Ninnilerde Aile Sevgisi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 121 - 130, 03.08.2020

Mehmet Özdemir , Hilal Sarı

Öz

İnsanoğlunun doğumla beraber edebiyatla ilk tanışması ninni ile başlar. Aile, akraba, vatan ve millet sevgisi gibi duyuşsal ve bilişsel nitelikteki duygu, düşünce ve hayaller anonim Türk halk şiirinin temel yapı taşlarından biri olan bu tür ile çocuklara aktarılarak annelerin iç sesini yansıtan bir ayna görevi görmüştür.
Amil Çelebioğlu’nun Türk Ninniler Hazinesi adlı kitabında yer alan Sevgi ve Alaka İfade Eden Ninniler bölümünde yer alan 645 ninni; aile, anne, baba, çocuk ve akraba gibi aile üyeleri sevgi teması açısından incelenerek Türk şiirindeki yeri ve aile sevgisinin çocuklara aktarılmasında önemi tespit edilmeye çalışılmıştır. Doküman analiz tekniği kullanılarak yapılan bu araştırmada içerik analizi ile kaynak taraması yapılan eserde aile sevgisi temasının işlendiği ninnilerden örnekler alıntılanarak açıklamalarda bulunulmuş ve bu örneklerden hareketle ninniler aile sevgisi açısından irdelenmiştir. Araştırmanın sonucunda eserde ele alınan ninnilerin anne, çocuk ve akraba örneklemleri açısından aile sevgisini yansıttığı ve bu açıdan yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonunda ise yapılan çalışmanın sonucuna yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ninni, Aile, Kültür, Sevgi

Kaynakça

• Adler, A. (1994). İnsan Tabiatını Anlama. (Çev. Ayda Yörükan). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Akın, E. ve Kavan, N. (2019). Mutsuz Çocuklar Ülkesi Adlı Romanda Yer Alan Halk Bilimi Motifleri. The Journal of Social Sciences. Sayı: 43, Aralık 2019, s. 689-703.
• Alptekin, A.B. (1990). Ninni Md., TDEA, C.VII. İstanbul.
• Arslantürk, Z. ve Amman, M. T. (2008). Sosyoloji Kavramlar-Kurumlar Süreçler-Teoriler. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
• Atalay, B. (2013). Kaşgarlı Mahmud Divanü Lûgat-it-Türk (Çeviri). Birleştirilmiş Birinci Baskı (Cilt III). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Boratav, P. N. (1988). 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Boratav, P. N. (1998). Zaman Zaman İçinde. İstanbul: Adam Yayınları.
• Coşkun, N. Ç. (2013). Türk ninnilerine işlevsel yaklaşım, Turkish Studies – International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(4),499-513.
• Çelebioğlu, A. (1995). Türk Ninniler Hazinesi. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Çevirme, H. (2004). Şiirsel halk edebiyatı ürünlerinin çocuğun dil eğitimine katkıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7).
• Demir, N. ve Oflaz, G. (2010). Okul Öncesi Döneminde Ninniler İle Matematik Öğretimi. Journal of World of Turks, 2 (1), 351-362
• Demir, N. (2008). Avrupa’da yaşayan 0-6 yaş grubu Türk çocuklarına Türkçe ve Türk kültürünün öğretilmesinde kullanılabilecek bir materyal: “Türk ninnileri”. Journal of International Social Research, 1 (5), 224-240
• Gözaydın, Nevzat (1989). “Anonim Halk Şiiri Üzerine”. Türk Dili Türk Şiiri Özel Sayısı III (Halk Şiiri), Haziran, 445-450.
• Güneş, F. (2010). Ninnilerin Çocukların Dil ve Zihinsel Gelişimine Etkisi. Journal of World of Turks, 2 (3), 27-38.
• Güven, Sami (1999). Toplumbilim. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Kabadayı, A. (2009). Ninnilerin çocuğun gelişim alanlarına katkılarının içerik açıdan incelenmesi: Konya örneği.
• Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com.
• Karagöz, B. Ve İşcan A. (2016). Kültürel Bellek Aktarımı Temelinde Ninnilerin Rolü: “Anneler Ninnileri Biliyor mu?”. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 18, S. 2, s.1037-1054.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kavan, N. ve Akın, E. (2019). Özel Eğitim Öğrencilerinin Dil Edinim Süreçlerinin Değerlendirilmesi. International Journal of Language Academy. Volume 7/4, December 2019, s. 124-133.
• Kaya, Doğan (1999). Anonim Halk Şiiri. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Kırcı Uğurlu, Emine (2014). “Kültürel Bellek Aktarıcısı Olarak Ninni”. Milli Folklor, C. 26, S. 102, s. 43-52.
• Meriç, C. (1986). Kültürden İrfana. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Özpolat, V. (2009). Demokratik Vatandaşlık-Birlikte Yaşama Kültürü. Sakarya: Hegem Vakıf Yayınları.
• Smith, P. (2005). Kültürel Kuram. Çev. Selim Güzelsarı ve İbrahim Gündoğdu. İstanbul: Babil Yayınevi.
• TDK, (2019). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
• Ungan, S. (2009). İşlevsel Yönleriyle Ninniler. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Yalçın, A., Aytaş, G. (2005). Çocuk Edebiyatı (3. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yavuz, A.D. (2010). Dilbilimsel Bir Yaklaşım Denemesi: Tekirdağ Yöresinden Bir Ninni. Millî Folklor Dergisi (International and Quarterly Journal of Cultural Studies),22(88),53-56.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.