Peyzaj Alanlarında Kullanılan Farklı Özellikteki Yağmurlama Sulama Başlıklarının Tasarım ve Maliyet Yönünden Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 120 - 130, 31.12.2020

Kürşad Demirel , Kübra Şahin , Gönül Türkoğlu Gülizar Rumeyse Çatıkkaş , Kader Arslan

Öz

Peyzaj alanlarında sulama sistemi tasarımları genellikle konusunda uzman olmayan kişiler tarafından yapılmaktadır. Buna bağlı olarak, sulama projelerinde gereğinden fazla veya az sulama suyu kullanılması, yeknesak olmayan bir sulama, yanlış ekipman kullanımı vb. gibi sorunlar görülmektedir. Bu çalışmada, peyzaj alanlarında kullanılan farklı özellikteki yağmurlama sulama başlıklarının tasarım ve maliyet yönünden kıyaslanması amaçlanmıştır. Çalışmada, örnek olarak seçilen bir alanda farklı yağmurlama sulama başlıklarına (rotor, rotator ve sprey/Hunter) ve işletme birimlerine (minimum, optimum ve maksimum) göre sulama sistemi tasarlanmıştır. Ayrıca, alanda sulama sistem tasarımı dört farklı uzman tarafından birbirlerinden bağımsız olarak gerçekleştirilmiş ve söz konusu projeler maliyet yönünden karşılaştırılmıştır.
Çalışma sonucunda, farklı özellikteki yağmurlama sulama başlıklarıyla tasarlanan sulama sistemlerinde optimum işletme birimli projelerin en ideal ve düşük maliyetli olduğu belirlenmiştir. Alanda kullanılan başlık türlerine göre en ekonomik sulama sistemi projelendirilmesi rotor ve rotator başlıklar ile sağlanırken, en maliyetli sistemlerin sprey başlıklar ile tasarlanan projeler olduğu görülmüştür. Dört uzman tarafından yapılan projeler kıyaslandığında, kullanılan ekipmanlar ve tasarımlara bağlı olarak maliyet yönünden farklılıkların olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, peyzaj alanlarında sulama sistemleri tasarlanırken toprak özellikleri, su kaynağı, iklim faktörleri, bitki özellikleri gibi etkenler göz önüne alarak alana uygun en ideal ve ekonomik projelerin tercih edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sulama Otomasyonu, Sulama Sistemleri, Peyzaj Sulaması, Tasarım, Proje

Teşekkür

Bu çalışma kapsamında kullanılan yağmurlama başlıkları ile ilgili olarak teknik destek veren HUNTER firmasına teşekkür ederiz.

Comparaion in Terms of Design and Cost of Sprinkler Irrigation Heads in Different Features Used in Landscape Areas

Öz

Today, irrigation system designs in most landscape areas are usually made by non-experts. Accordingly, the use of more or less irrigation water in irrigation projects, non-uniform irrigation, use of wrong equipment, etc. such problems are seen. In this study, it is aimed to compare the sprinkler irrigation heads used in landscape areas in terms of design and cost. In the study, an irrigation system was designed according to different sprinkler irrigation heads (rotor, rotator and spray / Hunter) and operating units (minimum, optimum and maximum) in a selected area. In addition, the irrigation system design in the field was carried out independently by four different experts and the projects were compared in terms of costs.
As a result of the study, it has been determined that projects with optimum operating units are the most ideal and low cost in irrigation systems designed with different sprinkler irrigation heads. While the most economical irrigation system projecting according to the nozzle types used in the field is provided with rotor and rotator heads, it has been seen that the most costly systems are projects designed with spray heads. When the projects made by the four experts were compared, it was seen that there were differences in terms of costs depending on the equipment and designs used. As a result, while designing irrigation systems in landscape areas, it is recommended to choose the most ideal and economical projects suitable for the area, taking into account factors such as soil characteristics, water source, climate factors, and plant characteristics.

Anahtar Kelimeler

Irrigation Automation, Irrigation Systems, Landscape Irrigation, Design, Project

Kaynakça

• Barış, M.E. (2008). Sarıya bezenen kentlerimizi kimler ve nasıl yeniden yeşertebilir? Erişim adresi (17.10.2019)http://peyzajmimoda.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=5254&tipi=23&sube=0%2007
• Clark, G.A., Srinivas, K., Rogers, D.H., Stratton, R. ve Martin, V.L. (2003). Measured and simulated uniformity of low drift nozzle srpinklers. ASAE, 46(2), 321-330.
• Demirel, K. (2005). Peyzaj projelerinde kullanılan farklı yağmurlama sulama başlıklarının performanslarının belirlenmesi üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Ensititüsü, Çanakkale.
• Demirel, K., Çamoğlu, G., Sağlık, A., Kelkit, A. ve Genç, L. (2018). Çanakkale İli peyzaj alanlarındaki sulama sistemlerinin incelenmesi: Özgürlük Parkı ve Halk Bahçesi. Uludağ Uni. Ziraat Fak.Dergisi, 32(1), 127-139.
• Demirel, K. (2018). Sulama Sistemlerinin Altyapı Çalışmalarındaki Yeri ve Önemi. Değişen ve Gelişen Lapseki Kentsel Altyapısı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yayın Numarası: 137, 45-55.
• Demirel, K. (2019). Peyzaj Alanlarında Sulama Sistemi Tasarımı ve İşletimi. Peyzaj Tasarım-Proje-Uygulama. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yayın Numarası: 143, 79-88.
• İşbilir, H. ve Erdem, T. (2012). Rekreasyon alanı sulama projelerinin tasarım ve uygulama aşamalarında ortaya çıkan sorunlar ve çözüm önerileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2), 57-66.
• Orta, H.A. (2009). Rekreasyon alanlarında sulama. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Selim, S. (2016). Denizli-Antalya karayolundaki refüjlerde mevcut sulama sistemlerinin performansının değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Yazar, K. (2013). Fethiye ilçe merkezindeki peyzaj alanlarının sulanmasında karşılaşılan sorunlar ve alternatif çözüm önerileri (Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi. Fen Bil. Enstitüsü, Aydın.
• Yılmaz, P. (1993). Bazı yerli ve ithal edilen yağmurlama başlıklarının su dağıtma kaliteleri üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi) T.Ü. Fen Bil. Enstitüsü., Tekirdağ.