İSTANBUL ADALARI’NDA BEŞERİ ORTAM KOŞULLARINA AİT SORUNLAR VE YÖNETİMİ

Year 2015, Issue: 32, 171 - 195, 24.07.2015

Nuriye Garipağaoğlu , Sibel Özcan

https://doi.org/10.14781/mcd.83208

Abstract

Geçmişten günümüze nüfusun artması, beşeri faaliyetlerin
yoğunlaşması, doğal ve beşeri ortamların etkileşiminin artmasına neden
olmuştur. Nüfus artışı, tarım, sanayileşme, kentleşme, ulaşım ve turizm gibi
birçok beşeri unsur doğal ortam üzerine etki etmekte ve baskı oluşturmaktadır.
Doğal ve beşeri ortam arasındaki ilişkinin, etkileşimin plansız, düzensiz olması,
mekân başta olmak üzere birçok alanda sorunların ortaya çıkmasına neden
olmaktadır. Günümüzde beşeri ortamdan kaynaklı sorunların artması bu
sorunların yönetimi ve sürdürülebilirlik kavramlarını ortaya çıkarmıştır. Beşeri
kaynaklı sorunların tespiti, yönetim ve sürdürülebilirliğin sağlanması, doğal
ortamı, mekânı koruma, kullanma ve geleceğe taşıma açısından oldukça önemli
bir duruma gelmiştir. İstanbul iline bağlı, coğrafi özellikleri bakımından farklı
yapıda olan İstanbul Adaları da, korunan doğal ortam yapısına rağmen beşeri
kaynaklı sorunların yaşandığı alanlardan biridir. Bu çalışmada İstanbul
Adalarında meydana gelen beşeri ortam kaynaklı sorunların tespiti, coğrafi
bakış açısı ve yöntemleriyle analizi, mekân kullanımındaki etkisi, yönetimi ve
sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesi incelenmiştir.

Keywords

İstanbul Adaları, mekân ve sorun yönetimi, sürdürülebilirlik, coğrafi analiz

References

• Akbulak, C. (2002). “İstanbul Çevresinde Tarım ve Orman Arazilerinin Yapılaşmaya Açılmasına Bir Örnek: Göktürk; İstanbul Üniv. Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, Sayı:10, İstanbul.
• Akova, S. (2002). ”Ergene Havzasında Mekânsal Kullanımlar“, Çantay Kitapevi, İstanbul.
• Akyarlı, A., Yüksel, Y., Çevik, E., Yalçıner, A., Güler, I., (2002). “Kıyı Bölgesi Yönetimi ve Sorunları”, Türkiye Mühendislik Haberleri, Sayı 420, İstanbul.
• Alkan, H., Korkmaz, M. (2009). “Korunan Alanların Yönetiminde Yaşanan Sosyo-Ekonomik Odaklı Sorunlara İlişkin Bir Değerlendirme”, II. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, Bildiriler Kitabı, s. 13- 22., 19-21 Şubat 2009, Isparta.
• Alkış, S. (2007). “Coğrafya Eğitiminde Yükselen Paradigma: Sürdürülebilir Bir Dünya”, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı 15, s.55-65, İstanbul.
• Arı, Y. (2003). “Kuş Cenneti Milli Parkında Park Yönetimi-Yöre Halkı İlişkisi”, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı, 9, s,7-37. Erzurum.
• Atay, İ. (2009). “Kentsel Planlama Pratiğinde Sürdürülebilirlik Ölçümü: Ege Bölgesindeki Kentlerin Çevre Düzeni Planlarının Değerlendirilmesi”, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir Planlama Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Ateşli, H. (2005). “Sulak Alanların Sürdürülebilir Yönetimi: Akşehir Gölü Örneği”, Umuttepe Yayın No:49 Siyaset Dizisi:6, Kocaeli.
• Bahadır, M. (2012). “Eber ve Akşehir Göllerinin Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetimi”, Ankara Üniversitesi Coğrafi Bilimler Dergisi, Cilt 10, Sayı 1, Ankara.
• Bahadır, M. (2013). “Kovada Gölü Milli Park’ının Sürdürülebilir Yönetimi”, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı 30 s.287-310, Erzurum.
• Çil, A. (2004). Türkiye’nin Kıyı Alanları için Ortak Yönetim Yaklaşımları”, Türkiye Kıyı ve Deniz Alanları V. Ulusal Konferansı, Türkiye Kıyıları 04 Bildiriler Kitabı, 4-7 Mayıs 2004, S. 285-294,Adana.
• Çoruhlu, Y., E., Demir, O., (2009). “Türkiye’de Sürdürülebilir Arazi Yönetiminde Coğrafi Bilgi Sisteminin (Cbs) Önemi: Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM) CBS Örneği”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 11 –15 Mayıs 2009, Ankara.
• Dinçer, İ., Enlil, Z., Evren, Y., (2009). “İstanbul’un Koruma Alanlarının Değerlendirilmesi”, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, YTÜ Mim. Fak. E-Dergisi Cilt 4, Sayı 1 s.81-95, İstanbul.
• Doğaner S. (1998). “Türkiye Kıyı Kullanımında Turizm Olgusu”, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı 33, s.25-52, İstanbul.
• Doygun,H., Berberoğlu, S., (2001). “Kıyı Alanlarında Sürdürülebilir Yönetim modeli Önerisi”, ÖZHAN,E., YÜKSEL,Y. (Editörler), İstanbul: Türkiye’nin Kıyı Ve Deniz Alanları III. Ulusal Konferansı Bildiriler Kitabı (11-21).
• Eser, S., Dalgın, T., Çeken, H., (2010). “Sürdürülebilir Kültür Turizmi: Efes Örneği”, Ege Coğrafya Dergisi Sayı 19, s.27-34, İzmir.
• Garipağaoğlu, N. (1998). “İstanbul Adalarında Korunması Gereken Tarihi Doku, Büyükada Örneği”, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı 2, Sayfa 75-94.
• Garipağaoğlu, N. (2011). “Türkiye Ortam Sorunları Coğrafyası (HavaSu-Toprak Ekosistemleri Açısından), Yeditepe yayınları, İstanbul.
• Garipağaoğlu, N., Uzun, M., (2014). “Kıyı Çizgisi Değişimin Yaratacağı Riskler Açısından İzmit Körfezi Kıyılarının Değerlendirilmesi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 7, Sayı 31, S. 469-480.
• Kaçmaz, M. (2010). “Sapanca Gölü Havzasında Arazi Kullanımı ve Mekânsal Değişimi”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
• Özgüç N. (1988-1992). “Şehirsel Koruma ve Coğrafya”, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, Sayı 3, s. 61-122.
• Yılmaz, K. (2008). ”Cumhuriyet Dönemi’nde Büyükada’nın İktisadi ve Sosyal Tarihi”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı İktisat Tarihi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Zoral, P. (2011). “Sürdürülebilir Kalkınmanın Mekânsal Planlama Pratiğine Aktarılması: Sürdürülebilirlik Değerlendirmesi ve Türkiye Uygulaması”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı Yüksek Lisan Tezi, Ankara.
• Zorer, Y. (2004). “Kültürel Turizm Kapsamında Büyükada'da “Koruma, Değişim ve Sürdürülebilirlik" Üzerine Bir Araştırma”, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik, Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli.
• Zorer, Y. (2005). “Tarihi Gelişim Sürecinde Büyükada Meydanları”, Büyükada Kültür ve Yardımlaşma Derneği, İstanbul.