Exclusion in Educational Organizations

Year 2023, Volume: 12 Issue: 1, 172 - 186, 25.01.2023

Savaş Kamalı , Bilgen Kıral

https://doi.org/10.33206/mjss.1170906

Abstract

Schools are private institutions that provide the enlightenment of societies and whose input and output are human. Since exclusion reduces the energy and effectiveness of schools, social phenomena such as exclusion should be understood well. In this research, it is aimed to describe the phenomenon of exclusion in schools, its reasons and affects, and to put forward suggestions for coping with the problems that arise as a result of exclusion which are based on the experiences of teachers and school administrators working in secondary schools who are affiliated to the Ministry of National Education. The participants of the research consist of 15 teachers and five school administrators working in secondary schools in Aydın province in the 2020-2021 academic year. The research was carried out according to the phenomenology design which is one of the qualitative research designs. The data was collected with the interview form developed by the researchers and analyzed with the content analysis method. According to the findings, exclusion is mostly seen as not being accepted into the group and being ignored. It is mainly applied among teachers and from the administrator to the teacher. It is also seen from the teacher to the administrator. Among the reasons for exclusion, factors such as trade union divisions, differences in worldviews, and unfair school management come to the fore. While asking for appointment is the most used method to cope with exclusion, organizational and individual effects such as poor performance, unhappiness, and psychological problems are seen. In order to prevent exclusion at school, a fair and tolerant school administration, social activities to be held in the school and studies aimed at improving the organizational culture come to the fore is given suggestions.

Keywords

Exclusion, be Excluded, Ignoring, Discrimination, Mobbing

Eğitim Örgütlerinde Dışlanma

Abstract

Okullar toplumların aydınlanmasını sağlayan, girdisi ve çıktısı insan olan özel kurumlardır. Dışlanma, okulların enerjisini ve etkinliğini azaltmakta olduğu için dışlanma gibi sosyal olguların iyi anlaşılması gerekmektedir. Bu araştırmada, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmen ve okul yöneticilerinin deneyimlerine dayanarak okullarda dışlanma olgusunu, nedenlerini ve etkilerini betimlemek, dışlanma sonucu ortaya çıkan sorunlarla baş etmeye ilişkin öneriler ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmaya, 2020-2021 akademik yılında Aydın ilinde kamuya bağlı ortaöğretim okullarında görev yapan 15 öğretmen ve beş okul yöneticisi katılmıştır. Araştırma nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji desenine göre yürütülmüştür. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formu ile toplanmış ve içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre olumsuz bir deneyim olarak algılanan dışlanma, çoğunlukla gruba kabul edilmeme ve önemsenmeme olarak betimlenmiştir. Dışlama genel olarak öğretmenler arasında ve yöneticiden öğretmene doğru uygulanmakta olup, öğretmenden yöneticiye yönelik de olabilmektedir. Dışlanmanın nedenleri arasında sendikal ayrışmalar, dünya görüşü farklılıkları, okul yönetiminin adil olmaması gibi unsurlar öne çıkmıştır. Dışlanmayla baş etmek için tayin isteme en çok başvurulan yöntem iken; performans düşüklüğü, mutsuzluk, psikolojik problemler gibi örgütsel ve bireysel etkileri olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda, okulda dışlanmanın önlenmesi için adil ve hoşgörülü bir okul yönetiminin olması, okul içerisinde yapılacak sosyal etkinlikler ile örgüt kültürünü geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılması gibi öneriler sunulmuştur.

Keywords

Dışlama, Dışlanma, Görmezden gelme, Ayrımcılık, Mobbing

References

• Abaslı, K. (2018). Örgütsel dışlanma, işe yabancılaşma ve örgütsel sinizm ilişkisine yönelik öğretmen görüşleri (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akın, A., Uysal, R. ve Akın, Ü. (2016). Ergenler için ostrasizm (sosyal dışlanma) ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 895-904.
• Başaran, İ. E. ve Çınkır, Ş. (2013). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi (4. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Berkant, H. G. ve Gül, M. (2017). Sendika üyesi öğretmenlerin sendikalara yönelik algıları ve sendikalardan beklentileri. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 6(1).
• Blase, J. ve Blase, J. (2004). The dark side of school leadership: ımplications for administrator preparation. Leadership and Policy in Schools, 3(4), 245-273.
• Chung, Y. W. (2018). Workplace ostracism and workplace behaviors: A moderated medication model of perceived stress and psychological empowerment. Anxiety, Stress & Coping.
• Cüceloğlu, D. (1994). Yeniden insan insana (7. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çelik, C. ve Koşar, A. (2015). Örgüt kültürü ve işyerinde dışlanma arasındaki ilişki. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(2), 47-62.
• DeBono, A. E. (2011). Why am I left out? Interpretations of exclusion affect anti-social and pro-social behaviours (Doctoral Dissertation). New York State University, New York.
• Diri, M. S. ve Kıral, E. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin iş doyumlarının mesleki tükenmişlik düzeylerine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(39), 125–149.
• Dönmez, H. (2018). Tekirdağ’da görev yapan öğretmenlerin örgütsel dışlanma düzeyi (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Dönmez, H. ve Mete, Y. A. (2019). Tekirdağ’da görev yapan öğretmenlerin örgütsel dışlanma düzeyi. Trakya Eğitim Dergisi, 9(2), 350-365.
• Eickholt, M. S. ve Goodboy, A. K. (2017). Investment model predictions of workplace ostracism on K12 teachers commitment to their schools and the profession of teaching. Journal of Workplace Behavioral Health, 32(2), 139-157.
• Einarsen, S., Hoel, H. ve Notelaers, G. (2009). Measuring exposure to bullying and harassment at work: Validity, factor structure and psychometric properties of the negative acts questionnaire- revised. Work & stress, 23(1), 24-44.
• Erdemli, Ö. ve Kurum, G. (2019). Okul yöneticisi ve öğretmenlerin gözünden okulda dışlanma: Nedenleri ve sonuçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 24.
• Ertürk, S. (2016). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Edge Akademi Yayıncılık.
• Ferris, D. L, Brown, D. J., Berry, J. W. ve Lian, H. (2008). The development and validation of the workplace ostracism scale. Journal of Applied Psychology, 93(6), 1348-1366.
• Gkorezis, P. ve Bellou, V. (2016). The relationship between workplace ostracism and ınformation exchange: The mediating role of self-serving behavior. Management Decision, 54(3), 700-713.
• Hakanen, J. J., Bakker, A. B. ve Schaufeli, W. B. (2006). Burnout and work engagement among teachers. Journal of School Psychology, 43(6), 495-513.
• Hitlan, R. T., Cliffton, R.J. ve DeSoto, M. C. (2006). Perceived exclusion in the workplace: The moderating effects of gender on work-related attitudes and psychological health. North American Journal of Psychology, 8, 217-236.
• Kandemir, K. B. (2011). Psikolojik dışlanma, sosyal dışlanma ve sosyal reddedilmenin tehdit edilen ihtiyaçlar ve dışlanma tepkileri üzerindeki etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Keklik, B., Saygın, T. ve Kara, N. O. (2013). Akademik camianın çirkin ördek yavruları öyp'lilerde örgütsel dışlanma (ostracism) kavramının incelenmesi. 1.Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, 15-16 Kasım 2013, Sakarya.
• Kıral, B. (2016). Öğretmenlerde kayıtsızlık ve güçlendirme. Ankara: Pegem Akademi
• Kıral, B. (2021). Nitel araştırmada fenomenoloji deseni: Türleri ve araştırma süreci. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Journal of Research in Education and Teaching 10(4), 92-103.
• Kurtuluş, K. (2010). Araştırma yöntemleri. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Liu, H. ve Xia, H. (2016). Workplace ostracism: A review and directions for future research. Journal of Human Resource and Sustainability Studies, 4, 197-201.
• Lutgen-Sandvik, P. (2006). Take this job: Quitting and other forms of resistance to workplace bullying. Communicaton Monographs, 73(4), 406-433.
• Lyu, Y. ve Zhu, H. (2017). The predictive effects of workplace ostracism on employee attitudes: A job embeddedness perspective. Journal of Business Ethics, 1-13.
• Mlika, M., Khelil, M. B. ve Salem, N. H. (2017). Organizational ostracism: A potential framework in order to deal with it. Safety and Health at Work, 8(4), 398-401.
• Naring, G., Briet, M. ve Brouwers, A. (2006). Beyond demand–control: Emotional labour and symptoms of burnout in teachers. Work & Stress, 20(4), 303-315.
• Naz, S., Li, C., Khan, S. ve Khan, S.H. (2017). Comparative analytical study of teachers personality type (a and b) to study the consequences of ostracism. International Journal of Scientific in Science, Engineering and Technology, 3(5), 488-502.
• O’Reilly, J. ve Robinson, S. L. (2009). The negative ımpact of ostracism on thwarted belongingness and workplace contributions. Academy of Management Proceeding, 1-7.
• Özer, R. (1998). Rehber öğretmenlerde tükenmişlik düzeyi, nedenleri ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Robinson S. L., O’Reilly J. ve Wang, W. (2013). Invisible at work: An integrated model of workplace ostracism. Journal of Management, 39(1), 203-231.
• Sarı, M. (2013). Lise öğrencilerinde okula aidiyet duygusu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 147-160.
• Seale, C. (1999). Quality in qualitative research. Qualitative Inquiry, 5(4), 465-478.
• Sökmen, A. (2013). Örgütsel davranış. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Sulea, C., Filipescu, R., Horga, A., Ortan, C. ve Fichmann, G. (2012). Interpersonal mistreatment at work and burnout among teachers. Cognition, Brain, Behavior. An Interdisciplinary Journal, 16(4), 553- 570.
• Şerifoğlu, E. (2019). Mobbingin özel sektör çalışanları üzerindeki etkileri: Bir nitel araştırma (Doktora Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Williams, K. D. (1997). Social ostracism. In aversive ınterpersonal behaviors, 133-170. Springer, Boston, MA.
• Williams, K. D. (2007). Ostracism. Annual Review Psychology, 58, 425-452.
• Williams, K. D. (2009). Ostracism: A temporal need-threat model. Advances in Experimental Social Psychology, 275-314.
• Wu, L., Wei, L. ve Hui, C. (2011). Dispositional antecedents and consequences of workplace ostracism: An empirical examination. Frontiers of Business Research in China, 5(1), 23-44.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, B. B. (2018). İstanbul ili sendika üyesi kadın öğretmenlerin psikolojik yıldırı durumlarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yılmaz, Ö. (2018). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel dışlanma ve örgütsel uyum algıları arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Yılmaz, O. ve Ergene, T. (2021). Etkili psikolojik danışmanların özellikleri. Trakya Eğitim Dergisi, 12(3), 1198-1217.