Giriş: Herediter Tirozinemi Tip 1 (HT1), fumarilasetoasetat hidrolaz eksikliğine bağlı gelişen metabolik bir hastalık olup karaciğer ve böbrek hasarı ile karakterizedir. Bu çalışma, yüksek akraba evliliği oranlarına sahip Güneydoğu Anadolu bölgesindeki HT1 hastalarının klinik prezentasyonu, tanısı ve sonuçları hakkında bilgi birikimimizi genişletmeyi amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntemler: Bu retrospektif, çok merkezli çalışmaya, Ocak 2018-Mart 2021 tarihleri arasında Güneydoğu Anadolu’daki üç metabolizma merkezinde takip edilen 20 HT1 hastası dahil edildi. Hastaların demografik, klinik, laboratuvar ve genetik verileri retrospektif olarak değerlendirildi. Semptomların başlangıcına göre hastalar akut, subakut ve kronik formlara ayrıldı. İstatistiksel analizler tanımlayıcı ve çıkarımsal yöntemlerle yapıldı.
Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 20 hastanın tamamının (9K/11E) ebeveynleri arasında akrabalık vardı. Tanı yaşı ortalama 10,53±12,54 ay, tanıda gecikme süresi ortalama 2,96±4,42 ay olarak hesaplandı. En sık görülen form akut HT1 (%55) olup, bunu kronik (%25) ve subakut (%20) form izledi. Hepatomegali (%40) en yaygın bulguydu. Kronik HT1 hastalarının %80’inde tübülopati saptandı. Tanı anında vakaların %60’ında α-fetoprotein düzeyleri artmıştı. Üç hastada hepatoselüler karsinom gelişti ve iki hasta bu nedenle hayatını kaybetti. Genetik analizlerde en sık gözlenen mutasyon c.554-1G>T (%27) idi.
Sonuç: Bu çalışma, ülkemizde HT1’e yönelik yenidoğan tarama programı bulunmamasına bağlı geç tanı nedeniyle hastalığın yönetimindeki zorlukları ve klinik yükünü vurgulamaktadır. Çalışmalar erken nitisinon tedavisinin sonuçları iyileştirdiğini gösterse de, hepatosellüler karsinom gibi komplikasyonlar için uzun vadeli takip gereklidir. HT1 ile ilişkili morbidite ve mortaliteyi azaltmak için yenidoğan tarama programlarının yaygınlaştırılması gerekmektedir.
Introduction: Hereditary Tyrosinemia Type 1 (HT1) is a metabolic disorder due to fumarylacetoacetate hydrolase deficiency, which can lead to liver and kidney damage. This study aims to expand our knowledge of the clinical presentation, diagnosis, and outcome of HT1 patients from southeastern Türkiye, a region characterized by high consanguinity rates.
Materials and Methods: This retrospective multicenter study included 20 HT1 patients from three metabolic centers in southeastern Türkiye between January 2018 and March 2021. Demographic, clinical, laboratory, and genetic data were retrieved. According to the beginning of the symptoms, patients were divided into acute, subacute, and chronic forms. The statistical analyses consisted of descriptive and inferential methods.
Results: The parents of all 20 cases (9F/11M) were consanguineous. The mean diagnostic age was 10.5312.54 months, with an average diagnostic delay of 2.964.42 months. The most common forms were acute HT1 (55%), followed by chronic (25%) and subacute (20%) forms. Common findings were hepatomegaly (40%) and hypotonia/intellectual disability (40%). Tubulopathy was frequent in chronic HT1 (80%). Increased α-fetoprotein levels were found in 60% of the cases at the diagnosis. Hepatocellular carcinoma developed in three patients. Two died of the disease. Genetic studies showed that the most common mutation was IVS6-1G>T (27%).
Conclusion: The study highlights the clinical burden and the challenge in managing HT1 in Türkiye, attributed to late diagnosis resulting from absence of newborn screening. Early initiation of NTBC significantly improves the outcome, but long-term follow-up for complications like hepatocellular carcinoma is imperative. Newborn screening programs need to be extended reduce morbidity and mortality associated with HT1.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Clinical Sciences (Other) |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | March 20, 2025 |
Submission Date | January 7, 2025 |
Acceptance Date | February 17, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 26 Issue: 1 |