Suda Toplam Petrol Hidrokarbonları (TPH) Analizi ile Bölgesel Gravite ve Havadan Manyetik Verileri Kullanılarak Rezervuar Hedefli Petrol ve Doğalgaz Arama: Beypazarı Neojen Havzası’ndan Bir Çalışma

Year 2021, Volume: 6 Issue: 1, 1 - 28, 30.06.2021

Adil Özdemir , Yildiray Palabıyık , Atilla Karataş , Alperen Şahinoğlu

Abstract

Beypazarı Neojen Havzası’nın Miyosen yaşlı birimleri, geniş alanlarda yüzlekler vermekte ve çok yaygın bir şekilde kömür ve petrollü şeyl oluşumları içermektedir. Öncel çalışmalarda, havzadaki bitümlü şeyllerin toplam organik karbon (TOC) değerlerinin, % 4-8 arasında yoğunlaştığı, algal organik maddenin (kerojen) egemen (Tip I ve II) belirlenmiştir. Bitümlü şeyllerin, % 83 piroliz edilebilir hidrokarbon oranına sahip ve yüksek sıcaklıklara maruz kalmaları durumunda büyük ölçekte petrol türetebilecek potansiyel kaynak kaya özelliğine sahip olduğu belirlenmiştir. Beypazarı Neojen Havzası’nın volkanosedimanter birimlerden oluşmaktadır. Dolayısıyla, olgunlaşmamış kaynak kayaların havzanın özellikle kuzeydoğu bölümünde geniş yüzlekler sunan genç volkanikler tarafından olgunlaştırılarak petrol türümünün olabileceği düşüncesi ile çalışmada, havzanın petrol ve doğalgaz potansiyelinin havza kuzeydoğusunda bulunan su kaynaklarından alınan örnekler üzerinde Toplam Petrol Hidrokarbonları (TPH) analizleri yapılarak araştırılması amaçlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, su numunelerinin tamamında hidrokarbonlar tespit edilmiştir. Sularda tespit edilen hidrokarbonların kaynağının belirlenmesi için organik jeokimyasal yöntemler kullanılmıştır. Su numunelerinde belirlenen n-alkan hidrokarbonlar, baskın olarak bataklık-kömür tipi organik maddeden (Tip-III kerojen, gaz eğilimli) türemiş olgun petrol hidrokarbonlarıdır. Bu olgun petrol hidrokarbonları, inceleme alanında çalışan bir petrol sisteminin varlığı için bir kanıttır. Olgun hidrokarbonlarca zengin suların varlığı nedeniyle, gravite verileri ile çalışma alanında belirlenen fay-ilerleme kıvrımlarındaki yaklaşık 110 m derinliğindeki antiklinaller, muhtemel doğalgaz rezervuarlarıdır.

Keywords

rezervuar hedefli petrol ve doğalgaz arama, suda TPH analizi, hidrokarbonca zengin sular, bitümlü şeyl, kömür

References

• Akkuş, İ., Sümer, A., Şengüler, İ., Taka, M., Pekatan, R. ve Işık, A., 1982. Beypazarı Çayırhan Yöresinin Jeoloji ve Bitümlü Şeyl Olanakları. MTA Rapor No: 7837
• Aydın, A., 1997. Gravite Verilerinin Normalize Edilmiş Tam Gradyan, Varyasyon ve İstatistik Yöntemleri ile Hidrokarbon Açısından Değerlendirilmesi, Model Çalışmalar ve Hasankale-Horasan (Erzurum) Havzasına Uygulanması. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Doktora Tezi, 151 s.
• Aydın, A., 2004. Gravite anomalilerinin doğrudan yorum yöntemleri ile değerlendirilmesi: Hasankale-Horasan bölgesinden bir uygulama. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 11(1), 95-102
• Aziz, A., 1976. Beypazarı Yeni Çayırhan ve Karaköy Arasındaki Sahanın Jeolojisi ve Bitümlü Şist Olanakları. MTA Rapor No: 5732
• Banga, T., Capuano, R.M. and Bissada, K.K., 2011. Petroleum generation in the southeast Texas basin: Implications for hydrocarbon occurrence at the South Liberty salt dome. AAPG Bulletin, 95(7), 1257-1291
• Beyer, J., Jonsson, G., Porte, C., Krahn, M.M. and Ariese, F., 2010. Analytical methods for determining metabolites of polycyclic aromatic hydrocarbon (PAH) pollutants in fish bile: a review. Environ. Toxicol Pharmacol, 30(3), 224-244
• Bourbonniere, RA. and Meyers, P.A., 1996. Sedimentary geolipid records of historical changes in the watersheds and productivities of lakes Ontario and Erie. Limn Ocean, 41, 352-359
• Bray, E.E. and Evans, E.D., 1961. Distribution of n-paraffins as a clue to recognition of source rocks. Geochim. Cosmochim, Acta. 22, 2-15
• Bray, E.E. and Evans, E.D., 1965. Hydrocarbons in non-reservoir-rock source beds: Part 1. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 49, 248-257
• Cranwell, P. A., Eglinton G., Robinson, N., 1987. Lipids of aquatic organisms as potential contributors to lacustrine sediments-2. Organic Geochemistry, 11, 513-527
• Devi, E.A., Rachman, F., Satyana, A.H., Fahrudin, and Setyawan, R., 2018. Geochemistry of Mudi and Sukowati oils, East Java basin and their correlative source rocks: Biomarkers and isotopic characterisation. Procedings, Indonesian Petroleum Association, Forty-Second Annual Convention & Exhibition, May 2018
• Didyk, B.M., Simoneit, B.R.T., Brassel, S.C., and Englington, G., 1978. Organic geochemical indicators of paleoenvironmental conditions of sedimentation. Nature, 272, 216-222
• Dultsev, F.F., and Chernykh, A.V., 2020. Geochemistry of water-dissolved gases of oil-and-gas bearing deposits in Northern and Arctic Regions of Western Siberia. IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science, 459, 042024, doi:10.1088/1755-1315/459/4/042024
• Eke, P.O. and Okeke, F.N., 2016. Identification of hydrocarbon regions in Southern Niger Delta Basin of Nigeria from potential field data. International Journal of Scientific and Technology Research, 5(11), 96-99
• Eymold, W.K., Swana, K., Moore, M.T., Whyte, C.J., Harkness, J.S., Talma, S., Murray, R., Moortgat, J.B., Miller, J., Vengosh, A., and Darrah, T.H., 2018. Hydrocarbon-rich groundwater above shale-gas formations: A Karoo basin case study. Groundwater, 56(2), 204-224
• Ficken, K.J., Li, B., Swain, D.L., and Eglinton, G., 2000. An n-alkane proxy for the sedimentary inputs of submerged/floating freshwater aquatic macrophytes. Organic Geochemistry 31, 745-749
• Forster, A., Sturt, H., and Meyers, P.A. 2004. Molecular biogeochemistry of Cretaceous black shales from the Demerara Rise: Preliminary shipboard results from sites 1257 and 1258, Leg 207. in Erbacher, J., Mosher, D.C., Malone, M.J., et al., Proceedings of the Ocean Drilling Program, Initial Reports: v. 207, p. 1-22
• Gadirov, V.G. and Eppelbaum, L.V., 2012. Detailed gravity, magnetics successful in exploring Azerbaijan onshore areas. Oil and Gas Journal, 5, 60-73
• Gadirov, V.G., 1994. The physical-geological principles of application of gravity and magnetic prospecting in searching oil and gas deposits. Proceed. of 10th Petroleum Congress and Exhibition of Turkey, Ankara, pp. 197-203
• Gadirov, V.G., Eppelbaum, L.V., Kuderavets, R.S., Menshov, O.I. and Gadirov, K.V., 2018. Indicative features of local magnetic anomalies from hydrocarbon deposits: examples from Azerbaijan and Ukraine, Acta Geophysica, doi: 10.1007/s11600-018-0224-0
• Geist, E.L., Childs, J.R. and Scholl, D.W., 1987. Evolution and petroleum geology of Amlia and Amukta intra-arc summit basins, Aleutian Ridge. Marine and Petroleum Geology, 4, 334-352 Goossens, H., Duren, C., De Leeuw, J. W. and Schenck, P. A., 1989. Lipids and their mode of occurrence in bacteria and sediments-2. Lipids in the sediment of a stratified, freshwater lake. Organic Geochemistry, 14, 27-41
• Göktunalı, K., 1963. Beypazarı Linyitlerinin Jeolojik Etütleri Hakkında Rapor. MTA Rapor No: 3391
• Gülbay, R. and Korkmaz, S., 2008. Organic geochemistry, depositional environment and hydrocarbon potential of the Tertiary oil shale deposits in NW Anatolia, Turkey. Oil Shale, 25, 444-464
• Gülbay, R. ve Korkmaz, S., 2005. Kuzeybatı Anadolu’daki bitümlü şeyllerin organik jeokimyasal özellikleri ve çökelme ortamları. Türkiye Jeoloji Bülteni, 2, 21-41
• Gülbay, R., 2004. Kuzeybatı Anadolu’daki Bitümlü Şeyllerin Organik Jeokimyasal Özellikleri, Çökelme Ortamları ve Hidrokarbon Potansiyeli. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 208 s.
• Hakimi, M.H., Al-Matary, A.M. and Ahmed, A., 2018. Bulk geochemical characteristics and carbon isotope composition of oils from the Sayhut sub-basin in the Gulf of Aden with emphasis on organic matter input, age and maturity. Egyptian Journal of Petroleum, 27(3), 361-370
• Hartkopf-Fröder, C., Kloppisch, M., Mann, U., Neumann-Mahlkau, P., Schaefer, R.G. and Wilkes, H., 2007. The end-Frasnian mass extinction in the Eifel Mountains, Germany: new insights from organic matter composition and preservation. Geological Society, London, Special Publications, 278, 173-196
• Helvacı, C., 2018. Geology of the Beypazarı trona field, Ankara, Turkey. Post-Congress Trip to Beypazarı Trona Field, Ankara, Turkey. 71th Geological Congress of Turkey, April 28, 33 p.
• Hunt, J.M., 1995. Petroleum Geochemistry and Geology. W.H. Freeman and Company, New York. 743 p.
• İnci, U., 1991. Miocene alluvial fan-alkaline playa lignite-trona bearing deposits from an inverted basin in Anatolia: Sedimentology and tectonic controls on deposition. Sedimentary Geology, 71, 73-97
• Kavuşan, G., 1993. Beypazarı-Çayırhan kömür havzası linyitlerinin yataklanmasında tektonizmanın önemi, Doğa-Türk Yerbilimleri Dergisi, 2, 135-145
• Kreuzer, R.L., Darrah, T.H., Grove, B.S., Moore, M.T., Warner, N.R., Eymold, W.K., and Poreda, R.J., 2018. Structural and hydrogeological controls on hydrocarbon and brine migration into drinking water aquifers in Southern New York. Groundwater, 56(2), 225-244
• Kroon, J., 2011. Biomarkers in the Lower Huron Shale (Upper Devonian) As Indicators of Organic Matter Source, Depositional Environment, and Thermal Maturity. Clemson University, MSc. Thesis, 107 p.
• Larasati, D., Suprayogi, K. and Akbar, A., 2016. Crude oil characterization of Tarakan basin: Application of biomarkers. The 9th International Conference on Petroleum Geochemistry in the Africa - Asia Region Bandung, Indonesia, 15 -17 November 2016
• Liu, S., Qi, S., Luo, Z., Liu, F., Ding, Y., Huang, H., Chen, Z., and Cheng, S., 2018. The origin of high hydrocarbon groundwater in shallow Triassic aquifer in Northwest Guizhou, China. Environmental Geochemistry and Health, 40(1), 415-433
• Lyatsky, H.V., Thurston, J.B., Brown, R.J. and Lyatsky, V.B., 1992. Hydrocarbon exploration applications of potential field horizontal gradient vector maps. Canadian Society of Exploration Geophysicists Recorder, 17(9), 10-15
• Meyers, P.A. and Ishiwatari, R., 1993. Lacustrine organic geochemistry-an overview of indicators of organic matter sources and diagenesis in lake sediments. Organic Geochemistry, 20, 867-900
• Mille, G., Asia, L., Guiliano, M., Malleret, L., and Doumenq, P., 2007. Hydrocarbons in coastal sediments from the Mediterranean Sea (Gulf of Fos area, France). Marine Pollution Bulletin, 54, 566-575
• Nettleton, L.L., 1976. Gravity and Magnetics in Oil Prospecting. McGraw-Hill, 464 p.
• Ogden, D.E. and Sleep, N.H., 2011. Explosive eruption of coal and basalt and the end-Permian mass extinction. Earth, Atmospheric, and Planetary Sciences (PNAS), 109(1), 59-62. www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.1118675109
• Onojake, M.C., Osuji, L.C., and Oforka, N.C., 2013. Preliminary hydrocarbon analysis of crude oils from Umutu/Bomu fields, south west Niger Delta, Nigeria. Egyptian Journal of Petroleum, 22, 217-224
• Özçelik, O. and Altunsoy, M., 2005. Organic geochemical characteristics of Miocene bituminous units in the Beypazari Basin, Central Anatolia, Turkey. Arabian Journal for Science and Engineering, 30, 181-194
• Özçelik, O., 2002. Beypazarı (Ankara) kuzeyinde Miyosen yaşlı bitümlü birimlerin organik jeokimyasal özellikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 45(1), 1-17
• Özdemir, A., 2018. Suda TPH (Toplam Petrol Hidrokarbonları) analizinin petrol ve doğalgaz arama amaçlı kullanımı: Türkiye’den ilk önemli sonuçlar. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6(4), 615-636
• Özdemir, A., 2019a. Hasanoğlan (Ankara) petrol sisteminin organik hidrojeokimyasal kanıtları. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 25(6), 748-763
• Özdemir, A., 2019b. Mamak (Ankara) çalışan petrol sisteminin jeokimyasal kanıtı olarak olgun hidrokarbonlarca zengin sular ve bölgedeki potansiyel kapan alanı. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 17, 244-260
• Özdemir, A., 2019c. Büyük Menderes grabeni (Batı Anadolu) Neojen öncesi petrol sisteminin organik hidrojeokimyasal kanıtları ve potansiyel kapanlar. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 16, 325-354
• Özdemir, A. ve Palabıyık, Y., 2020a. Doğu Pontidler’de olasılıkla Jura-Kretase riftleşmeleri ile ilişkili hidrokarbon oluşumu ve türümü için bulgular. 4. Uluslararası Bilimsel Çalışmalar Kongresi, 28-30 Eylül 2020, 428-440
• Özdemir, A., Palabıyık, Y., 2020b. Petrol ve doğalgaz kaynak kayası, ofiyolitler, manto sorgucu ve toplu yok olma arasındaki ilişkilere göre Türkiye’nin petrol ve doğalgaz potansiyeli. 4. Uluslararası Bilimsel Çalışmalar Kongresi, 28-30 Eylül 2020, 390-398
• Özdemir, A. ve Palabıyık, Y., 2020c. Türkiye'nin Paleozoyik - Miyosen jeolojik zaman aralığındaki petrol ve doğalgaz kaynak kaya varlığının paleocoğrafik ve paleotektonik veriler ışığında kapsamlı bir değerlendirmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 20, 120-146
• Özdemir, A., Karataş, A., Palabıyık, Y., Yaşar, E., and Sahinoglu, A., 2020a. Oil and gas exploration in Seferihisar Uplift (Western Turkey) containing an operable-size gold deposit: Geochemical evidence for the presence of a working petroleum system. Geomechanics and Geophysics for Geo-Energy and Geo-Resources, 6(1), Doi: 10.1007/s40948-020-00152-2
• Özdemir, A., Palabıyık, Y., Karataş, A. and Sahinoglu, A., 2020b. Mature petroleum hydrocarbons contamination in surface and subsurface waters of Kızılırmak Graben (Central Anatolia, Turkey): Geochemical evidence for a working petroleum system associated with a possible salt diapir. Turkish Journal of Engineering, 1(2), 35-52
• Özpeker, I., Çoban, F., Eseni, F. ve Eren R.H., 1991. Miyosen yaşlı Hırka Formasyonundaki (Beypazarı-Ankara) dolomitlerin minerolojik özellikleri. Türkiye Jeoloji Bülteni, 34, 23-26
• Palabıyık, Y. ve Özdemir, A., 2020. Türkiye’de petrol ve doğalgaz aranması için suda TPH (Toplam Petrol Hidrokarbonları) analizinin kullanımı: Batı, Kuzeybatı ve Orta Anadolu’dan örnek çalışmalar ve önemli sonuçlar. Türkiye IV. Bilimsel ve Teknik Petrol Kongresi, 18-20 Kasım 2020, Ankara (baskıda)
• Pehlivanlı, B.Y., 2011. Hırka Formasyonu (Beypazarı, Ankara) Bitümlü Şeyllerinin İnorganik Element Depolanmaları ve Organik-İnorganik Elementler Arasındaki Kökensel İlişkiler. Ankara Üniversitesi, Doktora Tezi, 523 s.
• Peters, K.E, Walters, C.C., and Moldowan, J.M., 2005. The Biomarker Guide: Biomarkers and Isotopes in Petroleum Exploration and Earth History, Second Ed, Vol 2. Cambridge University Press, 1155 p.
• Peters, K.E. and Moldowan, J.M., 1993. The Biomarker Guide, Interpreting Molecular Fossils in Petroleum and Ancient Sediments. Englewood Cliffs, Jersey, Prentice Hall, 339-363
• Piskarev, A.L. and Tchernyshev, M.Y., 1997. Magnetic and gravity anomaly patterns related to hydrocarbon fields in northern West Siberia. Geophysics, 62(3), 831-841
• Satyana, A.H., 2015. Subvolcanic hydrocarbon prospectivity of Java: Opportunities and challenges. Proceedings, Indonesian Petroleum Association. Thirty-Ninth Annual Convention & Exhibition, May 2015. IPA15-G-105
• Senger, K., Millett, J., Planke, S., Ogata, K., Eide, C.H., Festøy, M., Galland, O. and Jerram, D.A., 2017. Effects of igneous intrusions on the petroleum system: A review. First Break, 35, 1-10
• Seyitoğlu, G., Esat, K. ve Kaypak, B., 2017. KB İç Anadolu’daki ana neotektonik yapılardan biri: Beypazarı Kör Bindirme Zonu ve ilişkili fay-ilerleme kıvrımları. MTA Dergisi, 154, 1-14
• Shanmugam, G., 1985. Significance of coniferous rain forests and related oil. Gippsland Basin, Australia. AAPG Bulletin, 69, 1241-1254
• Siyako, F., 1983. Beypazarı Ankara Kömürlü neojen havzası ve çevresinin jeolojisi. MTA Rapor No: 7431
• Sönmez, Ö.U., 2016. Beypazarı-Çayırhan Yöresindeki Sedimanter Birimlerin Mineralojik ve Jeokimyasal İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 143 s.
• Stchhepirsky, V., 1941. Beypazarı-Nallıhan-Bolu Bölgesinin Jeolojisi ve Mineral Zenginlikleri. MTA Rapor No: 1332
• Stephen, O.I. and Iduma, U., 2018. Hydrocarbon potential of Nigeria’s Inland Basin: Case study of Afikpo basin. Journal of Applied Geology and Geophysics, 6(4), 1-24
• Svancara, J., 1983. Approximate method for direct interpretation of gravity anomalies caused by surface three‐dimensional geologic structures. Geophysics, 48(3), 361-366
• Svensen, H., Fristad, K.E., Polozov, A.G., and Planke, S., 2015. Volatile generation and release from continental large igneous provinces. Volcanism and Global Environmental Change, eds. Anja Schmidt, Kirsten E. Fristad and Linda T. Elkins-Tanton. Published by Cambridge University Press, https://doi.org/10.1017/CBO9781107415683.015
• Syaifudin, M., Eddy, A., Subroto, E.A., Noeradi, D. and Kesumajana, A.H.P., 2015. Characterızation and correlatıon study of source rocks and oils in Kuang area, South Sumatra basin: The potential of Lemat formation as hydrocarbon source rocks. Proceedings of Indonesian Petroleum Association, Thirty-Ninth Annual Convention & Exhibition, May 2015, IPA15-G-034
• Şener, M. Şengüler, İ. and Kök, M.V., 1995. Geological considerations for the economic evaluation of oil shale deposits in Turkey. Fuel, 74, 999-1003
• Şener, M. ve Şengüler, İ. 1991. Beypazarı Bitümlü Marnlarının Jeolojisi ve Ekonomik Kullanım Alanları. MTA Rapor No: 9202
• Şener, M., 2007. Depositional conditions of the coal-bearing Hırka Formation beneath Late Miocene explosive volcanic products in NW central Anatolia, Turkey. Journal of Earth System Science, 116, 125-135
• Tarım ve Orman Bakanlığı, 2004a. Türkiye Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/08/20160810-9.htm
• Tarım ve Orman Bakanlığı, 2004b. Türkiye Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.7221&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=
• Tarvirdi, M., 2013. Mineralojik, Petrografik ve Element İçeriklerinin İşletilen İki Kömür Damarı İçindeki Değişimlerinin İncelenmesi, Çayırhan-Beypazarı, Ankara. Hacattepe Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 244 s.
• Tissot, B.P. and Welte, D.H., 1984. Petroleum Formation and Occurrence. Springer-Verlag, 699 p.
• Toprak, S., 2010. Haydarlar Kabalar (Beypazarı Kuzeyi) Civarı Jeolojisi ve Kömür Olanakları. Çukurova Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 53 s.
• Töpfer, K.D., 1977. Improved technique for rapid interpretation of gravity anomalies caused by two-dimensional sedimentary basins. Journal of Geophysics 43: 645-654 (in Švancara, J., 1983. Approximate method for direct interpretation of gravity anomalies caused by surface three‐dimensional geologic structures. Geophysics, 48(3), 361-366
• Tran, K.L. and Philippe, B., 1993. Oil and rock extract analysis. in Applied Petroleum Geochemistry (M.L., Bordenave, eds.), p. 373-394
• Vardaloğlu, H., 2016. Denizel, Gölsel Kaynak Kayalar ve Kömürlerin Organik Jeokimyasal Özellikleri ve N-Alkan Sistematiği: Seçilmiş Sahalar Üzerine Uygulanması. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 146 s.
• Volkman, J.K. and Maxwell, J.R., 1986. Acyclic isoprenoids as biological markers. In: Biological Markers in the Sedimentary Record (R.B. Johns, eds.), Elsevier, New York; pp. 1-42
• Waples, D.W., 1985. Geochemistry in Petroleum Exploration. International Human Resources Development Corp., 232 p.
• Yağmurlu, F., Helvacı, C. ve İnci, U., 1988a. Beypazarı linyit yataklarının jeolojik konumu ve geometri özellikleri. Türkiye 6. Kömür Kongresi, 529-545
• Yağmurlu, F., Helvacı, C. and Inci, U., 1988b. Depositional setting and geometric structure of the Beypazari lignite deposits, Central Anatolia, Turkey. International Journal of Coal Geology, 10, 337-360
• Yağmurlu, F., Helvacı, C., Inci, U., and Önal, M. 1988c. Tectonic features to structural of the Beypazarı and Nallıhan Central Anatolia. METU Journal of Pure and Applied Sciences, 21, 127-143
• Zemo, D.A. and Foote, G.R., 2003. The technical case eliminating the use of the TPH analysis in assessing and regulating dissolved petroleum hydrocarbons in groundwater. Groundwater Monitoring & Remediation, 23(3), 95-104
• Zheng, Y., Zhou, W., Meyers, P.A., and Xie, S., 2007. Lipid biomarkers in the Zoigê- Hongyuan peat deposit: Indicators of Holocene climate changes in West China. Organic Geochemistry. 38, 1927-1940
• Zieglar, J., 1939. Hırka (Beypazarı) ve Karaköy (Nallıhan) Havalisindeki Bitümlü Şistler. MTA Rapor No: 984