaction.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Engineering |
Journal Section | Research Paper |
Authors | |
Early Pub Date | September 15, 2023 |
Publication Date | December 31, 2023 |
Acceptance Date | July 11, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 14 Issue: 2 |