Bazı Ceviz Çeşitlerinde Meyve ve Kimyasal Özelliklerin Ekolojilere Göre Değişimi

Year 2024, Volume: 14 Issue: 1, 71 - 81, 28.06.2024

Safder Bayazit , Oğuzhan Çalışkan , Mehmet Sütyemez

https://doi.org/10.53518/mjavl.1426703

Abstract

Ceviz (Juglans regia L.), dünyada en çok üretilen ve tüketilen sert kabuklu meyve türlerinden biridir. Önemli miktarlarda protein, yağ ve yağ asiti içeriği tüketimini artırmaktadır. Verim, meyvenin fiziksel ve kimyasal özellikleri çeşidin genetik yapısına bağlı olmakla birlikle çevre koşullarından da önemli ölçüde etkilenmektedir. Bu araştırmada 5 ceviz çeşidinde meyve özelliklerinin ekolojilere göre değişimi saptanmıştır. Ortalama meyve ağırlığı en yüksek 77H1 genotipinden (15.84 g), en düşük Tokat 1 çeşidinden (8.78 g) elde edilmiştir. Kabuklu meyve özellikleri ekolojilere göre değişim göstermiş olup, Hatay ve Yalova illerinde en yüksek meyve ağırlığı 77H1 genotipinden (17.89 g; 16.83 g), Kahramanmaraş ilinde ise KR2 (17.60 g) ve Şen 1 (16.67 g) çeşitlerinden elde edilmiştir. Kabuklu ve iç ceviz ağırlığı (14.31 g ve 7.20 g), iç oranı (%51.18), meyve eni, boyu ve yükseklik değerleri Hatay ilinde yüksek bulunurken, bu ilde iç ceviz renklerinin daha koyu olduğu belirlenmiştir. Yağ oranı Kahramanmaraş ve Yalova illerinde (%60.72 ve %61.77) yüksek olurken, ceviz çeşitlerinin protein içeriği Hatay ve Yalova illerinde (%18.33 ve %16.79) yüksek bulunmuştur. Palmitik, Stearik ve Limolenik yağ asitleri Kahramanmaraş ilinde yüksek olurken, Yalova ilinde Linoleik, Hatay ilinde ise Oleic asit oranı yüksek olmuştur. Yağ oranı Kahramamaraş ve Yalova illerinde (%60.72 ve %61.77) yüksek olurken, ceviz çeşitlerinin protein içeriği Hatay ve Yalova illerinde (%18.33 ve %16.79) yüksek olmuştur. Palmitik, Stearik ve Limolenik yağ asitleri Kahramanmaraş ilinde yüksek olurken, Yalova ilinde Linoleik, Hatay ilinde de Oleic asit oranı yüksek olmuştur.

Keywords

Ceviz, ekoloji, meyve, yağ, yağ asiti

Variation of Fruit and Chemical Properties According to Ecology in Some Walnut Cultivars

Abstract

Walnut (Juglans regia L.) is one of the most produced and consumed hard-shelled fruit species in the world. Significant amounts of protein, fat and fatty acid content increase its consumption. Yield, physical and chemical properties of the fruit depend on the genetic structure of the variety and are also significantly affected by environmental conditions. In this study, it was determined that the fruit and chemical content of 5 walnut cultivars grown in different ecologies changed according to different ecologies. The aveage fruit weight showed the genetic characteristics of the cultivars, the highest fruit weight was added from the 77H1 gemotype (15.84 g) and the lowest from the Tokat 1 cultivar (8.78 g). Fruit characteristics also changed according to ecology, the highest fruit weight was obtained from 77H1 genotype (17.89g; 16.83 g) in Hatay and Yalova provinces, and from KR2 (17.60 g) and Şen 1 (16.67 g) varieties in Kahramanmaraş. While the weight of shelled fruit and kernel (14.31 g and 7.20 g), kernel ratio (51.18%), nut width, length and height values were higher in Hatay, it was determined that the color of kernels was darker in Hatay province. Fat content was high in Kahramamaras and Yalova (60.72% and 61.77%), protein content was high in Hatay and Yalova (18.33% and 16.79%). While Palmitic, Stearic and Limolenic fatty acids were high in Kahramanmaraş, Linoleic acid was high in Yalova and Oleic acid was high in Hatay.

Keywords

Walnut, ecology, pomology, fat, fatty acid

Ethical Statement

1. “Bazı Ceviz Çeşitlerinde Meyve ve Kimyasal Özelliklerin Ekolojilere Göre Değişimiı” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir. Çalışmamızda herhangi bir canlıya ait veri bulunmadığından etik kurul izni gerekmemektedir.

References

• Ağar, I.T., Kaşka, N., & Kafkas, S., (1995). Effect of different ecologies on the fat content and fatty acid composition of different Pistacia vera varieties grown in different parts of Turkey. Acta Hortic. 419:411–417.
• Akça, Y., (2001). Ceviz yetiştiriciliği. Arı Ofset Matbaası, Tokat. 356s.
• Akyüz, N., & Kaya, İ., (1992). Gıda Kimyası Laboratuvarı. Yüzüncü Yıl Üniv. Fen Edebiyat Fak. Yayın No; 2, Van.
• Anonim, (2022). Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr [Erişim Tarihi: 27.010.2022].
• Aryapak, S., & Ziarati, P., (2014). Nutritive Value of Persian Walnut (Juglans regia L.) Orchards. American- Eurasian J. Agric. & Environ. Sci., 14 (11): 1228-1235,
• Bakkalbaşı, E., Mentes Yılmaz, Ö., & Artık, N., (2010). Türkiye'de yetiştirilen yerli bazı ceviz çeşitlerinin fiziksel özellikleri ve kimyasal bileşenleri. Akademik Gıda, 8, 6-12.
• Balcı, B., (2002). Bazı ceviz (Juglans regia L.) çeşitlerinde farklı ekolojilerin verim ve kalite ögelerine etkileri üzerine araştırmalar (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 285s.
• Bayazıt. S (2000). Hatay Yöresi Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar. Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Hatay, 93 s.
• Bayazıt, S., & Sümbül, A., (2012), Determination of Fruit Quality and Fatty Acid Composition of Turkish Walnut (Juglans regia) Cultivars and Genotypes Grown in Subtropical Climate of Eastern Mediterranean Region, International Journal of Agriculture and Biology, 14(3):419-424.
• Bayazıt, S., Çalışkan, O., & Kılıç, D., (2020) Yükseltinin Chandler Ceviz Çeşidinde Meyve Kalite Özelliklerine Etkisi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi 9(2) : 124- 132.
• Beyhan, N., Serdar, Ü., &Demir, T., (1995). Karadeniz bölgesinde fındık, kestane ve ceviz yetiştiriciliğinin geliştirilmesi. Karadeniz Bölgesi Tarımının Geliştirilmesinde Yeni Teknikler Kongresi. 10-11 Ocak, Samsun, 147- 153.
• Bilgin, S., Şen, F., Özeker, E., & Bilgin, N.A., (2018). Bazı Ceviz Çeşitlerinin Menemen Ekolojisinde Morfolojik ve Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. 6 (1): 31–39
• Çelebioğlu, G.,(1985). Ceviz yetiştiriciliği, Bursa Teknik Ziraat Müdürlüğü Yayınları, Yay. No:1, Bursa.
• Guan, F., Tabrizian, T., Novaj, A., Nakanishi, M., Rosenberg, D. W., & Huffman, D. M. (2018). Dietary walnuts protect against obesity-driven intestinal stem cell decline and tumorigenesis. Front. Nutr. 5:37. doi: 10.3389/ fnut.2018.00037
• Hardman, W. E. (2014). Walnuts have potential for cancer prevention and treatment in mice. J. Nutr. 144, 555S– 560S. doi: 10. 3945/jn.113.188466
• Hayes, D., Angove, M. J., Tucci, J., & Dennis, C. (2016). Walnuts (Juglans regia) chemical composition and research in human health. Crit. Rev. Food Sci. Nutr. 56, 1231–1241. doi: 10.1080/10408398.2012.760516
• Kacar, B., (1984). Bitki Besleme Uygulama Kılavuzu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 900, Uygulama Kılavuzları: 214, Ankara
• Koyuncu, M.A., Ekinci, K., & Gün, A., (2004). The Effect of Altitude on Fruit Quality and Compression load for Cracking of Walnuts (Juglans regia L). Biosystems Eng., 87: 305–311.
• Miletic, R., Mitrovic, M., & Rakicevic, M., (2009). The Effect of Meteorogical Factors on Major Properties of Selected Walnut Cultivars. Plant Science. 46:219–223.
• Ozcan, M.M., Iman, C., & Arslan, D., (2010). Physico-chemical properties, fatty acid and mineral content of some walnuts (Juglans regia L.) types. Agric. Sci., 1: 62–67
• Parcerisa, j., Rafecas, M., Castellote, A.I., Codony, R., Farran, A., Garcia, J., Gonzalez, C., Lopez, A., Romero, A. & Boatella, j. (1995). Influence of variety and geographical origin on the lipid fraction of hazelnuts (Corylus avellana L.) from Spain: (III) Oil stability, tocopherol content and some mineral contents (Mn, Fe, Cu). Food Chem. 53, 71– 74
• Pereira, J. A., Oliveira, I., Sousa, A., Ferreira, I. C., Bento, A., & Estevinho, L. (2008). Bioactive properties and chemical composition of six walnut (Juglans regia L.) cultivars. Food Chem. Toxicol. 46, 2103–2111. doi: 10.1016/j. fct.2008.02.002
• Poulose, S. M., Miller, M. G., & Shukitt-Hale, B., (2014). Role of walnuts in maintaining brain health with age. J. Nutr. 144, 561S–566S. doi: 10.3945/ jn.113.184838
• Ros, E., Núñez, I., Pérez-Heras, A., Serra, M., Gilabert, R., & Casals, E., (2004). A walnut diet improves endothelial function in hypercholesterolemic subjects. Circulation 109, 1609–1614. doi: 10.1161/01.CIR.0000124477.91474. FF
• Stoickov, J., (1967). On The Behavior of Walnuts Under Various Soil Conditions. Hort. Abstr. 38(4):945–946.
• Sütyemez, M., & Kaşka, N., (2002). Bazı yerli ve yabancı ceviz (Juglans regia L.) çeşitlerinin Kahramanmaraş ekolojisine adaptasyonu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi 5(1):148–158.
• Sütyemez, M., Bükücü, ¸S.B. & Özcan, A., (2021). Helete Güne¸si’, a New Walnut Cultivar with Late Leafing, Early Harvest Date, and Superior Nut Traits. Agriculture 2021, 11, 991. https://doi.org/10.3390/ agriculture11100991
• Şen, S.M., (1986). Ceviz yetiştiriciliği. Eser Matbaası, Samsun. s:229.
• Tosun, İ., & Akçay, M.E., (2005). Yerli ve yabancı ceviz çeşitlerinin Yalova ekolojisindeki fenolojik ve pomolojik özellikleri. Bahçe Ceviz 34(1):35–40.
• Yalçın, B., Yıldırım, A.N., Yıldırım, & F., Çelik. C., (2021). Bazı Ceviz Çeşitlerinin Isparta Ekolojisinde Biyokimyasal ve Mineral Madde İçerikleri. ADÜ Ziraat Dergisi, 8(2):285-291
• Zerbini, E., & Polesollo, A., (1984). Measuring The Color of Apple Skin by Two Different Techniques. Proceeding of The Workshop on Pome-Fruit Quality. S:161-171