Evlilik Çatışma Alanları İndeksi ve Çatışma Çözme Stilleri Envanteri’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları

Year 2023, Volume: 15 Issue: Supplement 1, 74 - 86, 29.12.2023

Nurten Karacan Özdemir , Cemre Erten Tatlı , Yaşar Özbay , Ufuk Akbaş , Zeynep Hatipoğlu Sümer , N. Büşra Akçabozan Kayabol , Pınar Çağ , Gökçen Aydın , Esra Eker Durmuş

https://doi.org/10.18863/pgy.1219673

Abstract

Bu çalışmanın amacı çiftlerin evlilik ilişkilerinde yaşadıkları olası çatışma alanlarını belirlemeye yönelik Çatışma Alanları İndeksi’nin (ÇAİ) ve bu çatışmaları nasıl ele aldıklarını değerlendirmeye yönelik Çatışma Stilleri Envanteri’nin (ÇSE) geliştirilmesidir. Ölçme araçlarının açımlayıcı (N=374) ve doğrulayıcı (N=152) faktör analizi ile test-tekrar test güvenirliği (N=49) incelemeleri toplam 575 kişiden elde edilen veriler üzerinden incelenmiştir. ÇAİ’nin yapı geçerliğini incelemek için temel bileşenler analizinden yararlanılmış ve 15 farklı çatışma alanına yönelik sıklık puanı veren tek bir bileşen elde edilmiştir. Ölçüt bağıntılı geçerlik çalışmaları kapsamında ÇAİ’nin, İlişki Değerlendirme Ölçeği ile (r=-.72) ve ilişkiden duyulan memnuniyet düzeyi ile (r=-.67) kavramsal olarak kabul edilebilir ilişkiler gösterdiği belirlenmiştir. ÇAİ’nin iç tutarlılık katsayısı ɑ=.91’dir. ÇSE’nin yapı geçerliği Açımlayıcı Faktör Analizi ile incelenmiş ve yıkıcı, pasif ve aktif çatışma çözme stilleri olarak adlandırılan üç faktörlü bir yapı elde edilmiştir. ÇSE’nin ölçüt bağıntılı geçerlik çalışmaları kapsamında ÇAİ puanları ile yıkıcı (⍴=.14) ve pasif (⍴=.18) çatışma çözme stilleri ile arasında anlamlı ve pozitif, aktif çatışma çözme stili ile anlamlı ve negatif yönde (⍴=-.42) korelasyonlar bulunmuştur. Ayrıca, İDÖ puanları ile ise yıkıcı (r=-.15) ve pasif (r=-.12) çatışma çözme stilleri arasında anlamlı ve negatif yönde (r=-.42), aktif çatışma çözme stili ile anlamlı ve pozitif yönde (r=.50) korelasyonlar elde edilmiştir. Yıkıcı, pasif ve aktif çatışma çözme stili şeklinde adlandırılan faktörlerdeki maddelerin iç tutarlılık katsayıları ɑ=.88, ɑ=.87 ve ɑ=.87’dir. ÇSE’nin 14 gün arayla uygulanması sonucunda elde edilen veriler arasındaki korelasyon katsayıları ise yıkıcı, pasif ve aktif çatışma çözme stili için sırasıyla ⍴=.94, ⍴=.91 ve ⍴=.83’dır. Elde edilen bu sonuçlar, ÇAİ ve ÇSE’nin evli bireylerin çatışma alanlarını ve çatışma çözme stillerini değerlendirmede kullanılabilecek yeterli psikometrik özelliklere sahip olduklarını göstermiştir.

Keywords

Çatışma alanları, çatışma çözme biçimleri, evlilik ilişkisi, ölçek geliştirme

Supporting Institution

TÜBİTAK

Project Number

218K468

Development of Marital Conflict Areas Index and the Conflict Styles Inventory: Reliability and Validity Studies

Abstract

The purpose of this study is to develop the Conflict Areas Index (CAI) to identify possible conflict areas that couples experience in their marriages and to develop the Conflict Styles Inventory (CSI) to assess how they deal with these conflicts. Exploratory (N=374) and confirmatory (N=152) factor analysis and test-retest (N=49) examinations were conducted with a sample of 575 married individuals in total. For the first scale, principal component analysis (PCA) was used to examine the construct validity of the CAI. According to the results, a single component giving frequency values for 15 different conflict areas was identified. In the criterion-related validity studies, the scale had a significant, negative, and strong correlation with the Relationship Assessment Scale (RAS) (r=-.72) and the level of satisfaction with the relationship (r=-.67). The Cronbach's alpha coefficient was found as .91. For the second scale, the construct validity of the CSI was examined using Exploratory Factor Analysis. The results revealed a three-dimensional structure named destructive, passive, and active conflict resolution styles. In the criterion-related validity studies, it was found significant and positive correlations between destructive (r=.14) and passive (r=.18) conflict resolution styles with CAI scores and a significant and negative correlation between active resolution style with CAI scores. In addition, there were significant and negative correlations between destructive (r=-.15) and passive (r=-.12) conflict resolution styles with the RAS scores and a significant and positive correlation between active conflict resolution style with the RAS scores. The Cronbach's alpha coefficients were .88, .87, and .87 for destructive, passive, and active conflict resolution styles, respectively. The correlation values between the scores of the CSI within a 14-day time interval were ⍴=.94, ⍴=.91, and ⍴=.83 for destructive, passive, and active conflict resolution styles, respectively. These results indicated that CAI and CSI have sufficient psychometric properties that can be used to assess conflict areas and conflict resolution styles of married individuals.

Keywords

Conflict areas, conflict resolution styles, marital relationship, scale development

Project Number

218K468

References

• Abraham PG, Tanya De Bruyne (2000) Conflict management style and marital satisfaction. J Sex Marital Ther, 26: 321-334.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2011) Türkiye Aile Yapısı Araştırması TAYA 2011, Ankara, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2014) Türkiye Boşanma Nedenleri Araştırması. Ankara, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2014). Türkiye Aile Yapısı Araştırması Tespitler, Öneriler. Ankara, TC Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
• Akbaş U, Karabay E, Yıldırım Seheryeli M, Ayaz A, Demir ÖO (2019) Türkiye ölçme araçları dizininde yer alan açımlayıcı faktör analizi çalışmalarının paralel analiz sonuçları ile karşılaştırılması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12:1095-1123.
• Baykul Y (2000) Egitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması Ankara, ÖSYM Yayınları.
• Bell DC, Chafetz JS, Horn LH (1982) Marital conflict resolution: A study of strategies and outcomes. J Fam Issues, 3:111-132.
• Birditt KS, Brown E, Orbuch TL, McIlvane JM (2010) Marital conflict behaviors and implications for divorce over 16 years. J Marriage Fam, 72:1188-1204.
• Bloom BL, Niles RL, Tatcher AM (1985) Sources of marital dissatisfaction among newly separated persons. J Fam Issues, 6:359-373.
• Boardman SK, Horowitz SV (1994) Constructive conflict management and social problems: An introduction. J Soc Issues, 50:1-12.
• Büyüköztürk Ş (2021) Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 29 basım. Ankara, Pegem Akademi.
• Canary DJ (2003) Managing interpersonal conflict: A model of events related to strategic choices. In Handbook of Communication and Social Interaction Skills, (Eds JO Greene, BR Burleson):533-568. New York, Routledge.
• Canary DJ, Cupach WR, Messman SJ (1995) Relationship Conflict. California, Sage Publications.
• Canel AN (2013) The development of the Marital Satisfaction Scale (MSS). Educational Science: Theory and Practice, 13:97-117.
• Chan D (2009) So why ask me? Are self-report data really that bad? In Statistical and Methodological Myths and Urban Legends: Doctrine, Verity and Fable in the Organizational and Social Sciences, (Eds CH Lance, RJ Vandenberg):309-336. New York, Routledge.
• Chapman H, Gillespie SM (2019) The Revised Conflict Tactics Scales (CTS2): A review of the properties, reliability, and validity of the CTS2 as a measure of partner abuse in community and clinical samples. Aggress Violent Behav, 44:27–35.
• Curun F (2001) The effects of sexism and sex role orientation on romantic relationship satisfaction (Master's thesis). Ankara, Middle East Technical University.
• Curun F (2006) Yüklemeler, iletişim çatışmaları, cinsiyet ve cinsiyet rolü yönelimi ile evlilik doyumu arasındaki ilişki (Doktora tezi). Ankara, Ankara Üniversitesi.
• Deutsch M (1973) The Resolution of Conflict, Constructive and Destructive Processes. New Haven, Yale University Press.
• Dillon LM, Nowak N, Weisfeld GE, Weisfeld CC, Shattuck KS, Imamoğlu, OE et al. (2015) Sources of marital conflict in five cultures. Evol Psychol, 13:1-15.
• Dost Gözkan A (2017) Çatışma Çözme Stili Envanterinin psikometrik özelliklerinin ergen örnekleminde incelenmesi. Psikoloji Çalışmaları, 37:51-73.
• Douglass FM, Douglass R (1995) The Marital Problems Questionnaire (MPQ): A short screening instrument for marital therapy. Fam Relat, 44:238–244.
• Fincham FD (2003) Marital conflict: Correlates, structure, and context. Curr Dir Psychol Sci, 12:23-27.
• Gladding ST (2017) Aile Terapisi, Tarihi, Kuram ve Uygulamaları (Çev. Ed. İ. Keklik, İ. Yıldırım). Ankara, Türk PDR Yayınları.
• Gottman JM (1993) A theory of marital dissolution and stability. J Fam Psychol, 7: 57.
• Greeff P, Tanya De Bruyne A (2000) Conflict management style and marital satisfaction. J Sex Marital Ther, 26: 321-334.
• Gümüşeli Aİ (1994) İzmir ortaöğretim okulları yöneticilerinin öğretmenler ile aralarındaki çatışmaları yönetme biçimleri (Doktora tezi). Ankara, Ankara Üniversitesi.
• Hatipoğlu Z (1993) The role of certain demographic variables and marital conflict in marital satisfaction of husbands and wives (Yüksek lisans tezi). Ankara, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Hendrick SS (1988) A generic measure of relationship satisfaction. J Marriage Fam, 93-98.
• Henning M (2003) Evaluation of the conflict resolution questionnaire (Doctoral dissertation), Auckland, Auckland University of Technology.
• Henrich J, Heine SJ, Norenzayan A (2010) The weirdest people in the world? Behav Brian Sci, 33:61-135.
• Hojjat M (2000) Sex differences and perceptions of conflict in romantic relationships. J Soc Pers Relat, 17:598-617.
• Johnson DW, Johnson FP (2000) Joining Together: Group Theory and Group Skills (7. Ed). Boston, Allyn & Bacon.
• Kamp Dush CM, Taylor MG (2012) Trajectories of marital conflict across the life course. J Fam Issues. 33:341–368.
• Kaplaner K, Satan A (2020) Evli bireylerin çok boyutlu başa çıkma biçimleriyle evliliklerinde çatışma yaşama durumları arasındaki ilişki. Aile Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 3:1-32.
• Karaca N, Aksakal E, Kılıç C (2020) COVID-19 salgınının Türkiye’de aile içerisinde yol açtığı toplumsal etkiler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24:1811-1831.
• Karney BR, Bradbury TN (1997) Neuroticism, marital interaction, and the trajectory of marital satisfaction. J Pers Soc Psychol, 72:1075-1098.
• Kilpatrick SD, Bissonnette VL, Rusbult CE (2002) Empathic accuracy and accommodative behavior among newly married couples. Pers Relatsh, 9:369-393.
• Kurdek LA (1994b) Conflict resolution styles in gay, lesbian, heterosexual nonparent, and heterosexual parent couples. J Marriage Fam, 56:705-722.
• Li, X, Cao H, Lan J, Ju X, Zheng Y, Chen Y et al. (2019) The association between transition pattern of marital conflict resolution styles and marital quality trajectory during the early years of Chinese marriage. J Soc Pers Relat, 36:153-186.
• Mackey RA, Diemer MA, O'Brien BA (2000) Conflict-management styles of spouses in lasting marriages. Psychotherapy (Chic), 37:134-148.
• Margolin G, Talovic S, Weinstein CD (1983) Areas of Change Questionnaire: A practical approach to marital assessment. J Consult Clin Psychol, 51:920-931.
• McNulty JK, Russell VM (2010) When “negative” behaviors are positive: A contextual analysis of the long-term effects of problem-solving behaviors on changes in relationship satisfaction. J Pers Soc Psychol, 98:587–604.
• Mead DE, Vatcher G (1985) An empirical study of the range of marital complaints found in the Areas of Change Questionnaire. J Marital Fam Ther, 11:421-422.
• Öner DŞ (2013) Evli bireylerin evlilik çatışması, çatışma çözüm stilleri ve evlilik uyumlarının incelenmesi (Doktora tezi), İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Özen A (2006) Value similarities of wives and husbands and conflict resolution styles of spouses as predictors of marital adjustment (Master thesis). Ankara, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Özyürek A, Çetinkaya A (2021) COVID-19 pandemi döneminde aile ve ebeveyn-çocuk ilişkilerinin incelenmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18:96-106.
• Papp LM (2018) Topics of marital conflict in the everyday lives of empty nest couples and their implications for conflict resolution. J Couple Relatsh Ther, 17:7-24.
• Peksaygılı M, Güre A (2008) Eşler arasındaki çatışma ile erken ergenlik dönemindeki çocukların uyum davranışları: Algılanan çatışmanın aracı ve düzenleyici rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 23:43-62.
• Pollina LK, Snell WE (1999) Coping in intimate relationships: Development of the multidimensional intimate coping questionnaire. J Soc Pers Relat, 16:133-144.
• Porter B, O’Leary KD (1980) Marital discord and childhood behaviour problems. J Abnorm Child Psychol, 8:287-295.
• Rahim MA (1983)A measure of styles of handling interpersonal conflict. Acad Manage J, 26:368-376.
• Rahim MA (2000) Empirical studies on managing conflict. The International Journal of Conflict Management, 11:5-8.
• Raush HL, Barry WA, Hertel RK, Swain MA (1974) Communication Conflict and Marriage. Oxford, UK, Jossey-Bass.
• Rusbult CE, Verette J, Whitney GA, Slovik LF, Lipkus I (1991) Accommodation processes in close relationships: Theory and preliminary empirical evidence. J Pers Soc Psychol, 60: 53.
• Russell Chapin LA, Chapin TJ, Sattler LG (2001) The relationship of conflict resolution styles and certain marital satisfaction factors to marital distress. Fam J, 9: 259-264
• Sabatelli RM (1984) The marital comparison level index: A measure for assessing outcomes relative to expectations. J Marital Fam Ther, 46:651-662.
• Scheeren P, Vieira RVA, Goular VR, Wagner A (2014) Marital quality and attachment: The mediator role of conflict resolution styles. Paidéia (Ribeirão Preto), 24(58), 177-186.
• Schmaling KB, Whisman MA, Fruzzetti A E, Truax P (1991) Identifying areas of marital conflict: Interactional behaviors associated with depression. J Fam Psychol, 5:145–157.
• Schneewind KA, Gerhard AK (2002) Relationship personality, conflict resolution, and marital satisfaction in the first 5 years of marriage. Fam Relat, 51:63–71.
• Sheth J (1974) A theory of family buying decisions in Models of Buyer Behavior: Conceptual, Quantitative, and Empirical (Ed JN Sheth). New York, Harper and Row.
• Shrout MR, Brown RD, Orbuch TL, Weigel DJ (2019) A multidimensional examination of marital conflict and subjective health over 16 years. Pers Relatsh, 26:490–506.
• Soylu Y, Kağnıcı DY (2015) Evlilik uyumunun empatik eğilim, iletişim ve çatışma çözme stillerine göre yordanması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5: 44-54.
• Stanley SM, Markman HJ, Whitton SW (2002) Communication, conflict, and commitment: Insights on the foundations of relationship success from a national survey. Fam Process, 41(4): 659-675
• Stinson MA, Bermúdez JM, Gale J, Lewis D, Meyer AS, Templeton GB (2017) Marital satisfaction, conflict resolution styles, and religious attendance among Latino couples: Using the actor–partner interdependence model. The Family Journal, 25(3): 215-223.
• Strauss MA (1979) Measuring intrafamily conflict and violence: The Conflict Tactics (CT) Scales. J Marriage Fam, 41:75–88.
• Strauss MA, Hamby SL, Boney-McCoY S, Sugurman DB (1996) The revised Conflict Tactics Scales (CTS2). J Fam Issues, 17:283–316.
• Tabachnick BG, Fidell LS (2007) Experimental Designs Using ANOVA. Belmont, CA, Thomson/Brooks/Cole.
• Taluy N (2018) İkili ilişkilerde Olumlu Olumsuz Mükemmeliyetçilik Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19: 645-667.
• Tezer E (1994) Evlilik ve iş doyumu ilişkisi: İkili çatışmalar ve bazı demografik değişkenlerin rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2:1-12.
• Thomas KW, Kilman RH (1974) Thomas-Kilmann Conflict Mode Instrument. Palo Alto, CA, Consulting Psychologists Press.
• Thomas KW, Schmidt WH (1976) A survey of managerial interests with respect to conflict. Acad Manage J, 19:315-318.
• TUIK (2021) Evlenme ve Boşanma İstatistikleri, 2021. Ankara, Türkiye İstatistik Kurumu.
• Turhan E, Guraksin A, Inandi T (2006) Validity and reliability of the Turkish version of the revised Conflict Tactics Scales. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 4:1-13.
• Uğurlu O (2003) Evli çiftlerde cinsiyet ayrımına ilişkin tutumlar, çatışma yönetimi biçimleri ve evlilik uyumu arasındaki ilişki. (Yüksek lisans tezi). Ankara, Ankara Üniversitesi.
• Ünal Ö, Akgün S (2022) Relationship of conflict resolution styles in marriage with marital adjustment and satisfaction. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 14:322-330.
• Vuchinich S (1987) Starting and stopping spontaneous family conflicts. J Marriage Fam, 591-601.
• Watkins MW (2000). Monte Carlo PCA for Parallel Analysis [computer software]. State College, PA, Ed & Psych Associates.
• Weiss RF, Birchler GR (1975) Areas of change. Unpublished manuscript. Eugene, OR, University of Oregon.
• Wheeler LA, Updegraff KA, Thayer SM (2010) Conflict resolution in Mexican origin couples: Culture, gender, and marital quality. J Marriage Fam, 72:991-1005.
• Williamson HC, Hanna MA, Lavner JA, Bradbury TN, Karney BR (2013) Discussion topic and observed behavior in couples’ problem-solving conversations: Do problem severity and topic choice matter? J Fam Psychol, 27:330–335.
• Zhang Z, Hayward MD (2006) Gender, the marital life course, and cardiovascular disease in late midlife. J Marriage Fam, 68:639-657.