Peyzaj Mimarlığı Eğitiminde Kalite Yönetimi ve Akreditasyon

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 9 - 19, 11.07.2018

Saye Nihan Çabuk

Öz

Yükseköğretimde
kalite güvencesi sağlamaya yönelik çalışma ve girişimler her geçen gün daha fazla
ön plana çıkmaya ve önem kazanmaya başlamıştır. Bu çerçevede, program
akreditasyonu, programların akademik ve idari düzeydeki kalite gereklilikleri
karşılanmış bir şekilde tasarlanmasını, sunulmasını ve böylelikle mezunların
ilgili meslek alanındaki gerekli tüm asgari bilgi, beceri ve yetkinlikleri
kazanmalarını güvence altına alan önemli bir kalite sağlama aracıdır. Program
akreditasyonu, değişen koşul ve ihtiyaçlar çerçevesinde programların sürekli iyileştirilmesini,
yükseköğretimde hareketliliğin kolaylaşmasını, öğretim elemanlarının
desteklenmesini, rekabetin gelişmesini, toplumun ve sektörün eğitime duyduğu
saygı ve güvenin artmasını sağlamaktadır. Bologna Süreci çerçevesinde
yükseköğretimde kalite güvencesi sağlamaya yönelik girişimler de aslında
gönüllülük esasına dayalı olan program akreditasyonunu neredeyse zorunlu hale
getirmektedir. Bu nedenlerle, başta ABD olmak üzere tüm dünyada uzunca bir
süredir yükseköğretim programları, hatta lise düzeyindeki eğitim programları
akredite edilmektedir. Ülkemizde ise 2000’li yılların başından bu yana yükseköğretim
programlarının akreditasyonuna yönelik çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Bu
bağlamda; mühendislik, mimarlık, eczacılık, fen, edebiyat, tarih, coğrafya,
dil, psikoloji programları bir süredir akredite edilmeye devam edilmekte, güzel
sanatlar alanındaki programların akreditasyonunu sağlamak yolundaki girişimler hızla
devam etmektedir. Ancak diğer yandan, peyzaj mimarlığı programlarının dâhil olduğu
bazı yükseköğretim alanlarında akreditasyon sistemi oluşturmaya yönelik
çalışmalar yok denecek kadar azdır ya da yavaş ilerlemektedir. Peyzaj mimarlığı
programlarının da akredite edilerek farklı fakülteler altında yer alan lisans
ve lisansüstü programların asgari gereklilikleri sağlanmış bir eğitim öğretim
sunmalarının sağlanması son derece önemlidir. Bu amaçla yapılacak çalışmalarda,
ABD’deki öncü uygulamalar (LAAB akreditasyon ölçütleri ve süreçleri) ve Uluslararası
Peyzaj Mimarları Federasyonu (IFLA) tarafından akreditasyon ve peyzaj mimarlığı
eğitimine yönelik olarak yayımlanmış kılavuzlar sürecin kolaylaşmasında şüphesiz
yol gösterici olacaktır. Bu amaçla, bu makalede, akreditasyon kavramı,
yaklaşımları ve peyzaj mimarlığı alanındaki akreditasyon ölçütleri kısaca değerlendirilerek,
ulusal bir model oluşturulması için izlenebilecek bir yol haritası ortaya
konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Peyzaj mimarlığı eğitimi, akreditasyon, eğitimde kalite güvencesi

Kaynakça

• Fredriksson, U. (2004). Quality education: the key role of teachers. International Conference on Education, 47th Session, 8-11 September 2004, Geneve.
• Green, D. (1994). What Is Quality in Higher Education? The Society for Research into Higher Education. UK: Taylor and Francis
• Henard, F., Leprince-Ringuet, S. (2008). The path to quality teaching in higher education. Paris: OCED Publication.–2008 http://www1.oecd.org/education/imhe/44150246.pdf adresinden erişildi.
• IFLA. (2005). IFLA/UNESCO Charter For Landscape Architecture Education. http://iflaonline.org/wp-content/uploads/2014/11/IFLA-Charter-for-Landscape-Architectural-Education-Revised-2012.pdf adresinden erişildi.
• IFLA. (2008). Guidance Document For Recognition Or Accreditation. Professional Education Programmes in Landscape Architecture. http://iflaonline.org/wp-content/uploads/2014/11/IFLA-Guidance-Document-for-Recognition-or-Accreditation.pdf adresinden erişildi.
• Kalaycı, N. (2008). Yükseköğretimde Uygulanan Toplam Kalite Yönetimi Sürecinde Gözardı Edilen Unsurlardan" TKY Merkezi" ve" Eğitim Programları", Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 163-188. http://dergipark.gov.tr/tebd/issue/26112/275106 adresinden erişildi.
• Kavak, Y. (1999). Öğretmen eğitiminde yeni bir yaklaşıma doğru: standartlar ve akreditasyon, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(19), 313-324. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/kuey/article/view/5000050897 adresinden erişildi.
• Kılıç, B., Eleren, A. (2009). Turizm sektöründe hizmet kalitesi ölçümü üzerine bir literatür araştırması, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi,1(1). http://dergipark.gov.tr/download/article-file/201495 adresinden erişildi.
• LAAB. (2016). Accreditation Standards and Procedures. American Society of Landscape Architects. https://www.asla.org/uploadedFiles/CMS/Education/Accreditation/STANDARDS%20PROCEDURErevised2013.pdf adresinden erişildi.
• Özer, M., Gür, B. S., Küçükcan, T. (2011). Kalite güvencesi: Türkiye yükseköğretimi için stratejik tercihler, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(2), 59-65.
• Bishop, J. H. (1995). Improving education: How large are the benefits? How can it be done efficiently? (CAHRS Working Paper #95-21). Ithaca, NY, USA: Cornell University.
• Standards and Guidelines for Quality Assurance in the European Higher Education Area (ESG) (2015). Brussels, Belgium. http://www.enqa.eu/wp-content/uploads/2015/11/ESG_2015.pdf adresinden erişildi.
• Steiner, F. (2011). Design For A Vulnerable Planet. Austin: University of Texas Press.
• Stephenson, J. (2012). The Concept of Capability And Its Importance in Higher Education. J. Stephenson (Yay. Haz.). Capability And Quality In Higher Education (First Edition 1998) içinde (s. 1-13). USA: Yorke, Taylor and Francis.
• Taş, D. (2012). Sağlık hizmet kalitesinin ölçümüne ilişkin bir araştırma, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, (4), 79-102. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/303537 adresinden erişildi.
• Taşkesenlioğlu, Z. (2010). 2009 Hizmet Sektörü Raporu (MÜSİAD Araştırma Raporları No: 63), İstanbul: MÜSİAD.
• World Bank (1995). Priorities and Strategies for Education. Washington D.C: The World Bank.
• Yüksek Öğrenim Kalite Güvencesi Yönetmeliği (2015). Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, Resmi Gazete Tarih/Sayı: 15.07.2015/29423, Ankara.
• Bradley, D. (2008). Review of Australian Higher Education Final Report (the Bradley Review), Australian Government, December 2008.
• Çabuk, S.N. (2010). Peyzaj Mimarlığı Eğitiminde Kalite Yönetimi ve Akreditasyon: Ülkesel Bir Model Önerisi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye.
• Çabuk, S.N., Tazebay, İ., Çabuk, A. (2010). Peyzaj Mimarlığı Eğitiminde Program Akreditasyonunun Önemi. Peyzaj Mimarlığı IV. Kongresi, Bildiriler Kitabı – Açılımlar, 21-24 Ekim 2010 (s. 540-549), İzmir, Türkiye.
• Çabuk, S.N., Taner Uluçay, D.M., Çabuk, A. (2013). Accreditation of Online and Distance Learning Programs: Online GIS Education Program Experience, Turkish Online Journal of Distance Education, 14(1), 231-244. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1006262.pdf adresinden erişildi.
• ENQA (2008). Quality procedures in the European higher education area and beyond: Second ENQA survey. Helsinki: ENQA. http://www.enqa.eu/indirme/papers-and-reports/occasional-papers/ENQA%20Occasional%20papers%2014.pdf adresinden erişildi.
• Erdem, A. R. (2006). Dünyadaki Yükseköğretimin Değişimi, Selcuk University Social Sciences Institute Journal, (15), 299-314.
• Felder, R.M., Brent, R. (1999). How to improve teaching quality, Quality Management Journal, 6(2), 9-21.
• Filiz, Z,, Kolukısaoğlu, Y. İ. S. (2014). Servqual Yöntemi ve Bir Hizmet İşletmesinde Uygulaması, Dumlupinar University Journal of Social Science/Dumlupinar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, EYİ 2013 Özel Sayısı, 253-266. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/358784 adresinden erişildi.