OKUL DIŞI ÖĞRENME FAALİYETLERİNİN ÖĞRENCİLERİN TARİHİ ESER VE KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA KONUSUNDAKİ DÜŞÜNCELERİNE ETKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 14, 149 - 162, 31.12.2024

Şükrü Su , Cennet Göloğlu Demir

https://doi.org/10.56677/mkuefder.1602205

Öz

Bu çalışma özel yetenekli öğrencilerin okul dışı öğrenme ortamlarında gerçekleştirilen arkeoloji temelli müze eğitimi atölyesinin öğrencilerin tarihi eser ve kültür varlıklarını koruma konusundaki düşüncelerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda 28 hafta bölgedeki farklı noktalarda (Roma hamamı, agora, antik tiyatro, kazı alanları, denizaltı müzesi vb.)atölyeler kurularak arkeoloji temelli müze eğitimi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcılarını Bilim ve Sanat Merkezinde eğitim gören 18 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Elde edilen verilen içeriz analizi tekniği ile analizi edilmiştir. Araştırma sonucunda okul dışı öğrenme ortamlarında gerçekleştirilen arkeoloji temelli müze eğitimi atölyesinin tarihi eserlerin ve kültür varlıklarının korunmasına yönelik öğrencilerin bilgi, duygu ve düşüncelerini etkilediği ortaya çıkmıştır. Tarihi eserlerin ve kültür varlıklarının korunmasının ekonomik ve sosyal kültürel etkileri konusunda öğrencilerde farkındalık oluştuğu görülmüştür. Son olarak okul dışı öğrenme ortamlarında gerçekleştirilen etkinliklerin eğlenceli olduğu ve sosyal bilgiler ve tarih derslerine katkı sağladığı öğrenciler tarafından ifade edilmiştir. Araştırma sonucunda dersler ve atölye çalışmalarının okul dışı öğrenme ortamlarında gerçekleştirilmesine yönelik öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul Dışı Öğrenme Ortamları, Tarih Eğitimi, Sosyal Bilgiler Eğitimi

Etik Beyan

Bu araştırma için Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Beşeri Bilimler Etik Kurulundan 2024-3 toplantı numarasıyla etik kurul onayı alınmıştır

Destekleyen Kurum

Atölye çalışmaları Side Müze Müdürlüğü ve Side Kazı Başkanlığı ile araştırmanın yapıldığı kurum arasında protokoller imzalanmıştır. İlgili protokoller kapsamında resmi izinler alınmış ve uzman desteği sağlanmıştır.

Teşekkür

Atölye çalışmalarını destekleyen rehber ve uzmanlara teşekkür ederiz

Kaynakça

• Anderson, D., Lucas, K. B., & Ginns, I. S. (2003a). Theoretical perspectives on learning in an informal setting. Journal of Research in Science Teaching, 40(2), 177–199. https://doi.org/10.1002/tea.10071
• Anderson, D. W., Lucas, K. M., & Ginns, I. S. (2003b). Constructivist learning environments and cognitive outcomes. Educational Review, 55(4), 393–405. https://doi.org/10.1080/0013191032000118902
• Behrendt, M., & Franklin, T. (2014). A review of research on school field trips and their value in education. International Journal of Environmental and Science Education, 9(3), 235-245.
• Bolat, Y. & Köroğlu, M. (2020). Out-of-school learning and scale of regulating out-of-school learning: Validity and reliability study, International Journal of Education Technology and Scientific Researches,5(13), 1630-1663.
• Corbin, J., & Strauss, A. (2015). Basics of qualitative research: techniques and procedures for developing grounded theory. Sage. ,
• Çalışkan, E., Önal, N. & Yazıcı, K. (2016). Öğretim etkinliklerinde sanal müzelerin kullanımına ilişkin sosyal bilgiler öğretmen adayları ne düşünüyor?. Turkish Studies, 11(3), 689-706.
• Çavuş, R., Topsakal, Ü. U., & Kaplan, A. Ö. (2013). İnformal öğrenme ortamlarının çevre bilinci kazandırmasına ilişkin öğretmen görüşleri: Kocaeli Bilgievleri örneği. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(1), 15–26. https://doi.org/10.14527/pegegog.2013.002
• Demir, S. (2018). Arkeoloji temelli eğitimin çocukların eleştirel düşünme becerileri üzerindeki etkisi [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Dewey, J. (1938). Experience and education. Macmillan.
• Eshach, H. (2007). Bridging in-school and out-of-school learning: Formal, non-formal, and informal education. Journal of Science Education and Technology, 16(2), 171–190. https://doi.org/10.1007/s10956-006-9027-1
• Erlandson, D. A., Harris, E. L., Skipper, B. L. & Allen, S. T. (1993). Doing naturalistic inquiry: a guide to methods. Sage: Beverly Hills, CA. Aktaran Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013) Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Falk, J. H., & Dierking, L. D. (1997). School field trips: assessing their long- term impact. curator: The Museum Journal, 40(3), 211- 218.
• Falk, J. H., & Dierking, L. D. (2000). Learning from museums: Visitor experiences and the making of meaning. AltaMira Press.
• Hein, G. E. (1998). Learning in the museum. Routledge.
• Hooper-Greenhill, E. (1994). Museums and their visitors. Routledge.
• Kara, H. (2015). Arkeoloji ve çocuk: Kültürel miras bilincini artırmaya yönelik bir proje. Arkeoloji ve Sanat Dergisi, 154(3), 45–59.
• Köksal, H. (Baş Editör), Salgar Tural, G., Sungur, H., Gök, A., Genç, C., & Bilgiç, A. (Editörler). (2012). Yenilikçi tarih öğretimi etkinlik örnekleri. Harf Eğitim Yayıncılığı. Ankara
• Krefting, L. (1991). Rigor in qualitative research: The assessment of trustworthiness. American Journal of Occupational Therapy, 45(3), 214-222. https://doi.org/10.5014/ajot.45.3.214
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2019). Müze eğitim programları rehberi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Laçin Şimşek, C. (2011). Okul dışı öğrenme ortamları ve fen eğitimi. In C. Laçin Şimşek (Ed.), Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları (1. Baskı, pp. 1-23). Pegem Akademi.
• Laçin Şimşek, N. (2011). Eğitimde aktif öğrenme ve sınıf içi uygulamalar. Eğitim ve Bilim Dergisi, 36(3), 3-15.
• Lakin, L. (2006). Science Beyond the Classroom. Journal of Biological Education, 40 (2), 88-90.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications
• Marshall, C. & Rossman, G. B. (2014). Designing Qualitative Research. New York: Sage.
• Merriam, S. (2013). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
• Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. Sage.
• Önal, N. T. (2021). Özel yetenekli öğrenciler için çevre eğitimi. lnternational Journal of Geography and Geography Education, (43), 122-135.
• Özçelik, İ. (1993). Tarih araştırmalarında yöntem ve teknikler. Ankara.
• Packer, J., & Ballantyne, R. (2002). Motivational factors and the visitor experience: A comparison of three sites. Curator: The Museum Journal, 45(3), 183–198. https://doi.org/10.1111/j.2151-6952.2002.tb00055.x
• Rickinson, M., Dillon, J., Teamey, K., Morris, M., Choi, M. Y., Sanders, D., & Benefield, P. (2004). A review of research on outdoor learning. Field Studies Council.
• Safran, M., & Ata, A. (1998). Okul dışı tarih öğretiminin etkisi. Eğitim ve Kültürel Araştırmalar, 87–94.
• Simon, N. (2010). The participatory museum. Museum 2.0.
• Smith, L. (2006). Uses of heritage. Routledge.
• Şahin, F., & Yazgan, B. S. (2013). Araştırmaya dayalı sınıf dışı laboratuvar etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Sakarya University Journal of Education, 3(3), 107–122. https://doi.org/10.19126/suje.22007
• Şimşek, L. (2011). Eğitimde etkileşim ve duyusal öğrenme. Akademik Araştırmalar, 5(1), 3-9.
• Tanık Önal, N. (2022). Okul dışı öğrenme. Pegem Akademi.
• Tanik Onal, N., & Ezberci Cevik, E. (2022). Science education in outdoor learning environments from the perspective of preschool teachers: Definitions, opportunities, obstacles, and possible solutions. Malaysian online journal of educational sciences, 10(1), 37-51.
• Tubb, K. N. (1995). Museums and tourism: Culture and consumption. International Journal of Heritage Studies, 1(1), 61–71. https://doi.org/10.1080/13527259508722195
• Türkmen, H. (2010). İnformal (sınıf-dışı) fen bilgisi eğitimine tarihsel bakış ve eğitimimize entegrasyonu. Çukurova üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 3(39), 46-59 http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423874852.pdf
• Türkmen, H. (2015). İlkokul öğretmenlerin sınıf dışı ortamlardaki fen öğretimine bakış açıları. Journal of European Education, 5(2), 47-55. DOI: 10.18656/jee.09779
• Türkmen, F. (2010). Informal öğrenme ve eğitimde etkisi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 12(2), 45-58.
• UNESCO. (2013). Convention concerning the protection of the world cultural and natural heritage. UNESCO.
• Yılmaz, A. (2020). Tarihi eserlerin korunmasında eğitim programlarının rolü [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Timothy, D. J. (2011). Cultural heritage and tourism: An introduction. Channel View Publications.
• Tosun, C. (2001). Challenges of sustainable tourism development in the developing world: The case of Turkey. Tourism Management, 22(3), 289-303.
• UNESCO. (2013). Cultural heritage and sustainable tourism: World heritage sites as sources of economic and social development. UNESCO Publishing.
• Yılmaz, A. (2020). Müze ile Eğitim Projesi'nin Sosyal Bilgiler Dersine Katkısı. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.