GÖÇMEN ÇOCUKLARIN EĞİTİMİNDE YAŞANAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ
Year 2021,
, 385 - 404, 22.12.2021
Süleyman Aydeniz
,
Bünyamin Sarıkaya
Abstract
Bu çalışmanın amacı göçmen çocukların eğitiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin öğretmen görüşlerinin araştırılmasıdır. Çalışma 2020 - 2021 eğitim öğretim yılında Gaziantep, Şanlıurfa ve Hatay illerinde göçmen çocukların derslerinde görev almış 28 sözleşmeli öğretmen ile yürütülmüştür. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden temel nitel araştırma desenine göre yürütülmüştür. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen yazılı görüş alma formu ile toplanmış ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, göçmen çocukların eğitiminde görev alan öğretmenlerin birçok dilsel sorun yaşadıkları, öğretmenlerden birçoğunun göçmen öğrencilere eğitim vermeden önce herhangi bir eğitim almadıkları, öğretmenlerin çoğunun göçmen öğrenciler için eğitim eşitliğinin sağlanması gerektiğini düşündükleri sonuçlarına ulaşılmıştır.
References
- Akalın, A. T. (2016). Türkiye ye gelen Suriyeli göçmen çocukların eğitim sorunları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi).İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2, 44-56.
- Banks, J. A. (2014). Çokkültürlü eğitime giriş. (H. Aydın, Cev.) Ankara: Anı Yayıncılık.
- Beltekin, N. (2016). Turkey’s progress toward meeting refugee education needs the example of Syrian refugees. Eurasian Journal of Educational Research, 66, 175-190.
- Bourgonje, P. (2010). Education for refugee and asylum seeking children in OECD countries Case studies from Australia, Spain, Sweden an dthe United Kingdom. Educatıon Internatıonal.
- Börü, N. & Boyacı, A. (2016). Göçmen öğrencilerin eğitim-öğretim ortamlarında karşılaştıkları sorunlar: Eskişehir ili örneği. Electronic Turkish Studies, 11(14), 123-158.
- Bulut, S., Soysal, Ö. K.& Gülçiçek, D. (2018). Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğretmeni olmak: Suriyeli öğrencilerin eğitiminde karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2),1210-1238.
- Cırıt Karaağaç, F. & Güvenç, H. (2019). Resmi ilkokullara devam eden mülteci öğrencilerin eğitim sorunları. OPUS Uluslar arası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 530-568.
- Çifçi, T., Arseven, İ., Arseven, A. & Orhan, A. (2019). Öğretmenlerin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Sivas İli Örneği). Cumhuriyet International Journal of Education, 8(4), 1082-1101.
- Çelikten, M., Şanal, M. & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 207-237.
- Çoban Sural, Ü. & Yıldırım, T. (2017). Göçmen çocuklara Türkçe eğitimi veren öğretmenlerin aldıkları hizmet içi eğitimin değerlendirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(4), 996-1009.
- Dryden-Peterson, S. (2015). Refugee education in countries of first asylum: Breaking open the blackbox of pre-resettlement experiences. Theory and Research in Education, 14, 1–18.
- Ercan, L., Gürgan, U. & Taştan Akdemir, N. (2019). Göç sürecinde göçmenlerin karşılaştıkları sorunlar. International Social Sciences Studies Journal, 5(43), 4785-4792.
- Erdem, C. (2017). Sınıfında mülteci bulunan sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları öğretimsel sorunlar ve çözüme dair önerileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-42.
- Eren, Z. (2019). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre göçmen çocukların eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 213-234.
- Erdoğan, M. M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi.
- Emin, M. N. (2016).Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi: Temel Eğitim Politikaları. Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi: Temel Eğitim Politikaları. SETA, (153), 1-25.
- Field, S., M. Kuczera& B. Pont (2007). No morefailures: Ten stepstoequity in education, educationandtrainingpolicy, OECD Publishing, Paris.
- Güngör, F. & Şenel, E. A. (2018). Yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin eğitim - öğretiminde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. AJESI - Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 124-173.
- He, Y., Bettez, S.C. & Levin, B.B. (2015). Imagined community of education: Voices from refugees and immigrants. Urban Education, (7) 1-29.
- İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2021). 16.06.2021 Türkiye göç raporu. http://www.goc.gov.tr/files/files/2021_goc_raporu_.pdf 28.06.2021 tarihinde erişilmiştir.
- İlhan, E. (2019). Yoğun göç alan yerlerdeki okullarda görev yapan öğretmenlerin göçmen çocuklarla olan iletişimlerine dair tutumlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi).İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- İmamoğlu, H.V. & Çalışkan, E. (2017). Yabancı uyruklu öğrencilerin devlet okullarında ilkokul eğitimine dair öğretmen görüşleri: Sinop ili örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 529-546.
- Karabaş, B. (2018). Suriyeli göçmen çocukların ev bağlamında mekanla olan ilişkileri ve Türkiye’ye uyum süreçleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
- Kiremit, R., Akpınar, Ü. & Tüfekçi Akcan, A. (2018). Suriyeli öğrencilerin okula uyumları hakkında öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2139-2149.
- Kirişci, K. (2014). SyrıanrefugeesandTurkey’schallenges: Beyond thelımıts of hospıtalıty. Retrieved September 21, 2018 from https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/Syrian-Refugees-and-TurkeysChallenges-May-14-2014.pdf
- Kovinthan, T. (2016). Learning and teaching with loss: meeting the needs of refugee children through narrative ınquiry. Diaspora, Indigenous, and Minority Education, 10(3), 141-155.
- Levent, A. F.,& Çayak, S. (2017). Türkiye’de Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 21-46.
- Matthews, J. (2008). School ingand settlement: Refugee education in Australia. International Studies in Sociology of Education. 18(1), 31-45.
- Memiş, H. (2015). İç savaş nedeniyle Kilis’te yaşayan Suriyelilerin oluşturduğu sosyo-ekonomik algılar üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 100-114.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma (Çev. Ed. Selahattin TURAN). Ankara: Nobel Yay.
- Obiakor, F. E. (2007). Multicultural special education: effective intervention for today’s schools. Intervention in School and Clinic, 42(3), 148-155.
- Özer, Y. Y., Komşuoğlu, A., & Ateşok, Z. Ö. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(37), 76-110.
- Pastoor, L. d. W. (2015). The mediational role of schools in supporting psychosocial transitions among unaccompanied young refugees upon resettlement in Norway. International Journal of Educational Development, 41, 245-254.
- Peterson, S.D. (2011). Conflict, education and displacement. Conflict and Education: An Intedisciplinary Journal, 1(1), 1-5.
- Sağlam, H. İ. ve Kalbur, N.İ. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 310-323.
- Sarıer, Y. (2020). Türkiye’de mülteci öğrencilerin eğitimi üzerine bir meta-sentez çalışması: sorunlar ve çözüm önerileri. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 3(1), 80-111.
- Seydi, A.R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıların eğitim sorununun çözümüne yönelik izlediği politikalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 267-305.
- Sidhu R. K. &Taylor S. (2009) Thetrials and tribulations of partnerships in refugee settlement services in Australia. Journal of EducationPolicy, 24(6), 655-672.
- Sleeter, C. E. ve Grant, C. (2003). Making choices for multicultural education: five approaches to race, class and gender (2nd Ed.). New York, NY: Wiley.
- Tania, F. (2009). The refugee action support program: developing understandings of diversity, Teaching Education, 20(4), 395-407.
- Uğurlu, Z. (2018). Suriyeli sığınmacı öğrencilerin okula uyum sorunlarının çözülmesi ve desteklenmesinde öğretmen etkisi. İçinde Şiddet ve sosyal travmalar, (ss. 178-242). Ankara: HEGEM Yayınları.
- UNICEF (2015). Curriculum, accreditation and certification for Syrian children in Syria, Turkey, Lebanon, Jordan, Iraq and Egypt, regional study.
Yaylacı, F. G., Serpil, H., & Yaylacı, A. F. (2017). Paydaşların gözünden mülteci ve sığınmacılarda eğitim: Eskişehir örneği. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 22, 101-117.
- Yenen, E. T. ve Ulucan, P. (2020). Uzman görüşleri doğrultusunda Türkiye’de yaşayan mülteci çocukların sorunlarına yönelik çözüm önerileri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(1), 292-305.
- Yenilmez, K. & Çöplü, F. (2019). Göçmen öğrencilerin eğitiminde öğretmenlerin karşılaştığı zorluklar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 8(3), 26-36.
- Yılmaz, A. (2015). Uluslararası göç ve Türkiye’deki çocuk göçmenler ve sığınmacı ailelere tanınan haklar ve daha iyi uygulamalar için öneriler. Akademik Bakış Dergisi. 49, 475-793.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yüce, E. (2018). Geçici Koruma Altında Bulunan Suriyeli Öğrencilerin Okula Uyumları. (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Watkins, K. (2013). Education without Borders: A report from Lebanon on Syria’s out of school children. London: A World at School.
- Watkins, K. ve Zyck, S. A. (2014). Living on hope, hoping for educa-tion. The Failed Response to the Syrian Refugee Crisis. London: ODI.
Year 2021,
, 385 - 404, 22.12.2021
Süleyman Aydeniz
,
Bünyamin Sarıkaya
References
- Akalın, A. T. (2016). Türkiye ye gelen Suriyeli göçmen çocukların eğitim sorunları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi).İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2, 44-56.
- Banks, J. A. (2014). Çokkültürlü eğitime giriş. (H. Aydın, Cev.) Ankara: Anı Yayıncılık.
- Beltekin, N. (2016). Turkey’s progress toward meeting refugee education needs the example of Syrian refugees. Eurasian Journal of Educational Research, 66, 175-190.
- Bourgonje, P. (2010). Education for refugee and asylum seeking children in OECD countries Case studies from Australia, Spain, Sweden an dthe United Kingdom. Educatıon Internatıonal.
- Börü, N. & Boyacı, A. (2016). Göçmen öğrencilerin eğitim-öğretim ortamlarında karşılaştıkları sorunlar: Eskişehir ili örneği. Electronic Turkish Studies, 11(14), 123-158.
- Bulut, S., Soysal, Ö. K.& Gülçiçek, D. (2018). Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğretmeni olmak: Suriyeli öğrencilerin eğitiminde karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2),1210-1238.
- Cırıt Karaağaç, F. & Güvenç, H. (2019). Resmi ilkokullara devam eden mülteci öğrencilerin eğitim sorunları. OPUS Uluslar arası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 530-568.
- Çifçi, T., Arseven, İ., Arseven, A. & Orhan, A. (2019). Öğretmenlerin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Sivas İli Örneği). Cumhuriyet International Journal of Education, 8(4), 1082-1101.
- Çelikten, M., Şanal, M. & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 207-237.
- Çoban Sural, Ü. & Yıldırım, T. (2017). Göçmen çocuklara Türkçe eğitimi veren öğretmenlerin aldıkları hizmet içi eğitimin değerlendirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(4), 996-1009.
- Dryden-Peterson, S. (2015). Refugee education in countries of first asylum: Breaking open the blackbox of pre-resettlement experiences. Theory and Research in Education, 14, 1–18.
- Ercan, L., Gürgan, U. & Taştan Akdemir, N. (2019). Göç sürecinde göçmenlerin karşılaştıkları sorunlar. International Social Sciences Studies Journal, 5(43), 4785-4792.
- Erdem, C. (2017). Sınıfında mülteci bulunan sınıf öğretmenlerinin yaşadıkları öğretimsel sorunlar ve çözüme dair önerileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-42.
- Eren, Z. (2019). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre göçmen çocukların eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 213-234.
- Erdoğan, M. M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi.
- Emin, M. N. (2016).Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi: Temel Eğitim Politikaları. Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi: Temel Eğitim Politikaları. SETA, (153), 1-25.
- Field, S., M. Kuczera& B. Pont (2007). No morefailures: Ten stepstoequity in education, educationandtrainingpolicy, OECD Publishing, Paris.
- Güngör, F. & Şenel, E. A. (2018). Yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin eğitim - öğretiminde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. AJESI - Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 124-173.
- He, Y., Bettez, S.C. & Levin, B.B. (2015). Imagined community of education: Voices from refugees and immigrants. Urban Education, (7) 1-29.
- İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2021). 16.06.2021 Türkiye göç raporu. http://www.goc.gov.tr/files/files/2021_goc_raporu_.pdf 28.06.2021 tarihinde erişilmiştir.
- İlhan, E. (2019). Yoğun göç alan yerlerdeki okullarda görev yapan öğretmenlerin göçmen çocuklarla olan iletişimlerine dair tutumlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi).İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- İmamoğlu, H.V. & Çalışkan, E. (2017). Yabancı uyruklu öğrencilerin devlet okullarında ilkokul eğitimine dair öğretmen görüşleri: Sinop ili örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 529-546.
- Karabaş, B. (2018). Suriyeli göçmen çocukların ev bağlamında mekanla olan ilişkileri ve Türkiye’ye uyum süreçleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
- Kiremit, R., Akpınar, Ü. & Tüfekçi Akcan, A. (2018). Suriyeli öğrencilerin okula uyumları hakkında öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2139-2149.
- Kirişci, K. (2014). SyrıanrefugeesandTurkey’schallenges: Beyond thelımıts of hospıtalıty. Retrieved September 21, 2018 from https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/Syrian-Refugees-and-TurkeysChallenges-May-14-2014.pdf
- Kovinthan, T. (2016). Learning and teaching with loss: meeting the needs of refugee children through narrative ınquiry. Diaspora, Indigenous, and Minority Education, 10(3), 141-155.
- Levent, A. F.,& Çayak, S. (2017). Türkiye’de Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 21-46.
- Matthews, J. (2008). School ingand settlement: Refugee education in Australia. International Studies in Sociology of Education. 18(1), 31-45.
- Memiş, H. (2015). İç savaş nedeniyle Kilis’te yaşayan Suriyelilerin oluşturduğu sosyo-ekonomik algılar üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 100-114.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma (Çev. Ed. Selahattin TURAN). Ankara: Nobel Yay.
- Obiakor, F. E. (2007). Multicultural special education: effective intervention for today’s schools. Intervention in School and Clinic, 42(3), 148-155.
- Özer, Y. Y., Komşuoğlu, A., & Ateşok, Z. Ö. (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(37), 76-110.
- Pastoor, L. d. W. (2015). The mediational role of schools in supporting psychosocial transitions among unaccompanied young refugees upon resettlement in Norway. International Journal of Educational Development, 41, 245-254.
- Peterson, S.D. (2011). Conflict, education and displacement. Conflict and Education: An Intedisciplinary Journal, 1(1), 1-5.
- Sağlam, H. İ. ve Kalbur, N.İ. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mülteci öğrencilere yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 310-323.
- Sarıer, Y. (2020). Türkiye’de mülteci öğrencilerin eğitimi üzerine bir meta-sentez çalışması: sorunlar ve çözüm önerileri. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 3(1), 80-111.
- Seydi, A.R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıların eğitim sorununun çözümüne yönelik izlediği politikalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 267-305.
- Sidhu R. K. &Taylor S. (2009) Thetrials and tribulations of partnerships in refugee settlement services in Australia. Journal of EducationPolicy, 24(6), 655-672.
- Sleeter, C. E. ve Grant, C. (2003). Making choices for multicultural education: five approaches to race, class and gender (2nd Ed.). New York, NY: Wiley.
- Tania, F. (2009). The refugee action support program: developing understandings of diversity, Teaching Education, 20(4), 395-407.
- Uğurlu, Z. (2018). Suriyeli sığınmacı öğrencilerin okula uyum sorunlarının çözülmesi ve desteklenmesinde öğretmen etkisi. İçinde Şiddet ve sosyal travmalar, (ss. 178-242). Ankara: HEGEM Yayınları.
- UNICEF (2015). Curriculum, accreditation and certification for Syrian children in Syria, Turkey, Lebanon, Jordan, Iraq and Egypt, regional study.
Yaylacı, F. G., Serpil, H., & Yaylacı, A. F. (2017). Paydaşların gözünden mülteci ve sığınmacılarda eğitim: Eskişehir örneği. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 22, 101-117.
- Yenen, E. T. ve Ulucan, P. (2020). Uzman görüşleri doğrultusunda Türkiye’de yaşayan mülteci çocukların sorunlarına yönelik çözüm önerileri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(1), 292-305.
- Yenilmez, K. & Çöplü, F. (2019). Göçmen öğrencilerin eğitiminde öğretmenlerin karşılaştığı zorluklar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 8(3), 26-36.
- Yılmaz, A. (2015). Uluslararası göç ve Türkiye’deki çocuk göçmenler ve sığınmacı ailelere tanınan haklar ve daha iyi uygulamalar için öneriler. Akademik Bakış Dergisi. 49, 475-793.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yüce, E. (2018). Geçici Koruma Altında Bulunan Suriyeli Öğrencilerin Okula Uyumları. (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Watkins, K. (2013). Education without Borders: A report from Lebanon on Syria’s out of school children. London: A World at School.
- Watkins, K. ve Zyck, S. A. (2014). Living on hope, hoping for educa-tion. The Failed Response to the Syrian Refugee Crisis. London: ODI.