Uygunsuz ADH Salınımı ve Serebral Tuz Kaybı Sendromlarının Ayırıcı Tanısında Plazma ve İdrar Ozmolalitesi

Year 2010, Volume: 27 Issue: 4, 164 - 168, 16.02.2011

Cengiz Kara , Ahmet Uçaktürk Figen Günindi Murat Aydın

Abstract

Beyin hasarı nedeniyle hastanede yatan çocuklarda ortaya çıkan hiponatreminin erken dönemde ayırıcı tanısını yapabilmek için plazma ve idrar ozmolalite ölçümlerinin yararlılığını değerlendirmek. Bu çalışma Mart 2008 ile Aralık 2010 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Çocuk Hastanesine akut SSS hastalığı ile yatırılan ve 24 saatten fazla süreyle hiponatremi geliştiren hastalarda yapıldı. Hastalar klinik ve laboratuar özelliklerine göre uygunsuz ADH sendromu (UADHS) ve serebral tuz kaybı (STK) olmak üzere iki tanı grubuna ayrıldı. UAHDS tanı kriterleri 1) plazma Na düzeyi < 130 mEq, 2) idrar Na düzeyi > 20 mEq/L ve 3) klinik olarak dehidratasyon veya ödem olmaması idi. STK tanı kriterileri olarak 1) plazma Na düzeyi < 130 mEq/L, 2) idrar Na düzeyi > 120 mEq/L, 3) poliüri (idrar çıkışı > 2 ml/kg/saat) ve 4) klinik olarak hipovolemi bulgularının olması alındı. Beraberinde böbrek, adrenal, tiroit veya kalp yetmezliği olanlar ile diüretik veya mannitol verilen hastalar çalışmaya dâhil edilmedi. Başvuru ve en düşük plazma Na değerleri açısından iki grup arasında önemli bir farklılık olmamasına karşın, idrar Na ve ozmolalitesi STK grubunda daha yüksekti (p<0.001). STK grubunda plazma ozmolalitesi [286 (268-296) mOsm/kg] UAHDS grubundakinden [251 (233-264) mOsm/kg] yüksek bulundu (p<0.001). Plazma ozmolalitesi UADHS’li hastaların tümünde düşük (< 270 mOsm/kg) iken, STK’lı hastalarda normale yakın veya normal sınırlar içinde saptandı. Bu bulgular STK sendromu olan hastaların plazma ve idrar ozmolalite değerlerinin UADHS olan hastalarınkinden daha yüksek olduğunu ve STK sendromunda hiponatremiye rağmen plazma ozmolalitesinin normal sınırlarda kaldığını gösterir. Beyin hasarına bağlı hiponatremi olan hastada plazma ozmolalitesinin hiponatremiyle uyumlu olarak düşük olması UADHS tanısını ve beklenenden yüksek olması ise STK sendromunu destekler. Yüksek ozmolalite aynı zamanda STK’daki volüm kaybını ve sıvı takviyesi ihtiyacını gösterir. UADHS ve STK sendromlarının ayırt edilmesinde diğer klinik ve laboratuar verilerin yanı sıra plazma ve idrar ozmolalitesi ölçümünün yararlı olacağını düşünüyoruz.

Keywords

Uygunsuz ADH Sendromu, Serebral Tuz Kaybı, Plazma Ozmolalitesi, İdrar Ozmolalitesi, Hyponatremia, Çocukluk

References

• Brimioulle, S., Orellana-Jimenez, C., Aminian, A., Vincent, J.L., 2008. Hyponatremia in neurological patients: cerebral salt wasting versus inappropriate antidiuretic hormone secretion. Intensive Care Med. 34, 125-131
• Greenbaum, L.A. 2007. Electrolyte and acid-base disorders. In: Kliegman RM, Behrman RE, Jenson HB, Stanton BF, eds. Nelson textbook of pediatrics 18th edition, Philadelphia: Saunders Elsevier, pp. 267-309
• Muglia, L.J., Majzoup, J.A., 2008. Disorders of posterior pituitary. In: Sperling MA, ed. Pediatric endocrinology Third edition, Philadelphia: Saunders, pp. 335-373
• Palmer, B.F., 2003. Hyponatremia in patients with central nervous system disease: SIADH versus CSW. Trends Endocrinol Metab. 14, 182-187
• Peters, J.P., Welt, L.G., Sims, E.A.H., 1950. A salt-wasting syndrome associated with cerebral disease. Trans. Assoc. Am. Physici- ans. 63, 57–64
• Rivkees, S.A., 2008. Differentiating appropriate antidiuretic hormone secretion, inappropriate antidiuretic hormone secretion and cerebral salt wasting: the common, uncommon, and misnamed. Curr. Opin. Pediatr. 20, 448–452
• Schwartz, W.B., Bennett, W., Curelop, S., Bartter, F.C., 1957. A syndrome of renal sodium loss and hyponatremia probably resulting from inappropriate secretion of antidiuretic hormone. Am. J. Med. 23, 529–542
• Srivasta, A., Majzoup, J.A., 2007. Disorders of water homeostasis. In: Lifshitz F, ed. Pediatric endocrinology 5th edition, Volume 2, New York: Informa Healthcare, pp. 651-692
• Tisdall, M., Crocker, M., Watkiss, J., Smith, M., 2006. Disturbances of sodium in critically ill adult neurologic patients: a clinical review. J. Neurosurg. Anesthesiol. 18, 57-63
• Yordam, N., Gönç, E.N., 2005. Serebral tuz kaybı ve uygunsuz ADH sendromu. Katkı Pediatri Dergisi, Pediatrik Endokrinolojide Aciller. 27, 687-705
• Zhang, W., Li, S., Visocchi, M., Wang, X., Jiang, J., 2010. Clinical analysis of hyponatremia in acute craniocerebral injury. J. Emerg. Med. 39, 151-157 uyumlu olarak düşük olması UADHS tanısını ve beklenen- den yüksek olması ise STK sendromunu destekler. Yüksek ozmolalite aynı zamanda STK’daki volüm kaybını ve sıvı takviyesi ihtiyacını gösterir. UADHS ve STK sendromla- rının ayırt edilmesinde diğer klinik ve laboratuar verilerin yanı sıra plazma ve idrar ozmolalitesi ölçümünün yararlı olacağını düşünüyoruz.