Okul Yöneticilerinin 10 Haziran 2014 tarih ve 29026 sayılı Yönetici Görevlendirme-Atama Yönetmeliğine İlişkin Görüşleri

Yıl 2017, Cilt: 36 Sayı: 2, 119 - 143, 22.12.2017

Emine Aydın Baş İlknur Şentürk

Öz

Türkiye’de günümüze  kadar birçok farklı yönetici atama modeli uygulanmış olsa da profesyonel olarak yönetici yetiştirmeye dair özgün ve millî bir politika saptanmamıştır. “10/06/2014 tarihli Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik” eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi ile ilgili sorunu daha da tartışılır duruma getirmiştir. Bu çalışmanın amacı, araştırmaya katılan okul yöneticilerinin 10/06/2014 tarihli Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik ile ilgili görüşlerini saptamak okul yöneticisi atama modeli üzerine önerilerini almaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Olgu bilim deseni ile yapılandırılmıştır. Görüşme tekniği uygulanmıştır. Bulgular betimsel analiz yöntemiyle yorumlanmıştır. Veriler betimsel analiz ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmaya katılan yöneticilerin büyük bölümü yönetmeliğe eleştirel ve tepkisel bir yaklaşım sergilemiştir. Yöneticilikte kademeli ilerlemenin olmayışı, yöneticiliğin görevlendirme olarak yapılması, yeterli hizmetiçi eğitim ve kendini yetiştirme koşulunun sağlanmamış olması eleştirilen yanlar olurken; yöneticilere yardımcılarını seçebiliyor olma hakkının verilmiş olması olumlu değerlendirilen tek maddedir

Anahtar Kelimeler

: Okul yöneticiliği, Okul yöneticileri, Yönetici görevlendirme, Yönetmelik

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1998). Toplumsal Kuramsal Ve Teknik Yönleriyle Eğitim Yöneticiliği, Ankara: Pegem A .
• Açıkalın, A. & Turan, S.(2015).Bir İnsan Olarak Okul Müdürü, Ankara, Pegem A.
• Ada, S. ve Ezgün, C. (2011). Cumhuriyetten günümüze ilk ve orta dereceli okullarda müdür atamalarının mevzuata göre değerlendirilmesi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bölümü. Yüksek Lisans Tezi
• Ağaoğlu,E., Altınkurt,Y., Yılmaz, K. ve Karaköse, T.(2012) Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya ili), Eğitim ve Bilim, 37, 164.
• Aktepe, V. (2014) Okul yöneticilerinin seçme ve yetiştirme uygulamalarına yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri, TurkishStudies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 89-105, Ankara.
• Aksoyalp, Y. ( 2010) 21. Yüzyılda okul yöneticisinin niteliği: Öğretim liderliği, The Journal of SAU Education Faculty.
• Altunay ve Güçlüoğulları (2013) Okul yöneticileri ve öğretmenlerin eğitim kurumlarına yönetici atamaya ilişkin görüşlerinin incelenmesi (İzmir ili Çiğli ilçesi örneği) , Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans tezi.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Aslan, N. (2009). Avrupa birliği ülkelerinde ve Türkiye’de okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanmalarının karşılaştırılması ve bir model önerisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Aslanargun, E. (2012). Okul müdürlerinin atanmaları sürecinde idari yargı kararları ve öne çıkan değerler, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 18(3), 347-376.
• Aydın, İ. (16–17 Mayıs 2002). Amerika birleşik devletlerinde eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi ve yönetici geliştirme akademisi örneği.21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu. Ankara
• Aydın, İ. (2003). Eğitim ve Öğretimde Etik. Ankara: Pegem A.
• Aydın, M. (2007). Çağdaş Eğitim Denetimi. Ankara: Hatiboğlu Yayınları.
• Aypay, A. (2002). Eğitim yöneticilerinin eğitiminde kullanılan örgütsel davranış modelleri, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu. Ankara.
• Aytaç, T. (2002). Post-modern eğitim yöneticisi. İçinde, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, 16-17 Mayıs, 59-64.
• Balcı, A. (1988). Eğitim yöneticisinin yetiştirilmesi: Türkiye‘deki ilk ve orta dereceli okul yöneticileri üzerinde yapılan bir araştırma(Araştırma Özeti). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 21 (1-2), 435–448.
• Balcı, A. (1999). Eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi. 21. Yüzyılın Eşiğinde Türk Eğitim Sistemi Ulusal Sempozyumu25–27 Kasım. Ankara.
• Balcı, A. ve Çınkır, Ş. (2002). Türkiye’de eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilme Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Balcı, A. (2011). Etkili Okul ve Okul Geliştirme Kuruma Uygulama ve Araştırma. Ankara: Pegem Akademi
• Balyer, A. Ve Gündüz, Y. (2011). “Değişik ülkelerde okul müdürlerinin yetiştirilmesi: Türk eğitim sistemi için bir model önerisi” Kuramsal Eğitimbilim, 4 (2), 182-197.
• Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 13 (2), Ağustos 2012, Sayfa 75-93
• Berg, L.B.& Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Çeviri Ed.: Hasan Aydın). Konya. Eğitim Yayınevi.
• Bingöl, D. (1990). Personel Yönetimi ve Beşeri İlişkiler. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi.
• Borges-Gatewood (2014). A comparative study of leadership preparation programs ın brazil and the united states, A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education, Leadership and Policy Studies, The University of Memphis, May, 2014.
• Broadley, G. & Broadley. K.M. (2004) The employment styles of school principals recruiting beginning teachers, Educational Research, 46: 3, 259-268
• Cascadden (1996) . Principals as managers and leaders: a qualitative study of the perspectives of selected elementary school principals, A Dissertation Presented to The Faculty of the School of Education The College of William and Mary in Virginia.
• Cemaloğlu, N. (2005), Türkiye’de okul yöneticisi yetistirme ve istihdamı: varolan durum, gelecekteki olası gelismeler ve sorunlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2) 249-274.
• Çelik, V. (2002). Eğitim yöneticisi yetiştirme politikasına yön veren temel eğilimler. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu16–17 Mayıs, Ankara.
• Çelik, V. (2007). Eğitimsel Liderlik (4. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çelikten, M. (2003). Okul kültürünün şekillendirilmesinde müdürün rolleri, Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Kayseri. 1 (4)
• Çelenk (16–17 Mayıs 2002).Geleceğin eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesinde bir model önerisi,. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, Ankara.
• Çetin, K. Ve Yalçın, M. (16–17 Mayıs 2002).Milli eğitim bakanlığı yönetici eğitimi programlarının değerlendirilmesi,21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, Ankara, Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Erden, A. ve Erden, H. (2005), Avrupa birliği ülkelerinde okul yöneticiliği. Milli
• Eğitim Dergisi, 167(33) 1-5.
• Erdoğan, İ. (2004). Eğitimde Değişim Yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Ergün, M. (1999), İlk ve ortaöğretimdeki okul yöneticilerinin yetistirilmesinde ve gelistirilmesinde yeni bir model, Kastamonu Eğitim Dergisi, 7(1): 139-148.
• Franklin (2010). Elementary school counselors' perception of their role and function as case managers ın chicago public schools, A dissertation Submitted to the Faculty of the Graduate School of Education in Candidacy for the Degree of Doctor of Education Program in Cultural and Educational policy, Chicago, İllinois, 2010.
• Gamage, D.T. & Ueyama, T (2005) Professional development perspectives of principals in australia and Japan, The Educational Forum, 69 (1), 65-78
• Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. (Çeviri Ed. Ali Ersoy & Pelin Yalçınoğlu). Ankara. Anı Yayıncılık.
• Gümüşeli, A.,( 1996) Okul müdürlerinin öğretim liderliğini etkileyen etmenler, Eğitim Yönetimi Dergisi
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş okul müdürünün liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,7(28), 531-548
• Ilgar, L. (1996). Eğitim Yönetimi, Okul Yönetimi, Sınıf Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Işık, H. (2002). Okul müdürlüğü formasyon programı ve okul müdürlerinin yetiştirilmesi, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, 16–17 Mayıs Ankara.
• Işık (2003). Okul müdürlerinin yetiştirilmelerinde yeni bir model önerisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 24 : 206-211.
• Ibara E.C. (2014) Professional development of principals: A path to effectivesecondary school administration in Nigeria, Africa Education Review,11:4.
• Karip, E. ve Köksal, K. (1999). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18, 193-207.
• Karip, E. (2004). Eğitim ve Okul Yöneticiliği El Kitabı, Ankara, Pegem A.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara, Nobel Yayıncılık.
• Karslı, M. D. (2006). Etkili Okul Yöneticiliği, İstanbul, Morpa Yayıncılık.
• Kaufhold (2012). New York city school principals' perceptions of their role as school leaders, A Dissertation in Educational and Organizational Leadership, the University of Pennsylvania.
• Kaya, Y. K. (1991). Eğitim Yönetimi. Ankara, Bilim Yayınları.
• Kesim, E. (2009). Okul yöneticilerinin uzaktan eğitim yoluyla yetiştirilmeleri için eğitim ihtiyaçlarına dayalı bir model önerisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Koçel, T. (2001) İşletme Yöneticiliği, Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda DavranışKlasik-Modern Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar, İstanbul, Beta Yayınları.
• Korkmaz, M. (2005). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi: sorunlar – çözümler ve öneriler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 237-252.
• Logue (2014). Elementary school office managers’ positive extra-role behaviours, A thesis submitted in conformity with the requirements for the degree of Doctor of Education Department of Leadership, Higher and Adult Education Ontario Institute for Studies in Education of the University of Toronto.
• McMillan J. H. & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based İnquiry USA. Pearson.
• Memduhoğlu, H. B, (2007), Türk eğitim sisteminde okulların yönetimi ve okul yöneticilerinin yetiştirilmesi sorunsalı, Milli Eğitim Dergisi, 176.
• Merriam, S.B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (Çeviri Ed.: Selahattin Turan). Ankara. Nobel yayıncılık.
• Onural, H. (2005). Üst duzey yoneticilerin eğitim yonetimi alanındaki yeterlik sorunu ve nedenleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yonetim Dergisi, 11 (41), 69-85.
• Özdemir, S. (2000). Eğitimde Örgütsel Yenileşme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özdemir, S. ve Sezgin, F.(2000). Etkili okullar ve öğretim liderliği, Sosyal Bilimler Dergisi.
• Özdemir, S., Köse, M.F., Kavgacı, H. (2014). Ttürkiye'de eğitim yönetimi alanındaki yüksek lisans programlarının okul liderliği standartları çerçevesinde değerlendirilmesi. Mukaddime, 5(1), 1-26.
• Özden, Y. (1998). Eğitimde Dönüşüm, Ankara: Pegem A.
• Patton, M.Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. California, USA. SAGE Publications.
• Recepoğlu, E., & Kılınç, A. Ç. (2014). Türkiye’de okul yöneticilerinin seçilmesi ve
• yetiştirilmesi, mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. Turkish Studies, 9(2), 1817-1845.
• Resmî Gazete (1998). Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmelik. 23.09.1998 Tarih ve 23472 sayılı Resmi Gazete, sayfa 13.
• Resmî Gazete (1999). Milli Eğitim Bakanlığı yönetici atama, değerlendirme, görevde yükselme ve yer değiştirme yönetmeliği. 30 Nisan 1999 tarih ve 23681 sayılı Resmi Gazete,sayfa 11.
• Resmî Gazete (2004a). Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmeliğin yürürlükten kaldırılmasına dair yönetmelik. 10.01.2004 tarih ve 25342 sayılı Resmi Gazete. .
• Resmî Gazete (2004b). Milli Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirme yönetmeliği. 11.01.2004 tarih ve 25343 sayılı Resmi Gazete.
• Resmî Gazete (2004s). Milli Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirme yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. 02.12.2004 tarih ve 25658 sayılı Resmi Gazete.
• Resmî Gazete (2006). Milli Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirme yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. 04.03.2006 tarih ve 26098 sayılı Resmi Gazete.
• Resmî Gazete (2007). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama Yönetmeliği. 13.04.2007 tarih ve 26492 sayılı Resmi Gazete
• Resmî Gazete (2008). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticileri yönetmeliği. 24 Nisan 2008 Tarihli ve 26856 Sayılı Resmî Gazete
• Resmî Gazete (2009a). Millî Eğitim Bakanlığı eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmelik. 13 Ağustos 2009 Tarihli ve 27318 Sayılı Resmî Gazete.
• Seren, M. (2000). Okul yoneticisi yetiştirme programının düşündürdükleri. Toplumsal Düşünce Dergisi, 1(1), 22-25.
• Sezgin, F. (2007). Okul ve özellikleri. İçinde, S.Özdemir (Ed.). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi, Ankara: Nobel Yayın
• Smith (2009). School administrators’ perceptions of self-efficacy as ınstructional leaders and school managers while administering mandated assessments and analyzing data, A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of The Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy In Education College of Notre Dame of Maryland, 2009.
• Sumintono B., Sheyoputri E.Y.A., Jiang N.,Misbach I.H. & Jumintono (2015) Becoming a principal in İndonesia: possibility, pitfalls and potential,Pacific Journal of Education, 35 (3), 342-352
• Süngü, H. (2011). Türkiye, Almanya, Fransa ve İngiltere’de okul müdürlerinin atanması ve
• yetiştirilmesi. Sakarya University Journal of Education, 1( 3), 33-48.
• Şekerci, M. ve Aypay, A. (2009). İlköğretim okul yöneticilerinin yönetim becerileri ile grup etkililiği arasındaki ilişki, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (57), 133-160
• Şimşek, H. (2002). Türkiye'de eğitim yöneticisi yetiştirilemez. İçinde, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, 16-17 Mayıs, 307-312.
• Şimşek, H. (2004). Eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi: karşılaştırmalı örnekler ve Türkiye için öneriler. Çağdas Eğitim Dergisi, Yıl: 29, Sayı: 307, 13-21.
• Şimşek, M.Ş.,Akgemci, T. ve Çelik, A. (2007). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Ankara: Nobel.
• Şişman, M. ve Turan, S. (2000). Okul yöneticileri için standartlar: Eğitim yöneticilerinin bilgi temelleri üzerine düşünceler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (4), 68-87.
• Şişman, M. (2002). Öğretim Liderliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Şişman, M. ve Turan, S. (2004). Dünyada eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesine ilişkin bazı başlıca yönelimler ve türkiye için çıkarılabilecek bazı sonuçlar, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 13-26.
• Tabancalı, E. ve Çorbacı, M. (2005). Avrupa birliği ülkelerinden Fransa İngiltere ve İsveç ile Türkiye'de okul müdürlerinin yetiştirilmesi ve istihdamı, Yıldız Teknik Üniversitesi, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Yüksek lisans Programı Lisansüstü Eğitim Tezi, İstanbul.
• Taş, A. ve Önder, E. (2010). 2004 yılı ve sonrasında yayınlanan eğitim kurumları yöneticilerinin atama ve yer değiştirmelerine ilişkin yönetmeliklerin karşılaştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(12), 171-185.
• Taymaz, H. (2000). Okul Yönetimi. Ankara: Pegem A.
• Tolan ve Sayan (2007). Cumhuriyetten günümüze Türkiye’de okul müdürlerinin atanmasına yönelik çalışmalar, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Yüksek lisans Programı Lisansüstü Eğitim Tezi, İstanbul.
• Torlak, Ö. (2007). Yönetimde ahlak ve sorumluluklar. Eğitime Bakış, 3 (8), 34-40.
• Turan, S. (2007). Bir İnsan Olarak Okul Müdürü. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Uluğ, F. (2010). Eğitimde sistem reformu bağlamında yönetici yetiştirme ve istihdamı. V. Ulusal Eğitim Yonetimi Kongresi, Bildiriler Kitabı 1-2-Mayıs 2010 Antalya. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Vatanartıran, S. ve Altın, F. (2014). Türkiye’de okul yöneticisi yetiştirme, atama ve sürekli geliştirme model önerisi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 15 (2), Ağustos 2014, 17-35
• Villalobos-Maclsaac (2002). Principals as leaders and managers of selected after-school programs in California, A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Education İn Organizational Leadership, Unıversity of La Verne, California.
• Wong , P. (2004). The professional development of school principals: insights from evaluating a programme in Hong Kong, School Leadership & Management, 24:2,139-162
• Yardibi N., KiiguK F.,(2014). Analysis of manager selection and appointment to educational organizations process in Turkey, European University of Lefke .
• Yıldırım, A. ve Şimsek, H. (2005). Nitel Araştırma Teknikleri. Ankara: Seçkin.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. baskı) Ankara. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım,K., Erdem, E., Gürbüz, R. (2013) Başarılı okul müdürlerinin özellikleri, Dicle
• Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (2013) 167- 179.
• Yolcu, H. ve Kavalcılar, M. (2005).Okul ve kurum yöneticiliği seçme sınavı kapsamında yapılan değişikler öncesi ve sonrası seçme sınavına giren yönetici adaylarının başarı düzeylerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü