THE EVILS PROBLEM IN MULLA SADRA’S OPINION IN THE CONTEXT OF PERCEPTUAL EVIL

Year 2019, , 13 - 35, 30.04.2019

Sedat Baran

https://doi.org/10.26791/sarkiat.493788

Abstract

Mulla Sadra mentions two
definitions about evil, one of them is that something lacking of essence or
lacking of its a perfection and the other one is that all possible living
creatures may have deficiencies.

In order not to fall into
the paradox of some existence are evils, he describes evils in terms of two
ways that are by itself evil and relative evil. By itself evil is absolute
non-existence so that it doesn’t need perpetrator.

Mulla Sadra describes the
evil as four categories that metaphysical, natural, moral and perceptual. He
utilizes Aristotle's finest universe theory to solve the problem of relation
between evilness and spiritual creation.

Mulla Sadra he explains
five universes with the example of absolute goodness, much goodness then less
evil, goodness and evil are equal, less goodness much evil, and certain evil.
He proves the most beautiful universe as much goodness then les evilness. Then
he solves the problem of evil in terms of recognition divine decree and
destiny.

Keywords

Evil, Goodness, Absolute Evil, Relative Evil

MOLLA SADRÂ’DA ALGISAL KÖTÜLÜK BAĞLAMINDA ŞERR PROBLEMİ

Abstract

 Şerr konusunda Molla
Sadrâ, ilki bir şeyin zâtının veya kâmilliğinden bir kemalin yok olması, diğeri
mümkün varlıkların sahip olduğu her türlü noksanlık şeklinde iki tanım
zikreder.   

Molla Sadrâ, kötülüğün
varlık olduğu paradoksuna düşmemek için de şerri, hakiki ve nispi olmak üzere
ikiye ayırır. Hakiki şerr, mutlak yokluk olduğundan bir fâile ihtiyacı yoktur.

Molla Sadrâ şerri,
metafiziksel, tabii, ahlaki ve algısal olmak üzere dört kategoride açıklar. O,
şerrin ilâhi yaratmayla ilişkisi problemini çözmek için Aristo’nun “en güzel
âlem” teorisinden yararlanır.

Molla Sadrâ mutlak hayr,
hayrı çok şerri az, hayrı ve şerri eşit, hayrı az şerri çok ve mutlak şerr
olmak üzere olası beş âlemi örneklerle açıklar. Bu âlemler içinde hayrı çok
şerri az olan âlemin en güzel âlem olduğunu ispatlar. Ardından şerrin ilâhi
kazâ ve kadere girmesi problemini çözer. 

Keywords

Şerr, Hayr, Hakiki Şerr, Nispi Şerr

References

• AMULİ, Abdullah Cevadi, Mebde ve Mead, İntişarat-ı ez-Zehra, Kum, 1372.ARİSTO, Metafizik, Muhammed Hasan Lütfü (çev.), İntişarat-ı Terh-i Nu, Tahran, 1385.AYDIN, Şükrü, Kur’an’ın Fırkacılık Olgusuna Yaklaşımı, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2018.BEHEŞTİ, Ahmet, Tecrid, İntişarat-ı Bustan-ı Kitap, Kum, 1385.COPLESTON, Frederick, Tarih-i Felsefe-i Yunan ve Rum, Seyyid Celaleddin Müçtebevi (çev.), İntişarat-ı İlmi ve Ferhengi, Tahran, 1388.MİR DAMAD, Muhammed Bakır b. Muhammed Hüseyni Esterabadi, el-Kabesat, İntişarat-ı Danışgah-ı Tahran, Tahran, 1374.DİNANİ, Gulam Hüseyin İbrahimi, Kavaid-i Külli Felsefi Der Felsefe İslami, İntişarat-ı Pejohişgah-ı Ulum-i İnsani, Tahran, 1389.EL-CEVHERÎ, Ebû Nasr İsmâîl b. Hammâd, es-Sıhâhfi’l-luga, Darü İhya’t-Turas’il-Arabî, Beyrut, 1429.RAGIB EL-İSFAHANİ, Ebu'l-Kâsım Hüseyin b. Muhammed b. Mufaddal, Müfredatu elfazi’l-Kur’an, Seyyid Gulam Rıza Hüsrevi Hüseyni (çev.), İntişarat-ı Murtezevi, Tahran, 1374.İBNİ MERZÜBÂN, Ebu’l-Hasan Behmenyar, et-Tahsil, Murteza Mutahari (thk.), İntişarat-ı Danışgah-ı Tahran, Tahran, 1375.EMİNİ, Hasan, "Ruikerd-i Kelami ve Felsefi Hayr ve Şer", Ayinname Hikmet C.1, S. 1, s. 53-88.ER-RÂZÎ, Fahreddin Muhammed b. Ömer, el-Mebâhisü'l-Meşrikıyye fî İlmi'l-İlâhiyyât ve't-Tabîiyyât, İntişarat-ı Bidar, Kum, 1411.FARABİ, Ebu Nasr Muallim-i Sani Muhammed b. Muhammed b. Tarhan, et-Ta’likat, Cafer Ali Yasin (thk.), Darü’l-Menahil, Beyrut, 1408.KARAMELİKİ, Muhammed Hasan, Khoda ve Mesele Şer, İntişarat-ı Defter-i Tebliğat-ı İslami, Kum, 1377.MALUF, Luis, el-Müncid, Darü’l-Meşrik, Beyrut, 1988.MUTAHARİ, Murteza, Mecuma-yı Asar, İntişarat-ı Sadra, Tahran, 1375.—, Tevhid, İntişarat-ı Sadra, Tahran, 1378.MUZAFFERİ, Muhammed Rıza, el-Mantık, Darü’t-Taarif, Beyrut, 1400.RÂZÎ, Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn Fahreddin, Şerhü’l-İşarat, Mektebetu Ayetullah Maraşi, Kum, 1403.RIZANEJAD, Gulam Hüseyin, Meşahidü’l-Ulûhiyet Ya Şerh-i Kebir Ber Şevâhidü’r-Rubûbiyye, İntişarat-ı Ayet-i İşrak, Kum, 1387.MOLLA SADRA, Sadrüddîn Muhammed b. İbrâhîm b. Yahyâ Kavâmî Şîrâzî, el-Hikmetü’l-Müte’âliye fî Esfâri’l-Akliyyeti’l-Erbaa, Menşurat'u Mustefevi, Kum, 1379.—, Mecmua-i Resâ’il-i Felsefi, Seyyid Mahmud Yusuf Sani, Hamid Naci İsfahani (thk.), Bünyad-ı Hikmet-i İslami Sadra, Tahran,1389. —, Mefâtihü’l-Gayb.Talikat, Ali Nuri, İntişarat-ı Müessese-i Mütalaat ve Tahkikat-ı Ferhengi,Tahran, 1363.—, Şerhü'l-Usuli'l-Kafi, Muhammed Hacevi (thk.), Müessese-i Mutalaat ve Tahkikat-ı Ferhengi,Tahran, 1370.—, Tefsirü’l-Kur’ani’l-Kerim, Muhammed Cafer Şemsuddin (thk.), Darü’t-Ta’arif, Beyrut, 1419.SEBZEVARİ, Molla Hâdî b. Mehdî b. Hâc Mirzâ Hadi, Şerhû’l-Esma, Necefkuli Habibi (thk.), İntişarat-ı Danışgah-ı Tahran, Tahran, 1372.—, Ta’lika Ber el-Esfarü’l-Erbaa, İntişarat-ı İlmi-Mustafa, Kum, 1379.
• İBNİ SİNA, Ebû Alî Hüseyn b. Abdillâh b. Alî b. Sînâ, el-İşarat ve’t-Tenbihat, Müçteba Zarii (thk.), İntişarat-ı Bustan-ı Kitap, Kum, 1381.—, en-Necat, Kübra Şenel (çev.), Kabalcı Yayıncılık, İstanbul,2013.—, eş-Şifa, el-ilahiyyat, Hasan Hasanzade Amuli (thk.),Müessese-i Bustan-ı Kitap, Kum, 1387.
• SÜHREVERDİ, Ebü’l-Fütuh Şehabeddin Yahyâ b. Habeş, Mecmua-i Müsannefat-ı Şeyh-i İşrak, Henry Corbin (thk.), Pejûheşgâh-ı Ulûm-i İnsânî ve Mütâlaât-i Ferhengî, Tahran, 1380.
• KUTBÜDDİN-İ ŞİRAZİ, Kutbüddîn Mahmûd b. Mes‘ûd b. Muslih Fârisî Şîrâzî Şâfiî, Şerhu Hikmetü’l-İşrak, Abdullah Nurani (thk.), İntişarat-ı Danışgah-ı Tahran, Tahran,1380.ŞİRAZİ, Nasır Mekarim, Tefsir-i Numune, Dârü'l-Kitâbi'l-İslami, Kum,1363.ŞİRVANİ, Ali, Tercume ve Şerh-i Nihayetü’l-Hikme, İntişarat-ı Defter-i Tebligat-ı İslami, Kum,1376.TABATABAİ, Allame Muhammed Hüseyin b. Muhammed, Nihayetü’l-Hikme, İntişarat-ı Defter-i Tebligat-ı İslami, Kum, 1374.—, Resail-i Tevhidi, Dr. Ali Şirvani (çev.), İntişarat-ı Bustan-ı Kitap, Kum, 1387.TÛSÎ, Ebû Ca‘fer Nasîrüddîn Muhammed b. Muhammed b. Hasen, Ahlak-ı Nasıri, Anar Gafarov Zaur Şükürov (çev.), Litera Yayıncılık, İstanbul,2016.