Abstract
Amaç: Bu çalışmanın amacı Covid-19 pandemisinde çevrimiçi kompulsif satın alma davranışını ve etkileyen faktörleri incelemektir.
Materyal ve Metot: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılan çalışma, Covid-19 pandemisi nedeniyle 15.09.2021-15.10.2021 tarihleri arasında online olarak 308 kişi ile yürütüldü. 18-60 yaş arasındaki bireylerle yapılan çalışmada verilerin toplanmasında kartopu yöntemi kullanıldı. Veriler, Google formlar aracılığıyla hazırlanan “Sosyodemografik Tanımlayıcı Bilgi Formu” ve “Kompulsif Çevrimiçi Satın Alma Ölçeği (KÇSA)” ile toplandı.
Bulgular: KÇSA Ölçeği puan ortalaması 21,19±20,09’dir. Bireylerin %44’ ünün pandemi öncesinde hafta içi günlük internet kullanımı 1-2 saat; pandemi sürecinde %40,6’sının günlük internet kullanımının 6 saatten fazladır. Bireylerin %37’si pandemi öncesinde interneti 3-5 saat kullanırken, pandemi sürecinde %41,6’sı günlük olarak 6 saatten fazla internet kullanmıştır. Eğitim durumu, sigara içme, boş zamanı değerlendirme şekli, interneti daha çok kullanma amacı ve internet alışverişlerinde en çok satın alınan ürüne göre KÇSA ölçeği puan ortalamaları karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu bulundu (her biri için p<0,05).
Sonuç: Katılımcılarda hafif düzeyde kompulsif çevrimiçi satın alma bozukluğu olduğu görülmektedir. Eğitim düzeyinin, boş zamanı değerlendirme şeklinin, interneti en çok kullanma amacının, internet alışverişinde en çok tercih edilen ürünün ve sigara içme durumunun kompulsif çevrimiçi satın alma davranışını etkilediği görülmektedir.