Çağdaş İslami Hareketlerde Cahiliye Kavra-mının Sosyopolitik-İtikadi Bağlamı

Year 2016, Volume: 13 Issue: 1, 111 - 132, 12.08.2016

Ramazan Yıldırım

https://doi.org/10.17131/milelnihal.88630

Cited By: 2

Abstract

İslam dünyasının siyasal ve ekonomik gücünü kaybetmesi, sömürge sonrası ortaya çıkan siyasal iktidarlardan hoşnut olmaması ve batı dünyasından ge-len politik ve felsefî akımlarla yüzleşmesinin bir sonucu olarak geleneksel mezhep ve tarikat formatının dışında yeni dinî akımlar ortaya çıkmıştır. İs-lami hareket olarak isimlendirilen bu akımlar, din dilini kullanarak yeni bir zihniyet ve toplum inşa etmek için çabalamıştır. Bunun için de ilah, rab, din, ibadet, hâkimiyet, cahiliyet, şûra gibi bazı Kur’anî kavramlara yeni anlamlar yüklenerek Müslüman birey ve toplumu motive edecek bir bağ-lamda kullanıldı. Bu makalede İslamî hareketlerin literatüründe özellikle de Muhammed b. Abdulvehhab, Mevdudî ve Seyyid Kutub’un düşüncesinde cahiliye kavramı üzerinde durularak onların bu kavramı hangi bağlamda kullandıkları sorusuna cevap aranacaktır.

Keywords

cahiliye, Mevdudi, Seyyid Kutub, İslami hareketler, sosyo-politik bağlam

References

• Abdusselam Ferac, el Cihad: el-Feridatu’l-Ğâibe, Mısır-ts.
• Ahmed b. Hanbel, Müsned (Nşr. Şuayb el-Arnaût vd.), Beyrut 1416/1995
• Buhârî, el-Câmiu’s-sahîh, İstanbul 1315.
• Ebu’l-A’la el Mevdudî, el-İslam ve’l-Cahiliyye, Matbaatu’l-Âni, Bağdat-ts.
• ______Kur’an’a Göre Dört Terim, çev. İ. Kaya, O. Cilacı, Beyan Yay. İstanbul- 2014
• Ebu’l-Hasen Ali en-Nedvi, Müslümanların Gerilemesiyle Dünya Neler Kaybetti, (Trc. Abdullah Tırabzon, Mustafa Acıoğlu), Kayıhan Yay., İstanbul-2015.
• Hasan el-Hudeybi, Duât lâ Kudât, Daru’t-Tevzi’ ve’n-Neşri’l-İslamiyye, Mı- sır-1977
• Hişam Ahmed Avd Cafer, el-Eb’adu’s-Siyasiyye li Mefhumi’l-Hakimiyye, el- Ma’hadu’l-Âlemî li’l-Fikri’l-İslamî, Virginia – 1995
• İbn Kesir, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azîm, Daru İbn Kesir, Dımeşk-1997
• Mahmut Ata, Seyyid Ebu’l-A`lâ Mevdûdî’nin Siyasî Düşüncesinin Teolojik Te- melleri, Y. L. Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara-2006
• Muhammed b. Abdulvehhab, Mesailu’l-Cahiliyye, Mektebetu’l-Mearif, Taif- ts.
• Muhammed Kutub, 20. Asrın Cahiliyesi,çev. Ahmet Ağırakça, Beka Yay. İs- tanbul-2013
• S. Veli Rıza Nasr, Cemaat-i İslâmî, çev. Hasan Aktaş, Yöneliş Yay. İstanbul- 1998
• Salah e’s-Savî, e’t-Tatarrufu’d-Dînî, Daru’l-Fikri’l-Arabî, Kahire-2009
• Seyyid Kutub, Fi Zilal-i’l-Kur’an, Beyrut-1407
• ______ İslam Düşüncesi, çev. H. Şükrü, R. Tosun, M. Çelen, Dünya Yay. İs- tanbul-1997
• ______ Yoldaki İşaretler, çev. Salih Uçan, Fecr Yayınları, Ankara-2014
• Şeyh Salih b. Fevzan el Fevzan, Şerhu Mesâili’l-Cahiliyye, ts.