Kimlik Çatışmalarında İskenderun Sancağı: Tarık Mümtaz Ve Karagöz, Monografik Bir Çalışma

Year 2019, Volume: 16 Issue: 44, 73 - 102, 23.10.2019

Düriye İlkim Okyar

Abstract

1930’ların başında Suriye’nin bağımsızlık hareketi ile hız kazanan Sancak meselesi bölgedeki kimlik ve aidiyet tartışmalarını daha çatışmalı bir hale getirmiştir. Arapların hayal ettiği millet kavramı ile Sancak Türklerininki birbirleriyle örtüşmemektedir. Bu çatışma içinde dil ve kültür Sancağın akıbetinin belirlenmesindeki en önemli alanlar olarak kendilerini göstermişlerdir. Dil ve kültür üzerinden şekillenen bu kimlik ve aidiyet çekişmeleri içinde, popüler kültürün milliyetçi kadroların oluşmasındaki rolünün önemi oldukça belirgindir. Sancak gibi tartışmalı bölgelerdeki milliyetçilik hareketlerini inceleyen araştırmalar, popüler basının kaynak olarak çalışılmasını araştırmanın bir parçası olarak görmelidir. Makalem, bu yaklaşımda, orijinal bir kaynağın literatüre katkıda bulunmasını amaçlayan monografik bir çalışmadır. Çalışma, 1933-1934 yılları arasında İskenderun Sancağında yayınlanan Tarık Mümtaz’ın siyasi hiciv gazetesi Karagöz’ün tüm sayılarını içeren nadir koleksiyonuna dayanmaktadır. Bu çalışmanın çekişmeli siyasi bölgelerdeki milliyetçilik ve kimlik inşası üzerine sürdürülecek akademik incelemelere popüler kültür ve basın üzerinden katkı sağlayacağına inanıyorum.

Keywords

Çekişmeli milliyetçilik, milli kimlik, popüler kültür, siyasi karikatür, İskenderun Sancağı

References

• Ada, S. (2005). Türk-Fransız İlişkilerinde Hatay Sorunu (1918-1939) (Vol. 111). İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Audigier, Jean. Y.(1991) Connections. New York: Lanham,
• Apaydın, M. (2007). Türk mizahında bir dönüm noktası Aydede (Vol. 57). Karahan Kitabevi.
• Bazantay, P. (1935). La pénétration de l'enseignement dans le sandjak autonome d'Alexandrette (Doctoral dissertation, Imprimerie catholique).
• Berkes, N. (1982). Atatürk ve devrimler. Adam.
• Bourdieu, P. (1984) Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste. London: Routledge & Kegan Paul.
• ------- (1991). Language and symbolic power. Harvard University Press.
• Chatterjee, P. (1993). The nation and its fragments: Colonial and postcolonial histories (Vol. 11). Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Çelenk, S. (1997). Hatay’ın Kurtuluş Mücadelesi Anıları. Hz. Günay Çelenk (Antakya: Antakya Gazeteciler Cemiyeti Yayınları, 1997).
• Çeviker, T. (1988). Gelişim sürecinde Türk karikatürü (1908-1918) (Vol. 2). Adam Yayınları.
• Duman, O. Ö. (2016) Kalemden Kelama Sancak’ta Bir Dil Atölyesi̇ ve Anadi̇l Savunması: “Yeni̇ Mecmua” (1928-1930) ed. Bulent Ari Hatay Tari̇hi̇ ve Kültürü Üzeri̇ne Araştırmalar-1 Dr. Mehmet Teki̇n Armağani.
• --------. (2016) “Halep Maarif Matbaasindan Tarik Mümtaz’in Kalemiyle Çizgiler Ve Bilgiler.” Editörler Doç. Dr. Gündüz, A ve Selim Kaya Hatay Araştırmaları II. Foucault, M. (2013). Archaeology of knowledge. Routledge.
• Halıcı, Ş (1998) Yüzellilikler, Anadolu Üniversitesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Hill, C. A., & Helmers, M. (Eds.). (2012). Defining visual rhetorics. Routledge.
• Khoury, P. S. (1987). Syria and the French Mandate: The Politics of Arab Nationalism, 1920-1945. Princeton University Press.
• Landau, J. M. (Ed.). (1984). Atatürk and the Modernization of Turkey. Brill.
• Payaslı, V., & Duman, O. Ö. (2014). Bir Yüzelliliğin Halep Gezi Notlarindan Günceler: Tarik Mümtaz Yazganalp (Göztepe). Electronic Turkish Studies, 9(4).
• Okyar, Ilkim Buke. “Arab Other in Turkish Political Cartoons, 1908-1939.” Multimedial Representations of the Other and the Construction of Reality edited by Dagnosław Demski. L’Harmattan: Budapest, 2017.
• Satloff, R.B. (1986). Prelude to conflict: communal interdependence in the Sanjak of Alexandretta 1920–1936, Middle Eastern Studies, 22:2, 147-180.
• Shields, S. D. (2011) Fezzes in the River: Identity Politics and European Diplomacy in the Middle East on the Eve of World War II. Oxford University Press.
• Yorulmaz, Ş. (1998). Fransız Manda Yönetimi Döneminde İskenderun Sancağı (Hatay)’nın Sosyo-Ekonomik ve Siyasal Durumuna İlişkin Bazı Kayıtlar (1918-1939). Atatürk Yolu, 6(22), 231-259.