Brezilya Sağlık Sisteminin Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 148 - 171, 01.06.2017

Gamze Kutlu , Türkan Yıldırım

Öz

Bu çalışmanın amacı 206 milyon nüfusuyla dünyanın beşinci büyük ülkesi olan
Brezilya ile 2003 yılından bu yana sağlık sisteminde kapsamlı reform sürecini
gerçekleştiren Türkiye’nin sağlık sistemleri bazı başlıklar çerçevevesinde
karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Bu bağlamda çalışmada Brezilya sağlık
sistemleri; sağlık insan gücü, sağlık hizmetleri sunumu, sağlık sisteminin idari
yapısı, sağlık reformları, sağlık statüsü göstergeleri, başlıca sağlık sorunları,
sağlık hizmetlerinin finansmanı ve harcamaları boyutu ile değerlendirilmiştir.
Bu doğrultuda, 2011-2015 yılları arasında Dünya Bankası, OECD ve Dünya
Sağlık Örgütü tarafından yayımlanan istatistikler incelenerek iki ülke sağlık
sisteminin mevcut durumu ortaya konulmuştur. Brezilya sağlık sistemi federal
bir yapıdadır. Eyalet sistemi olduğundan dolayı merkezden yönetim çok etkili
değildir. Kamu tarafından finanse edilen ve nüfusun %75’ini kapsayan
Birleştirilmiş Sağlık Sistemi 1990 yılında kurulmuştur. Kamu sistemi daha çok
koruyucu sağlık hizmetlerini ve yerli sağlığı hizmetlerini sunarken, tedavi edici
sağlık hizmetleri sunumu belediyelere verilmiştir. Toplam sağlık harcamaları
2014 yılında GSYH’nin %8,3’ü olup, bu rakam DSÖ tarafından önerilen
%5’den yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Brezilya, Sağlık sistemi, Sağlık yönetimi, Sağlık reformu

Kaynakça

• Ağırbaş, İsmail (2016), Hastane Yönetimi ve Organizasyon. Siyasal Kitapevi, Ankara. Akbulut, Yasemin, Ömer Rıfkı Önder, Çağdaş Erkan Akyürek, Ece Uğurluoğlu Aldoğan, Bayram Göktaş, Gamze Kutlu, Jebağı Canberk Aydın, Walter Swobodo (2015), Hastane Kapasiteleri ve Hizmet Göstergeleri Açısından Almanya ve Türkiye'nin Karşılaştırmalı Analizi içinde Toplum, Sağlık ve Eğitimde Çeşitlilik. Editörler: Borde, T. ve Esen, E. ss.339- 354. Siyasal Kitabevi. Assis, Marluce Maria Araújo, Tereza Cristina Scatena Villa, Maria Angela Alves do Nascımento (2003), Acesso aos serviços de saúde: uma possibilidade a ser construída na prática. Ciênc Saúde Coletiva. Volume: 8, p. 815-23. Barbosa, Isabelle R, Dyego L.B. de Souza, María M. Bernal, and Íris do C.C. Costa (2015), “Cancer mortality in Brazil Temporal Trends and Predictions for the Year 2030” Medicine (Baltimore). Volume: 94, Issue: 16, p.1-6. Barreto, Mauricio L, M. Gloria Teıxeıra, Francisco I Bastos, Ricardo AA Xımenes, Rita B. Barata, Laura C. Rodrıgues (2011), “Successes and failures in the control of infectious diseases in Brazil: Social and environmental context, policies, interventions, and research needs” Lancet, Volume: 377 Issue: 9780, p.1877-1889. Barro Jason, David Cutler (1997), “Consolidation in Medical care Marketplace, a case study from Massachusetts” NBER Working Paper. No: 5957, p.9-50. Billings, John, Steven Kaplan, Mijanovich Tod (1996), Projecting Hospital Utilization and Bed Need in New York City for the Year 2000. HPR Reports. New York University, 82. Brazil Aids Report (2015), The Brazilian Responce to HIV and AIDS. http://www.unaids.org/sites/default/files/country/documents/BRA_narrative_report_2015, 17.11.2016. Brazil Counrty Handbook (2014), https://info.publicintelligence.net/MCIA-BrazilHandbook.pdf, 20.05.2016. Brazil Health System (2009). Brazıl Health Systems and Servıces Profıle. Monitoring and Analysis of Health Systems Change/Reform. WHO Report. Brezilya Merkez Bankası (2015). [Erişim Adresi: http://www.bcb.gov.br/en/#!/home Erişim Tarihi: 11.11.2016. Brezilya Planlama Bakanlığı (2015). [Erişim Adresi: http://www.conselho.saude.gov.br/14 cns/docs/constituicaofederal.pdf] Erişim tarihi: 11.11.2016. Brezilya Sağlık Bakanlığı (2015). [Erişim Adresi: http://portalsaude.saude.gov.br/] Erişim Tarihi: 20.11.2016. Brezilya Ülke Bülteni (2014), Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Yayınları (DEİK). Central Intelligence Agency (2016), Erişim Adresi:[https://www.cia.gov/library/publications/theworld-factbook/geos/br.html] Erişim Tarihi: 11.11.2016 Couttolenc, Bernard (2011), Taking Stock of Performance Reforms at the Sub-National Level in Brazil: Recent Performance Gains Achieved in the Health Sector, Hypotheses on Possible Drivers of Good and Bad Performance.” Consultant report, World Bank, Washington, DC. Gigliott Analice, Valeska C Figueiredo, Clarice S Madruga, Ana CPR Marques, Ilana Pinsky, Raul Caetano, Vera Luiza da Costa e Silva, Martin Raw and Ronaldo Laranjeira (2014), “ How smokers may react to cıgarette taxes and prıce increases in Brazil: data from a natıonal survey” Bmc public health. Volume:14, Issue:327, p.2-9. Gragnolati Michele, Magnus Lindelow, Bernard Couttolenc (2013), Twenty Years of Health SystemReform in Brazil An Assessment of the Sistema Único de Saúdewenty. World Bank Report. Health At Glance (2015). OECD Library. doı:10.1787/health_glance-2015-en Erişim Tarihi: 29.11.2016. Hinrichsen, Don (2002). The Next 25 Years: Global Issues. [Erişim Adresi: http://oceanservice.noaa.gov/websites/retiredsites/natdia_pdf/3hinrichsen.pdf]. Erişim Tarihi: 11.13.2016. Lansky, Sonia, Amélia Augusta de Lima Friche, Antônio Augusto Moura da Silva, Deise Campos, Sonia Duarte de Azevedo Bittencourt, Márcia Lazaro de Carvalho, Paulo Germano de Frias, Rejane Silva Cavalcante, Antonio José Ledo Alves da Cunha (2014), “Birth in Brazil survey: neonatal mortality, pregnancy and childbirth quality of care” Cad Saude Publica, Volume:30, Issue: 1, p. 1-15. Medina, Daniel A. (2014). The story behind Cuba’s deal to send doctors to Brazil.Erişim Adresi: http://qz.com/234561/the-story-behind-cubas-deal-to-send-doctors-to-brazil/] Erişim Tarihi: 25.11.2016. Medikal Akademi (2014). Erişim Adresi:https://www.medikalakademi.com.tr/obez-sayisimilyarsisman-kilo/ Erişim Tarihi: 15.11.2016. Murray, Joseph, Daniel Ricardo de Castro Cerqueira. Tulio Kahn (2013), “Crime and violence in Brazil: Systematic review of time trends, prevalence rates and risk factors” Aggression and Violent Behavior. No: 18, p. 471–483. OECD (2015). [Erişim Adresi: https://www.oecd.org/brazil/] Erişim Adresi: 9.11.2016. Özgen, Hacer, Mehtap Tatar (2008), “Sağlıkta Hizmetleri Finansmanında İnformal Ödemeler” Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 1, s. 103-132. PAHO/WHO (2016). Erişim Adresi: [http://www.paho.org/hq/index.php?option=com docman&task=doc_view&Itemid=270&gid=34970&lang=en] Erişim Tarihi: 11.11.2016. Paim, Jairnilson, Claudia Travassos, Celia Almeida, Ligia Bahia, James Macinko (2011), “The Brezilyan health system: history, advances, and challenges” Lancet. Volume: 377, Issue: 9779, p.1778-97. Pan American Health Organization (Paho) (2012). Health İn The Americas, Brazil. Pan American Health Organization (Paho) (2015). Epidemiological Alert Neurological Syndrome, Congenital Malformations And Zika Virus İnfection. Implications For Public Health in Americas. Sharma, Ruchir (2012), Parçalanan Brıc: Diğerlerinin Yükselişi Neden Durdu Erişim Adresi: Http://Www.Gif.Org.Tr/Tr/Parcalanan-Bric-Digerlerinin-Yukselisi-Neden-Durdu-RuchirSharma Erişim Tarihi:12.11.2016. Silva, Kênia Lara, Roseni Rosângela de Sena,Tatiana Silva Tavares, Stephanie Marques Moura Franco Belga, and Lucas Wan Der Maas (2016), “Migrant Nurses in Brazil: Demographic Characteristics, Migration Flow And Relationship With The Training Process” Rev. LatinoAm. Enfermagem. 24: E2686. Suarez-Kurtz, Guilherme (2014). “A Brief Description Of Medical School Curricula İn Brazil" Case Western Reserve University. Retrieved 4 June. Subirats, Irena, Ingrid Vargas, Amparo Susana Mogollón-Pérez, Pierre De Paepe, Maria Rejane Ferreira da Silva, Jean Pierre Unger, Carme Borrell and Maria Luisa Vázquez (2014), “Inequities in access to health care in different health systems: a study in municipalities of central Colombia and north-eastern Brazil” International Journal for Equity in Health, Volume: 13, Issue:10, p. 2-15. Sütoluk Z, Demirhindı H, Savaş N ve ark (2004). Adana Huzurevlerinde Kalan Yaşlılarda Depresyon Sıklığı ve Nedenleri, Türk Geriatri Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 3, s.148-151. Szwarcwald Celia Landmann, Paulo Roberto Borges de Souza Júnior, Aline Pinto Marques, Wanessa da Silva de Almeida, and Dalia Elena Romero Montilla (2016), “Inequalities in Healthy Life Expectancy By Brazilian Geographic Regions: Findings From The National Health Survey” Int J Equity Health. Volume:15, Issue:141, p.2-9. Szwarcwald, Célia Landmann, Jurema Corrêa da Mota, Giseli Nogueira Damacena and Tatiana Guimarães Sardinha Pereira (2011), “Health Inequalities İn Rio De Janeiro, Brazil: Lower Healthy Life Expectancy in Socioeconomically Areas”. Am J Public Health. Volume:101 Issue:3, p. 517–523. Tvevad, Jesper (2014), Brazil: Promises Of More Change – But İn Which Direction? Erişim Adresi:[Http://Www.Europarl.Europa.Eu/Regdata/Etudes/Idan/2014/536412/Expo_Ida536412 _En.Pdf] Erişim Tarihi: 11.11.2016. Unicef Data (2015), Sayılarla Dünya Çocuklarının Durumu-2014, http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/Unicef%20SOWC%202014%20web.pdf, 10.02.2017. Walmsley, Roy (2010). Trends İn World Prison Population. Harrendorf, M. Heiskanen, & S. Malby (Eds.), International Statistics On Crime And Criminal Justice (Pp. 153–165). Helsinki, Finland: European Institute For Crime Prevention And Control World Health Rankings (2014), http://www.worldlifeexpectancy.com/world-health-rankings, 10.04.2017. Yased Uluslararası Yatrımcılar Derneği (2014). Türkiye Sağlık Sektörü Raporu Sürdürülebilir ve Kaliteli Bir Sağlık Sektörü İçin Genel Bakış Ve Potansiyel İyileştirme Alanları. Yeşilaydın, Gözde, Türkan Yıldırım, Deniz Tugay, İpek Camuz, Afsun Ezel Esatoğlu (2015). Türkiye ve Almanya’da Hekim İşgücü. Ed. Akbulut, Y. Mahalleli Yaşar, G, Yıldırım, T Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi F-141.