ÇEVRE TÜRÜNÜN LİDERLİK TARZI ARACILIĞI İLE ÖRGÜT DNA’SINA GÖRE ÖRGÜT TİPLERİ ÜZERİNE ETKİSİ: TEKSTİL SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Year 2020, Issue: Özel Sayı-Special Issue - İşletme Kamu ve Ekonomi 2020 Özel Sayısı, 964 - 986, 25.12.2020

Eda Telli , Kürşat Özdaşlı

https://doi.org/10.30798/makuiibf.798414

Cited By: 2

Abstract

Örgüt DNA’sı, bir örgütün geçmişten gelen, örgütü tanımlayan, örgütsel kimliğini ortaya koyan ve o örgüte ait yeteneklerini ifade eden genetik yapısıdır. Örgüt DNA’sını etkileme durumu olan unsurlardan bir tanesi çevre iken diğeri liderlik tarzı olabilir. Bu çalışmanın amacı, çevre türünün liderlik tarzı aracılığı ile örgüt DNA’sına göre örgüt tipleri üzerine etkisini ortaya koymaktır. Çalışmada anket tekniği kullanılarak veriler toplanmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, elde edilen veriler kısmi en küçük kareler (PLS) yöntemiyle yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, genel olarak çevre türünün liderlik tarzı aracılığı ile örgüt DNA’sına göre örgüt tipleri üzerinde etkili olduğu ve bu etkinin doğrudan ve aracılık yoluyla gerçekleştiği görülmüştür. Ayrıca, çevre türünün bazı liderlik tarzlarını da etkilediği sonucuna ulaşılmıştır

Keywords

çevre, liderlik tarzı, örgüt DNA'sı

THE EFFECT OF ENVIRONMENTAL TYPE ON ORGANIZATIONAL TYPES ACCORDING TO ORGANIZATION DNA BY MEANS OF LEADERSHIP STYLE: A RESEARCH IN TEXTILE INDUSTRY

Abstract

Organization DNA is the genetic structure of an organization that comes from the past, identifies the organization, reveals its organizational identity and expresses its organizational capabilities. While one of the elements that have an impact on organizational DNA is the environment, the other may be a leadership style. The aim of this study is to reveal the effect of environmental type on organizational types according to organizational DNA through leadership style. In the study, data were collected using questionnaire technique. For the purpose of the research, the data obtained were analyzed by using structural equation modeling with the partial least squares (PLS) method. As a result of the analyzes, it was seen that the environmental type in general has an effect on the types of organizations according to the organization DNA through the leadership style and this effect is realized directly and through mediation. In addition, it has been concluded that the environment type affects some leadership styles.

Keywords

Environment, Leadership Style, Organizational DNA

References

• Ada, S. ve Tatlı, H. (2012). Akıllı Telefon Kullanımını Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma. Erişim 4 Mart 2019, https://ab.org.tr/ab13/bildiri/74.pdf.
• Adler, N. J. (2015). The Artistry Of Global Leadership: Going Beyond The Dehydrated Strategies Of Management, Economics and Politics. Journal Of Leadership Studies, 9(1), 48-51.
• Afthanorhan, W. (2013). A Comparison Of Partial Least Square Structural Equation Modeling (PLS-SEM) and Covariance Based Structural Equation Modeling (CB- SEM) For Confirmatory Factor Analysis. International Journal Engineering and Science Innovative Technologies (IJESIT) , 2(5), 198-205.
• Altıntaş, Ö. C. (2009). Duygusal Zekâ Elemanlarının Liderlik Tarzları ve Örgütsel Sonuçlar Üzerindeki Etkisi: Isparta İli İlköğretim Okullarında Bir Uygulama, Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
• Altuntaş, B. (2017). Y Kuşağının Mobil Öğrenme Uygulama Tercihini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(6), 89-104.
• Ashill, N. ve Jobber, D. (2014). The Effects of the External Environment on Marketing Decision-Maker Uncertainty. Journal of Marketing Management, 30(3–4), 268–294.
• Bancar, A. (2015). Kurumsal DNA’nın İş Doyumu Üzerine Etkisi: Büyük Ölçekli Bir Sağlık Kurumundaki Hemşirelerin Algılarına Yönelik Analitik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bancar, A. (2016). Örgüt DNA’sı (1. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
• Barutçugil, İ. (2013). Stratejik Yönetim (1. Baskı)., İstanbul: Kariyer Yayıncılık İletişim.
• Bernardin, J. H. ve Russell, J. E. (1998). Human Resource Management : An Experiential Approach. Irwin: McGraw-Hill.
• Booz A. H. (2002). When Everyone Agrees but Nothing Change: Aligning People, Incentives and Knowledge to Overcome Organizational Inertia. Business + Strategy Review. Erişim 26 Mart 2018, http://www.strategy-business.com.
• Booz, A.H. (2005). Organizational DNA. Erişim 11 Mart 2018, www.boozallen.com.
• Bostancı, A., Çelik, K. ve Kahraman, Ü. (2017). Okulların DNA Profilleri ile Öğretmenlerin Psikolojik Sermayeleri Arasındaki İlişki. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 140-156.
• Brownlie, D.T. (1989). Scanning the Internal Environment: Impossible Precept or Neglected Art?. Journal of Marketing Management, 4(3), 300-329.
• Bulut, E. ve Çavuş, G. (2015). Liderlik, Motivasyon ve Ödüllendirme İlişkilerinin İncelenmesinde Kısmi En Küçük Kareler Yol Analizinin Kullanılması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 591-614.
• Chin, W. W.(1998). The Partial Least Squares Approach for Structural Equation Modeling. G. A. Marcoulides (Ed.). Modern Methods for Business Research. Lawrence Erlbaum Associates, Hillsdale. New Jersey. London.
• Çandır, E. (2005). Örgütsel DNA ve Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Çelikkıran, A. (1995). İnsan, Çevre, Eğitim. Eğitim Yönetimi. 1(4), 569 – 572.
• Çetin, R. B. ve Döş, İ. (2014). Örgüt Dna՚sı Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Meb Üzerine Bir Tarama Çalışması. Journal of International Social Research. 7(31), 560-575.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik : SPSS ve LİSREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Demirekin, H. (2001). Isparta İlinde Çevre Sorunlarına Duyarlılık Analizi. Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• El Toufaili, B. (2018). The Influence of Subjective Factors on the Development of the Transformational Style of Leadership. Review of International Comparative Management. 19(2), 124- 135.
• Estupinian, J., Neilson, G. ve Sethi, B. (2015). Org DNA: The key to Unlocking Your Company's Potential. December, Erişim 12 Mart 2018 https://www.strategyand.pwc.com/reports/orgdna- profiler-graphic.
• Fornell, C. ve Larcker, D. F. (1981). Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables and Measurement Error. Journal Of Marketing Research. 18(1), 39-50.
• Goleman, D. (2000). Leadership That Gets Results. Harvard Business Review. March– April, 82-83.
• Grant, R. M. (2002). Contemporary Strategy Analysis- Concepts, Techniques. Applications- Fourth Edition. Blackwell Publishers Inc. USA.
• Green, D. O’N. (2018). Integrating Equity, Diversity, and Inclusion into the DNA of Public Universities: Reflections of a Chief Diversity Officer. Diversity in Higher Education. 20, 185-199.
• Hair Jr, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. ve Sarstedt, M. (2016). A Primer On Partial Least Squares Structural Equation Modeling (Pls-Sem). Sage Publications.
• Hamşıoğlu, A. B. (2017). Pazarlama Kültürü, Pazarlama Etkinliği ve Pazarlama Yeteneklerinin İhracat Performansına Etkisi: Antalya İli İhracat İşletmelerinde Bir Uygulama. Journal Of Current Researches On Business and Economics. 7(2), 1-16.
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kandemir, H. (2016). Ulusal Kültürün İş Tatminine Etkisinde, Örgüt Kültürünün Aracılık Etkisini Kısmi En Küçük Kareler Yol Analizi İle Ölçülmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 4(32), 310-326.
• Magdum, A. S (2015). A Study On Revisiting Of Marketing Strategies For Self Help Group in The Resilient Of Business Environment. International Journal of Research in Commerce & Management. 6(12), 89-91.
• Miftari, V. (2018). Transformational Leadership Communication in Developing Countries’ Business Environment. Journal of History Culture and Art Research. 7(2), 259-264.
• Nafei, W. (2015). The Role of Organizational DNA in Improving Organizational Performance: A Study on the Industrial Companies in Egyp. International Business Research. 8(1), 117-131.
• Naktiyok, A. (2000). Çalkantılı Çevre Dokusu ve Örgütsel Öncelikler. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 14(1), 201-216.
• Neilson, Gary L., Pasternack, B. A. ve Mendes, D. (2004). The 7 Types of Organizational DNA. 35. Summer. Erişim 18 Şubat 2018, https://www.strategy-business.com.
• Neilson, G. L., Pasternack, B.A. ve Nuys, K.E.V. (2005). The Passive Aggressive Organization. Harvard Business Review. October. Erişim 1 Mart 2018 https://nursing.unc.edu/files/2015/03/The-Passive-Aggressive-Organization- 2015.pdf, 1-12.
• Okursoy, A. ve Turan, A. H. (2014). Açımlayıcı Faktör Analizi ve Üniversite Yemekhanesinde Müşteri Memnuniyeti Üzerinde Etkili Olan Boyutların Belirlenmesi Üzerine Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 15(1), 65-78.
• Onay, M. ve Ergüden, S. (2012). Yeni Bir Metafor: Kurum Dna’sı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi. 4(1), 203- 212.
• Potocki, K.A. ve Brocato, R.C. (1995). A System of Management for Organizational Improvement. Johns Hopkins Apl Technical Digest. 16(4), 402-412.
• Sincer, E. (2017). Din İnancı ve Dindarlık Düzeyinin Girişimciliğe Etkisi: Hatay Örneklemi Üzerinde Değerlendirme. Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Soroush, S., Esfahani, D.N. ve Poorfarahmand, B. (2013). Investigation of Organizational DNA in Esfahan Province Sport and Youth Offices According to Honold and Silverman Model. International Research Journal of Applied and Basic Sciences. 4(6), 1417-1425.
• Şenocak, M. (2015). Duygusal Zekâ ve Liderlik Tarzlarının Çalışan Verimliliği Üzerine Etkileri ve Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yükseklisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tatlı, A. (1998). Genel Biyoloji. (3.Baskı). Kütahya: Etam Matbaası.
• Voon, M.L., Lo, M.C., Ngui, K.S. ve Ayob, N.B. (2011). The Influence of Leadership Styles on Employees’ Job Satisfaction in Public Sector Organizations in Malaysia. International Journal of Business, Management and Social Sciences. 2(1), 24-32.
• Yüksekbilgili, Z. (2015). Türkiye’de Y Kuşağının Yaş Aralığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 259-267.
• Williams, I. (2016). Mapping Corporate DNA. Erişim 11 Mayıs 2018 https://www.quikworxcloud.com/blog/2016 /4/5/mapping-corporate-dna .
• Org DNA Profiler, Erişim 19 Mart 2018, www.orgdna.com/fisher.