Abstract
Bu çalışmada, omurga ağrılarının uçuş personelinde görülme sıklığının ve uçuş ortamında buna neden olabilecek predispozan faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kesitsel planlanan bu çalışma, 2012-2019 tarihleri arasında yapıldı. Katılımcılara, demografik özelliklerinin, kullanmış oldukları hava taşıtı tipinin, uçuş saatlerinin, gece görüş gözlüğü (GGG) kullanma durumlarının, fiziksel aktivite durumlarının ve omurga ağrılarının sorgulandığı anket formu uygulanmıştır. Çalışmaya, 22-52 (29.93±5.2) yaş arası 475 katılımcı dahil edilmiştir. Uçucu personelde boyun ağrısı sıklığı %5.89 (n=28), bel ağrı sıklığı %9.89 (n=47) olarak bulunmuştur. Bel ve boyun ağrılarına; yaş, hava taşıtının tipi, toplam uçuş saatleri, GGG kullanma durumları, düzenli fiziksel aktivite ve boyun egzersizi yapma gibi faktörlerin etki ettiği bulunmuştur. Bel ağrısı skorları ile yaş ve toplam uçuş saatleri arasında pozitif yönde düşük korelasyon (sırasıyla, r=0,134, r=0,177, p<0.05); düzenli fiziksel aktivite ile ise negatif yönde yüksek korelasyon saptanmıştır (r=-0,635, p<0.05). Erkek katılımcılarda bel ağrısı skorlarının helikopter pilotlarında yüksek olduğu (p<0.05) bulunmuştur. Bel ağrısı skorlarının 30-39 yaş arası, 3000 saat ve üzerinde uçuş saati olan ve GGG kullanan uçuş personelinde yüksek olduğu (p<0.05) tespit edilmiştir. Ayrıca, düzenli fiziksel aktivitede bulunanlarda bel ağrısı skorlarının düşük olduğu (p<0.05) saptanmıştır. Çalışmamızda boyun ağrısı sıklığının, boyun egzersizi yapmayanlarda da yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Çalışmamızda yaşın, uçulan hava aracı tipinin, toplam uçuş süresinin ve GGG kullanımının bel boyun ağrılarına etki ettiği, düzenli fiziksel aktivitelerde bulunulmasının bel-boyun ağrılarını azalttığı gösterilmiştir. Kişi ve yaşa özgü doğru fiziksel aktivite ve bel-boyun egzersizlerinin yapılması, omurga geometrisine ekstra yük bindiren her türlü ekipman kullanımında ergonomik kurallara riayet edilmesinin uçuş personelinin bel ve boyun ağrılarının önlenebilmesi ve azaltılabilmesinde yardımcı olacağı değerlendirilmektedir.
Thanks
Doç. Dr. Ümit AYDOĞAN'a, Uzm. Dr. Yusuf ERSAL'a ve Uzm. Dr. Nazım ATA'ya çalışma başlangıcındaki katkılarından ötürü teşekkür ederiz.