İlkokullarda Örgütsel Sessizlik İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki (Eskişehir İl Merkezindeki İlkokullarda Bir Çalışma)
Yıl 2019,
Cilt: 20 , 1223 - 1247, 05.04.2019
Ebru Konakçı Göven
İlknur Şentürk
Öz
Araştırma sınıf öğretmenlerinin ve okul
yöneticilerinin örgütsel sessizlik ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki
ilişkiyi belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada ilişkisel yöntem
kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Eskişehir il merkezindeki ilkokullarda
görev yapan sınıf öğretmenleri ve okul yöneticileri oluştururken, araştırma
örneklemini ise evrenden “Basit Seçkisiz Örnekleme” yöntemi ile seçilen 293
katılımcı oluşturmaktadır. Verilerin
toplanmasında “Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel
Bağlılık” ölçekleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde yüzde, aritmetik
ortalama ve standart sapmalar hesaplanmıştır ve korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırmada örgütsel bağlılık ve
örgütsel sessizlik ölçeklerine katılımcıların verdikleri cevapların genel
ortalamasının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel bağlılık ile
örgütsel sessizlik arasında anlamlı herhangi bir ilişki olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
Kaynakça
- Ahmed, M. (2004). İş tatmininin örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, conti-nuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayınları.
Ballı, E. ve Çakıcı, A. (2016). Otel işletmelerinde çalışanların örgütsel bağlılığının örgütsel sessizlikleri üzerindeki etkisi. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 79-98.
Başaran, İ. E. (2000). Örgütsel davranış; insanın üretim gücü. Ankara: Umut Yayınevi.
Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, 59, 128-136.
Bayram, T. Y. (2010). Üniversitelerde örgütsel sessizlik (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Bildik, B. (2009). Liderlik tarzları, örgütsel sessizlik ve örgütsel bağlılık ilişkisi (Yayınlanma-mış yüksek lisans tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze.
Bogosian, R. (2012). Engaging organizational voice: A phenomenological study of emplo-yees’ lived experiences of silence in work group settings (Yayınlanmamış doktora tezi). The George Washington University, ABD.
Bowen, F., & Blackmon, K. (2003). Spirals of silence: the dynamic effects of diversity on organizational voice. Journal of Management Studies, 40(6), 1393- 1417.
Brett, J.F., Cron, W.L., & Slocum, J.W. (1995). Economic dependency on work: a modera-tor of the relationship between organizational commitment and performance. Aca-demy of Management Journal, 38(1), 261-271.
Brinsfield, C. T., Edwards, M. S. ve Greenberg, J. (2009). Voice and silence in organizati-ons: historical review and current conceptualizations. Greenberg, J and Edwards, M. S. (Eds). Voice and Silence in Organizations. (p.3-p.37). UK: Emerald Group Publishing.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilim-sel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2010). Sosyal bilimler için istatistik (6.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Cengiz, A. (2001). Kişisel özelliklerin örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri ve Eskişehir’de sağ-lık personeli üzerinde bir uygulama (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üni-versitesi, Eskişehir.
Çakıcı, A. (2007). Örgütlerde sessizlik, sessizliğin teorik temelleri ve dinamikleri. Ç.Ü. Sos-yal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 145-162.
Çakıcı, A. (2008). Örgütlerde sessiz kalınan konular, sessizliğin nedenleri ve algılanan so-nuçları üzerine bir araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 117-134.
Çakıcı, A. (2010). Örgütlerde işgören sessizliği (Neden sessiz kalmayı tercih ediyoruz?). Ankara: Detay Yayıncılık.
Çetin, M. Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Darwish, Y. (2000). Organizational commitment: a mediator of the relationships of lea-dership behavior with job satisfaction and performance in a non-western country. Jo-urnal of Managerial Psychology, 15(1), 6-28.
Durna, U. ve Eren, V. (2005). Üç bağlılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğuş Üniver-sitesi Dergisi, 6(2), 210-219.
Dyne, L. V., Ang, S., & Botero, I. C. (2003). Conceptualizing employee silence and emplo-yee voice as multidimensional constructs. Journal of Management Studies 40(6), 1359-1392
Erenler, E. (2010). Çalışanlarda sessizlik davranışının bazı kişisel ve örgütsel özelliklerle ilişki-si: turizm sektöründe bir alan araştırması (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Eroğlu, A. H., Adıgüzel, O. ve Öztürk, U. C. (2011). Sessizlik girdabı ve bağlılık ikilemi: işgören sessizliği ile örgütsel bağlılık ilişkisi ve bir araştırma. Süleyman Demirel Üni-versitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 97-124.
Florkowski, G., & Schuster, M. (1992). Support for profit sharing and organizational commitment: A path analysis. Human Relations, 45(5), 507-523..
İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Ankara: Çizgi Kitabevi Yayınları.
Kahveci, G. (2010). İlköğretim okullarında örgütsel sessizlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Kahveci, G. ve Demirtaş, Z. (2013a). Okul yöneticisi ve öğretmenlerin örgütsel sessizlik algıları. Eğitim ve Bilim, 38(167), 50-64.
Kahveci, G. ve Demirtaş, Z. (2013b). Öğretmenler için örgütsel sessizlik ölçeği geliştirme çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43), 167-182.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayıncı-lık.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaytaz, M. (2005). Türkiye'de okul öncesi eğitiminin fayda-maliyet analizi. Ankara: Anne ve Çocuk Eğitimi Vakfı Yayınları.
Kolay, A. (2012). Endüstri meslek liselerinde görev yapan öğretmenlerin örgütsel sessizlik ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Kostiuk, D. (2012). Silence: the reasons why people may not communicate (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Missouri Üniversitesi, Kolombiya.
Köse, E. K. (2014). Dezavantajlı okullarda öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkiler. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 28-36.
Laeeque, S. H., & Bakhtawari, N. Z. (2014). Employee silence as a determinant of organi-zational commitment: Evidence from the higher education sector of Pakis-tan. European Journal of Business and Management, 6(20), 46-51.
Luchak, A. A. (2003). What kind of voice do loyal employees use?. British Journal of In-dustrial Relations, 41(1), 115-134.
Menep, İ. (2009). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algı düzeylerinin incelenmesi (Şırnak/İdil Örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu
Milliken, F. J., Morrison, E. W., & Hewlin, P. F. (2003). An exploratory study of employee silence: issues that employees don’t communicate upward and why. Journal of Ma-nagement Studies, 40(6), 1453-1476.
Milliken, F. J., & Morrison, E. W. (2003). Shades of silence: Emerging themes and future directions for research on silence in organizations. Journal of Management Studies, 40(6), 1564-1568.
Morrison, E. W., & Milliken, F. J. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. Academy of Management Review, 25(4), 706-725.
Morrison, E. W., & Milliken, F. J. (2003). Speaking up, remaining silent: the dynamics of voice and silence in organizations. Journal of Management Studies, 40(6), 1353-1358.
Mowday, R.T., Porter, L.W., & Dubin, R. (1974). Unit performance, situational factors and employee attitudes in spatially separated work units. Organizational Behavior and Human Performance, 12, 231-248.
Mowday, R.T., Steers, R.M., & Porter, L.W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14(2), 224-247.
Nikmaram, S., Yamchi, H. G., Shojaii, S., Zahrani, M. A., & Alvani, S. M. (2012). Study on relationship between organizational silence and commitment in Iran. World Applied Sciences Journal, 17(10), 1271-1277.
Noelle-Neumann, E. (1974). The spiral of silence, a theory of public opinion. Journal of Communication, 24(2), 43-51.
Özdemir, Ş. (2015). Sınıf öğretmenlerinin örgütsel sessizlik ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Özdevecioğlu, M. (2004). Algılanan örgütsel desteğin işten ayrılma niyeti üzerindeki etki-leri. Amme İdaresi Dergisi, 37(7), 6-19.
Öztürk, H. (2014). Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel sessizlik ile örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mevlana Üniversitesi, Konya.
Panahi, B., Veiseh, S., Divkhar, S., & Kamari, F. (2012). An empirical analysis on influen-cing factors on organizational silence and its relationship with employee’s organiza-tional commitment. Management Science Letters, 2(3), 735-744.
Pinder, C. C., & Harlos, K. P. (2001). Employee silence: quiescence and acquiescence as responses to perceived injustice. Research in Personnel and Human Resources Mana-gement, 20, 331-369.
Premeaux, S. F. (2001). Breaking the silence: toward an understanding of speaking up in the workplace. Louisiana State University, ABD.
Premeaux, S. F., & Bedeian, A. G. (2003). Breaking the silence: the moderating effects of self- monitoring in predicting speaking up in the workplace. Journal of Management Studies, 40(6), 1537-1562.
Sağban, Ş. (2011). Okul müdürlerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyine etkisi (Afyonkarahisar ili örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
Salih, T. (2013). Türkçe ile Türk dili ve edebiyatı öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri-nin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa
Sarıkaya, E. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve performansları ara-sındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Sevgin, A. (2015). Liselerde çalışan öğretmenlerde örgütsel bağlılık ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin saptanması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik/Aydın Üniversitesi, İstanbul.
Solmuş, T. (2004). İş yaşamında duygular ve kişilerarası ilişkiler. İstanbul: Beta Basım.
Soycan, Ş., H. (2010). Bankalarda birleşme sonrası örgütsel bağlılık ve örgütsel sessizlik ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Sökmen, A. (2000). Ankara’da beş yıldızlı konaklama işletmelerinde örgütsel bağlılık ile işgören performansı arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik ampirik bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (Sixth edition). ABD: Pearson Education.
Tangirala, S., & Ramanujam, R. (2008). Employee silence on critical work ıssues: The cross level effects of precedural justice climate. Personnel Psychology, 61, 37-68.
Uçkun, C. G., Can, E., Demir, B. ve Uçkun, S. (2017). Tersane çalışanlarında örgütsel ses-sizlik ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. TURAN: Stratejik Araştırma-lar Merkezi, 9(35), 306-313.
Uygur, A. (2009). Örgütsel bağlılık ve işe bağlılık. Ankara: Barış Platin Yayınevi.
Ülker, F. ve Kanten, P. (2009). Örgütlerde sessizlik iklimi işgören sessizliği ve örgütsel bağlılık ilişkisine yönelik bir araştırma. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 1(2), 111-126.
Wallace, J. E. (1995). Organizational and professional commitment in professional and nonprofessional Organizations. Administrative Science Quarterly, 40(2), 228-255.
Ward, E. A., & Davis, E. (1995). The effect on benefit satisfaction on organization com-mitment. Compensation and Benefits Management, 11(3), 35-40.
Wright, T. A. (1997). Job performance and organizational commitment. Perceptual and Motor Skills, 85(2), 447-450.
Vakola, M., & Bouradas, D. (2005). Antecedents and consequences of organizational silence: an emprical investigation. Employee Relations, 27(5), 441-458.
Yanık, C. (2012). Örgütsel sessizlik ile güven arasındaki ilişki ve eğitim örgütlerinde bir araş-tırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Yüksel, R. F. (2015). Okul çalışanlarının örgütsel bağlılık ve örgütsel sessizlik düzeyleri ara-sındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi, İs-tanbul. .
Zehir, C. ve Erdoğan, E. (2011). The association between organizational silence and ethi-cal leadership through employee performance. Procedia Social and Behavioral Scien-ces, 24, 1389-1404.