DENİZ KAPLUMBAĞALARININ (Caretta caretta ve Chelonia mydas) SUGÖZÜ KIYI KUMSALINDAKİ YUVALANMA İZLERİNİN ZAMANSAL DEĞİŞİMİ

Year 2018, Volume: 13 Issue: 1, 62 - 73, 21.01.2018

Dursun Avşar , Sinan Mavruk , Hacer Yeldan , Meltem Manaşırlı , Caner Enver Özyurt

Abstract

Bu çalışmada İskenderun Körfezi’nin batı kıyılarındaki
Botaş-Yumurtalık İlçesi arasında yer alan Sugözü Köyü kıyı kumsalındaki
yuvalanma izlerinin son on yıldaki mevsimsel dağılışı ele alınmış olup; söz
konusu kıyı kumsalına daha çok yeşil deniz kaplumbağası olmak üzere, yaz ve yaz
sonlarında yuvalandıkları; bu yuvaların sonbahar, kış ve ilkbahar mevsimlerinde
rüzgar, yağmur ve kıyısal kesimdeki büyük dalgaların neden olduğu kıyı kumul
hareketliliği ile gelecek yılın yumurtlama mevsimi olarak bilinen yaza kadar
büyük oranda silindiği belirlenmiştir. Gözlem sahasında belirlenen aktif
konumlu yuva sayılarının zamana göre önemli sayılabilecek düzeyde bir değişim
göstermediği (Man-Kendal tau=-0.15; p>0.05); sadece Alt Bölge-2’de gözlenen
aktif yuva sayılarının zamanla azalış sergilediği belirlenmiştir. Alt
alanlardaki aktif yuva sayıları arasındaki farkın istatistiksel açıdan ileri
derecede önemli olduğu (Chi square=38.97; p<0.001); bu kapsamda Alt Bölge-1
ile Alt Bölge-2’nin diğer iki alt bölgeye oranla belirgin düzeyde daha fazla
yuva barındırdığı görülmüştür.

Keywords

Caretta caretta, Chelonia mydas, İskenderun Körfezi, Zamansal Değişim, Sugözü Köyü

References

• 1. Alessandro, L. and Antonello, S., (2010). An Overview of Loggerhead sea turtle (Caretta caretta) Bycatch and Technical Mitigation Measures in the Mediterranean Sea. Rev. Fish. Biol. Fisheries, Vol:20, pp:141-161.
• 2. Atatür, M.K., (1992). Türkiye Deniz Kaplumbağaları Biyolojileri ve Korunmaları. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Bodrum. Seri A; Yayın No:8, 55s.
• 3. Avşar, D., (1999). Yeni bir Skifomedüz (Rhopilema nomadica)'ün Dağılımı İle İlgili Olarak Doğu Akdeniz'in Fiziko-Kimyasal Özellikleri. Turkish Journal of Zoology. 23: 605-616.
• 4. Avşar, D., (2006-2016). (Proje Yöneticisi). İSKEN-Sugözü Enerji Üretim Santralı Etki Alanı Deniz Ekolojisi İzleme Çalışması Projesi 2006-2016 Yıllarına ait Kesin Raporlar. Diğer katılımcı Araştırıcılar: Dr. Sevim Polat, Dr. Cem Çevik, Dr. Meltem Manaşırlı, Dr. Hacer Yeldan, Arş.Gör. Sinan Mavruk. Dr. Tuba Terbıyık Kurt, Arş.Gör. Sedat Gündoğdu ADANA, Değişen Sayfa Sayıları.
• 5. Avşar, D., Demirci, A., Can, M.F. ve Çiçek, E., (2003). Yeşil Deniz Kaplumbağasının (Chelonia mydas L., 1758) İskenderun Körfezi’ndeki Bulunurluğu Hakkında Bir Ön Çalışma. I. Ulusal Deniz Kaplumbağası Sempozyumu, 04-05 Aralık 2003 İstanbul 13s.
• 6. Baran, İ., (1990). Sea turtles in Turkey. Marine turtle newsletter, Vol:48, pp:21-22.
• 7. Baran, İ. and Kasparek, M., (1989). Marine Turtles Turkey. Status Survey 1988 and Recommendation for Conservation and Management: Prepared by WWF, Heidelberg.
• 8. Baran, İ., Durmuş, H., Çevik, E., Üçüncü, S., and Canbolat, A.F., (1992). Determining the Stock of Marine Turtles of Turkey (in Turkish). Doğa-Turkish Journal of Zoology, Vol:16, pp:119-139.
• 9. Başoğlu, M., (1973). Sea Turtles and the Species Found Along the Coast of Neighboring Countries. Türk Biyoloji Dergisi, Vol: 23, 12-21.
• 10. Bingel, F., (1987). Doğu Akdeniz’de Kıyı Balıkçılığı Av Alanlarının Sayısal Balıkçılık Projesi Kesin Raporu. ODTÜ, Deniz Bilimleri Enstitüsü, Erdemli, Mersin, 312s.
• 11. Bronaugh, D. and Werner, A., (2013). Zyp: Zhang+Yue-Pilon Trends Package. Pacific Climate Impacts Consortium.
• 12. Canbolat, A.F., (1991). Survey on the Caretta caretta (Linnaeus, 1758) Population in Dalyan Beach (Muğla, Turkiye) (in Turkish). Doğa-Turkish Journal of Zoology, Vol:15, pp:255-274.
• 13. Canbolat, A.F. ve Candan, O., (2014). Aktes Santral Projesi, Deniz Kaplumbağaları Değerlendirme Raporu. Ekim 2014, 10s.
• 14. Casale, P., Margaritoulis, D., (Eds)., (2010). Sea Turtles in the Mediterranean: Distribution, Threats and Conservation Priorities. Gland (Switzerland): IUCN/SSC Marine Turtle Specialist Group.
• 15. Ergene, S., Aşkın, H.U. ve Aymak, C., (2007). Demre (Kale) Kumsalı’nda Yuva Yapan Caretta caretta Popülasyonunun Araştırılması. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, Cilt:24, Sayı:3-4, ss:239-246.
• 16. Elmaz, Ç. ve Kalay, M., (2006). Chelonia mydas (L.1758) ve Caretta caretta (L.1758)’nın Kazanlı Kumsalı’ndaki Üreme Başarısı. Ekoloji Dergisi, Mersin Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Yenişehir Kampüsü, Yenişehir-Mersin, 58, 28-29.
• 17. Fischer, W., Bauchot, M.-L., and Schneider, M., (Redacteurs). (1987). Fiches FAO d’identification des especes pour les besoins dela pe’che. (Révision I) Méditerranée et mer Noire. Zone de Peche 37. Volume I. Ve’ge’taux et Inve’rtebre’s. Publication préparée par la FAO, résultat d’un accord entre la FAO et la Com. Des Communautées Européennes (project GCP/INT/422/EEC) financée conjontement par ces deux organisations. Rome, FAO, Vol. I: 1-760.
• 18. Groombridge, B., (1988). Marine Turtles in the Mediterranean: Distribution, Population Status, Conservation. A report to the Council of Europe, World Conservation Monitoring Centre, Cambridge, U.K., 72p.
• 19. Hilton-Taylor, C., (2000). IUCN Red List of Threteaned Species. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK.
• 20. Hipel, K.W. and McLeod, A.I., (1994). Time Series Modelling of Water Resources and Environmental Systems. Elsevier. http://doi.org/10.1016/S0167-5648(08)70658-0.
• 21. Levy, Y., Frid, O., Weinberger, A., Sade, R., Adam, Y., Kandanyan, U., Berkun, V., Perry, N., Edelist, D., Goren, M., Rothman, S.S.S., Stern, N., Tchernov, D., and Gil, R., (2015). A Small Fishery with a High İmpact on Sea Turtle Populations in the Eastern Mediterranean. Zoology in the Middle East, Vol:61, No:4, pp:300-317.
• 22. Lutz, P.L., Musick; J.M., (1997). The Biology of Sea Turtles. CRC Press, New York, 432p.
• 23. McLeod, A.I., (2011). Kendall: Kendall Rank Correlation and Mann-Kendall Trend Test.
• 24. Newbury, N., Khalil, M., and Venizalos, L., (2002). Population Status and Conservation of Marine Turtles at El-Mansouri, Lebanon. Zoology in the Middle East. Vol:23, Issue:1, pp:47-60.
• 25. Oruç, A., (2001). Trawl Fisheries in the Eastern Mediterranean and their Impact on Marine Turtles. Zoology in the Middle East. 24: 127-132.
• 26. Oruç, A., Demirayak, F. ve Şat, G., (1997). Doğu Akdeniz’de Trol Balıkçılığı ve Deniz Kaplumbağaları Üzerine Etkisi. Sonuç Raporu. ISBN 975S-96081-8-9.
• 27. Oruç, A., Türkozan, O. ve Durmuş, H.S., (2003). Deniz Kaplumbağalarının İzinde. Deniz Kaplumbağası Yuvalama Kumsalları Değerlendirme Raporu. WWF-Türkiye. 96s.
• 28. Özsoy, E., (1981). On the Atmospheric Factors Affecting the Levantine Sea, European Centre for Medium Range Weather Forecasts Reading, UK, Technical Report No:25, 29p.
• 29. Öztürk, B., Aktan, Y., Topaloğlu, B., Keskin, C., Karakulak, S., Öztürk, A.A., Dede, A., and Türkozan, O., (2004). Marine Life of Turkey in the Aegean and Mediterranean Seas. Turkish Marine Research Foundation (TÜDAV) Publications. Marine Education Series, Number 10, İstanbul-Turkey, 200p.
• 30. Pohlert, T., (2014). The Pairwise Multiple Comparison of Mean Ranks Package (PMCMR). R package.
• 31. R Core Team, (2017). R: A Language and Environment for Statistical Computing. Vienna, Austria: R Foundation for Statistical Computing. Retrieved from http://www.r-project.org/
• 32. Sen, P.K., (1968). Estimates of the Regression Coefficient Based on Kendall’s Tau. Journal of the American Statistical Association, 63, 1379–1389.
• 33. Sokal, R.R. and Rohlf, F.J., (1995). Biometry: the Principles and Practice of Statistics in Biological Research. New York (Vol:3). http://doi.org/papers2://publication/uuid/C017367B-5583-4EC4-BA2F-27E086259D21.
• 34. Tudela, S., (2004). Ecosystem Effects of Fishing in the Mediterranean: an Analysis of the Major Threats of Fishing Gear and Practises to Biodiversity and Marine Habitats. Studies and Reviews. General Fisheries Commission fort he Mediterranean. No:74, Rome, FAO, 44p.
• 35. Uçar, A.H., (2008). Anamur Yuvalama Kumsalındaki Deniz Kaplumbağaları [(Caretta caretta (Linnaeus,1758) ve Chelonia Mydas (Linnaeus, 1758)] ve Yumuşak Kabuklu Nil Kaplumbağası [Trionyx Triunguis (Forskal, 1775)] Popülasyonlarının Biyolojik Özelliklerinin ve Kumsal Özelliklerinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı. Mersin, 239s.
• 36. WWF., (1988). Deniz Kaplumbağaları Üzerine Bir Durum Değerlendirmesi ve Korunmalarına İlişkin Öneriler. DHKD Yayınevi.
• 37. WWF., (2007). Tuzla, Akyatan ve Yumurtalık Tabiatı Koruma Alanı Kumsalları Deniz Kaplumbağası (Chelonia mydas ve Caretta caretta) ve Yumuşak Kabuklu Nil Kaplumbağası (Trionyx triunguis) Popülasyonlarının Araştırılması, İzlenmesi ve Korunması Çalışması. WWF-Türkiye Doğal Hayatı Koruma Vakfı. Eğitim Semineri, 55s.
• 38. Yerli, S.V. ve Demirayak, F., (1996). Türkiye’de Deniz Kaplumbağaları ve Yuvalama Kumsalları Üzerine Bir Değerlendirme, (1995). DHKD Kıyı Yönetimi Bölümü. Rapor No:96/4, İstanbul.