Sample Oral History Practice for Social Studies Course: Neighborhood from Past to the Present

Year 2024, Volume: 11 Issue: 2, 165 - 175, 30.12.2024

Hacer Dolanbay

https://doi.org/10.34086/rteusbe.1540042

Abstract

Oral history is one of the methods that reflect the change of cultural values of societies over time. The aim of this research is to examine the perspective of the concept of neighborhood from the past to the present regarding its change, and continuity with the oral history method applications of social studies teacher candidates. Twelve students in Mus Alparslan University Social Studies Teaching Department are the participant group of the research in which the phenomenological design was used as one of the qualitative research methods. The concept of “Neighborliness”, which is included in the “I am Learning about My Past” unit located in the “Culture and Heritage” learning area of the social studies course curriculum, has been chosen as the application topic. The data were obtained from the semi-structured interview form. According to the results of the research analyzed by content analysis, neighborly relations have changed over time and this change is in a negative direction. According to this, today, elements such as solidarity, sharing, which also reflect our cultural values, have lost their importance, unsafe, uninteresting, uncommunicative, and insincere neighborhood have been formed. However, there are also traditions that are kept alive that continue. With the oral history study conducted by the teacher candidates, they developed positive feelings about this method, began to feel curious about the past, and saw the oral history method as an instructive method.

Keywords

Oral history, social studies, neighborhood, perception of change and continuity, phenomenology

Sosyal Bilgiler Dersi İçin Örnek Sözlü Tarih Uygulaması: Geçmişten Günümüze Komşuluk

Abstract

Sözlü tarih toplumların kültürel değerlerinin zaman içerisindeki değişimini yansıtan yöntemlerden biridir. Bu araştırmanın amacı komşuluk kavramının geçmişten günümüze yaşadığı değişim ve sürekliliğine ilişkin bakış açısını sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sözlü tarih yöntemi uygulamaları ile incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseninin kullanıldığı araştırmanın katılımcı grubunu Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 2. sınıfında öğrenim gören on iki öğretmen adayı oluşturmaktadır. Uygulama konusu olarak sosyal bilgiler dersi öğretim programı “Kültür ve Miras” öğrenme alanı içinde yer alan “Geçmişimi Öğreniyorum” ünitesinde yer verilen “Komşuluk” kavramı seçilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formundan elde edilmiştir. İçerik analizi ile çözümlenen araştırmanın sonuçlarına göre, komşuluk ilişkileri zaman içinde değişime uğramıştır ve bu değişim olumsuz yöndedir. Buna göre günümüzde kültürel değerlerimizi de yansıtan yardımlaşma, paylaşma, dayanışma gibi öğeler önemini kaybetmiş güvensiz, ilgisiz, iletişimsiz ve samimiyetsiz komşuluklar oluşmuştur. Bununla beraber devam eden canlı tutulan gelenekler de bulunmaktadır. Öğretmen adaylarının yaptıkları sözlü tarih çalışması ile bu yönteme ilişkin olumlu duygular geliştirmiş, geçmişe yönelik merak duymaya başlamış ve sözlü tarih yöntemini öğretici bir yöntem olarak görmüşlerdir.

Keywords

Sözlü tarih, sosyal bilgiler, komşuluk, değişim ve sürekliliği algılama, olgubilim

References

• Akçalı, A.A., ve Aslan, E. (2012). Tarih öğretiminin iyileştirilmesi yolunda alternatif bir yöntem: Sözlü tarih. Kastamonu Eğitim Dergisi. 20 (2), 669-688
• Aktın, K., ve Tekir, H. S., (2018). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sözlü tarih yapmakla ilgili deneyimleri. International Online Journal of Educational Sciences, 10(2).
• Aksoy, Ö. A. (2021). Atasözleri Sözlüğü-1. İstanbul: İnkılap Kitabevi
• Baum, W.K. (1977).Transcribing and Editing Oral History. USA: Altamira Press
• Çaykent, Ö. (2015). Sözlü tarih. A. Şimşek (Ed.), Tarih için metodoloji (s. 126-134) içinde. Ankara: Pegem Akademi
• Demircioğlu, İ. H. (2010). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli yaklaşımlar. Ankara: Anı yayıncılık
• Demirdağ, M. F. ve Turan, M. (2023). İslam’da komşuluk ve günümüzde değişen komşuluk ilişkilerinin incelenmesi: Ankara Örneği. Journal of Islamic Research. 34(2):591-606
• Dere, İ. (2018). Oral History in Social Undergraduate Education: A Sample Implemantation, International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 249-268
• Dursun, M. T. ve Aydın, Ç. (2022). Sosyal bilim araştırmalarında sözlü tarih yöntemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 1-18.
• Gazel, A. A. (2015). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli bir yaklaşım olarak sözlü tarih. İçinde Tarih Öğretim Yöntemleri 7. Bölüm ss.109-115 (Edit. Muammer Demirel). Ankara: Pegem Akademi
• Gölgesiz, Gedikler, H. (2021). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Sözlü Tarih Çalışmasından Edindikleri Kazanımlara İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi.51,245-265
• Gündüz, M. ve Yıldız, C. (2008). Türk yazılı kültüründe komşuluk. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 7(25), 123-138. 01.11.2023 tarihinde www.researchgate.net adresinden erişim sağlanmıştır.
• Kabapınar, Y. (2009). İlköğretimde hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Maya Akademi Yayıncılık
• Kabapınar, Y. ve İncegül, S. (2016). Değişim ve süreklilik bağlamında oyun ve oyuncağa bakmak: Bir sözlü tarih çalışması. Türk Tarih Eğitimi Dergisi. 5 (1), 74-96
• Kılıç, A. (2018). Hayat bilgisi dersi, “dün, bugün yarın” temasında sözlü ve yerel tarih etkinliklerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İstanbul
• Kyvig, E. D. ve Myron, A. Marty. (2000). Yanıbaşımızdaki tarih (Çev.Nalan Özsoy). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları
• Lehane, S., ve Goldman, R. (1977). Oral history: research and teaching tool for educators. The Elementary School Journal, 77 (39), 173-181
• Miles, M. B. ve Huberman,A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Sosyal Bilgiler dersi öğretim programı. Ankara. https://ttkb.meb.gov.tr/ adresinden erişim sağlanmıştır.
• Öztürk, C. (2015). Sosyal bilgiler öğretimi: Demokratik vatandaşlık eğitimi.4. Baskı. Ankara: Pegem Akademi
• Patton, M. (2014). Qualitative research and evaluation methods.4th Edition,Sage,Thousand Oaks
• Ritchie, D. A. (2014). Doing oral history. Third edition. New York: Oxford University Press
• Rubin, H. J. ve Rubin, I. S. (2005). Qualitative Interviewing: The Art of Hearing Data (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Sarı, İ. (2007). Sosyal Bilgiler öğretiminde sözlü tarih etkinliklerinin öğrenci başarı ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi: Ankara
• Şahin, S. (2019). İlkokul 4.sınıf sosyal bilgiler dersinde sözlü tarih uygulamalarının etkililiği ve önemi. Yayınlanamamış Yüksek Lisans Tezi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi: Rize
• Yazıcı, F. ve Mert, G. (2017). Sözlü tarih yönteminin 4.sınıf düzeyinde etkililiği. Turkish History Education Journal. 6 (2), 324-342
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık