Geleneksel Mimarlığa Mimarlık Eğitimi İçinden Ölçekler Arası Bir Bakış

Year 2024, , 15 - 28, 31.03.2024

Guliz Ozorhon

https://doi.org/10.32955/neujfa202461846

Abstract

Bu makalenin temel amacı geleneksel mimarlık bilgisinin önemini ve mimarlık eğitimi içindeki gerekliliğini vurgulamaktır. Bunun amaç doğrultusunda, makalede “Geleneksel Mimarlık” dersi kapsamında gerçekleştirilen kolektif bir araştırmaya ve bu araştırmanın tartışılmasına yer verilmiştir. Dersin öğretim üyesi ve üç öğrencisi tarafından geliştirilen araştırmada üç geleneksel yerleşim örneği ölçeklerarası bir bakışla incelenmiş, yerleşimlerin özellikleri neden-sonuç ilişkisi içinde ortaya konmuştur. Böylece yerleşimlerin yapısal özelliklerinin yanı sıra ve bundan daha önemli olarak bu yapısal özellikleri var eden dinamikler anlaşılmaya/gösterilmeye çalışılmıştır. Ayrıca geleneksel mimarlık konusunun literatürde hangi kavramlarla ilişkili olarak incelendiği araştırılmış, bu kavramlarla yerleşimlerin özellikleri bir arada değerlendirilmiştir. Sonuç olarak makale kapsamında hem geleneksel mimarlık bilgisi (Beypazarı, Cumalıkızık ve Mardin yerleşimlerinin özellikleri) ortaya koyulmuş, hem de bu bilgi ile güncel konuların ilişkisi mimarlık eğitimi içinde tartışılmıştır. Bu sayede, geleneksel mimarlık bilgisinin önemi vurgulanmış ve gelecek mimarlarının eğitimindeki gerekliliği açıkça belirtilmiştir.

Keywords

geleneksel mimarlık, mimarlık eğitimi, geleneksel mimarlıktan öğrenmek

Thanks

Yazar, MİM 317 Geleneksel Mimarlık dersi öğrencilerine teşekkürlerini sunar.

A Cross-Scale Perspective on Traditional Architecture from Architectural Education

Abstract

The main purpose of this article is to emphasize the importance of traditional architectural knowledge and its necessity in architectural education. For this purpose, collective research was carried out within the scope of the “Traditional Architecture” course, and the discussion of this research is included in the article. In the research developed by the lecturer and three students of the course, three traditional settlement examples were examined with an inter-scale perspective, and the characteristics of the settlements were revealed in a cause-effect relationship. Thus, in addition to the structural features of the settlements, and more importantly, the dynamics that create these structural features have been tried to be understood/shown. In addition, it has been researched that the concept of traditional architecture has been examined in relation to which concepts in the literature, and these concepts and the characteristics of the settlements have been evaluated together. As a result, within the scope of the article, both traditional architectural knowledge (features of Beypazarı, Cumalıkızık and Mardin settlements) was revealed, and the relationship between this information and current issues was discussed in architectural education. In this way, the importance of traditional architectural knowledge was emphasized and its necessity in the education of future architects was clearly stated.

Keywords

traditional architecture, architectural education, learning from architectural education

References

• Aklanoğlu, F. (2002). Beypazarı Peyzaj Potansiyelinin Saptanması Üzerine Bir Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üni., Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aklanoğlu, F. (2010). Geleneksel yerleşmelerde kültür turizmi: beypazarı örneği. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 10 (2), 125-136.
• Alioğlu, E. F. (2000) Mardin Şehir Dokusu ve Evler, Kent Yayınları.
• Bekleyen, A., Dalkılıç, N. & Özen, N (2014). Geleneksel mardin evi’nin mekânsal ve ısısal konfor özellikleri. Türk Bilim Araştırma Vakfı, 7 (4), 28-44.
• Bektaş, C. (2014). Türk Evi, YEM, İstanbul.
• Gültekin, Nevin (2007). Geleneksel konut dokusunda kullanım sürecinin değerlendirilmesi-beypazarı örneği. Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der., 22 (3), 261-272.
• Günal, V. (2011). Turizmin olumlu etkileri ve midyat ilçesindeki geleneksel taşçılık sanatı örneği, Marmara Coğrafya Dergisi, (24), 433-470.
• Kuban, D. (1995). Türk Hayatlı Evi, İstanbul, YEM.
• Metin Başat, E. (2014). Görsel bir metin olarak geleneksel mimariye bakmak. Milli Folklor, 26(104).
• Ozorhon G & Ozorhon IF. (2014). Learning from mardin and cumalıkızık: turkish vernacular architecture in the context of sustainability. Arts. 3(1):175-189.
• Ozorhon, G., & Ozorhon, I. F. (2020). Learning from vernacular architecture in architectural education. Megaron, 15(4).
• Özmen, A. (1987). Geleneksel Beypazarı Konutlarında Baş Oda’nın Günümüz İhtiyaçlarını Karşılayacak Düzende Donatılması, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özorhon, G., Özorhon, I.F., Hacıhasanoğlu, O. (2014). Mimarlık Eğitimine Artı On (+10), Ege Mimarlık, 87-88 (2), 46-49.
• Perker, Z.S. & Akıncıtürk, N. (2011) Geleneksel cumalıkızık evlerinde ahşap konut sistemi. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 1.
• Sezgin, H. (2006). Yöresel konut mimarisi ve türkiye’deki örnekleri hakkında. tasarım+ kuram, 3(4), 1-20.
• Şimşek, N. (2014). Mardin geleneksel konutlarında değişim, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (49) , 411-425.
• Tas, M., Tas, N., & Cahantimur, A. (2009). A participatory governance model for the sustainable development of Cumalıkızık, a heritage site in Turkey. Environment and Urbanization, 21(1), 161-184.
• Tural, M.M. (2009). Mardin Geleneksel Yerleşim Dokusunun Kentsel Dış Mekân Kullanımları Bağlamında İncelenmesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Türk, S. (2017). Beypazarı kent kimliğinin bilişsel haritalama yöntemi ile değerlendirilmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt.9 Sayı.19 2017, (483-499).
• Uslu, A. & Kiper, T. (2006). Turizmin kültürel miras üzerine etkileri: beypazarı/ankara örneğinde yerel halkın farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt.3, Sayı.3, (305-314).