Bireyler tek başlarına
gerçekleştiremeyecekleri ortak amaçlarını gerçekleştirmek için örgüt adı
verilen yapılanmalar altında bir araya gelmektedirler. Örgüt adı verilen bu
yapılanmaların gerçekleştirmek istedikleri bir takım amaçları söz konusudur.
Örgütsel amaçların başarılmasında çalışanların bireysel performansları temel
belirleyicilerden biridir. Çalışanlar her zaman pozitif davranışlar
sergilememekte, bazen de çeşitli sebeplerden dolayı örgütsel amaçları
baltalayıcı davranışlar gösterebilmektedirler. Bu davranışlardan birisi de
üretkenlik karşıtı iş davranışlarıdır. Planlanmış davranış teorisi birey
davranışlarının gerisinde kişisel tutum, öznel norm ve algılanan davranış
kontrol şeklinde sıralanan üç unsurun bulunduğunu ifade etmektedir. Dolayısıyla
davranışlar bir takım öncüllerin etkisiyle ortaya çıkmaktadır. Üretkenlik
karşıtı iş davranışlarının sergilenmesi üzerinde etkili olabilecek öncüllerden
birisi bireyin sahip olduğu etiksel ideolojidir. Bireysel etiksel ideolojiler,
idealizm ve rölativizm şeklinde iki boyutta ele alınmaktadır. Bu çalışmada,
bireysel etiksel ideolojilerin üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerindekisi
etkisi itfaiye çalışanları örnekleminde incelenmiştir. Veri toplama yöntemi
olarak anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları, idealizmin
çalışma arkadaşlarına yönelik üretkenlik karşıtı iş davranışları, örgüte
yönelik üretkenlik karşıtı iş davranışları ve bir bütün olarak üretkenlik
karşıtı iş davranışları üzerinde anlamlı ve negatif yönlü etkiye sahip olduğunu
ortaya koymuştur. Buna karşın araştırma bulguları, rölativizmin çalışma
arkadaşlarına yönelik üretkenlik karşıtı iş davranışları, örgüte yönelik
üretkenlik karşıtı iş davranışları ve bir bütün olarak üretkenlik karşıtı iş
davranışları üzerinde anlamlı ve pozitif yönlü etkiye sahip olduğunu
göstermiştir. Araştırma bulgularından hareketle, uygulayıcılara ve bilim
insanlarına yönelik bir takım çıkarımlarda bulunulmuş ve çeşitli öneriler
geliştirilmiştir.
Individuals come together under a structure, known
as organization, to achieve their common goals that they cannot realize alone.
These organizations have a number of aims to accomplish. The individual
performances of the employees in achieving organizational goals are one of the
main determinants. Employees do not always behave positively, and due to
various reasons, they may behave unfavorably against organizational goals. One
of these behaviors is counterproductive behavior. The theory of planned
behavior states that there are three factors fostering the individual
behaviors: personal attitude, subjective norm and perceived behavior control.
Consequently, these behaviors arise with the effect of a number of antecedents.
One of these antecedents that may have an influence on the demonstration of
counterproductive work behaviors is individual ethical ideology. Individual
ethical ideologies are discussed in two dimensions as idealism and relativism.
In this study, the effect of individual ethical ideologies on counterproductive
work behaviors was examined in the sample of fire workers. Survey technique was
used as data collection method. Findings of the study reveal that idealism has
a significant and negative effect on the counterproductive work behaviors and
its dimensions, counterproductive work behaviors against colleagues and counterproductive
work behaviors against organization. Research findings, on the other hand, show
that relativism positively and significantly affects the counterproductive work
behaviors and its dimensions. Based on the findings, a number of implications
and suggestions have been developed for practitioners and scientists.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | DERGİNİN TAMAMI |
Authors | |
Publication Date | December 31, 2019 |
Published in Issue | Year 2019 Volume: 9 Issue: 2 |