5E Öğrenme Modeline Dayalı Etkinliklerin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerileri ve Akademik Başarılarına Etkisi

Year 2015, Volume: 11 Issue: 1, 0 - , 22.04.2015

Nurhan Öztürk Geren , İlbilge Dökme

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 6.sınıf ışık ve ses ünitesinde 5E öğrenme modeline dayalı etkinliklerin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve akademik başarıları üzerindeki etkisini belirlemek ve bu etkinliklerin derste kullanımına yönelik öğrenci görüşlerini tespit etmektir. Bu amaca hizmet etmesi açısından 5E öğrenme modeline dayalı olarak rehber etkinlik seti geliştirilmiş ve setin süreçte etkililiği değerlendirilmiştir. 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Sinop ili merkez ilçesinde bir ilköğretim okulunda altıncı sınıfa devam eden 25 deney ve 17 kontrol grubu öğrencisi ile gerçekleştirilen bu araştırmada karma yöntemler araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde, ön test son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın deney grubu öğrencileri ile gerçekleştirilen nitel bölümünde ise durum çalışması (casestudy) yöntemi kullanılmıştır. Araştırma süresince elde edilen nicel verilerin analizleri SPSS 15.0 istatistik paket programı ile nitel verilerin analizi ise içerik analizi ve sürekli karşılaştırılmalı veri analizi yöntemleri birlikte kullanılarak NVivo 8.0 Nitel Veri Analizi Programı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada 5E öğrenme modeline uygun hazırlanan rehber etkinlikleri ile desteklenen dersin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve akademik başarıları üzerinde anlamlı ve olumlu etkisi olmuştur.

 

 

Keywords

ışık ve ses, 5E öğrenme modeli, bilimsel süreç becerileri, rehber etkinlik seti

References

• Aydoğmuş, E. Sarıkoç, A., ve Cerit-Berber, N. (2010). Lise 2 fizik dersi iş-enerji konusunun öğretiminde 5E modelinin öğrenci başarısına ve tutuma etkisinin araştırılması. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 83-94.
• Bektaş, O. (2011). The effect of 5E learning cycle model on tenth grade students’ understanding in the particulate nature of matter, epistemological beliefs, Unpublished Ph.D. Thesis, Middle East Technical University, Ankara.
• Boddy, M., Watson, K., & Aubusson, P. (2003). A Trial of the five Es: A referent model for constructivist teaching and learning. Research in Science Education, 33(1), 27-42.
• Bozdoğan, A.E., ve Altunçekiç, A. (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarının 5E öğretim modelinin kullanılabilirliği hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 579-590.
• Budprom, W., Suksringam, P., & Singsriwo, A. (2010). Effects of learning environmental education using the 5E-learning cycle with multiple intelligences and teacher’s hand book approaches on learning achievement, basic science process skills and critical thinking of grade 9 students. Pakistan Journal of Social Sciences, 7, 200-204.
• Bybee, J. W., & Landes, N. M. (1988). The biological sciences curriculum study (BSCS). Science and Children, 25 (8), 36-37.
• Bybee, R. W. (Editör). (2002). Scientific, inquiry, student learning, and the science curriculum. Science educators' essay collection: Learning science and the science of learning (pp. 25-35). Arlington, VA: National Science Teachers Press.
• Bybee, R. W., Taylor, J. A., Gardner, A., Van Scotter, P., Powell, J. C., Westbrook, A., & Landes, N. (2006a). The BSCS 5E instructional model: origins and effectiveness. nih.gov/houseofreps.nsf/ adresinden 16 Eylül 2012’de alınmıştır.
• Bybee, R. W., Taylor, J. A., Gardner, A., Van Scotter, P., Powell, J. C., Westbrook, A., & Landes, N. (2006b). The BSCS 5E instructional model: origins, effectiveness, and applications. Colorado Springs: BSCS.
• Bybee, R. W. (2009, January). The BSCS 5E instructional model and 21st century skills: A
• commissioned paper prepared for a workshop on exploring the intersection of science
• education and the development of 21st century skills.
• http://www7.nationalacademies.org/bose/1Bybee_21st%20Century_Paper.pdf adresinden
• 14 Ekim 2012’de alınmıştır.
• Canlı, Ö. (2009). İlköğretim 8. sınıf fen bilgisi dersi canlılarda üreme ve gelişme ünitesinde yapılandırmacı yaklaşıma dayalı 5E modeline uygun etkinliklerin öğrenci başarı ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Carin, A., & Bass, J. (2001). Teaching science as inquiry. Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Prentice Hall.
• Ceylan, E., ve Geban, Ö. (2009). Facilitating conceptual change in understanding state of matter and solubility concepts by using 5E learning cycle model. Hacettepe University Journal of Education, 36, 41-50.
• Cohen, L., & Manion, L. (1994). Research methods in education (Fourth Edition), London: Routledge.
• Colburn, A., & M.P. Clough. 1997. Implementing the learning cycle. The Science Teacher 64(5): 30–33.
• Creswell, J.W., & Plano Clark, V.L. (2011). Designing and conducting mixed methods research. (2nd ed.). Los Angeles: Sage.
• Creswell, J W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. (4th ed.). Boston: Pearson.
• Çepni, S., Akdeniz, A.R., ve Keser, Ö.F. (2000, 26-29 Eylül). Fen bilimleri öğretiminde bütünleştirici öğrenme kuramına uygun örnek rehber materyallerin geliştirilmesi. Fırat Üniversitesi 19. Fizik Kongresinde sunuldu, Elazığ.
• Eisenkraft, A. (2003). Expanding the 5E model. Science Teacher, 70 (6), 56-59.
• ERG, (2005). Yeni öğretim programlarını inceleme ve değerlendirme raporu, Sabancı
• Üniversitesi, İstanbul.
• Er Nas, S. (2008). Isının yayılma yolları konusunda 5E modelinin derinleşme aşamasına yönelik
• olarak geliştirilen materyallerin etkililiğinin değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek
• Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Ercan Özaydın, T.(2010). İlköğretim yedinci sınıf fen ve teknoloji dersinde 5E öğrenme halkası ve bilimsel süreç becerileri doğrultusunda uygulanan etkinliklerin, öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve derse yönelik tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Erşahan, O. (2007). 6. Sınıf öğrencilerine madde ve değişim öğrenme alanındaki fen teknoloji toplum çevre kazanımlarının kazandırılmasında etkili öğretim yönteminin (rol oynama ve 5E öğretim yöntemi) belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi
• Evans, C. (2004). Learning with inquiring minds. The Science Teacher, 71(1), 27-30.
• Goodnough, K. (2011). Examining the long‐term impact of collaborative action research on teacher identity and practice: the perceptions of K–12 teachers, Educational Action Research, 19(1), 73-86.
• Hardal, Ö., ve Eryılmaz, A. (2004, 17 Ocak). Basit araçlarla yaparak öğrenme yöntemine göre geliştirilen elektrik devreleri ile ilgili etkinlikler, Eğitimde İyi Örnekler Konferansında sunuldu, İstanbul.
• Kanlı, U. (2009). Yapılandırmacı kuramın ışığında öğrenme halkasının kökleri ve evrimi: Örnek bir etkinlik. Eğitim ve Bilim, 34(151), 44-64.
• Karasar. N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Keser, Ö.F. (2003). Fizik eğitimine yönelik bütünleştirici öğrenme ortamı ve tasarımı,
• Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Küçüközer, H. (2004). Yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı olarak geliştirilen öğretim modelinin lise I. sınıf öğrencilerinin basit elektrik devrelerine ilişkin kavramsal anlamalarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• MEB. (2006). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, ilköğretim fen ve teknoloji dersi (6,7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB. (2013). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, ilköğretim fen bilimleri dersi (3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
• Metin, M., ve Özmen, H. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının yapılandırmacı kuramın 5e modeline uygun etkinlikler tasarlarken ve uygularken karşılaştıkları sorunlar. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi(EFMED), 3(2),94-123.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. London: Sage Publication.
• Niederberger, S. (2009). Incorporating young adult literature into the 5E learning cycle. Middle School Journal, 40(4), 25–33.
• Önder, E. (2011). Fen ve teknoloji dersi ‘canlılarda üreme, büyüme ve gelişme’ ünitesinde kullanılan yapılandırmacı 5E öğrenme modelinin 6. sınıf öğrencilerinin başarılarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 100-111.
• Özsevgeç, T. (2006). Kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliştirilen öğrenci rehber materyalinin etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3(2), 36- 48.
• Özsevgeç, T., Çepni, S., ve Özsevgeç, L. (2006, 7-9 Eylül). 5E modelinin kavram yanılgılarını gidermedeki etkililiği: kuvvet-hareket örneği. 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunuldu, Ankara.
• Özsevgeç, T. (2007). İlköğretim 5.sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliştirilen rehber materyallerin etkililiklerinin belirlenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Özsevgeç, T., Çepni, S., ve Bayri, N. (2007). Kalıcı kavramsal değişimde 5E modelinin etkililiği. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (2), 36-48.
• Öztürk, N. (2008). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerini kazanma düzeyleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Öztürk, N. (2013). Altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ışık ve ses ünitesinde 5E öğrenme modeline dayalı etkinliklerin öğrenme ürünlerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi
• Patro, E. T. (2008). Teaching aerobic cell respiration using the 5Es. The American Biology Teacher, 70 (2), 85-87.
• Sağlam, M. (2006). Işık ve ses ünitesine yönelik 5E etkinliklerinin geliştirilmesi ve etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Saka, A. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının genetik konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesinde 5E modelinin etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Saka, A., ve Akdeniz, A.R. (2006). Genetik konusunda bilgisayar destekli materyal geliştirilmesi ve 5E modeline göre uygulanması. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 5(1), 129-141.
• Saygın, Ö.,Atılboz, N.G., ve Salman, S. (2006). Yapılandırmacı öğretim yaklaşımının biyoloji dersi konularını öğrenme başarısı üzerine etkisi: Canlılığın temel birimi-hücre. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 51-64.
• Seyhan, H.G., ve Morgil, İ. (2007). The effect of 5E learning model on teaching of acid-base
• topic in chemistry education. Journal of Science Education, 8(2), 120.
• Smerdan, B. A., & Burkam, D. T. (1999). Access to constructivist and didactic teaching: Who
• gets it? Where is it practiced? Teachers College Record, 101 (1), 5-34.
• Strauss, A. L., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage Publications.
• Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage Publications Inc.
• Trowbridge, L. W., Bybee, R. W., & Powell, J. C. (2000). Models for effective science teaching. Teaching secondary school science (pp.232-251). Upper Saddle River (NJ): Merill/Prentice Hall.
• Türk, F., ve Çalık, M (2008). Using different conceptual methods embedded within 5E model: A sample teaching of endothermic-exothermic reactions. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 9, 1-10.
• Urey, M. (2008). Combining different conceptual change methods within 5E model: A sample teaching design of cell concept and its organelles. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 9, 1-14.
• Volkmann, M. J., & Abell, S. K. (2003, May). Seamless assessment. Science and Children, 40(8), 41–45.
• Wilcox, D. R., & Sterling, D. R. (2006). Twisters, tall tales & Science teaching. Science Scope, 29(8), 36–41.
• Wilder, M., & Shuttleworth, P. (2005). Cell Inquiry: A 5E Learning Cycle Lesson. Science Activities, 41 (4), 37-43.
• Yalçın, E. (2010). 5E öğrenme yönteminin 8. sınıf öğrencilerinin yaşamımızdaki elektrik konusunu anlamalarına ve fene yönelik tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Yaman, F., Demircioğlu, G., ve Ayas, A. (2006, 7-9 Eylül). Geliştirilen etkinliklerin öğrencilerin asit ve baz kavramlarını anlamaları üzerine etkileri, 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunuldu, Ankara.
• Yenilmez, K., ve Ersoy, M. (2008). Opinions of mathematics teacher candidates towards applying 7E instructional model on computer aided instruction environments. International Journal of Instruction, 1(1),49-60.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.