Historico-musicological Aspects of K. A. Psachos's Archive

Year 2021, Volume: 5 Issue: 2, 187 - 239, 31.12.2021

Achilleas Chaldæakes Socrates Loupas Evangelia Chaldæaki

https://doi.org/10.33906/musicologist.986502

Cited By: 2

Abstract

The purpose of this paper is to present some historico-musicological aspects of the archive of K. A. Psachos. It brings to light some of the obscure or lesser-known aspects of his biography, his oeuvre and his general activities following his three major life events: his upbringing, education and vocational training in Istanbul, his relocation and professional establishment in Athens and the realization of a lifetime goal, the construction of a Byzantine Music pipe organ in Munich. The article is illustrated with digitized archive material and supplemented by transcriptions of K. A. Psachos’s handwritten Byzantine Notation, epistles and notes in Greek.

Keywords

Konstantinos Psachos, Greek Ecclesiastical Music, Psachos’s archive, Byzantine notation manuscripts, Panharmonium organ

Supporting Institution

National and Kapodistrian University of Athens

Project Number

MIS: 5047970

References

• Anastasimatarion. (1878). Νέον Ἀναστασιματάριον, ἀργὸν καὶ σύντομον, μελοποιηθὲν ὑπὸ Πέτρου λαμπαδαρίου τοῦ Πελοποννησίου, διασκευασθὲν δὲ ὑπὸ Θεοδώρου παπᾶ Παράσχου Φωκαέως καὶ πολλάκις ἐκδοθὲν καὶ ὑπὸ διαφόρων διδασκάλων, ἐκδίδοται τανῦν παρὰ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Ἀλεξάνδρου Θ. Π. Φωκαέως (ἀδείᾳ τῆς τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας) δαπάνῃ τοῦ τυπογραφείου “Ἡ Μακεδονία” (New Anastasimatarion, slow and short, composed by Peter the Peloponnesian). Thessaloniki: Stefan Thanos & Spyridon Vasileiadis Publications.
• Anastasiou, Gregorios. (2008). “Κωνσταντίνος Ψάχος” (Konstantinos Psachos) Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Κωνσταντινούπολη (Encyclopædia of the Hellenic World, Constantinople). Retrieved from http://www.ehw.gr/l.aspx?id=11060 [accessed 31 July 2021].
• Apostolopoulos, Thomas. (2016). “Το Παναρμόνιον και η Βυζαντινή Οκταηχία” (The Panharmonium and the Byzantine Octaechia). [Video file]. Retrieved from https://www.pemptousia.gr/video/ta-panarmonion-ke-i-vizantini-oktaichia/ [accessed 31 July 2021].
• Apostolopoulos, Thomas. (2015). “Παρατηρήσεις περί διδακτικής της ψαλτικής, οργανολογίας και θεωρίας διαστημάτων στο ‘Παναρμόνιον’ του Κ. Ψάχου” (Byzantine Music Teaching, Organology and Interval Theory using Konstantinos Psachos’s ‘Panharmonium’ as a basis) Η Ψαλτική Τέχνη ως Αυτόνομη Επιστήμη: Επιστημονικοί Κλάδοι – Συναφή Επιστημονικά Αντικείμενα – Διεπιστημονικές Συνεργασίες, Διαθεματικότητα και Διάδραση (The Psaltic Art as an Autonomous Science: Scientific branches – Related scientific fields – Interdisciplinary Collaborations and Interaction, The 1st International Interdisciplinary Musicological Conference) Konstantinos Karagounis; George Kouroupetroglou (Eds.), (pp. 110-123). Retrieved from https://speech.di.uoa.gr/IMC2014/pdffull/112-125.pdf [accessed 31 July 2021].
• Athens Conservatoire Collection. (1930). 50 δημώδη ἄσματα Πελοποννήσου καὶ Κρήτης (50 Folk Songs from Peloponnese and Crete). Athens: Sideris Editions.
• Balageorgos, Dimitrios. (2013). “Η διδασκαλική δραστηριότητα του Κωνσταντίνου Ψάχου στην Σχολή Βυζαντινής Μουσικής του Ωδείου Αθηνών” (The Teaching Activity of Konstantinos Psachos in the School of Byzantine Music at the Athens Conservatoire) Κωνσταντίνος Ψάχος: Ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά Ημερίδας (Konstantinos Psachos: The Musician, the Scholar. Conference Proceedings), (pp. 79-100). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Bürchner, Ludwig. (1924). “Die Orgel Prof. Psachos für byzantinische und anatolische Musik” (Konstantinos Psachos’s Organ for Byzantine and Eastern Music) Neue Musik-Zeitung. 2: 304-305.
• Chaldæakes, Achilleas. (2014a). Βυζαντινομουσικολογικά: (Τόμος Β΄) – Ιστορία (Byzantine-Musicological: 2nd volume: History). Athens: Athos Editions.
• Chaldæakes, Achilleas. (2014b) Βυζαντινομουσικολογικά: (Τόμος Γ΄) – Μελοποιία (Byzantine-Musicological: 3rd volume: Melopoeia). Athens: Athos Editions.
• Chaldæakes, Achilleas; Loupas, Socrates; Chaldæaki, Evangelia (2021). “Uses of the New Method of the Byzantine Notation; Historico-musicological Testimonies from K. A. Psachos’s Archive” Epistêmês Metron Logos. 6: 1-47.
• Chaldæaki, Evangelia. (2019). “Σίμων Καράς αυτοβιογραφούμενος: Τέσσερις ανέκδοτες επιστολές του προς την Εύα Πάλμερ-Σικελιανού” (Simon Karas in autobiography: Four unpublished letters to Eva Palmer-Sikelianos). [Paper presented at the 11th Interfaculty Musicological Congress of the Hellenic Musicological Society, 21-23 November 2019 Athens, Greece: “Innovation and tradition”] Foulias, Ioannis; Kardamis, Kostas; Sakallieros, George (Eds.), (pp. 123-151). Retrieved from https://hellenic-musicology.org/wp-content/uploads/2020/11/ConfProc2019.pdf [accessed 31 July 2021].
• Chaldæaki, Evangelia. (2018a). Αξιοποίηση αρχειακών πηγών και δευτερογενών πληροφοριών για τη βιογράφηση του Κ. Α. Ψάχου (1869-1949): Αρχείο Ψάχου, Βιβλιοθήκη Ψάχου, ‘Ανθέμιον’, Ελληνική Λαογραφική Εταιρία, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Μουσείο Μπενάκη, Ωδείο Αθηνών (Utilizing archive sources and secondary information for making the biography of Konstantinos Psachos (1869-1949); Psachos’s Archive & Library, ‘Anthemion’, Greek Folklore Society, Centre of Asia Minor Studies, Benaki Museum, Athens Conservatoire). Paper presented at the 2nd Congress of the Greek Department of the International Association of Music Libraries, Archives and Documentation Centers, Athens Conservatory, Greece, 27-28 April 2018.
• Chaldæaki, Evangelia. (2018b). Ο Κ. Α. Ψάχος και η συμβολή του στην καταγραφή και μελέτη ελληνικών δημοτικών τραγουδιών (Konstantinos Psachos and his contribution to recording and studying Greek Folk Songs). Athens: Publications of Athens Conservatoire-Edition Orpheus.
• Dragoumis, Markos. (1990). “Konstantinos A. Psachos (1869-1949); A Contribution to the Study of his Life and Work” Studies in Eastern Chant. 5: 77-88.
• Dragoumis, Markos. (1974). “Κωνσταντῖνος Ἀ. Ψάχος. Συμβολὴ στὴ μελέτη τῆς ζωῆς καὶ τοῦ ἔργου του” (Konstantinos Psachos; A Contribution to the Study of his Life and Work) Λαογραφία (Laografia). 29: 311-322.
• Ein, Besucher. (1924, September 20). “Einweihung der Byzantinischen Orgel bei der Firma G. F. Steinmeyer & Co.” (Inauguration of the Byzantine Organ at G. F. Steinmeyer & Co.) Oettinger Anzeiger, p. 2. Filotechnos [Ὁ Φιλότεχνος]. (1924, September 3). “Τὸ Βυζαντινὸν Ὄργανον. Τί εἶναι τὸ Παναρμόνιον” (The Byzantine Organ. What the Panharmonium is) Ἐλεύθερος Τύπος (Eleftheros Typos), pp. 1-2.
• Hadzitheodorou, Georgios. (2013). “Πρώτη προσέγγιση στη βιβλιοθήκη του Κ. Α. Ψάχου και τα εξ αυτής προκύψαντα αρχικά οφέλη” (An Historical Account of the Library of Konstantinos Psachos and the Results of the Investigation) Κωνσταντίνος Ψάχος: ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά ημερίδας (Konstantinos Psachos: the musician, the scholar. Conference Proceedings), (pp. 217-250). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Hadzitheodorou, Georgios. (1978). “Ἡ ζωὴ καὶ τὸ ἔργον τοῦ Κωνσταντίνου Ἀλεξάνδρου Ψάχου” (The life and work of Konstantinos Alexandrou Psachos), Psachos, Konstantinos. Ἡ παρασημαντικὴ τῆς βυζαντινῆς μουσικῆς, ἤτοι ἱστορικὴ καὶ τεχνικὴ ἐπισκόπησις τῆς σημειογραφίας τῆς βυζαντινῆς μουσικῆς ἀπὸ τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων μέχρι τῶν καθ’ ἡμῶν (The Parasimantiki of the Byzantine Music; a Historical and Technical Review of the Notation of the Byzantine Music from the first Christianity years until nowadays). (2nd edition). Athens: Dionysos Publishing Co.
• Heisenberg, August. (1924). “Eine neue Orgel für byzantinische Musik” (A new Organ for Byzantine Music) München-Augsburger Abendzeitung, p. 2.
• Hoesslin, v. K. J. (1925), “Eine neue Orgel für Byzantinische Music” (A new Organ for Byzantine Music) Die Musik. 4: 278-280.
• Kiltzanides, Panagiotes. (1886). Δοξαστάριον Πέτρου τοῦ Πελοποννησίου, περιέχον ἅπαντα τὰ Ἰδιόμελα καὶ Δοξαστικὰ τοῦ Ἑσπερινοῦ, τῆς Λιτῆς, τῶν Ἀποστίχων καὶ τῶν Αἴνων, τὰ Ἀπολυτίκια καὶ Κοντάκια πασῶν τῶν Δεσποτικῶν καὶ Θεομητορικῶν ἑορτῶν, τῶν ἑορταζομένων Ἁγίων τοῦ ὅλου ἐνιαυτοῦ, τοῦ τε Τριῳδίου καὶ Πεντηκοσταρίου, ἐν ᾧ προσετέθησαν καί τινα ἀργὰ ἀρχαῖα μαθήματα μέχρι τοῦδε ἀνέκδοτα, κατὰ παραλληλισμὸν ἐκ τῆς ἀρχαίας πρὸς την νέαν Μέθοδον, ἐκδίδοται ὑπὸ τοῦ μουσ. Π. Γ. Κηλτζανίδου Προυσαέως, ἀδείᾳ καὶ ἐγκρίσει τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Αὐτοκρατορικοῦ ἐπὶ τῆς Δημοσίας Ἐκπαιδεύσεως Ὑπουργείου (ὑπ’ ἀριθ. 160. 7 Δζμαζὶλ-Ἀχήρ, 99. 13 Νισὰν 98) (Doxastarion, composed by Peter the Peloponnesian). (2nd volume). Constantinople.
• Kritikou, Flora. (2013). “Η πνευματική φυσιογνωμία του Κ. Α. Ψάχου μέσα από τη συλλογή των εντύπων βιβλίων του” (The Pneumatic Physiognomy of Konstantinos Psachos through his Collection of Printed Books) Κωνσταντίνος Ψάχος: ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά ημερίδας (Konstantinos Psachos: the musician, the scholar. Conference Proceedings), (pp. 57-68). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Leontis, Artemis. (2019). Eva Palmer Sikelianos. A Life in Ruins. New Jersey: Princeton University Press.
• Loupas, Socrates. (2013). “Αυτόγραφα Κωνσταντίνου Ψάχου. Η ψηφιοποίηση των καταλοίπων του αρχείου του” (Autographs of Konstantinos Psachos; the digitalization of his Αrchive) Κωνσταντίνος Ψάχος: ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά ημερίδας (Konstantinos Psachos: the musician, the scholar. Conference Proceedings), (pp. 315-325). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Makris, Efstathios. (2013). “Παρουσίαση του μικρού Παναρμονίου” (Presentation of the small Panharmonium) Κωνσταντίνος Ψάχος: ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά ημερίδας (Konstantinos Psachos: the musician, the scholar. Conference Proceedings), (pp. 297-304). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Mamoni, Kyriaki. (2000). “Κωνσταντίνος Ψάχος. Ένας Διαπρεπής Κωνσταντινουπολίτης, Μουσικοδιδάσκαλος και Λόγιος (1866[;]-1949)” (Konstantinos Psachos; a Distinguished Constantinopolitan Music Tutor and Scholar (1866[?]-1949)) Επιστημονικό Συμπόσιο: Ο Εξω-ελληνισμός. Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη, 1800-1922 (Proceedings of the Conference: The Outside Hellenism; Istanbul and Smyrna, 1800-1922) Stefanopoulou, Maria (Ed.), (pp. 89-104). Athens: Publications of the Society of Modern Greek Cultural Studies-Moraitis’s School.
• Paraschos, Georgios. (2013). “Παρουσίαση του μικρού Παναρμονίου” (Presentation of the small Panharmonium) Κωνσταντίνος Ψάχος: ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά ημερίδας (Konstantinos Psachos: the musician, the scholar. Conference Proceedings), (pp. 305-313). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Patel, Dinyar. (2021, June 27). “Kurshedben Naoroji: The singer who preached nonviolence to bandits”. BBC News. Retrieved from https://www.bbc.com/news/world-asia-india-57523456 [accessed 31 July 2021].
• Polimerou-Kamilaki, Aikaterini. (2013). “Στοιχεία για τις καταγραφές δημοτικών τραγουδιών από τον Κωνσταντίνο Ψάχο στο Αρχείο του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας” (Elements for the Records of Folk Songs by Konstantinos Psachos in the Archive of the Hellenic Folklore Research Center, Academy of Athens) Κωνσταντίνος Ψάχος: ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά ημερίδας (Konstantinos Psachos: the musician, the scholar. Conference Proceedings), (pp. 11-27). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Psachos, Konstantinos. (1924a, November 30). “Ἡ ἑλληνικὴ μουσική. Τὸ Ὄργανον τοῦ κ. Ψάχου. Μία ἐπιστολή” (The Greek music; Mr. Psachos’s Organum; an epistle) Ἡ Καθημερινή (Kathimerini), p. 3.
• Psachos, Konstantinos. (1924b). “Τό νέον ὄργανον τῆς Βυζαντινῆς Mουσικῆς” (The new instrument of Byzantine Music) Νέα Ἐποχή [Nea Epochi]. 1: 21-24.
• Psachos, Konstantinos. (1923). Δημώδη ἄσματα Γορτυνίας, εἰς βυζαντινὴν καὶ εὐρωπαϊκὴν παρασημαντικήν (Folk Songs of Gortynia, into Byzantine and Staff Notation). Athens.
• Psachos, Konstantinos. (1910). Δημώδη ἄσματα Σκύρου. Τρία θεσσαλικά, ἓν τῆς Σαλαμίνος καὶ ἓν τῶν Ψαρῶν, εἰς βυζαντινὴν καὶ εὐρωπαϊκὴν παρασημαντικήν (Folk Songs of Skyros; three from Thessaly, one from Salamis, and one from Psara; into Byzantine and Staff Notation). Athens: Sp. Kousoulinos Printshop.
• Psachos, Konstantinos. (1909). Ἡ Λειτουργία, συντεθείσα μετὰ διπλῆς συνηχητικῆς γραμμῆς κατὰ τὸ ὕφος καὶ τὴν παράδοσιν τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας (The Divine Liturgy, composed with double consonance line, according to the performative style and the tradition of the Great Church of Christ). Athens: Sp. Kousoulinos Printshop.
• Psachos, Konstantinos. (1905). “Tὸ ζήτημα τῆς ἀρχαίας μουσικῆς γραφῆς καὶ τὸ σύγγραμμα τοῦ Κηλτζανίδου” (The issue of the Ancient Method of the stenographical Byzantine Notation and the book of Panagiotes Kiltzanides) Φόρμιγξ (Formigx). II(a.9) (15.7.1905): 1-2 | II(a.10) (31.7.1905): 3 | II(a.11-12) (15-31.8.1905): 3 | II(a.13-14) (15-30.9.1905): 5 | II(a.16) (31.10.1905): 3-4 | II(a.17-18) (15-30.11.1905): 1 & 5-6.
• Psachos, Konstantinos. (1978). Ἡ παρασημαντικὴ τῆς βυζαντινῆς μουσικῆς, ἤτοι ἱστορικὴ καὶ τεχνικὴ ἐπισκόπησις τῆς σημειογραφίας τῆς βυζαντινῆς μουσικῆς ἀπὸ τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων μέχρι τῶν καθ’ ἡμῶν (The Parasimantiki of the Byzantine Music; a Historical and Technical Review of the Notation of the Byzantine Music from the first Christianity years until nowadays). (2nd edition). Athens: Dionysos Publishing Co.
• Romanou, Katy. (2016). “Πληκτροφόρα όργανα για τη διδασκαλία της Οκτωήχου” (Keyboard instruments for the teaching of Octoechos). [Video file]. Retrieved from the following site: https://www.pemptousia.gr/video/pliktrofora-organa-gia-ti-didaskalia-tis-oktoichou/ [accessed 31 July 2021].
• Romanou, Katy. (1996). Εθνικής Μουσικής Περιήγησις 1901-1912. Ελληνικά μουσικά περιοδικά ως πηγή έρευνας της ιστορίας της νεοελληνικής μουσικής (A journey through National Music 1901-1912: Greek Music Journals as a source of research on Modern Greek Music). (1st part). Athens: Koultoura Editions.
• Siamakis, Athanasios. (2013). “Κριτικές εφημερίδων και περιοδικών για τον Κωνσταντίνο Ψάχο και το μουσικολογικό έργο του” (Newspaper and journal reviews about Konstantinos Psachos and his musicological work) Κωνσταντίνος Ψάχος: ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά ημερίδας (Konstantinos Psachos: the musician, the scholar. Conference Proceedings), (pp. 135-161). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Stathis, Gregorios. (2013). “Ἡ βιβλιοθήκη Κ. Ἀ. Ψάχου στὸ Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν. Ἐγκατάσταση καὶ ψηφιοποίηση” (K. A. Psachos’s Library at the University of Athens; installation and digitization) Κωνσταντίνος Ψάχος: ο μουσικός, ο λόγιος. Πρακτικά ημερίδας (Konstantinos Psachos: the musician, the scholar. Conference Proceedings), (pp. 163-175). Athens: Publications of the Academy of Athens.
• Stathis, Gregorios. (2001). “Ἀγορὰ τῆς μουσικῆς βιβλιοθήκης Κ. Ἀ. Ψάχου” (Purchase of K. A. Psachos’s Musical Library), Chaldæakes, Αchilleas (ed.), “...τιμὴ πρὸς τὸν διδάσκαλον...”. Ἔκφραση ἀγάπης στὸ πρόσωπο τοῦ καθηγητοῦ Γρηγορίου Θ. Στάθη. Ἀφιέρωμα στὰ ἑξηντάχρονα τῆς ἡλικίας καὶ στὰ τριαντάχρονα τῆς ἐπιστημονικῆς καὶ καλλιτεχνικῆς προσφορᾶς του (Α Festschrift to Professor Gregorios Stathis), (pp. 772-778). Athens: Society Ἀνατολῆς τὸ Περιήχημα.
• Stathis, Gregorios. (1978). Ἡ ἐξήγησις τῆς παλαιᾶς βυζαντινῆς σημειογραφίας καὶ ἔκδοσις ἀνωνύμου συγγραφῆς τοῦ κώδικος Ξηροποτάμου 357 ὡς καὶ ἐπιλογῆς τῆς Μουσικῆς Τέχνης τοῦ Ἀποστόλου Κώνστα Χίου ἐκ τοῦ κώδικος Δοχειαρίου 389 (The exegesis of the Ancient Byzantine Notation). Athens: Institute of Byzantine Musicology.
• “Βυζαντινομουσικολογική Ημερίδα και Συναυλία αφιερωμένη στο Παναρμόνιο του Κωνσταντίνου Ψάχου” (Byzantine-Musicological Conference and Concert dedicated to Konstantinos Psachos’s Panharmonium). (2016, October 6). Retrieved from https://www.pemptousia.gr/2016/10/vizantinomousikologiki-imerida-ke-sinavlia-afieromeni-sto-panarmonio-tou-konnou-psachou/ [accessed 31 July 2021].
• “Ἡ Βυζαντινὴ Μουσικὴ καθιεροῦται εἰς τὸν Μητροπολιτικὸν Ναόν” (Byzantine Music is being established in the Metropolitan Church). (1932, February 7) Ἡ Καθημερινή (Kathimerini), p. 4.
• “Ἡ ἑλληνικὴ μουσική. Τὰ ἐγκαίνια τοῦ νέου Ὀργάνου τῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς ἐν Γερμανίᾳ” (The Greek Music; the inauguration of the new Organum of Greek Music in Germany). (1924, July 7) Σκρίπ (Skrip), p. 2.
• “Τὰ ἐγκαίνια μιᾶς ἐφευρέσεως. Τὸ Παναρμόνιον τοῦ κ. Ψάχου” (The inauguration of an invention; Mr. Psachos’s Panharmonium). (1924, November 30) Ἀπογευματινή (Apogevmatini), p. 3.