Kordon bazlı trafik tıkanıklık fiyatlandırılmasına örnek bir uygulama: Erzurum, Cumhuriyet Caddesi

Yıl 2020, Cilt: 26 Sayı: 3, 409 - 418, 08.06.2020

Muhammed Yasin Çodur , Harun Coşkun

Öz

Trafik tıkanıklığı probleminin hat safhaya ulaştığı büyük şehirlerde, yerel yönetimler bu soruna karşı çeşitli çözüm yöntemleri geliştirmişlerdir. Bu yöntemler içerisinde en etkili çözüm trafik tıkanıklık fiyatlandırmasıdır. Londra, Stockholm ve Milano şehirlerinin yerel yönetimleri tıkanıklık fiyatlandırması yöntemini başarı ile uygulamışlardır. Bu çalışma kapsamında, Erzurum Cumhuriyet Caddesi’nde yaşanan bu problem için daha önceden uygulanmamış bir yöntem olan tıkanıklık fiyatlandırması çözümü incelenmiştir. Çalışma kapsamında oluşturulan modele ve yapılan anket çalışmalarına göre, Cumhuriyet Caddesi'nde belirlenen kordon güzergâhında teorik olarak tıkanıklık fiyatlandırması hesaplanmıştır. Modelleme çalışmasında otomobil sahipliği, yolculuk süresi, yakıt tüketimi ve salınım maliyetleri kullanılmıştır. Sonuç olarak; kent merkezindeki trafik tıkanıklığının azalacağı ve fiyatlandırma uygulaması ile de önemli bir maddi gelir elde edileceği öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Erzurum, Cumhuriyet caddesi, Kordon bazlı, Tıkanıklık fiyatlandırması

Kaynakça

• Komanoff C. “Environmental consequences of road pricing”. A Scoping Paper for the Energy Foundation, 24(4), 1-24, 1997.
• Veckermann TM, Venter C. “İnternational experience with road and congestion pricing and options for Johannesburg”. Proceedings of the 27th Southern African Transport Conference (SATC 2008), Pretoria, South Africa, 7-11 July 2008.
• Ahmed B. “Manchester congestion charge scheme: A Review”. Journal of Civil Engineering and Congestion Technology, 2, 236-241, 2011.
• Türkiye İstatistik Kurumu. “İbbs-Düzey1, İbbs-Düzey2, İl ve İlçe Nüfusları”. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn =95&locale=tr (24.01.2018).
• Türkiye İstatistik Kurumu. “Motorlu Kara Taşıt Sayısı”. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=89&locale=tr (24.01.2018).
• Yüksel H. Toplu Taşımacılığın Geliştirilmesi için bir Tıkanıklık Fiyatlandırması Modeli Önerisi. Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 2004.
• Yüksel H, Bayrakdar Z. “Boğaziçi Köprüsü’nde tıkanıklık fiyatlandırmasının trafiğe ve toplu taşımacılığa etkilerinin araştırılması”. TMMOB Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Aylık Bülteni, 78, 15-27, 2005.
• Saruç TN. Trafik Sıkışıklığı Ücretlendirmesi: Ekonomik Teori ve Uygulamalar. Ankara, Türkiye, Gazi Yayınları, 2008.
• Demirtaş B. Kadıköy Merkez Bölgesinde Trafik Tıkanıklık Fiyatlandırması Potansiyeli Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Türkiye, 2009.
• Tezcan OH. Trafik Tıkanıklığı Yönetimi Olarak Fiyatlandırma ve İstanbul-Eminönü için bir uygulama. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Türkiye, 2009.
• Yüksel H, Yardım MS, Gürsoy M. “Eminönü İçin Bir Tıkanıklık Fiyatlandırması Modeli”. İMO Teknik Dergi, 327, 4995-5022, 2010.
• Tezcan OH, Yayla N. “Tıkanıklık fiyatlandırmasının İstanbul için uygunluğunun araştırılması. Eminönü fiyatlandırma modeli”. İTÜ Dergisi/d, 9(6), 125-136, 2010.
• Şentürk SH. “Tıkanıklık fiyatlandırması, Dünya uygulamaları ve Türkiye’deki durumun değerlendirilmesi”. Maliye Dergisi, 162, 282-303, 2012.
• Khan T, Mcips MRI. “Estimating cost of traffic congestion in Dhaka city”. İnternational Journal of Enginnerring Science and Innovative Technology, 2(3), 281-289, 2013.
• Koru MT, Akgüngör AP, Korkmaz E. “Trafik tıkanıklığının fiyatlandırılması ve uygulamalarının incelenmesi: Kızılay Ankara örneği”. El-Cezeri Fen ve Mühendislik Dergisi, 4(3), 497-508, 2017.
• Coşkun H. Kordon Bazlı Trafik Tıkanıklığı Fiyatlandırılmasına Örnek bir Uygulama: Erzurum, Cumhuriyet Caddesi. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum Teknik Üniversitesi, Türkiye, 2018.
• Li MZF. “The role of speed-flow relationship in congestion pricing with an application to Singapore”. Transportation Research Part B, 36, 731-754, 2002.
• Haworth N, Symmons M. “The relationship between fuel economy and safety outcomes”. Monash University Accident Research Centre, Victoria, Australia, 188, 2001.
• Erzurum Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü. “Erzurum İli Temiz Hava Eylem Planı (2014-2019)”. https://webdosya.csb.gov.tr/db/erzurum/webmenu/webmenu8073.pdf (10.02.2018).