Neoliberalizm, Merkez Bankası Bağımsızlığı ve Baskı Gruplarının Rolü

Year 2021, Volume: 16 Issue: 1, 252 - 275, 01.04.2021

Ragıp Yılmaz , Salih Arslan

https://doi.org/10.17153/oguiibf.885291

Cited By: 1

Abstract

Çalışma Türkiye’de etkili baskı gruplarından biri olan TÜSİAD’ın Merkez Bankasının (MB) bağımsız kurum haline gelmesindeki rolünü araştırmaktadır. Analiz materyali olarak 1980-2000 yılları arasında TÜSİAD’ın yayınladığı raporlar seçilmiştir. Bu raporlarda yer alan MB bağımsızlığına ilişkin ifadeler eleştirel söylem analizi (ESA) yöntemiyle çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular TÜSİAD’ın neoliberal sisteme uyumu, batılı gelişmiş ülkelerle entegrasyonu, siyasal istikrarsızlıkları ve fiyat istikrarını gerekçe göstererek MB bağımsızlığını savunduğunu ve desteklediğini göstermektedir. Sonuç olarak, MB bağımsızlığına yönelik taleplerin, küreselleşmenin meşrulaştırıcı ideolojisi olan neoliberal projenin öngördüğü gerekliliklerden kaynaklandığı tespit edilmiştir.

Keywords

Neoliberalizm, Merkez Bankası Bağımsızlığı, Baskı Grupları, Eleştirel Söylem Analizi, TÜSİAD

Neolıberalism, Central Bank Independence and the Role of Pressure Groups

Abstract

The study explores the role of TÜSİAD, which is one of the most influential pressure groups in Turkey, on the Central Bank (CB) to become an independent institution. The reports published by TÜSİAD between 1980-2000 were chosen as the analysis material. Statements about CB independence in these reports were analyzed by the critical discourse analysis (CDA) method. The findings show that TÜSİAD defends and supports CB's independence by justifying its compliance with the neoliberal system, integration with western developed countries, political instabilities, and price stability. Consequently, it has been evaluated that the demands for the independence of the CB stem from the requirements of the neoliberal project, which is the legitimization of globalization.

Keywords

Neoliberalism, Central Bank Independence, Pressure Groups, Critical Discourse Analysis, TÜSİAD

References

• Acemoğlu, D. ve Robinson, J. A. (2013). Ulusların Düşüşü: Güç, Zenginlik ve Yoksulluğun Kaynakları. (Çev. F. R. Velioğlu), İstanbul: Doğan Kitap.
• Akerlof, G. ve Shiller, R. J. (2010). Hayvansal Güdüler, İnsan Psikolojisi Ekonomiyi Nasıl Yönlendirir ve Küresel Kapitalizm için Niçin Önemlidir? (Çev. N. Domaniç, ve L. Konyer), İstanbul: Scala Yayıncılık.
• Alesina, A. (1988). Macroeconomics and Politics, (Ed. S. Fischer), NBER Macroeconomics Annual Vol. 3, MIT Press: 13-62.
• Alesina, A. F. ve Stella, A. (2010). The Politics of Monetary Policy. NBER Working Paper No: 15856, Cambridge.
• Andrews, D. M. (1994). “Capital Mobility and State Autonomy: Toward a Structural Theory of International Monetary Relations”, International Studies Quarterly, Vol.38, No. 2: 193-218.
• Arestis, P. ve Sawyer, M. (2003). Inflation Targeting: A Critical Appraisal. The Levy Economic Institute of Bard College Working Paper. No: 388 September.
• Arrighi , G. (1990). “The Three Hegemonies of Capitalism”, Review (Fernand Braudel Center), Vol.13, No. 3: 365-408.
• Arrighi, G. (2000). Uzun Yirminci Yüzyıl: Para, Güç ve Çağımızın Kökenleri, (Çev. R. Boztemur) Ankara: İmge Kitabevi.
• Baldwin, R. E. ve Philip, M. (1999). Two Waves of Globalization: Superficial Similarities, Fundamental Differences. NBER Working Paper Series No: w9604 January.
• Barro, R. J. ve Gordon, D. B. (1983). “Rules, Discretion And Reputation in a Model of Monetary Policy”, Journal of Monetary Economics, Vol. 12, No. 1: 101-121.
• Bearce, D. H. (2003). “Societal Preferences, Partisan Agents, and Monetary Policy Outcomes”, International Organization, Vol. 57, No. 2: 373-410.
• Bernhard, W., Broz, J. L. ve Clark, W. R. (2002). “The Political Economy of Monetary Institutions”, International Organization, Vol. 56, No. 4: 693-723.
• Berument, H. & Neyaptı, B. (1999). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Ne Kadar Bağımsız. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, C. 14, S. 165: 11-17.
• Bhagwati, J. N. (2009). “Küreselleşme ve Uygun Yönetişim”, (Çev., F. İsmihan), (Ed F. Şenses), Neoliberal Küreselleşme Ve Kalkınma Seçme Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları: 573-615.
• Blancheton, B. (2016). “Central Bank Independence in a Historical Perspective. Myth, Lessons and a New Model”, Economic Modelling, Vol. 52: 101-107.
• Boratav, K. (2007). Türkiye İktisat Tarihi 1908-2005. Ankara: İmge Kitabevi.
• Boratav, K. (2009). “Bir Çevrimin Yükselişi Aşamasında Türkiye Ekonomisi”, (Ed, N. Mütevellioğlu ve S. Sönmez), Küreselleşme, Kriz ve Türkiye'de Neoliberal Dönüşüm. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları:1-24.
• Bordo, M. D., Eichengreen, B. & Irwing, D. A. (1999). Is Globalization Today really Different than Globalization a Hundred Years ago?, NBER working paper series. No: w7195. June.
• Broz, J. L. (2002). “Political System Transparency and Monetary Commitment Regimes”, International Organization, Vo.56, No. 4: 861-887.
• Campbell, J. L. (1998). “Institutional Analysis and the Role of Ideas in Political Economy”, Theory and Society, Vol. 27, No. 3: 377-409.
• Centeno, M. A. (1993). “The New Leviathan: The Dynamics And Limits of technocracy”, Theory and Society, Vol. 22, No. 3: 307-335.
• Cerny, P. G. (1994). “The Dynamics of Financial Globalization: Technology, Market Structure, and Policy Response”, Policy Sciences, Vol. 27, No. 4: 319-342.
• Chang, H.J. (2009). “Merdiveni Tekmelemek: Tarihi Bir Perspektif İçinde "İyi Politikalar" ve "İyi Kurumlar".(Çev, N. D. Güngör), (Ed. F. Şenses), Neoliberal Küreselleşme Ve Kalkınma Seçme Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları: 89-122.
• Chang, H.J. ve Evans, P. (2009). “Ekonomik Değişimde Kurumların Rolü”, (Çev., A. Ganioğlu), (Ed. F. Şenses), Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma Seçme Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları: 617-678.
• Chari, V. V. ve Kehoe, P. (2006). “Modern Macroeconomics in Practice: How Theory is Shaping Policy?”, The Journal of Economic Perspectives, Vol. 20, No. 4: 3-28.
• Clark, G. (2013). Fukaralığa Veda: Dünyanın Kısa İktisadi Tarihi, (Çev. E. Demircioğlu) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Clark, W. R. (2002). “Partisan and Electoral Motivations and the Choice of Monetary Institutions under fully Capital Mobile”, International Organization, Vol. 56, No.4: 725-749.
• Cohen, B. J. (1998). The Geography of Money, London: Cornell University Press.
• Cohen, B. J. (2008). “The Geopolitics of Currencies and the Future of International System”, (Ed. B. J. Cohen), Global Monetary Governance, London and New York: Routledge: 225-254.
• Corden, M. (2003). “Monetary Integration: The Intellectual Pre-History”, (Ed. M. Baimbridge ve P. Whyman), Economic and Monetary Union in Europe Theory, Evidence and Practice, Massachusetts: Edward Elgar Publishing: 17-30.
• Cox, R. W. (1992). “Global Perestroika”. Socialist Register, Vol. 28: 26-43.
• Crowe, C. ve Meade, E. E. (2007). “The Evolution of Central Bank Governance around the World”, Journal of Economic Perspectives, Vol. 21, No. 4: 69-90.
• Crowe, C. ve Meade, E. E. (2008). “Central Bank Independence and Transparency: Evolution and Effectiveness”, European Journal of Political Economy, Vol. 24: 763-777.
• Cukierman, A. (1992). Central Bank Strategy, Credibility and Independence: Theory and Evidence, Cambridge: MIT Press.
• Cuikerman, A. (1994). “Central Bank Independence and Monetary Control”, The Economic Journal, Vol. 104, No. 427: 1437-1448.
• Cukierman, A. (2008). “Central Bank Independence and Monetary Policymaking Institutions: Past, Present and Future”, European Journal of Political Economy, Vol. 24: 722-736.
• Cukierman, A. ve Webb, S. B. (1995). “Political Influence on the Central Bank: International Evidence”, The World Bank Economic Review, Vol. 9, No. 3: 397-423.
• Cukierman, A., Webb, S. B. ve Neyapti, B. (1992).” Measuring the Independence of Central Banks and its Effects on Policy Outcomes”, The World Bank Economic Review, Vol. 6, No. 3: 353-398.
• Dardot, P. ve Laval, C. (2012). Dünyanın Yani Aklı Neoliberal Toplum Üzerine Deneme. (Çev., I. Ergüden) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• de Haan, J., Bodea, C., Hicks, R. ve Eijffinger, S. C. (2018). “Central Bank Independence before and after the Crisis”, Comparative Economic Studies, Vol. 60: 183-202.
• Dinçer, A. (2004). “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Avrupa Merkez Bankasının Bağımsızlık Yönünden Karşılaştırılması”, İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, C. 19, S. 220: 95-105.
• Emini, F. T. (2013). “Sivil Toplum Kuruluşlarının Politika Belirleme Sürecindeki Rolü: TÜSİAD Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 36: 43-56.
• Ercan, A. ve Ercan, B. (2015). “Türkiye'de Ekonomik Elit Davranışları ve Bir Ekonomik Seçkinler Örgütü Olarak TÜSİAD”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 8, S. 41: 397-406.
• Evans, P. (1997). “The Eclipse of the State? Reflections on Stateness in an Era of Globalization”, World Politics, Vol. 50, No. 1: 62-87.
• Fairclough, N. (2001). “Critical Discourse Analysis as a Method in Social Scientific Research”, (Ed. R. Wodak ve M. Meyer), Methods of Critical Discourse Analysis, London: Sage: 121-138.
• Fairclough, N. (2002). “Language in New Capitalism”, Discourse&Society, Vol. 13, No. 2: 163-166.
• Fairclough, N. (2003). Analyzing Discourse: Textual Analysis for Social Research, London: Routledge.
• Fairclough, N. (2005). “Neoliberalism: A Discourse Analytical Perspective”, Polifonia, Vol. 10: 21-52.
• Fairclough, N. (2013). Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language, New York: Routledge.
• Finnemore, M., & Sikkink, K. (1998). “International Norm Dynamics and Political Change”, International Organization, Vol.52, No. 4: 887-917.
• Friedman, M. (1963). Capitalism and Freedom. Chicago: University of Chicago Press.
• Fukuyama, F. (1989). “The end of History?”, The National Interest, Vol. 16: 3-18.
• Fukuyama, F. (1999). Tarihin Sonu ve Son İnsan, (Çev., Z. Dicleli), İstanbul: Gün Yayıncılık.
• Germain, R. (2009). “Financial ORDER and World Politics: Crisis, Change and Continuity”, International Affairs, Vol. 85, No. 4: 669-687.
• Gilpin, R. (1975). “Three Models of the Future”, International Organization, Vol. 29, No. 1: 37-60.
• Gilpin, R. (2011). Uluslararası İlişkilerin Ekonomi Politiği, (Çev., M. Duran, S. Oktay, M. K. Ceyhan ve G. Polat), Ankara: Kripto.
• Goodfriend, M. (2007). “How the World Achieved Consensus on Monetary Policy”, Journal of Economic Perspectives, Vol. 21, No. 4: 47-68.
• Goodman, J. B. (1991). The Politics of Central Bank Independence, Comparative Politics, 23(3), 329-349.
• Gölbaşı, S. (2015). “Türk İş Sisteminin Piysasa Temelli Kurumsal Dönüşümünü Olanaklı Kılan Koşullar”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 20, S. 2: 225-246.
• Gölbaşı, Ş. (2016). “Değişimin Kuramlaştırılması: İş Derneklerinin Alanlarındaki Kurumsal Dönüşüme Müdahalesi”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.17, S. 1: 187-207.
• Grilli, V., Masciandaro, D. ve Tabellini, G. (1991). “Political and Monetary Institutions and Public Financial Policies in the Industrial Countries”, Economic Policy, Vol. 6, No. 13: 341-392.
• Güzelsarı, S. ve Aydın, S. (2010). “Türkiye'de Büyük Burjuvazinin Örgütlü Yükselişi: Siyasal ve Yönetsel Süreçlerin Biçimlenmesinde TÜSİAD”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Vol.1, No. 20: 43-68.
• Haggard, S. ve Kaufmann, R. R. (1995). The Political Economy of Transitions, Princeton: Princeton University Press.
• Hall, P. A. ve Franzese, R. J. (1998). “Mixed Signals: Central Bank Independence, Coordinated Wage Bargaining, and European Monetary Union”, International Organization, Vol. 52, C.3: 505-535.
• Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin Kısa Tarihi, (Çev. A. Onocak), İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Harvey, D. (2010). Postmodernliğin Durumu Kültürel Değişimin Kökenleri, (Çev. S. Savran), İstanbul: Metis Yayınları.
• Hoffman, S. (2014). “Küreselleşmelerin Çarpışması Yeni Bir Paradigma mı?”, (Çev. M. C. Çelebi), (Ed. D. Held ve A. McGrew), Küresel Dönüşümler Büyük Küreselleşme Tartışması, Ankara: Phoenix Yayınevi: 133-139.
• Huber, E. ve Stephens, J. D. (2013). “Küresel Kapitalizmde Devletin Ekonomik ve Sosyal Politikası”, (Çev., O. Sevimli ve S. Torlak), (Ed. T. Janoski, R. Alford, A. Hicks ve M. A. Schwartz), Siyaset Sosyolojisi, Ankara: Phoenix Yayınları: 791-819.
• Jessop, B. (1994). “The Transition to Post-Fordism and the Schumpeterian Workfare State”, (Ed. R. Burrows ve B. Loader), Towards a Post-Fordist Welfare State, London and New York: Routledge: 13-37.
• Jessop, B. (1996). “Post-Fordism and the State” (Ed. B. Greve), Comparative Welfare Systems, Basingstoke: Macmillan: 165-184.
• Jessop, B. (2000).” From the KWNS to the SWPR”, (Ed. G. Lewis, S. Gewirtz ve J. Clarke), Rethinking Social Policy, London: Sage: 171-184.
• Kashwan, P., Maclean, L. M. ve Garcia-Lopez, G. A. (2019). “Rethinking Power and Institutions in the Shadows of Neoliberalizm”, World Development, Vol. 120: 133-146.
• Kazgan, G. (2009). Tanzimat'tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kennedy, P. (2005). Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri 16. Yüzyıldan Günümüze Ekonomik Değişim ve Askeri Çatışmalar, (Çev. B. Karanakçı), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Keohane, R. O. (1984). After Hegemony Cooperation and Discord in the World Political Economy. Princeton: Princeton University Press.
• Keohane, R. O. ve Nye, J. S. (2014). “Küreselleşme: Yeni Olan Ne? Olmayan Ne? (Ve Ne Olmuş Yani)”, (Çev. M. C. Çelebi), (Ed. D. Held ve A. McGrew), Küresel Dönüşümler Büyük Küreselleşme Tartışması, Ankara: Phoenix Yayınevi: 97-106.
• Koyuncu, B. (2006). “Küreselleşme ve Türk İşadamları Derneği: TÜSİAD Örneği”, Uluslararası ilişkiler, C. 3, S. 9: 125-149.
• Kydland, F. E. ve Prescott, E. C. (1977). “Rules rather than Discretion: The Inconsistency of Optimal Plans”, The Journal of Political Economy, Vol. 85, No. 3: 479-492.
• Lall, S. (2009). “Sanayileşme Stratejisini Yeniden Düşünmek: Küreselleşme Çağında Devletin Rolü”, (Çev., T. Koldaş), (Ed. F. Şenses), Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma Seçme Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları: 459-508.
• Lucas, R. E. (1976). “Econometric Policy Evaluation: A Critique”, Journal of Monetary Economics, Vol. 1, No. 2: 19-46.
• Mann, M. (1993). The Sources of Social Power Cilt 2. Cambridge: Cambridge University Press.
• March, J. G. ve Olsen, J. P. (1998). “The Institutional Dynamics of International Political Orders”, International Organization, Vol. 52, No. 4: 943-969.
• Mayr, A. (2015). “Institutional Discourse”, (Ed. D. Tannen, H. E. Hamilton ve D. Schiffrin), Handbook of Discourse Analysis, West Sussex: Wiley Blackwell: 755-774.
• McMicheal, P. (2013). “Küreselleşme”, (Çev. G. Küçükören), (Ed. T. Janoski, R. Alford, A. Hicks ve M. A. Schwartz), Siyaset Sosyolojisi, Ankara: Phoenix Yayınevi: 765-790.
• McNamara, K. (2002). “Rational Fictions Central Bank Independence and the Social Logic of Delegation”, West European Politics, Vol. 25, No. 1: 47-76.
• McNamara, K. R. (2008). “A Rivalry in the Making? The Euro and International Monetary Power”, Review of International Political Economy, Vol. 15, No. 3: 439-459.
• Meyer, J. W., Boli, J., Thomas, G. M. ve Ramirez, F. O. (1997). “World Society and the Nation State”, American Journal of Sociology, Vol. 103, No. 1: 144-181.
• Meyer, M. (2001). “Between Theory, Method and Politics: Positioning of the Approaches to CDA”, (Ed. R. Wodak ve M. Meyer), Methods of Critical Discourse Analysis, London: Sage: 14-31.
• Miller, G. P. (1998). “An Interest Group Theory of Central Bank Independence”, The Journal of Legal Studies, Vol. 27, No. 2: 433-453.
• Mishkin, F. S. (2009). “Why We Sholdn't Turn our Backs on Financial Globalization?”, IMF Staff Papers, Vol. 56, No. 1: 139-170.
• Mundell, R. A. (1962). “The Appropriate Use of Monetary and Fiscal Policy for Internal and External Stability”, International Monetary Fund, Vol. 9, No.1: 70-79.
• Mundell, R. A. (1963). “Capital Mobility and Stabilization under Fixed and Flexible Exchange Rates”, The Canadian Journal of Economics and Political Science, Vol. 29, No. 4: 475-485.
• Mundell, R. A. (1964). “A Reply: Capital Mobility and Size”, The Canadian Journal of Economics and Political Science, Vol. 30, No. 3: 421-431.
• O'Mahony, A. (2007). “Escaping the Ties that Bind Exchange Rate Choice under Central Bank İndependence”, Comparative Political Studies, Vol. 40, No. 7: 808-831.
• Öniş, Z. ve Şenses, F. (2009). “Post-Washington Mutabakatı'nı Yeniden Düşünmek”, (Ed.F. Şenses), Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma Seçme Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları: 347-385.
• Özdemir, A. M., Aykut, E., Sune, E. ve Uğurlu, G. (2015). Türk Dış Politikasının Ekonomi Politiği: Büyük Sorulara Küçük Yanıtlar. Ankara: İmge Kitabevi.
• Pamuk, Ş. (2004). “Karşılaştırmalı Açıdan Türkiye'de İktisadi Büyüme 1880-2000”, (Ed. A. H. Köse, F. Şenses ve E. Yeldan), İktisat Üzerine Yazılar I: Küresel Düzen: Birikim, Devlet ve Sınıflar Korkut Boratav'a Armağan, İstanbul: İletişim Yayınları: 383-398.
• Parkinson, C. N. (1957). Parkinson's Law and Other Studies in Administration, (Dü. R. C. Osborn,), New York: Balletatine Books.
• Posen, A. (1998). “Central Bank Independence And Disinflationary Credibility: A Missing Link”, Oxford Economic Papers, Vol. 50: 335-359.
• Putnam, L. L. ve Fairhurst, G. L. (2001). “Discourse Analysis in Organizations”, (Ed. F. M. Jablin ve L. L. Putnam), Sage Handbook of Organizational Communication, London: Sage: 78-136).
• Rodrik, D. (1997). Has Globalization Gone too Far?, Washington D.C.: Institute for International Economics.
• Rodrik, D. (2009). “İktisat Reformlarını Anlamak”, (Çev. S. Görüş), (Ed. F. Şenses), Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma Seçme Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları: 177-233.
• Rodrik, D. (2011). Küreselleşme, Küresel Piyasalar Devlet ve Demokrasi Neden Birlikte Var Olamazlar?, (Çev., B. Aksu), Ankara: Efil Yayınevi.
• Saad-Filho, A. (2018). “Neoliberal Geçişte Para Politikası: Keynescilik, Monetarizm ve Enflasyon Hedeflemesinin Siyasi İktisat Açısından Eleştirisi”, (Çev., C. Cemgil), (Ed. R. Albitton, B. Jessop ve R. Westra), Siyasi İktisat ve Küresel Kapitalizm: 21. Yüzyıl, Bugün ve Yarın, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: 101-135.
• Simone, P. ve Guillen, M. F. (2005). “Globalization Pressures and the State: The Worldwide Spread of Central Bank İndependence”, American Journal of Sociology, Vol. 110, No. 6: 1764-1802.
• Skocpol, T. (1985). “Bringing the State Back in: Strategies of Analysis in Current Research”, (Ed. P. Evans, D. Rueschemeyer ve T. Skocpol), Bringing The State Back, Cambridge: Cambridge University Press: 3-37.
• Slobodian, Q. (2020). Küreselciler: İmparatorluğun Sonu ve Neoliberalizmin Doğuşu, (Çev., A. F. Yıldırım), İstanbul: Vakıf Bank Kültür Yayınları.
• Sönmez, S. (2009). “Türkiye Ekonomisinde Neoliberal Dönüşüm Politikaları ve Etkileri”, (Ed. N. Mütevellioğlu ve S. Sönmez), Küreselleşme, Kriz ve Türkiye'de Neoliberal Dönüşüm, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: 25-75.
• Stiglitz, J. E. (2009). “Küreselleşen Dünyada Kalkınma Politikaları”, (Çev., E. Ö. Kan), (Ed. F. Şenses), Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma Seçme Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları: 281-306.
• Tavlas, G. S. (1993). “The 'New' Theory of Optimum Currency Areas”, The World Economy, Vol. 16, No. 6: 663-685.
• TÜSİAD (1990). 1990 Yılına Girerken Türk Ekonomisi. Yayın No: TÜSİAD-T/90.1.131. Ocak. İstanbul.
• TÜSİAD (1992). 1992 Yılına Girerken Türk Ekonomisi. Yayın No: TÜSİAD-T/92.1.149. Ocak. İstanbul.
• TÜSİAD (1992). 100 Günde Türkiye Ekonomisi. Yayın No: TÜSİAD-T/92,4-151. Nisan. İstanbul.
• TÜSİAD (1992). 21. Yüzyıla Doğru Türkiye: Geleceğe Dönük Bir Atılım Stratejisi. Yayın No: TÜSİAD-T/92.11.155. Kasım. İstanbul.
• TÜSİAD (1997). 1997 Yılına Girerken Türk Ekonomisi. Yayın No: TÜSİAD-T/97, 204. Ocak. İstanbul.
• TÜSİAD (2021). Hakkında. https://tusiad.org/tr/tusiad/hakkinda (Erişim tarihi: 28/01/2021).
• TÜSİAD (2021). 45.yıl. http://tusiad.org/45-yil/ (Erişim tarihi: 28/01/2021).
• Van Dijk, T. A. (1993). “Principles of Critical Discourse Analysis”, Discourse & Society, Vol. 4, No. 2: 249-283.
• Van Dijk, T. A. (2001). “Multidisciplinary CDA: A Plea for Diversity”, (Ed. R. Wodak ve N. Meyer), Methods of Critical Discourse Analysis, London: Sage: 95-120.
• Van Dijk, T. A. (2008). Discourse and Context: A Sociocognitive Approach. Cambridge: Cambridge University Press.
• Van Dijk, T. A. (2009). Society and Discourse: How Social Contexts Influence Text and Talk. Cambridge: Cambridge University Press.
• Van Dijk, T. A. (2015). “Critical Discourse Analysis”, (Ed. D. Tannen, H. E. Hamilton ve D. Schiffrin), Handbook of Discourse Analysis, West Sussex: Wiley Blackwell: 466-485.
• Van Leeuwen, T. (2008). Discourse and Practice: New Tools for Critical Discourse Analysis. Oxford: Oxford University Press.
• Van Leeuwen, T. (2015). “Multimodality”, (Ed. D. Tannen, H. E. Hamilton ve D. Schiffrin), Handbook of Discourse Analysis, West Sussex: Wiley Blackwell: 447-465.
• Vico, G. (2007). Yeni Bilim, (Çev., S. Ö. Akkaş), Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
• Wagenberge, E. V. (2009). “Washington Mutabakatı'ndan Washington Sonrası Mutabakata: Kalkınma Yanılsamaları”, (Çev., E. Karaçimen), (Ed. F. Şenses), Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma Seçme Yazılar, İstanbul: İletişim Yayınları: 307-345.
• Wallerstein, I. (2005). Dünya Sistemleri Analizi: Bir Giriş, (Çev. E. Abadoğlu ve N. Ersoy) İstanbul: Aram Yayıncılık.
• Webb, M. C. (1991). “International Economic Structures, Government Interests, and International Coordination of Macroeconomic Adjustment Policies”, International Organization, Vol. 45, No. 3: 309-342.
• Williamson, J. (1993). “Democracy and the 'Washington Consensus’”, World Development, Vol. 21, No. 8: 1329-1336.
• Williamson, J. G. (2002). Winners and Losers over Two Centuries of Globalization. NBER Working Paper Series. No: w9161. September.
• Wodak, R. (2001a). “What CDA is about a Summary of its History, Important Concepts and its Concepts”, (Ed. R. Wodak ve M. Meyer), Methods of Critical Discourse Analysis, London: Sage: 1-13.
• Wodak, R. (2001b). “The Discourse-Historical Approach”, (Ed. R. Wodak ve M. Meyer), Methods of Critical Discourse Analysis, London: Sage: 63-94.
• Wodak, R. ve Reisigl, M. (2001). Discourse and Racism. (Ed. D. Tannen, H. E. Hamilton ve D. Schiffrin), Handbook of Discourse Analysis, West Sussex: Wiley Blackwell: 576-596.
• Yeldan, E. (2013). Küreselleşme Sürecinde Türkiye Ekonomisi: Bölüşüm, Birikim ve Büyüme, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yenal, O. (2003). Cumhuriyetin İktisat Tarihi, İstanbul: Homer Kitabevi.