A Qualitative Research on The Supervision of Metropolitan Municipality Companies

Year 2023, , 140 - 159, 30.12.2023

Hüseyin Erkul , Hafize Seçtim , Ayşe Miray Altay

https://doi.org/10.57082/mpsr.1225854

Abstract

Büyükşehir Belediye Şirketlerinin Denetimi Üzerine Nitel Bir Araştırma

Abstract

Büyükşehir belediye şirketlerinin denetimiyle hemşehrilere işletmecilik mantığı ve ticaret hukuku çerçevesinde sunulan yerel hizmetlerin verimli, etkili, hızlı, ekonomik, nitelikli ve kaliteli sunulması başta hem demokrasinin kurumsallaşması hem de yurttaşlık bilincinin oluşması açısından önem taşımaktadır.
Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehir belediyelerinde 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre “anonim şirket” ve “limited şirket” olarak kurulan belediye işletmelerinin, hukuka uygun bir şekilde faaliyet gösterebilmeleri profesyonel yönetime ve stratejik yaklaşıma bağlıdır.
Bu araştırmada hukuksal olarak yaşanan sorunları ortaya koymak amacıyla, Sayıştay 2019-2020 yılları düzenlilik denetim raporlarında görülen eksiklikler ve bu eksikliklerin tespit edilerek neden-sonuç ilişkisi içerisinde durum tespiti yapılması araştırmanın temel hedefini oluşturmuştur. Araştırmada doküman incelemesi yöntemiyle tespit edilen sorunlara yönelik çözüm önerileri getirilmiştir.

Keywords

belediye, büyükşehir belediyesi, belediye şirketi, belediye şirketlerinin denetimi, büyükşehir belediye şirketlerinin denetimi

References

• Altuğ, F. (2000). Mali Denetim, Bursa: Ezgi Yayınevi.
• Başaran, M. Ş. (2010). Belediyelerce Kurulan Şirket ve İşletmelerde Dış Denetim. Ankara: İlksan Matbaası.
• Bülbül, D., Sağır, Y., Kuşgözoğlu, S. (2022). Belediye Şirketlerinde İç Denetim. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 31(3), 29-52.
• Demirkaya Y. (2009). Avrupa Birliği’nin Yerleşme Politikası ve Yerel-Kamu Şirketlerine Genel Bakış, AB’de ve Türkiye’de Belediyeler ve Belediye Şirketleriyle İlgili Deneyimlerin Paylaşılması Uluslararası Sempozyumu, (22.10.2009), İBB, İstshare Projesi ve Sempozyumu, Portakal Basım, İstanbul.
• GAO, Government Auditing Standarts, Revised May 1999.
• Gürbüz, H. (1990). Muhasebe Denetimi. İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi.
• İlgezdi, A.R., Sönmez, E., Güçlü C. (2021) Belediye Şirketleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Kan S. Kaya, T. (2020).
• Karakaş, M. (2003). Türkiye’nin AB ile Bütünleşmesi Sürecinde Kamu Harcamalarında Yüksek Denetim Sisteminin Yeniden Yapılandırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karayiğit, M. T. (2009). AB’de ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde Faaliyet Gösteren Kamu Hizmeti Teşebbüslerinin Dayandıkları Hukuki Zemin, AB’de ve Türkiye’de Belediyeler ve Belediye Şirketleriyle İlgili Deneyimlerin Paylaşılması Uluslararası Sempozyumu, (22.10.2009), İBB, İstshare Projesi ve Sempozyumu, Portakal Basım, İstanbul.
• Karayiğit, Mustafa Tayyar KARAYİĞİT (2009), “Genel İktisadi Yarar Hizmetlerinin Yürütülmesi Faaliyetlerinin Devredildiği Yerel Kamu Teşebbüslerine İlişkin Rekabet, Devlet Yardımı ve Kamu İhalesi Kuralları”, AB’de ve Türkiye’de Belediyeler ve Belediye Şirketleriyle İlgili Deneyimlerin Paylaşılması Uluslararası Sempozyumu, (22.10.2009), İBB, İstshare Projesi ve Sempozyumu, Portakal Basım, İstanbul.
• Karayiğit, Mustafa Tayyar KARAYİĞİT (2009) “AB Üyesi Devletler ile Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Kamu Teşebbüsleri Arasındaki Mali ve İdari İlişkiler”, AB’de ve Türkiye’de Belediyeler ve Belediye Şirketleriyle İlgili Deneyimlerin Paylaşılması Uluslararası Sempozyumu, (22.10.2009), İBB, İstshare Projesi ve Sempozyumu, Portakal Basım, İstanbul.
• Karayiğit, Mustafa Tayyar (2009) “AB Üyesi Ülkeleri ve Türkiye’deki Yerel Kamu Teşebbüslerinin İdari ve Mali Denetimi”, AB’de ve Türkiye’de Belediyeler ve Belediye Şirketleriyle İlgili Deneyimlerin Paylaşılması Uluslararası Sempozyumu, (22.10.2009), İBB, İstshare Projesi ve Sempozyumu, Portakal Basım, İstanbul.
• Özeren, Baran (2001), İç Kontrol ve İç Denetim, T.C.Sayıştay Başkanlığı, Ankara.
• Özçelik, Hasan (2009) “GİRİŞ”, AB’de ve Türkiye’de Belediyeler ve Belediye Şirketleriyle İlgili Deneyimlerin Paylaşılması Uluslararası Sempozyumu, (22.10.2009), İBB, İstshare Projesi ve Sempozyumu, Portakal Basım, İstanbul.
• Özçelik, H. (2022). Belediye Şirketlerinin Denetimi Hakkında Bir Değerlendirme. Tarsus Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2),201-214
• T.C. 1982 Anayasası (2709 sayılı Kanun).
• 5393 sayılı Belediye Kanunu
• 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu
• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu
• 5018 Kamu Mali Yönetimi Kontrol Kanunu
• 6085 sayılı Sayıştay Kanunu https://www.sayistay.gov.tr/reports/wPoABeLgey-ankara-buyuksehir-belediyesi Erişim tarihi: 27.11.2022
• https://www.sayistay.gov.tr/reports/NaQ5pWPgqB-istanbul-buyuksehir-belediyesi Erişim tarihi: 27.11.2022
• https://www.sayistay.gov.tr/reports/A6gVbd1gjz-izmir-buyuksehir-belediyesi Erişim tarihi: 27.11.2022
• https://www.sayistay.gov.tr/reports/wEYDe2RoyX-ankara-buyuksehir-belediyesi Erişim tarihi: 27.11.2022
• https://www.sayistay.gov.tr/reports/A6gVbzGgjz-istanbul-buyuksehir-belediyesi Erişim tarihi: 27.11.2022
• https://www.sayistay.gov.tr/reports/6do38e8gXx-izmir-buyuksehir-belediyesi Erişim tarihi: 27.11.2022