7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ANLAMINI BİLMEDİKLERİ KELİMELER VE TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ KELİME ÇALIŞMALARI BAĞLAMINDA KELİME ÖĞRETİMİ

Year 2014, Volume: 11 Issue: 25, 279 - 295, 11.04.2014

Tuba Yılmaz Yusuf Doğan

Abstract

7. sınıf öğrencilerinin Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde anlamını bilmedikleri kelimeleri
tespit etmeye yönelik bu araştırmaya 312 öğrenci katılmıştır. Araştırmada öncelikle öğrencilerin Türkçe
ders kitaplarında yer alan okuma ve dinleme metinlerindeki anlamını bilmedikleri kelimeler tespit
edilmiştir. Bu kelimeler 7. sınıf Türkçe Öğrenci Çalışma Kitabı ve Öğretmen Kılavuz Kitabı’ndaki kelime
çalışmalarında yer alan kelimelerle karşılaştırılmış, ardından söz konusu kelimelerin kitaptaki diğer
metinlerde ve kelime çalışmalarında tekrar edilip edilmediğine bakılmıştır. Daha sonra Türkçe
derslerindeki kelime çalışmalarında neler yapıldığını belirlemek amacıyla Türkçe öğretmenleriyle
görüşülmüştür. Son olarak da ders kitabı yazarlarıyla görüşmeler yapılmış, yazarların ders kitabı yazma
sürecinde, kelime çalışmalarında ele aldıkları kelimeleri tespit etme şekilleri belirlenmeye çalışılmıştır.
Araştırma sonuçları; öğrencilerin anlamını sıkça bilmedikleri kelimelerle kelime çalışmalarında yer alan
kelimeler arasında yaklaşık %39’luk bir uyum olduğunu, öğretmenlerin ders kitaplarındaki kelime
çalışmalarını yetersiz bulduklarını, ders kitabı yazarlarının ise kelime çalışmalarını hazırlarken büyük
oranda kendi kişisel ve mesleki deneyimlerinden hareket ettiklerini ortaya koymaktadır. Hem
öğretmenler hem de ders kitabı yazarları, ders kitaplarındaki kelime çalışmalarının sistemli bir şekilde ele
alınmasının gerekli olduğunu belirtmişlerdir

Keywords

söz varlığı, 7. sınıf, kelime çalışmaları, Türkçe ders kitabı

References

• Aksan, D. (2009). Her Yönüyle Dil-Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: TDK Yayınları.
• Aksoy, Ö. A. (1936). Bir Dili Öğrenmek İçin En Lüzumlu Kelimeler ve Bu Kelimelerin Belirtme Usulü. Gaziantep: Gaziantep Halkevi Dil, Edebiyat, Tarih Şubesi Yayınları.
• Baş, B. (2010). Söz Varlığının Oluşumu ve Gelişiminde Çocuk Edebiyatının Rolü. TÜBAR, XXVII, 137-159.
• Çeçen, M. A. (2002). İlköğretim Öğrencilerinde Kelime Hazinesinin Geliştirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Çiftçi, M. (1991). Bir Grup Yükseköğrenim Öğrencisi Üzerinde Kelime Serveti Araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Davaslıgil, Ü. (1985). Farklı Sosyo- Ekonomik ve Kültürel Çevreden Gelen Birinci Sınıf Çocuklarının Dil Gelişimine Okulun Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
• Demir, C. ve Yapıcı, M. (2007). Ana Dili Olarak Türkçenin Öğretimi ve Sorunları. Sosyal Bilimler Dergisi. 9 (2), 177-192.
• Dilaçar, A. (1954). Türkçemizde Kelime Hazinesi ve Kelime Öğretimi. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi. 3 (34), 570-574.
• Fry, E. (1997). 1000 Instant Words, The Most Common Words For Teaching, Reading, Writing, And Spelling. Chicago. USA: Contemporary Publishing Group.
• Göz, İ. (2003). Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Gündoğdu, A. E. (2012). İlköğretim Altıncı Sınıf Türkçe Dersi Sözcük Öğretimi Etkinliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1, 201-217.
• Harıt, Ö. (1971). Kelime Hazinesi Araştırması. Ankara: MEB Planlama Araştırma ve Koordinasyon Dairesi, Yayın 103, Araştırma Bölümü.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Yayınları.
• Karadağ, Ö. (2005). İlköğretim Birinci Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Koçak, H. (1999). Sağlık Meslek Lisesi Öğrencilerinin Kelime Hazinesi İle İlgili Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Koşar, E. (2001). İlköğretim Okulu Türkçe Dersi Programı, L. Küçükahmet. (Editör). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kurudayıoğlu, M. (2005). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ölker, G. (2011). Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü (1945-1950 Arası). Konya: Kömen Yayınları.
• Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe Öğretiminde Kelime Hazinesinin Önemi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 5 (1), 30-45.
• Özbay, M., Büyükikiz, K. K. ve Uyar, Y. (2011). İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Yazılı Anlatımlarındaki Kelime Hazineleri Üzerine Bir İnceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8 (15), 149-173.
• Porzig, W. (1985). Dil Denen Mucize. (Çev. Ü. Vural). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Tosunoğlu, M. (1998). İlköğretim Okuluna Başlayan Öğrencilerin Okuma-Yazma Öğrenmeden Önceki Kelime Serveti Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yalçın, M. (2005). Sözcükler ve Kavramlar. Türk Dili Dergisi. 19 (109), 17- 21.
• Yılmaz, H. (1996). İlk Okul Beşinci Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Kelime ve Cümle Kadrosu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.