ATATÜRK’ÜN 1937 YILINDA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ GEZİLERİN ÖNEMİ VE SONUÇLARI (MALATYA- ELAZIĞ- DİYARBAKIR- SİVRİCE VE PERTEK GEZİLERİ )

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 67 - 92, 15.12.2019

Mehmet Kaya , Ergün Öz Akçora

Öz

Atatürk halka olan münasebetlerine çok önem verir, Anadolu'nun her köşesine zaman zaman geziler yapar, halkın dertlerini herkesten daha iyi bilirdi. Atatürk, gezilerine Cumhuriyetin ilanı 1923 yılından itibaren başlamıştı. Bunlar; Halk ile yakından görüşmek, fikir alışverişinde ve bazı girişimlerde bulunmak,  memleket meselelerine çözüm yollarını bulmak ve son zaferden beri Türk ordusunun durumunu yerinde görmekti. Atatürk'ün halkının ihtiyaçlarını anlamak için aralarına girer, isteklerini büyük bir zevkle dinler, gerçekleştirmeye çalışırdı. Bu gezisinde hasta olmasına rağmen Atatürk durup dinlenmeden vatandaşları arasında oldu, onların dert ve isteklerini yakından takip etti. Ancak bu gezilerin bazı amaçları bulunmaktaydı.

Atatürk, Doğu Anadolu'ya son gezisine 12 Kasım 1937 günü çıkarken, yanında Başbakan Celal bayar, İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, Bayındırlık Bakanı Ali Çetinkaya, Sabiha Gökçen ve daha başkaları olduğu halde özel trenle önce Sivas'a, buradan Çetinkaya'ya hareket etmiş, Malatya'ya oradan Diyarbakır'a gelmiş, çeşitli inceleme ve ziyaretlerden sonra nihayet 17 Kasım 1937 günü özel tren Elazığ'a girmişti.. Malatyalılar, Elazığlılar, Diyarbakırlılar ve çevre ilçeler maddi ve manevi yönden mutlu hissederken, beraberinde bulunan heyettekiler de pek çok hususta dersler almışlar, büyük tecrübe kazanmışlardı. Bu seyahat her yönüyle büyük faydalar temin etmişti.

Anahtar Kelimeler

Atatürk, Doğu Gezisi, Malatya, Sivrice, Diyarbakır, Elazığ

Kaynakça

• AKÇORA, E., (2014), “Atatürk’ün 1937 Yılında Yapmış Olduğu Doğu Anadolu Gezisinin Sosyal-Ekonomik-Siyasi Ve Kültürel Sonuçları (Malatya-Elazığ-Diyarbakır-Sivrice Ve Pertek)”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi (TDAD), S.208, İstanbul, ss.303-322.
• AKÇORA, E., KAYA, M., (2015), “Bingöl ve Bitlis’in Birinci Dünya Harbindeki Yeri ve Önemi”, Bingöl araştırmaları Dergisi, S.2, Ankara, ss. 9 -18.
• AKSU, L., (2004), “Atatürk Döneminin (1923-1938) Ulaştırma Alanındaki Politikaları ve Uygulamaları”, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi(TDTKD), İstanbul, S.215, ss.24-26.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri” (1961), C.III, Ankara, ss.9
• AYDIN, M., (2006), “ Atatürk ve Malatya”, Malatya.
• BANOĞLU, N., (1973), “Atatürk'ün İstanbul’daki Hayatı”, İstanbul, ss.27l.
• BAYSANOĞLU, Ş., (1981), ”Atatürk ve Diyarbakır”, ss.101.
• HAYKIR, Y., (2017), Elazığ Halkevi Yayınları, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi (TDAD), İstanbul, ss. 166, ss.211-218.
• HAYKIR, Y, (2017), “Atatürk ve Elazığ”, Manas Yayıncılık, Elazığ.
• ARI, İ., (1982), “Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün 1923 Eskişehir-İzmit Konuşmaları”, Ankara, ss. 10.
• KOP, K., (1938), “Atatürk Diyarbakır’da”, İstanbul.
• KUTAY, C., (1981, “ Atatürk'ün Son Günleri”, İstanbul.
• KUTAY, C., (1982), “Üç Devirden Hakikatler”, İstanbul.
• KUTAY, C., (2001), “Atatürk”, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi (TDTKD), S.179, İstanbul, ss.33.
• MEMİŞOĞLU, F., (1963), “Munzur, Harput ve Gölcük Turizm Bölgemiz”, Yeni Fırat Dergisi, S, 15, İstanbul, ss. 5-l0.
• ÖNDER, M., (1989), “Atatürk ile Adım Adım Türkiye”.
• ÖNDER, M., (1989), “Atatürk Konya'da” , Ankara.
• ÖNDER, M., (1970), “Atatürk : Evleri – Atatürk Müzeleri”, Ankara, ss.117.
• TEZER . Ş., (1972), “Atatürk’ün Hatıra Defteri”, Ankara, ss: 35.
• TOPAL, M., (1997), “Atatürk Elazığ’da”, Elazığ, ss.36-38.
• TURAN GAZETESİ; l8 Teşrisani (Kasım) l937.Sene, 7, No: 508, Elazığ, ss. 1.ULUS GAZETESİ Arşivi, 15 Kasım 1937 Tarihli Gazete, ss. 1.ULUS GAZETİSİ, l6 Kasım, 1937 Tarihli Gazete, ss.1.