DANIŞTAY KARARLARI IŞIĞINDA KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN HUKUKİ BOYUTU

Year 2019, , 793 - 810, 28.12.2019

Nematollah Aghabalaeı Fanıd , Dilek Kavacık

https://doi.org/10.20875/makusobed.629446

Abstract

Ekonomik, çevresel, kültürel ve göç faktörlerinden dolayı ortaya çıkan olumsuzlukların giderilmesinde kentsel dönüşüm projeleri karşımıza çıkmaktadır. Kentsel dönüşümün sistematik şekilde işlevini yerine getirebilmesi amacıyla sağlam hukuki temellere dayanması gerekmektedir. Kentsel dönüşüm projeleri, Türk hukukunda tek bir hukuki kaynağa dayanmamaktadır. Çalışmamızda, kentsel dönüşümle ilgili hukuki mevzuatı inceledikten sonra bu konudaki uyuşmazlıkları idari yargının temyiz mercii olarak Danıştay kararları çerçevesinde değerlendirilmiştir.


Araştırmanın amacı; idari yargı kapsamında kentsel dönüşümle ilgili dava konularını çeşitli açılardan karşılaştırarak konuyla ilgili yargısal sorunları açıklığa kavuşturmaktır. Uygulama kapsamında, kentsel dönüşüm ile ilgili dava örnekleri Lexpera adlı internet kaynağından elde edilmiştir. Elde edilen veriler sonucunda Danıştay mahkemesinde yer alan kentsel dönüşüm davalarının toplam sayısının 1023 olduğu tespit edilmiştir. Davaların açıldığı şehirlere bakıldığında toplamda 33 şehir karşımıza çıkmaktadır. Şehirler kapsamında en fazla davanın açıldığı şehir olarak Ankara karşımıza çıkmaktadır.


Çalışma kapsamında incelenen davalar sonucunda kentsel dönüşüm süreci ile ilgili sorunlar tespit edilmiştir. Bu sorunlar; yetki problemi, kentsel dönüşümün dayanağı olarak kabul edilen kanunlarla ilgili sorunlar ve süre problemidir. Bu problemlerin çözümü için var olan kanunların revizyonunun gerçekleştirilmesi ve davaların sonuçlandırılma sürelerini uzatacak olumsuzlukların ortadan kaldırılması gerekmektedir.

Keywords

Kentsel Dönüşüm, Kent Hukuku, Kentleşme, Kentsel Dönüşüm Davaları, İçerik Analizi

THE LEGAL DIMENSION OF URBAN TRANSFORMATION IN LIGHT OF THE COUNCIL DECISION DECISIONS

Abstract

To prevent the development of complexity in the elimination of negativities before the emergence
of economic, growing, cultural and immigration policies. In order for urban transformation to
function as a systematic function, it must be based on sound legal foundations. Urban
transformation projects are not based on a single legal source in Turkish law. In our study, after
examining the legal regulations related to urban transformation, the decisions of the Council of
State as the appellate authority of the administrative judiciary were evaluated. The aim of the
research is; back to the detailed information about the board. Application description, case
examples of conversion conversion were obtained from the internet source named Lexpera. It is
determined that the total number of conversion and conversion cases in the court of the Council
of State is 1023. When we look at the cities where lawsuits are opened, we see a total of 33 cities.
Ankara is the city where the most lawsuits are filed against the city. There's something wrong
with working. These problems; The problem of authority is the problem and time problem related
to the laws that are accepted as the basis of the cleaning transformation. In order to solve these
problems, the revision of the existing laws and the negativities that will extend the duration of
the cases should be eliminated.

Keywords

Urban Transformation, Urban Law, Urbanization, Urban Transformation Cases, Content Analysis

References

• Akgüner, T. (2012), “Kentsel Dönüşüm ve Hukuk”, Güncel Hukuk Dergisi, (18-23).
• Akkoyunlu, E. (1997), “Kentli Hakları”, Amme İdaresi Dergisi, C.30, S.3, (31-38).
• Ataöv, A. ve Osmay, S. (2007), “Türkiye’de Kentsel Dönüşüme Yöntemsel Bir Yaklaşım”, Middle East Technical University Journal Of The Faculty Of Architecture, S.24(2), (57-82).
• Aydın, A.H. ve Çamur, Ö., (2016), “Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Başarılı Dünya Örnekleri: Danbara, Solidere, Rio De Janeiro”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.6(1), (53-68).
• Aydınlı, H.İ. ve Kaya, A., (2013), “Yargı Kararları Örnekleri ile Türkiye’de Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Sorun Alanları”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, C.15, S.2, (449-468).
• Bal, Ö. H. (2008), “İzmir’de Kentsel Dönüşüm Süreci’nin İzmir Cennetçeşme Mahallesi Üzerinden İrdelenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir.
• Balkır, Z. G. (2012), “ Konut Hakkı ve İhlalleri: Kentli Hakların Doğuşu”, IV. Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu, (339-358), Muğla.
• Çakallı, M. E. (2015), Kentsel Yenilemede Bir Araç̧ Olarak Kentsel Dönüşüm Projeleri ve İlgili İdari Yargı Kararları, Adalet yayınevi, 2.Baskı, Ankara.
• Çaptuğ, M. (2016), İdare Hukuku Açısından Kentsel Dönüşüm, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Çolak, N. İ. (2019), Kentsel Dönüşüm Mevzuatının Hukuksal Değerlendirilmesi, 04.07.2019 tarihinde http://www.ilkercolak.com.tr/kentsel-donusum-mevzuatinin-hukuksal-degerlendirmesi/ adresinden alındı.
• Demirkol, S. ve Baş, Z. B., (2013), “Kentsel Dönüşümün, 6306 Sayılı Yasa Kapsamında Hak ve Özgürlükler Açısından Ele Alınması”, TBB Dergisi, S.108, (24-70).
• Erden, Y. D. (2003), “Kentsel Yenileşmede Bir Araç Olarak Dönüşüm Projeleri”, Mimar Sinan Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Gözler, K. (2000), Temel Hak ve Hürriyetler, 05.07.2019 tarihinde http://www.anayasa.gen.tr/temelhakvehurriyetler.htm adresinden alındı.
• İmamoğlu, E. O. (1995), “İnsan Evi ve Çevresi, Araştırma Projesi: Sosyal ve Psikolojik Bazı Gözlemler”, Konut Araştırmaları Sempozyumu, (357-367), Ankara.
• Kaboğlu, Ö. İ. (1994), Çevre Hakkı, İmge Yayınevi, Ankara.
• Kalabalık, H. (2005), İmar Hukuku (Planlama, Arsa, Yapı, Koruma), Seçkin Yayıncılık, Ankara.Karakocalı, A. T. - Hakan, S. - Sıla, K. - Ali, S., (2017), Sorularla Kentsel Dönüşüm Hukuku, Aristo Yayınevi, İstanbul.
• Keleş, R. (1992), Kentleşme Politikası, İmge Yayınevi, Ankara.
• Kıray. M. (1982), Toplumsal Değişme ve Kentleşme/Kentle Bütünleşme Sorunu, Kentsel Bütünleşme, Türkiye Gelişme Araştırmaları Vakfı Yayınları, Ankara.
• Lexpera, On İki Levha Yayıncılık, 05.05.2019 tarihinde https://www.lexpera.com.tr/giris?ReturnUrl=%2F adresinden alındı.
• Mazı, F. (2014), Kent ve Kalkınma, Kahramanmaraş, Akbaba İletişim Matbaacılık.
• Meriç, O. (1951), “Belediye ve Köy Kamulaştırma Mevzuatımızda Kamu Menfaati Anlamı”, Türk İdare Dergisi, (11-22).
• Okuyucu, G. (2003), Türk Hukukunda Konut Dokunulmazlığını İhlal Suçları, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Resmi Gazete, 20.07.1966 Tarih ve 12362 Sayılı, 775 sayılı “Gecekondu Kanunu”.
• Resmi Gazete, 04.11.1983 Tarih ve 18215 Sayılı, 2942 sayılı “Kamulaştırma Kanunu”.
• Resmi Gazete, 02.03.1984 Tarih ve 18344 Sayılı, 2985 sayılı “Toplu Konut Kanunu”.
• Resmi Gazete, 03.05.1985 Tarih ve 18749 Sayılı, 3194 sayılı “İmar Kanunu”.
• Resmi Gazete, 16.06.2005 Tarih ve 25866 Sayılı, 5366 sayılı “Yıpranan Tarı̇hı̇ Ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenı̇lenerek Korunması Ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun”.
• Resmi Gazete, 03.07.2005 Tarih ve 25374 Sayılı, 5393 sayılı “Belediye Kanunu”.
• Resmi Gazete, 19.09.2006 Tarih ve 26301 Sayılı, 5534 sayılı “İskan Kanunu”.
• Şişman, A. ve Kibaroğlu, D., (2009), “Dünyada ve Türkiye’de Kentsel Dönüşüm Uygulamaları”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, (1-9).
• T.C. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Dil Kurumu, Güncel Türkçe Sözlük, 09.11.2018 tarihinde http://sozluk.gov.tr adresinden alındı.
• Tekeli, İ. (2011), Kent, Kentli Hakları, Kentleşme ve Kentsel Dönüşüm, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Tokay, F. (2011), “Türkiye’de Kentsel Dönüşümün Gelişimi, Hukuki Yapı ve Uygulamadan Kaynaklanan Sorunlar”, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Uludağ, İ. (1988), “Türkiye’de Konut Açığı Karşısında Toplu Konut Yasası Ne Derecede Başarılı Olmuştur?”, Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt (3), Sayı (1).
• Ülger, N. E. (2010), Türkiye’de Arsa Düzenlemeleri ve Kentsel Dönüşüm, Nobel Yayıncılık, 1.Basım, Ankara.
• Üstün, G. (2014), Kentsel Dönüşüm Hukuku, On iki Levha Yayıncılık, İstanbul.
• Ünal, E. D. ve Feridun, B. E., (1998), İmar Terimleri, Ankara.
• Yasin, M. (2005), “Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Hukuki Boyutu”, TBB Dergisi, Yıl: 2005, S.60, (105-138).
• Yasin, M. (2015), “Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Hukuki Boyutu”, TBBD, S.60, (105-137).Zeybekoğlu, S. S., (2008), “Kentsel Dönüşüm ve Kent Hakkı: Fener- Balat Rehabilitasyon Programı ve Santral İstanbul Projesi Örneği”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 1948 Tarihli “İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi”.
• 04.10.1950 Tarih ve 11 Protokol Numaralı, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi”.