Sivil Toplum Kuruluşları Bağlamında İmam Hatip Liseleri: Güncel Tartışmalar ve Öneriler

Year 2020, Issue: 11, 295 - 322, 31.12.2020

Sümeyra Arıcan

https://doi.org/10.47502/mizan.823346

Cited By: 1

Abstract

İmam hatip liseleri hakkında en yoğun tartışmaların yaşandığı eğitim kurumlarından biri olarak dikkat çekmektedir. Hem imam hatip liseleri odağında kurumlaşan sivil kuruluşlar hem de eğitimle ilgilenen sivil kuruluşlar imam hatip lisesi meselesini gündeme almaktadırlar. Bilhassa son 8 yıldır niceliksel olarak artışa geçen ve eğitim sistemindeki etkinliğini daha da yoğun olarak hissettiren imam hatip liseleri hakkındaki tartışmalar yoğunlaşmış durumdadır. Meseleyi sivil toplum kuruluşlarının yayınladığı araştırma raporları çerçevesinde ele alan bu araştırma, güncel tartışmaların içeriğine odaklanmakta ve sivil toplum kuruluşlarının görüşlerini ve sunulan çözüm önerilerini, karşılaştırmalı olarak ortaya koymayı amaçlamaktadır. Nitel çoklu durum çalışması olarak tasarlanan bu araştırmada, maksimum çeşitlilik örneklemesi ile seçilen sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarından edinilen veriler iki ana tema halinde ele alınmıştır. Bu temalar; “Niteliksel ve Niceliksel Bağlamlar “ve “STK Önerileri” olarak belirlenmiştir. Araştırmada, STK’ların bu okulların dini ve akademik eğitimlerine yönelik eleştirileri ve sorunların çözümüne yönelik önerileri ortaya konmuştur.

Keywords

Din Eğitimi, Mesleki din eğitimi, İmam hatip lisesi, Sivil toplum kuruluşu, Eğitimde nicelik ve nitelik

References

• Alpaydın, Yusuf. Geleceğin Türkiyesinde Eğitim. İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı, 2018.
• Altıntaş, Erkan. “Öğrencilerde İmam-Hatip Lisesi Algısı (Batman Örneği).” Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi, 2016.
• Aşlamacı İbrahim. Öğrenci ve Öğretmenlerine Göre İmam-Hatip Liseleri Profiller, Algılar, Memnuniyet, Aidiyet. İstanbul: DEM, 2017.
• Aşlamacı, İbrahim ve Emrah Eker. “İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Okul Aidiyet ve Dinî Tutum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Değerler Eğitimi Dergisi, 14.32 (2016): 7-38.
• Bahçekapılı, Mehmet. Türkiye’de Din Eğitiminin Dönüşümü (1997-2012). İLKE İlim Kültür Eğitim Derneği, 2014.
• Çaha, Ömer. Sivil Toplum Sivil Topluma Karşı. İstanbul: Mana Yayınları, 2017.
• Çakır, Ruşen, İrfan Bozan ve Balkan Talu. İmam hatip liseleri: efsaneler ve gerçekler. İstanbul: TESEV Yayınları, 2004.
• Çalışkanoğlu, Şahin. “İmam-hatip lisesi öğrencilerinin sorun ve beklentileri (Çorum örneği)”. Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi, 2018.
• Çelik, Ömer Faruk. “Katsayı uygulamasının kaldırılması sonrasında İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin davranış, tutum ve özellikleri (Gaziantep örneği).” Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2016.
• Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. “Uluslararası Anadolu İmam Hatip Liseleri.” Erişim 13 Ekim 2020. http://dogm.meb.gov.tr/pdf/UAIHL_Tanitim.pdf
• DOGM, “Anadolu imam hatip liselerinde program çeşitliliği (proje okullar).” Erişim 13 Ekim 2020. https://dogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_04/29212747_ProgramCesitliligi.pdf
• Ece, Ömer Yunus. “Anadolu İmam Hatip Lisesi eğitim programına yönelik öğrenci ve öğretmen görüşleri (Kartepe ilçesi örneği)”. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2018.
• Eğitim Reformu Girişimi. Eğitim İzleme Raporu 2017-2018. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi, 2018.
• Eğitim Reformu Girişimi. Eğitimin İçeriği Eğitim İzleme Raporu 2020. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi, 2020.
• Eğitimciler Birliği Sendikası (Eğitim-Bir-Sen), Rakamlarla 28 Şubat Raporu. Ankara: Eğitimciler Birliği Sendikası, 2014.
• Eğitimsen. “2017’de Eğitimde Neler Oldu”. Erişim 02.04.2020. http://egitimsen.org.tr/2017de-egitimde-neler-oldu/
• Eğitimsen. 2016-2017 Eğitim-Öğretim Yılı Sonunda Eğitimin Durumu. Ankara: Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası, 2017. http://egitimsen.org.tr/wp-content/uploads/2017/09/Eğitimin-Durumu-Raporu-13-Eylül-2017.pdf
• ERG, Eğitim Reformu Girişimi. Eğitim İzleme Raporu 2014-15. Eğitim Reformu Girişimi, 2015.
• İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı. Eğitim İzleme Raporu -2019-. İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı, 2020.
• Kanburoğlu, Betül Ü. “Popüler kültür-din eğitimi ilişkisi: İmam Hatip Liseleri örneği.” Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2011.
• Karasubaşı, Ömer Alper, Akın Uğur ve Nail Yıldırım. “Öğrenci ve Mezunlarının Perspektifinden İmam Hatip Liselerinin Değerlendirilmesi.” Değerler Eğitimi Dergisi, 18.39 (2019): 65-105.
• Karateke, Tuncay. "İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Sorun ve Beklentileri (Batman İli Örneği)." Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, 2010.
• TEDMEM, 2017 Eğitim Değerlendirme Raporu, İstanbul: Türk Eğitim Derneği, 2018.
• Kaya, Nurcan. Türkiye Eğitim Sisteminde Renk, Etnik Köken, Dil, Din ve İnanç Temelli Ayrımcılık. İstanbul: Tarih Vakfı, Uluslararası Azınlık Hakları Grubu MRG, 2015.
• Kaya, Zeynep. “İlahiyat Dışında Lisans Eğitimi Planlayan İmam-Hatip Lisesi Öğrencilerinin Meslek Dersleri İle İlgili Değerlendirmeleri Üzerine Nitel Bir Araştırma”. İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 3/1 (2018): 61-96.
• Korkmaz, Mehmet. “İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Bu Okulu Tercih Süreçleri: Nasıl? ve Neden?”, 100. Yılında İmam Hatip Liseleri. ed. Recep Kaymakcan vd.. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi, 2015.
• Özdemir, Şuayip ve Tuncay Karateke, “Öğrencilerin İmam Hatip Liselerini Tercih Etme Nedenleri (Elazığ Örneği).” OMUIFD: Ondokuz Mayis University Review of the Faculty of Divinity, 45 (2018).
• Özensel, Ertan vd. Türkiye’de İmam Hatip Lisesi ve İmam Hatipliler Algısı. Türkiye İmam-Hatipliler Vakfı, 2012.
• Özensel, Ertan ve Aydemir, Mehmet Ali. Türkiye İmam Hatip Lisesi Öğrenci Profili Araştırması (Temel Sorunlar, Beklentiler ve Değer Yapıları). Türkiye İmam-Hatipliler Vakfı, 2014.
• Patton, M. Quinn. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, 2018.
• TEDMEM. 2014 Eğitim Değerlendirme Raporu. Ankara: Türk Eğitim Derneği, 2014.
• TEDMEM. 2015 Eğitim Değerlendirme Raporu. Ankara: Türk Eğitim Derneği, 2015.
• TEDMEM. 2018 Eğitim Değerlendirme Raporu (TEDMEM Değerlendirme Dizisi 5). Ankara: Türk Eğitim Derneği, 2019.
• TEDMEM. 2019 Eğitim Değerlendirme Raporu (TEDMEM Değerlendirme Dizisi 6). Ankara: Türk Eğitim Derneği, 2020.
• TİMAV, Türkiye İmam-Hatipliler Vakfı. İmam Hatiplerde Mesleki Müfredat ve Program Çeşitliliği Çalıştayı Sonuç Raporu. 2017.
• TİMAV, Türkiye İmam-Hatipliler Vakfı. Türkiye’de Din Öğretimi Forumu Sonuç Raporu. Konya: 2012.
• Türk Eğitim-Sen. Türkiye’de Din Eğitimi Çalıştayı. Ankara: Türk Eğitim-Sen, 2015.
• Uzpeder, Ebru vd., Gündelik Hayatta Laiklik Pratikleri. İstanbul: Yurttaşlık Derneği, 2010.
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları, 2018.
• Zeytinoğlu, Yasemin. “Okuluma Dokunma Koordinasyonu Pratiğinde, İmam Hatip’e Dönüştürülen Devlet Okullarının Durumu.” Öğretmenler, Öğrenciler, Veliler ve STK’lar Açısından Eğitim Sisteminde Din Öğretiminin Rolü içinde, 51-62. İstanbul: Yurttaşlık Derneği, 2016. https://www.hyd.org.tr/attachments/article/201/egitim-sisteminde-din-ogretiminin-rolu.pdf