Research Article
BibTex RIS Cite

SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE FİNANSAL OKURYAZARLIK BECERİSİNİN KAZANDIRILMASINA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Year 2020, Volume: 6 Issue: 11, 88 - 113, 29.06.2020
https://doi.org/10.34086/rteusbe.726511

Abstract

Finansal okuryazarlık becerisi öğrencilere kazandırılması için 2018 yılında güncellenen sosyal bilgiler öğretim programına eklenmiştir. Finansal okuryazarlık, bireylerin finansal ürünlere ve kavramlara hakimiyeti, finansal risk almaları ve çeşitli alternatifler arasından tercih yapabilecek farkındalığa sahip olmaları sayesinde finansal refahlarını artırma süreci olarak tanımlanmaktadır. Bilgiyi, teknolojiyi ve finans kaynaklarını üreten bir toplum meydana getirmek için de finansal okuryazarlık becerisinin erken yaşlarda bireylere kazandırılması gerekmektedir. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin finansal okuryazarlık becerisi hakkında farkındalıklarını tespit etmek ve bu becerinin kazandırılmasına yönelik görüşlerini almak amacıyla yapılan bu çalışmada nitel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, ulaşılabilen, çalışmaya katılmayı kabul eden ve Rize il ve ilçelerindeki ilk ve ortaokullarda görev yapan 20 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmuştur. Veriler içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları öğretmenlerin finansal okuryazarlık becerisinin tanımını ve beceriye ilişkin yeterlilikleri bildiklerini göstermektedir. Ancak bu becerinin öğrencilerde geliştirilmesi için kullanılabilecek etkinlikleri yeterince bilmedikleri ve sınıflarında uygulamadıkları anlaşılmaktadır.

References

  • Alkaya, A. & Yağlı, İ. (2015). Finansal okuryazarlık- finansal bilgi, davranış ve tutum: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi İİBF öğrencileri üzerine bir uygulama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (40), 585-589.
  • Barboza, G., Smith, C. & Pesek, J. G. (2016). Assessing financial literacy, gender gap and cognitive differences. Journal of Financial Education, 42, (3-4), 205-242. Erişim tarihi:10. 01. 2020. https://www.jstor.org/stable/10.2307/90001150.
  • Barış, S. (2016). Finansal okuryazarlik ve bütçeleme davranişi: üniversite öğrencileri üzerine bir araştirma. TESAM Akademi Dergisi, 3 (2). 13-38.
  • Ben David-Hadar, I. (2015). An analysis of personal financial literacy among educators. Journal of Financial Education, 41 (1), 50-89. Erişim tarihi: 10-02-2020. https://www.jstor.org/stable/24331039.
  • Çam, A. V. & Barut, A. (2015). Finansal okuryazarlık düzeyi ve davranışları: Gümüşhane Üniversitesi önlisans öğrencileri üzerinde bir araştırma. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 4 (7), 63-72.
  • Ehrlich, M. & Guilbault, M. (2017). What colleges can do to enhance financial literacy of students. Journal of Financial Education, 43, (2), 262-272, 10.02.2020. https://www.jstor.org/stable/10.2307/26573525.
  • Fernandes, D., Lynch, J. G. & Netemeyer, R. G. (2014). Financial literacy, financial education and downstream financial behaviors? Management Science, 60 (8), 1861–1883. Erişim tarihi: 10-02-2020, doi.org/10.1287/mnsc.2013.1849. https://www.jstor.org/stable/42919641.
  • Gökmen, H. (2012). Finansal okuryazarlık. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
  • Herman, R., Hung, A. A., Burke, J., Carman, K. G., Clancy, N., Kaufman, J. H. & Wilson, K. (2015). Development Of A K–12 Financial Education Curriculum Assessment Rubric. RAND Corporation. Erişim tarihi: 12.02.2018, https://www.jstor.org/stable/10.7249/j.ctt19rmdng.11.
  • Kanmaz, A. (208). Bireysel hisse senedi yatirimcilarinin finansal okuryazarlik düzeyi üzerine bir çalişma: İzmir örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
  • Kılıç, Y, Ata, H. A. & Seyrek, İ. H. (2015). Finansal okuryazarlık: üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi. DOI: 10.25095/mufad.396535.
  • Leumann, S., Heumann, M., Syed, F. & Aprea, C. (2016). Towards a comprehensive financial literacy framework: voices from stakeholders in European vocational education and training. In E. Wuttke, J. Seifried & S. Schumann (Eds.), Economic competence and financial literacy of young adults. Status and challenges (19-39). Published by: Verlag Barbara Budrich. Erişim tarihi: 10.02.2020, https://www.jstor.org/stable/j.ctvbkk29d.4.
  • Lusardi, A. & Mitchell, O. S. (2014). The Economic ımportance of financial literacy: theory and evidence. Journal of Economic Literature, 52 (1), 5-44. 10-02-2020, https://www.jstor.org/stable/24433857.
  • Mandell, L (2008). Financial literacy of high school students. In Jing J. Xiao (ed.), Handbook of consumer finance research (pp. 163-185). New York: Springer Publishing. Erişim tarihi: 10.02. 2020. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2F978-0-387-75734-6.pdf.
  • Martinez, V. (2016). Financial literacy among our students: assessing and ımproving their knowledge. Journal of Financial Education, 42 (3-4), 291-303. Erişim tarihi: 10.02.2019. https://www.jstor.org/stable/10.2307/90001154.
  • Maurer, T. W. (2014). Teaching financial literacy with process-oriented guided-ınquiry learning (POGIL). Journal of Financial Education, 40, (3/4), 2014), 140-163. Erişim tarihi: 10-02-2020, https://www.jstor.org/stable/24331051.
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2016). Nitel veri analizi. 2. Baskı. Akbaba Altun, S. & Ersoy, A. (Eds.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve kılavuzu (4-5. sınıflar), Ankara: MEB Yayınevi.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara. (2019, 15 Temmuz). Erişim tarihi 02.10.2017. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development-OECD (2011). G-20 High-Level Principles on Financial Consumer Protection. Paris: OECD, October. Erişim tarihi: 4.05.2019. https://www.oecd.org/daf/fin/financial-markets/48892010.pdf.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development-OECD (2014). PISA 2012 Results: students and money: financial literacy skills for the 21st century (Volume VI), OECD Publishing. Erişim tarihi: 10.02.2020 http://dx.doi.org/10.1787/9789264208094-en.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
  • Remund, D. L. (2010). Financial literacy explicated: The case for a clearer definition in an increasingly complex economy. Journal of Consumer Affairs, 44, 276-295.
  • Uluğ, F. (1999). Eğitimde grup süreçleri. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Vitt, L. A., Anderson, C., Lyter, D. M., Siegenthaler, J. K. & Jeremy W. (2000). Personal finance and the rush to competence: financial literacy education in the u.s. Erişim tarihi: 10.06.2019. http://www.isfs.org/documents- pdfs/rep-finliteracy.pdf.
  • Willis, L. E. (2008). Against financial literacy education. Lowa Law Review, Vol. 94, 197-285. Erişim tarihi 03.04.2019. https://ssrn.com/abstract=1105384.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 11. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Year 2020, Volume: 6 Issue: 11, 88 - 113, 29.06.2020
https://doi.org/10.34086/rteusbe.726511

Abstract

References

  • Alkaya, A. & Yağlı, İ. (2015). Finansal okuryazarlık- finansal bilgi, davranış ve tutum: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi İİBF öğrencileri üzerine bir uygulama. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (40), 585-589.
  • Barboza, G., Smith, C. & Pesek, J. G. (2016). Assessing financial literacy, gender gap and cognitive differences. Journal of Financial Education, 42, (3-4), 205-242. Erişim tarihi:10. 01. 2020. https://www.jstor.org/stable/10.2307/90001150.
  • Barış, S. (2016). Finansal okuryazarlik ve bütçeleme davranişi: üniversite öğrencileri üzerine bir araştirma. TESAM Akademi Dergisi, 3 (2). 13-38.
  • Ben David-Hadar, I. (2015). An analysis of personal financial literacy among educators. Journal of Financial Education, 41 (1), 50-89. Erişim tarihi: 10-02-2020. https://www.jstor.org/stable/24331039.
  • Çam, A. V. & Barut, A. (2015). Finansal okuryazarlık düzeyi ve davranışları: Gümüşhane Üniversitesi önlisans öğrencileri üzerinde bir araştırma. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 4 (7), 63-72.
  • Ehrlich, M. & Guilbault, M. (2017). What colleges can do to enhance financial literacy of students. Journal of Financial Education, 43, (2), 262-272, 10.02.2020. https://www.jstor.org/stable/10.2307/26573525.
  • Fernandes, D., Lynch, J. G. & Netemeyer, R. G. (2014). Financial literacy, financial education and downstream financial behaviors? Management Science, 60 (8), 1861–1883. Erişim tarihi: 10-02-2020, doi.org/10.1287/mnsc.2013.1849. https://www.jstor.org/stable/42919641.
  • Gökmen, H. (2012). Finansal okuryazarlık. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
  • Herman, R., Hung, A. A., Burke, J., Carman, K. G., Clancy, N., Kaufman, J. H. & Wilson, K. (2015). Development Of A K–12 Financial Education Curriculum Assessment Rubric. RAND Corporation. Erişim tarihi: 12.02.2018, https://www.jstor.org/stable/10.7249/j.ctt19rmdng.11.
  • Kanmaz, A. (208). Bireysel hisse senedi yatirimcilarinin finansal okuryazarlik düzeyi üzerine bir çalişma: İzmir örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
  • Kılıç, Y, Ata, H. A. & Seyrek, İ. H. (2015). Finansal okuryazarlık: üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi. DOI: 10.25095/mufad.396535.
  • Leumann, S., Heumann, M., Syed, F. & Aprea, C. (2016). Towards a comprehensive financial literacy framework: voices from stakeholders in European vocational education and training. In E. Wuttke, J. Seifried & S. Schumann (Eds.), Economic competence and financial literacy of young adults. Status and challenges (19-39). Published by: Verlag Barbara Budrich. Erişim tarihi: 10.02.2020, https://www.jstor.org/stable/j.ctvbkk29d.4.
  • Lusardi, A. & Mitchell, O. S. (2014). The Economic ımportance of financial literacy: theory and evidence. Journal of Economic Literature, 52 (1), 5-44. 10-02-2020, https://www.jstor.org/stable/24433857.
  • Mandell, L (2008). Financial literacy of high school students. In Jing J. Xiao (ed.), Handbook of consumer finance research (pp. 163-185). New York: Springer Publishing. Erişim tarihi: 10.02. 2020. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2F978-0-387-75734-6.pdf.
  • Martinez, V. (2016). Financial literacy among our students: assessing and ımproving their knowledge. Journal of Financial Education, 42 (3-4), 291-303. Erişim tarihi: 10.02.2019. https://www.jstor.org/stable/10.2307/90001154.
  • Maurer, T. W. (2014). Teaching financial literacy with process-oriented guided-ınquiry learning (POGIL). Journal of Financial Education, 40, (3/4), 2014), 140-163. Erişim tarihi: 10-02-2020, https://www.jstor.org/stable/24331051.
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2016). Nitel veri analizi. 2. Baskı. Akbaba Altun, S. & Ersoy, A. (Eds.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve kılavuzu (4-5. sınıflar), Ankara: MEB Yayınevi.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara. (2019, 15 Temmuz). Erişim tarihi 02.10.2017. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development-OECD (2011). G-20 High-Level Principles on Financial Consumer Protection. Paris: OECD, October. Erişim tarihi: 4.05.2019. https://www.oecd.org/daf/fin/financial-markets/48892010.pdf.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development-OECD (2014). PISA 2012 Results: students and money: financial literacy skills for the 21st century (Volume VI), OECD Publishing. Erişim tarihi: 10.02.2020 http://dx.doi.org/10.1787/9789264208094-en.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
  • Remund, D. L. (2010). Financial literacy explicated: The case for a clearer definition in an increasingly complex economy. Journal of Consumer Affairs, 44, 276-295.
  • Uluğ, F. (1999). Eğitimde grup süreçleri. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Vitt, L. A., Anderson, C., Lyter, D. M., Siegenthaler, J. K. & Jeremy W. (2000). Personal finance and the rush to competence: financial literacy education in the u.s. Erişim tarihi: 10.06.2019. http://www.isfs.org/documents- pdfs/rep-finliteracy.pdf.
  • Willis, L. E. (2008). Against financial literacy education. Lowa Law Review, Vol. 94, 197-285. Erişim tarihi 03.04.2019. https://ssrn.com/abstract=1105384.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 11. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
There are 27 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Articles
Authors

Ayşe Seyhan 0000-0003-1741-4878

Publication Date June 29, 2020
Submission Date April 24, 2020
Acceptance Date June 23, 2020
Published in Issue Year 2020 Volume: 6 Issue: 11

Cite

ISNAD Seyhan, Ayşe. “SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE FİNANSAL OKURYAZARLIK BECERİSİNİN KAZANDIRILMASINA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6/11 (June 2020), 88-113. https://doi.org/10.34086/rteusbe.726511.

____________________ RECEP TAYYIP ERDOGAN UNIVERSITY JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES | ISSN 2149-2239 ____________________