Osmanlı Arşiv Belgelerinde Unutulan Cazibe: Osmanlı Savaşlarında Bengal’in Mali Dayanışmasının İzini Sürmek, 1911-1913

Year 2025, Issue: 25, 191 - 218

Abdur Rahman Fuad , Murat Polat

https://doi.org/10.21021/osmed.1551106

Abstract

Bu çalışma, Osmanlı arşiv belgeleri ışığında Bengal’in Balkan ve Trablusgarp Savaşları (1911-1913) sırasında Osmanlı askerleri ve mültecileri için düzenlediği mali dayanışma kampanyasını incelemektedir. Araştırma, bankalar, bireyler ve Hilâliahmer Cemiyeti gibi farklı faktörler aracılığıyla para akışının nasıl gerçekleştiğini ve bu işlemlerin karmaşık ve çeşitli yapısını ortaya koymaktadır. Bu konu, tarihin daha az bilinen bir yönüne ışık tuttuğu ve arşiv ile tarih araştırmalarının kalıcı önemini vurguladığı için önemlidir.

Araştırma, arşiv kaynakları ve tarihsel yöntemler kullanarak unutulmuş anlatıları yeniden ele almıştır. Bu çalışma, mali dayanışmayı şekillendiren ekonomik dinamiklere odaklanmak-tadır. Arşiv kaynakları, finansal makbuzlarla ilişkili zorlukları ve bu zorlukların üstesinden nasıl gelindiğini detaylandırarak tarihsel finansal ağların inceliklerine dair değerli bilgiler sunmaktadır. Özünde, “Unutulan Cazibe”, Bengal’in Osmanlılara mali yardımını anlama çabamıza katkıda bulunmakta ve tarihsel bağlantıların gizli ipliklerini çözmede arşiv ve tarihsel araştırmanın kalıcı önemini vurgulamaktadır.

Keywords

Bengal Bölgesi, Malî Yardım, Trablusgarp ve Balkan Savaşları, Osmanlılar, Hilâl-i Ahmer

The Forgotten Allure in Ottoman Archives: Tracing the Bengal’s Financial Solidarity to Ottoman Wars, 1911-1913

Abstract

This research examines the historical tapestry of Bengal’s charitable campaign for Ottoman soldiers and refugees during the Balkan and Tripoli Wars (1911-1913). The study meticulously explores how money flowed through various factors, such as banks, individuals, and the Ottman Red Crescent Society, highlighting these transactions' complex and diverse nature. This topic is significant as it sheds light on a lesser-known aspect of history and underscores the enduring relevance of archival and historical research.

The research uses archival resources and historical methods to reconsider forgotten narratives. It focuses on the economic dynamics that shaped this financial solidarity. As the investigation unfolds, it uncovers challenges associated with financial receipts, providing valuable insights into the intricacies of historical financial networks. In essence, “the forgotten allure” contributes to our understanding of Bengal’s financial aid to the Ottomans and highlights the enduring relevance of archival and historical research in unraveling the hidden threads of historical connections.

Keywords

Bengal Region, Financial Aid, the Tripoli and Balkan Wars, Ottomans, Hilal-i Ahmer

References

• Ottoman Archives of the Prime Minister’s Office- Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA)
• BOA, Bâb-ı Asâfî Divan-ı Hümâyûn Sicilleri Nâme-i Hümâyûn Defterleri (A.DVNSNMH.d.), 1124/6; 1200/9.
• BOA, Sadâret Mektubî Kalemi Mühimme Odası (A.MKT.MHM.), 1293/480.
• BOA, Bâb-ı Âli Evrak Odası (BEO), 4133/309941; 4137/310273; 4157/311771; 4136/310176; 4297/322236; 3804/285248; 3981/298513; 4133/309903; 4133/309917; 4005/300317; 4014/301013; 4121/309002; 4121/309042; 4122/309147; 4128/309552; 4133/309903; 4019/301396; 4087/306490; 3994/299486; 4006/300443; 4006/300443; 4127/309525; 4124/309243; 4138/310303; 4205/315352; 4165/312308; 4167/312514; 4211/315815; 4157/311771; 4188/314035; 4162/312096; 4154/311500; 4160/311991; 4133/309917; 4133/309917; 4133/309904; 4138/310317.
• BOA, Dahiliye Nezareti Mütenevvia (DH.MTV.), 4/52.
• BOA, Hariciye Nezareti Siyasi (HR. SYS.), 2020/10; 2020/14; 2020/17; 2020/8; 2020/12; 2019/2.
• BOA, Hariciye Nezareti Siyasi 3 (HR.SFR.3), 335/78; 695/17.
• BOA, Hariciye Nezareti Tercüme Odası (HR.TO.), 519/59; 544/40; 602/29; 59/24; 594/25; 601/12; 544/69; 601/6; 599/6; 543/89; 543/8; 543/40; 600/46; 542/175; 600/40; 545/7; 601/6; 543/67; 601/12.
• BOA, Yıldız Perakende Hariciye Nezareti (Y.PRK. HR.), 1/23.
• Books & Articles
• Abdul Hamid, Sultan. Siyasi Hatiratim. Istanbul: Dergah Yayınları, 1975.
• Ahmad, Aziz. Studies in Islamic Culture in the Indian Environment. Oxford: Clar-endon Press, 1964.
• Cook, Terry. ‘What Is Past Is Prologue: A History of Archival Ideas Since 1898, and the Future Paradigm Shift’. Archivaria 43 (1997): 17–63. https://archivaria.ca/index.php/archivaria/article/view/12175.
• Farooqi, Naimur Rahman. Mughal-Ottoman Relations: A Study of Political and Diplomatic Relations Between Mughal India and the Ottoman Empire, 1556-1748. Vol. 1. Madison: University of Wisconsin, 1986.
• Fuad, Abdur Rahman. ‘Bengal Bölgesinde İslâmiyet’in Yayılışı ve Sosyal Etkileri (1203-1757)’. Master’s Thesis, Necmettin Erbakan University, 2018.
• Fuad, Abdur Rahman. ‘Türk Komutanı İhtiyârüddin Muhammed’in Bengal Bölgesinin Fethi ve Buna Dair Tabakat-ı Nasıri’deki Rivayetlerin Değerlendirilmesi’. İSTEM, no. 40 (2022): 473–82. https://doi.org/10.31591/istem.1227131.
• Inalcik, Halil. ‘The Heyday and Decline of the Ottoman Empire’. In The Cam-bridge History of Islam, 1A:324–53. Cambridge: Cambridge University Press, 1970.
• Iqbal, Afzal. The Life and Times of Mohamed Ali: An Analysis of Muslim India's Hopes, Fears, and Aspirations from 1778-1931. Lahore: Institute of Islamic culture, 1974.
• Jalal, Ayesha. Self and Sovereignty Individual and Community in South Asian Islam Since 1850. London: Routledge, 2000.
• Lewis, Bernard. ‘The Mughals and the Ottomans’. In From Babel to Dragomans Interpreting the Middle East. Oxford & New York: Oxford University Press, 2004.
• Metcalf, Barbara D., and Thomas R. Metcalf. A Concise History Of Modern India. New York: Cambridge University Press, 2006.
• Minault, Gail. The Khilafat Movement: Religious Symbolism and Political Mobilization in India. New York: Columbia University Press, 1982.
• Mughal, M. Yakub. ‘Turco-Pakistan Relations in Historical Perspective’. Journal of Grassroot 12, no. 1 (1988): 1–19. https://sujo.usindh.edu.pk/index.php/Grassroots/article/view/3744/2804.
• Mughul, Muhammed Yakub. Kanuni Devri Osmanlıların Hint Okyanusu Politikası ve Osmanlı - Hint Müslümanları Münasebeti 1517 - 1538 - 1974. Istanbul: Fatih Yayınevi, 1974.
• O’Sullivan, Michael. ‘Pan-Islamic Bonds and Interest: Ottoman Bonds, Red Cres-cent Remittances and the Limits of Indian Muslim Capital, 1877–1924’. The Indian Economic & Social History Review 55, no. 2 (2018): 183–220. https://doi.org/10.1177/0019464618760453.
• Özcan, Azmi. ‘Pan-Islamism: Indian Muslims, the Ottomans and Britain (1877-1924)’. In The Ottoman Empire and It’s Heritage, edited by Suraiya Faroqhi and Halil Inalcik, Vol. 12. Leiden, New York & Köln: Brill, 1997.
• Philips, C.H., ed. The Correspondence of Lord William Cavendish Bentinck. Vol. 1. Oxford: Oxford University Press, 1977.
• Rashid, Abdur. ‘Ottoman Mughal Relations During the Seventeen Century’. In VI. Türk Tarih Kongresi. Ankara: Türk Tarihi Kurumu, 1967.
• Reis, Seydi Ali. Mir’at-Ül Memalik. Istanbul: Kervan Kitapçılık, n.d.
• Siraj, Minhaj-i. The Tabakat-i Nasiri. Translated by H. G. Reverty. London: Asiatic Society of Bengal, 1873.
• Shukla, R.L. ‘Some Aspects of Indian Muslim Response to Balkan War’. Proceedings of the Indian History Congress 35 (1974): 417–24. https://www.jstor.org/stable/44138810.
• Soucek, Svat, ed. ‘The Portuguese and the Turks in the Persian Gulf’. In Studies in Ottoman Naval History and Maritime Geography. Istanbul & Piscataway: The ISIS Press & Gorgias Press, 2011.
• Tassy, Garcin de. ‘On Certain Peculiarities in The Mohammedanism of India’. Asiatic Journal And Monthly Register 7 (1832): 141–57.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Osmanlı Tarihi. Vol. 6. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1988.
• Yilmaz, Serap. ‘Osmanlı İmparatorluğu’nun Doğu Ile Ekonomik İlişkileri : XVIII. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı - Hint Ticareti İle İlgili Bir Araştırma’. Bel-leten 56, no. 215 (1992): 31–68. https://doi.org/10.37879/belleten.1992.31.
• Zakariya, Rafiq. Rise of Muslims in Indian Politics: An Analysis of Developments from 1885 to 1906. Bombay: Somaiya Publication Pvt. Ltd., 1970.